DERS: TÜRK DİLİ VE EDEBİYAT KONU: KAĞIDIN İCADI VE KAĞIT TÜRLERİ HOCA: KENAN DEMİR AD-SOYAD: ŞEVVAL ALP SINIF-NO: 10/E-535

KAĞIDIN İCADI Kağıdın icadı ne zaman biliyor muydunuz KAĞIDIN İCADI Kağıdın icadı ne zaman biliyor muydunuz? İnsanın en büyük gereksinimlerinden bir tanesi olan ve şu ana kadar gelmiş geçmiş en iyi icatlardan bir tanesi olan kağıtlar, M.Ö 105 yılda Çin’de üretilmiştir. Çinli mucitlerden Ts Ai tarafından üretilen kağıt, sadece Çinliler tarafından kullanılabilmek için üretilmiştir. Formülü, cismi, şekli ve içeriği tam 500 yıl boyunca diğer ülkelerden ustaca saklanmıştır. Ancak Araplar ile Çinliler arasında çıkan savaşlar sonucunda esir düşen bazı kağıt üreticisi olan Çinliler, kağıt üretimini Araplara da öğretmek zorunda kalmışlardır. Arapların öğrenmesiyle birlikte tüm dünyaya yavaş yavaş yayılan kağıtlar, günümüzdeki haline gelene kadar birçok kez değiştirilmiştir. İlk kağıtlar dut ağacının gövdesinden kesilen odunlar ile yapılmıştır. Daha sonra bitki liflerinden ve hayvan derilerinden yapılmaya başlanmıştır. Dünyada yaygınlaştıktan sonra ise çok farklı çeşidi ortaya çıkmıştır. Romalılar kağıt yapımında koyun derilerini kullanırken, Mısırlılar ise Nil nehrinde yetişen büyük özel yaprakları kurutarak kağıt haline getirip, kullanmışlardır. İngiltere üzerinde bir kağıt fabrikası açılarak ilk modern kağıtların üretimine başlanmıştır. O dönemde teknolojik aletlerin bulunmaması ve kağıtların elle yapılması sebebiyle işlerin yoruculuğu, kağıt fiyatlarına da yansımıştır. Ancak 19. Yüzyılda gerekli teknoloji ortaya çıkmış ve kağıt üretimi daha seri bir hale getirilmiştir. Kağıtlar sürekli çıkan yeni teknolojik makinelerle birlikte sürekli değişmiştir ve halada değişmeye devam etmektedir. Fakat şüphesiz ki binlerce yıldır hiç değer kaybetmemiş ve değeri hala paha biçilemeyecek kadar değerli olmuştur.

Kağıdın dünya coğrafyasına ve kültürlerine yayılmış öyle renkli bir geçmişi vardır ki. Tarihi Antik Mısır’a kadar uzanır. Tarihten bugüne gelene kadar hizmet ettiği alanların çeşitliliği ve farklılığı ise göz ardı edilemez.. Evet o her daim elimizin altında olan kağıtlar, savaş planları, tarihi antlaşmalar, ekonomik dokümanlar, aşk mektupları, modern iş hayatı ve ekonomik organizasyon, eğitim öğretim faaliyetleri, dergi-gazete gibi haber ve eğlence amaçlı olarak çok çeşitli kullanım alanlarına sahip olmuştur. Kağıdın Kökeni Kağıt kelimesinin etimolojisi papirüs bitkilerinden dokunmuş antik mısır yazı malzemesi olan papirüs’ten gelmekte. Papirüs dut, incir ve defne ağaçlarının iç kabuklarından yapılan ilkel bir kağıt çeşididir. Hammaddesi Nil Nehri vadisinde yetişen bataklık bitkisi olan papirüs. Papirüs bitkisinin kökleri kesilerek Nil Nehri’nin çamuruyla yumuşatılır sonra da dövülerek kurutulmaya bırakılmasıyla elde edilirdi. Mısır, Yunan ve Romalılar tarafından kullanılan papirüs bir kağıt çeşidi olarak değerlendirilmez. Papirüs için kağıt öncesi kullanılan yazı malzemelerinden sadece bir tanesidir diyebiliriz.

Kağıdın Babası: T’sai Lun Çin imparatorluk mahkemesinde görevli bir memur olan T’sai Lun, MS 105 yılında ilk olarak kağıt imalatını gerçekleştirmiştir. Bitki liflerini ayırıp büyük bir tekne içerisinde suyla karıştırmış ve kurumaya bırakıp ince bir tabaka haline getirerek bugünkü anlamda ilk kağıt örneğini ortaya çıkarmıştır. T’sai Lun’un imalatını yaptığı bu kağıt, ince, pürüzsüz, hafif yazı malzemesinin ilk örneğidir.

Kağıdın Yayılması Kağıt, ağırlığının azalması ve taşınmasının kolaylaşmasıyla çeşitli kültürlere hızla yayılmaya başlamıştır. İlk olarak Vietnam ve Japonya’ya daha sonra Nepal, Hindistan, Orta Asya ve 751 Talas Savaşı’ndan sonra Türklere kadar ulaşmıştır. Müslüman Dünya’nın batıya doğru ilerlemesi nedeniyle kağıt yapımı 12. Yüzyılda Avrupa’ya girmiştir.

Kağıdın Sanayileşmesi Avrupa’da 9 Kağıdın Sanayileşmesi Avrupa’da 9. Yüzyıldan itibaren papirüs kullanılmaya başlanmıştı. Sanatçılar, edebiyatçılar ve din adamları parşömenleri kullanıyorlardı fakat deriden yapıldığı için son derece pahalı ve zahmetliydi. Tek bir İncil basımı için 300 adet koyun derisine ihtiyaç duyulduğu tahmin ediliyordu. Avrupa’da kağıt kavramı 15. Yüzyıla kadar pratik bir gündelik öğe olarak kullanılıyordu. Ta ki matbaanın mucidi olan Johannes Gutenberg’e kadar.

Gutenberg hareketli yazı baskısını bularak Avrupa’da matbaa devrimi başlattı. 1456 yılında Latince kutsal kitabı basmış ve bu sayede kitle iletişiminde bir devrim yaratmıştır. Bu nedenle modern kağıt ve baskı sanayiinin doğumu bu tarihten itibaren işaretlenir. Baskı teknolojisinin hızla gelişmesiyle kağıt giderek artan bir talep yarattı. Talebin artması üretimde daha fazla verimlilik ihtiyacını arttırdı. 18. Yüzyılın sonlarında Nicholas Luis Robert ve Fourdrinier kağıt makinesini buldu. Elle yapılan kağıtlar yerlerini makine yapımı kağıtlara bıraktı ve seri üretime geçilmiş oldu. Seri üretim sonucunda gazete, kitap, dergi, tuvalet kağıdı, para ve diğer amaçlarla üretimi gerçekleştirilen kağıt, gittikçe gelişen büyük bir endüstri haline geldi. İnternet teknolojilerinin de hızla artmasıyla dijital baskı teknolojisi hızla yaygınlaşmaya başlad

Basım ihtiyacınızın çeşidine göre farklı kağıt türleri tercih etmeniz gerektiğini biliyor musunuz? İşte basım sektöründe yaygın olarak kullanılan kağıt türleri ve özellikleri: 1.Hamur Kağıt: Genellikle antetli kağıt, kitap, broşür gibi çalışmaların baskısında kullanılır . Bileşimindeki selüloz miktarı çok, odun miktarı azdır. 2. Hamur Kağıt: Kitap ve benzeri işlerin baskısında tercih edilir. Rengi tam beyaz olmayan bu kağıtlarla kaliteli baskı yapmak mümkün değildir. Bileşimindeki selüloz ve odun miktarı neredeyse eşit derecedir.  3. Hamur Kağıt: Bileşimindeki odun miktarı selüloz miktarından fazladır. Saman kağıdı olarak bilinen 3. Hamur kağıtlar düşük fiyatlıdır ancak kaliteli baskı yapılmadığından tercih edilmez. Kuşe Kağıt: Mat ve parlak olmak üzere iki çeşidi bulunan kuşe kağıt genellikle broşür basımında tercih edilir. Yüzeyi tam beyaz olan kuşe kağıtlar özellikle renkli resimlerin baskısında en iyi sonucu verir.

Bristol (Amerikan Bristol): Bir yüzeyi işlenmiş, parlak ve tam beyaz; diğer yüzeyi mat ve pürüzlü olan kaliteli bir kartondur. Genellikle kitap, defter, broşür kapaklarında kullanılan bu karton türünün arka yüzü renkli baskı için uygun değildir. Ayrıca bu kağıtlar, iki yüzü de farklı olduğu için revolta (çevirmeli) baskıya da elverişli değildir. Aydınger: Şeffaf buzlu cam görüntüsünde olan aydınger, davetiye gibi tasarımla farklılık yaratılmak istenen çalışmalarda kullanılır. Aydınger, tamamen beyazlatılmış kimyasal selülozdan üretilir. Otokopi Kağıdı: Kendinden karbonlu olan otokopi kağıdı fatura, irsaliye, sipariş fişi gibi çok nüshalı işlerde tercih ediliyor. Kraft: Geri dönüştürülmüş kağıtlardan elde edilir. Kalın, pürüzlü ve selüloz renklidir.Genellikle davetiye, broşürler ve ambalajda tercih edilir. Krome Karton: Bir yüzeyi düzgünleştirilmiş ve beyazlatılmış, diğer yüzeyi mattır. Bu kağıt türü genellikle ambalaj sektöründe kullanılır. Pelür: Genellikle ambalaj sektöründe kırılacak objeleri korumak için kullanılır. Son derece hafif ve ince, transparan bir kağıttır.