ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ – KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DERS NOTLARI Bu notlar her hafta işlenecek ders planını detaylı olarak göstermesi için hazırlanmış kısa bilgiler içermektedir.
Kıymetli evrakta def'iler-I Defi Kavramı: Kıymetli evrak hukukunda defi kavramı, senet borçlularının ileri sürebilecekleri savunmaları ifade etmektedir. Bu kapsama borçlunun senetten doğan borcunu ödemekten kaçınma yetkisi ya da alacaklının hakkının doğumunu engelleme hakkı girmektedir. Memur K, mobilyacı tacir L’den mobilya satın almış, karşılığında da lehtarı L olarak gösterilmiş bir bonoyu, nama yazılı olarak düzenlemiş ve L’ye teslim etmiştir. L, ertesi gün C’den otomobil satın almış, bu borcunu ödemek üzere elinde bulunan ve K’nın imzasını içeren nama yazılı bonoyu, C’ye alacağın temliki ve senedin teslimi yolu ile devretmiştir. C, ödeme gününde K’ye senedi ibraz ederek borcu ödemesini talep etmiştir. K, L’nin kendisine sattığı mobilyaları teslim etmediğini, bu nedenle kendisinin L’ye satım bedelini ödemeden kaçınma hakkı doğduğunu (kendisi ile L arasındaki ilişkiden doğan şahsi defiyi) senedin hamili C’ye ileri sürerek ödemekten kaçınabilir.
Kıymetli evrakta def'iler-I A - Nama yazılı kıymetli evrakta borçlu, sahip olduğu tüm defileri, senedin hamiline karşı ileri sürerek ödemeden kaçınabilmektedir. Hatta nama yazılı kıymetli evrakta borçlu, hamile karşı, kendisi ile senetteki diğer ilgililer arasındaki şahsi defileri dahi ileri sürebilmektedir.
Kıymetli evrakta def'iler-I B- Emre yazılı bir senedin (zilyetliğinin devredilmesi ve) ciro edilmesi ile birlikte, devralana, devreden cirantanın hakları değil, senetten doğan haklar geçmektedir. Bu itibarla, emre yazılı kıymetli evrakta borçlu, devredene karşı ileri sürebileceği tüm defileri, senedi devralana karşı ileri sürememektedir. Emre yazılı bir kıymetli evrakta, senetten anlaşılabilen defileri, senetteki tüm ilgililer, senetteki diğer tüm ilgililere karşı ileri sürebilirler. Emre yazılı bir kıymetli evrakta, senetten anlaşılamayan defilerin bazıları mutlak defi niteliğindedir. Bu tür defileri, sadece defi sahibi, senetteki tüm ilgililere karşı ileri sürebilir. Emre yazılı bir kıymetli evrakta, senetten anlaşılamayan defilerin bazıları ise şahsi defi niteliğindedir. Bu tür defileri, sadece defi sahibi, sadece definin temelindeki ilişkinin diğer tarafına karşı ileri sürebilir.