T.C İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF SINAVA HAZIRLIK T.C İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK
Kuvayimilliye Nedir? İşgaller karşısında, halkın harekete geçerek kendi bölgelerini korumaya çalışan direniş hareketidir. Zamanla ulusal mücadelenin amaç ve düşünce birliğini anlatan bir terim olarak kullanıldı.
Bilgi Kutucuğu İlk Kuva-yi Milliye kıvılcımı (ilk silahlı direniş) Güney Cephesi'nde Dörtyol'da 19 Aralık 1918’de Fransızlara karşı başlamıştır. Bunun en önemli nedeni, Fransızların işgallerine Ermenileri ortak etmeleridir. Kuvayı Milliye, teşkilat olarak batıda Yunan işgallerine karşı ortaya çıkmıştır. Yunan işgallerine
Yunan askerlerinin İzmir'e gelişi
Kuvayı Millîye milletin ruhundan ve sonsuza kadar yaşama ve bağımsızlık isteğinden doğmuş bir birliktir ki, onu hiçbir şey yok edemeyecektir. Mustafa Kemal milli mücadelenin yayın organı olan Hakimiyeti Milliye gazetesinde Kuvayı Milliye’yi kamuoyuna şu şekilde anlatmaktadır
İstanbul Hükümeti'nin işgaller karşısındaki çaresizliği, Mondros Ateşkes Antlaşması ile orduların dağıtılması Kuvayı Milliye'nin ortaya çıkmasına neden olan etkenlerdir.
C)Türk milletinin; vatanına, birliğine ve bağımsızlığına düşkün olması Örnek Soru Kuva-yı Milliye'nin kurulma nedenleri arasında aşağıda verilenlerden hangisinde Türk milletinin özgürlüğüne düşkün olma özelliği vardır? A) Yapılan işgallerin haksız gerekçelere dayanmasına rağmen önlenememesi B) İşgal kuvvetlerinin ve azınlık çetelerinin baskı ve şiddetlerine karşı koyma düşüncesi C)Türk milletinin; vatanına, birliğine ve bağımsızlığına düşkün olması D) Türk milletinin mücadeleci bir yapıda olması
Örnek Soru: Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul Hükümetinin teslimiyetçi tutumu karşısında Anadolu ve Rumeli’de işgallere veya işgal ihtimallerine karşı halkın silahlı veya silahsız mücadelesine ne ad verilmiştir? A) Kuvayı İnzibatiye B) Kuvayı Milliye C) Misakı Milli D) Misakı İktisadi
Örnek Soru
AMAÇLARI Düşmanın ilerleyişini yavaşlatmak Bilgi Kutucuğu Kuva-yı Milliye mevcudu, 1919 yılı sonuna kadar, Batı Anadolu’da 6.500-7.500 arasında değişmiştir. 1920 yılı ortalarında ise, bu mevcudun yaklaşık 15.000 kişiye ulaştığını tahmin edilmektedir. Düzenli ordunun kurulması için zaman kazandırmak Rum ve Ermeni çetelerinin baskınlarını önlemek Türk milletinin düşmana karşı direnme azmini, şuurunu ve kurtuluş umudunu güçlendirmek
1999/LGS Kuva-yi Milliye’nin amacı, vatanı işgal eden düşman kuvvetlerini yurttan atmaktı. Kuvayi Milliye düzenli ordu kuruluncaya kadar, düşmana karşı silahlı mücadele verdi. Bu mücadele ruhu sayesinde Türk insanı, yurdunu koruma düşüncesine sahip olmuştur. Burada, Kuva-yi Milliye’nin kuruluş amaçlarından hangisi üzerinde durulmuştur? A) Direniş amacıyla kurulan birlikleri toparlama B) Kurulacak yeni yönetimin ilkelerini anlatma C) Türk insanında mücadele bilinci oluşturma D) Türk insanının özgürlük isteğini dünyaya anlatma
Eli silâh tutan herkesin katıldığı küçük silâhlı gruplardı. Özelikleri Düzenli bir ordu niteliğine sahip değildi. Eli silâh tutan herkesin katıldığı küçük silâhlı gruplardı.
Milli Mücadele’nin ilk silahlı direniş gücü olmuşlardır. Her türlü ihtiyaçlarını halk karşılıyordu.
Mondros Ateşkes Anlaşması’ndan sonra Anadolu’nun işgali üzerine başlayan bölgesel hareketlerdir. Kuva-ı Milliye birlikleri arasında ilişki az olup, kendi bölgelerini kurtarmaya çalışmışlardır. Tek bir merkeze bağlı değillerdir.
Sadece kendi bölgelerini korumaya yönelik kuruldular. Mondros Ateşkes Antlaşması ile terhis edilen askerler de bu harekete katılmışlardır. Ortak düşünce, vatan topraklarını savunmak ve Türk Milleti’ni onuruyla yaşatmaktı.
Örnek Soru:
Yararları İşgalci güçlere büyük zararlar vermiştir. Düşmanın ilerlemesi yavaşlatmıştır. Yunan ordularının Anadolu’da rahatça ilerlemelerini engellemişlerdir. Türk köylerini Rum ve Ermeni çetelerinin saldırılarına karşı korumuşlardır. Halka moral vermiş ve ulusal bilincin gelişmesine katkı sağlamıştır.
Yararları Kurtuluş Savaşı’nın örgütlenmesi için zaman kazandırmıştır. Düzenli ordu kuruluncaya kadar halkı korumuştur. -TBMM’ye karşı başlayan iç ayaklanmaların bastırılmasında çok önemli fayda sağlamıştır. Kurtuluş Savaşı’nın örgütlenmesi için zaman kazandırmıştır.
Yararları Düzenli ordunun kurulması ve teşkilatlanması ortam oluşturmuştur. Kuva-ı Milliye, düzenli ordular kuruluncaya kadar TBMM’ye zaman kazandırmış ve ülkede TBMM’nin hâkim ve tek güç haline gelmesine ortam hazırlamıştır. Kuva-ı Milliye daha sonra kaldırılarak Düzenli Ordu kurulmuştur (8 Ekim 1920).
Yörük Ali Efe 1919 yılında kurduğu çeteyle Yunanlılara karşı savaştı. Aydın Millî Alayı adı verilen birliğiyle savaş süresince Yunanlılara karşı verilen mücadelede büyük yararlılıklar gösterdi. Aynı zamanda Menderes havalisi komutanlığı yaptı.
Düzenli düşman ordularını durduracak güçten yoksun olmaları. Sakıncaları Askerlik tekniğini yeteri kadar iyi bilmemeleri, dağınık, düzensiz olarak mücadele etmeleri Belli bir merkezden yönetilmemeleri Kendi ihtiyaçlarını karşılamak için halktan zorla para ve malzeme toplamaları Düzenli düşman ordularını durduracak güçten yoksun olmaları.
Sakıncaları TBMM ile yeni Türk Devletinin temelleri atılmıştı. İşgalleri kesin olarak durduramamaları Hukuk devleti anlayışına ters davranarak suçlu gördüklerini kendileri cezalandırmaları Anadolu’nun kesin olarak işgallerden kurtarılmak istenmesi TBMM ile yeni Türk Devletinin temelleri atılmıştı. O halde devletin düzenli bir ordusu da olmalıydı düşüncesi
2005/OKS Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulduktan sonra Kuva-yı Milliye birliklerinin yerine düzenli bir ordunun kurulması ciddî olarak ele alındı. Bununla hem ilerleyen düşmanın karşısına daha güçlü çıkılacak, hem de Kuva-yı Milliyenin yapısından kaynaklanan düzensizlikler önlenecekti. Yapılan düzenlemelerle, Kuva-yı Milliye birlikleri Millî Savunma Bakanlığına bağlandı. Böylece Kuva-yı Milliye hareketi son buldu. Bu bilgiler, aşağıda verilenlerden hangisine bir kanıt oluşturmaz? A) Kuva-yı Milliye ruhunun sona erdiğine B) Millî güçlerin birleştirilmek istendiğine C) Millî mücadelenin tek elden yürütülmek istendiğine D) Kuva-yı Milliye birliklerinin yetersiz görüldüğüne
Örnek Soru Kuvayı Milliye’nin özelliklerinden bazıları şunlardır: • Düşmanın ilerleyişini yavaşlatmışlardır. • TBMM'ye karşı çıkan ayaklanmaları bastırmışlardır. • İhtiyaçlarını halktan karşılamışlardır. • Bulundukları bölgenin güvenliğini sağlamaya çalışmışlardır. Buna göre Kuvayı Milliye’yle ilgili; I. Düzenli birliklerdir. II. Bölgesel direnişi amaçlamışlardır. III. Tek merkezden yönetilmişlerdir. IV. Düşmanın yurttan atılmasını gerçekleştirmişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız II C) III ve IV B) I ve II D) I, III ve IV
Örnek Soru Kuva-yı Milliye birliklerinin Yunan kuvvetleri karşısında gerilemesi, aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasını zorunlu kılmıştır? A) Amasya Genelgesi'nin yayınlanmasını B) Misak-ı Millî'nin ilanını C) Düzenli ordunun kurulmasını D) Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun kabul edilmesini