Yrd. Doç. Dr. Şule Aydın Turan POSTMODERN EKOL: TKY Yrd. Doç. Dr. Şule Aydın Turan
Post-modern yönetim yaklaşımlarının özellikleri Büyük-çeşitli üretim merkezlerinden, küçük fabrikalara Dikey entegrasyondan- taşeronla çalışmaya Büyüklük ekonomisinden, esneklik ve küçük yapılara Hiyerarşik örgütlerden, basık ve yalın örgütlere Bürokratik kişilikten, girişimciliğe Pazar payını arttırmaktan, yeni pazarlar yaratmaya Toplu pazarlamadan, niş pazarlamaya Kantiteden, kaliteye
Kullanıma uygunluk (i-phone) İhtiyaçlara uygunluk (sony, toshiba) Kalite? Kullanıma uygunluk (i-phone) İhtiyaçlara uygunluk (sony, toshiba) Müşteri beklentilerini karşılama (arçelik) Hedef değerden sapma derecesi Kalitenin boyutları Performans, Özellikler, güvenilirlik, uygunluk, sağlamlık-dayanıklılık, estetik, algılanan kalite Tarihsel olarak Loncalarda da nitelik takip ediliyor, standartlar ve uyumu destekleyen cezai yaptırımlar var
Muayene dönemi: kitle üretimi, kalite kontrol birimi İstatistiksel kalite kontrol dönemi Kalite devrimi dönemi: ABDliler Japonya’ya gidiyor Kalite güvencesi dönemi: Askeri endüstrilerde süreç sonunda kalite kontrolünün maliyeti çok yüksek, her aşamada muayene gerekiyor Toplam kalite dönemi: müşteri talebiyle başlıyor, müşteri memnuniyetiyle bitiyor; kalite: Japonların «müşterilerine verdikleri bir söz», herkes sorumlu
Toplam kalite yönetimi Ortaya çıkışı 1980ler Önceleri istatistik kalite kontrolü uygulamaları vardır, belirli kişi ve birimlerin sorumluluğunda Toplam kalite? Deming’in 14 ilkesinden biri: «Kaliteye ulaşmak için kontrole güvenmekten vazgeçin. En başta kaliteyi ürünün bir parçası haline getirerek kontrol ihtiyacını toptan yok edin» Kalite buzdağı Görünen yüzünde somut, ölçülebilir kalite(sizlik) maliyetleri; buzdağının görünmeyen kısmında güven, imaj, müşteri gibi ölçülmesi zor kalite(sizlik) maliyetleri
Özellikleri Klasik mantıkta kalite kontrolü yoluyla hatayı azaltmak maliyeti arttırıyor; toplam kalite anlayışında hataları azaltmak maliyeti düşürüyor. Sürekli gelişme hedefli yönetim Güven ve yaratıcılık Felsefenin tüm kademelerde benimsenmesi
Temel kavramları Müşteri odaklılık: müşteri memnuniyetinin ötesi Sürekli iyileştirme: kaizen, her günün bir öncekinden daha iyi olması; küçük küçük sürekli iyileştirme, batılı düzen ve ilerleme anlayışının tamamlayıcısı Pukö döngüsü Çalışanların yetkilendirilmesi Kalite araçlarının kullanımı Ürün tasarımı Süreç yönetimi Tedarikçi kalitesi yönetimi
Kalite çemberleri- Ishıkawa Kalitenin sorumluluğunun tüm çalışanlara yayılması Gönüllülük temelli, belirli aralıklarla toplanan küçük çalışma grubu Takım çalışması- Juran Proje bazında kalite geliştirme Sıfır hata- Crosby Önleme değil, mükemmelleştirme
Karar verme ve kontrol daralıyor, koçluk genişliyor (güçlendirme) Öncelikli amaç müşteri tatmini Yatay, takım bazlı, sosyal paydaşların önem kazandığı yapılar Uygulayıcılar tarafından ortaya konmuş Sistemin tanımları genişliyor: tedarikçiden müşteriye kadar Üst yönetimin kaliteye karşı tutumu belirleyici
Belgelendirme Standart ve kılavuzlar ISO: International Organization for Standardization 9000 (iç bünye) ISO 9000: kalite yönetimi ve kalite güvence sistemi- seçim kullanım ile ilgili standartlar ISO 9001: tasarım, üretim, tesis ve hizmette kalite standartları (kalite yönetim sistemi) ISO 9002: üretim ve tesislerde kalite standartları ISO 9003: son denetleme ve deneylerde kalite standartları ISO 9004: kalite yönetimi-klasik sistem elemanları ile ilgili standartları ISO 14000 : çevre ile ilişkilerde geliştirilmesi gereken noktalar ISO 14001 : çevre yönetim sistemi OHSAS 18001 : İş sağlığı, güvenliği SA 8000: Sosyal sorumluluk (ILO belgelerinde göre çalışma koşulları öngörüyor) Kalite sertifikası: tanımlamalar yapılmış, uygulanıyor Kalite güvencesi: proaktif faaliyetler
Bu standartlar ürüne ya da hizmete yönelik değil, bunların üretiminde gerçekleştirilen süreçlere ve sisteme yönelik 1 ocak 1996’dan itibaren AB’ye ihracat yapmak isteyen ülkelerin mallarında ISO 9000 isteniyor; AB içinde sadece ISO 9000 belgeli ürünler serbest dolaşımda