Sosyal Politikanın Tarihsel Boyutu Doç.Dr.Filiz YILDIRIM SHB-425 Sosyal Politika ve Planlama Sosyal Politikanın Tarihsel Boyutu Doç.Dr.Filiz YILDIRIM

Tarihsel ve Toplumsal Bir Olgu Olarak Sosyal Politika Kuşkusuz, bugünkü uygulamaların bir ucu geleneklere ve yardımseverlik ahlakına bağlanabilir; ancak modern anlamdaki sosyal politika merhametten çok adalet düşüncesine ve lütuftan çok hak temeline dayanmaktadır (Koray, 2012: 34).

Ortaçağ ve Feodal Yapı Kilisenin hükümranlığı, toprak sahiplerinin hükümranlığı, geleneklerin hükümranlığı, kutsallıkların hükümranlığı söz konusudur ve ne insanın ne de hak arayışının bir yeri vardır (Koray, 2012: 34-35).

Feodal Yapı Feodalite, «mülkiyet ve egemenliğin birbirine katıldığı», siyasal iktidar ile ekonomik iktidarın aynı kişide birleştiği bir dönem (Koray, 2012).

Batıya Açılma ve Artan Zenginlik Kuşkusuz Avrupa’yı ortaçağdan çıkarıp yeni çağlara götürecek ve onu dönüştürecek tek gelişme ticaretin gelişmesi ve paranın artışı değildir. Ancak ticaretin ve zenginliğin artışı tüm öteki gelişmeler için de önemli bir ivme kazandırmıştır. Böylece Batı Avrupa’nın yüzünü Batı’ya ve kendi dışındaki zenginliklere yöneltmesi aslında yalnız kendisinin değil, dünyanın geleceği açısından da belirleyici olmuştur (Koray, 2012: 37).

Deniz Yollarının Keşfi Avrupa’da ticaretinin gelişmesi ve zenginliğin artmasında deniz yoluyla doğuya ulaşmak başlı başına önem taşımaktadır. Daha önce karayoluyla yapılan Uzakdoğu seferlerinin, deniz yoluyla yapılan ticareti sağlayamayacağı açıktır. Bu, iyi bilindiğinden İtalyanlar, İspanyollar ve Portekizliler tarafından Afrika’nın çevresini dolaşmak için yüzlerce sefer düzenlemişlerdir. Sonunda Vasco de Gama 1497 yılında Ümit Burnu’nu dolaşarak Hindistan’a gitmeyi başarmıştır (Huberman, 1991’den aktaran Koray, 2012: 37).

Feodal Yapının Çözülüşü Ticaret geliştikçe pazarlar ve kentler de büyümüştür, zenginlik artmıştır ve el değiştirmiştir. Köylüler de toprak sahibinden bağımsız biçimde toprağa sahip olma ve pazar için üretim yapma olanağına kavuşmuşlardır. Ticaretin ve kentlerin gelişmesi ise adına burjuva ya da kentsoylu denilen yeni bir sınıfın doğmasına ve büyümesine yol açmıştır. Bu sınıf büyüdükçe giderek feodalitenin iktidarına karşı koyan bir güç olarak ortaya çıkmıştır ve feodal yapıda önce zayıflama, sonra da yıkıma doğru giden bir süreç başlamıştır (Koray, 2012: 38).

Güçlenen Yeni Sınıflar ve Yeni ittifaklar Avrupa 16 Güçlenen Yeni Sınıflar ve Yeni ittifaklar Avrupa 16. yüzyılda yaşanan gelişmelerle birlikte bir yandan yeni servet kaynaklarına ulaşmış ve dünya egemenliğine doğru yol almaya başlamıştır, öte yandan kendi içinde ekonomik olduğu kadar toplumsal ve düşünsel anlamda büyük dönüşümler yaşamıştır (Koray, 2012: 39).

Sanayi Devrimi ve Sosyal Politikanın Oluşumuna Etkileri Fabrikalar: Değişen Üretim ve Çalışma İlişkileri, Artan Eşitsizlik Gerilimler Kentleşme: Suç ve Kaosun Yükselişi, Sosyal Yapıların Çözülüşü (Koray, 2012)

Yararlanılan Kaynaklar Koray, M. (2012). Sosyal Politika Yararlanılan Kaynaklar Koray, M. (2012). Sosyal Politika. Ankara: İmge Kitabevi. Zencirkıran, M. (2015). Sosyal Politikanın Tarihsel Gelişimi. İçinde Aysen Tokol ve Yusuf Alper (Editörler), Sosyal Politika (s. 7-23). Bursa: Dora.