“Büyükkent Yönetimi Örnekleri ve Karşılaştırmalı Analizler & Stratejisi” 13 Haziran 2010-Ankara sunum: Prof. Dr.Zerrin Toprak Dokuz Eylül Üniversitesi, İk.İd.Bil.Fak

ÇALIŞMANIN METODİK YAKLAŞIM YEREL YÖNETİMLERİN YAPILANMASINDA AMAÇ NEDİR? AVRUPA ÜLKELERİNDE NASIL PLANLANMIŞTIR TÜRKİYE BU PLANLAMANIN NERESİNDEDİR?

YEREL ÖRGÜTLENME İÇİN STRATEJİK YAKLAŞIM SİYASİ LİDER YETİŞTİRMEYE ODAKLI YEREL YÖNETİM MODELİ Mİ ? HİZMETE ODAKLI YÖNETİCİ TERCİHLİ YEREL YÖNETİM MODELİ Mİ?

Avrupa Yerel Yönetimleri eylem planları ALANDA HİZMETLERİN YAŞAM KALİTESİ GÖSTERGELERİNE UYGUNLUĞUNU SAĞLAMAK DEMOKRATİKLEŞMEYE HİZMET EDEN –DEMOKRATİK YEREL YÖNETİMLERİ PLANLAMAK BÖLGEDE , TOPLUMSAL VE EKONOMİK KALKINMAYI BÜTÜNLEŞİK HALE GETİRECEK YÖNETSEL AĞLARI YAPILANDIRMAK

Doğrudan halkın seçimi Yerel Meclisin Ataması Tablo 1. Bazı Avrupa Ülkelerinde Belediye Başkanlarının Seçim Prosedürü Seçim Prosedürü Doğrudan halkın seçimi Yerel Meclisin Ataması Merkezi Yönetimin Ataması /onayı Ülkeler Londra ve bazı belediyeler Almanya İrlandaİngiltere Fransa İspanya Belçika Hollanda

Tablo 2. Yerel Yönetimlerde Başkan ve Kurulların Seçilme Yöntemi ve Statüleri Ülkeler Seçilme Yöntemi Yetki ve Sorumluluk İngiltere/Büyük Londra Doğrudan/Halkın Seçimi Meclis başkanı değil ancak politik lider,parlamento üyesi Meclis, belediye başkanını görevden alamaz Başkan, kurul üyelerini(Alderman) seçer (eğer tercih ederse ) Başkan, Yürütme Kurulu Başkanını (CEO), göreve seçemez ve görevden alamaz Almanya: Hesse Meclis başkanı değil Meclis, belediye başkanı için görüş bildiremez, yalnızca seçim için formül önerebilir Meclis, Alderman atar Belediye Başkanı yerel bürokrasinin başıdır İrlanda Meclisin Ataması Meclisin başkanı ve üyesi Az yetkili/güçsüz Görev süresi 1 yıl Yerel bürokrasi ile resmi bağlantısı yok Kentin ve ülkenin üst yöneticisi konumunda değil Siyasa geliştirmede işbirliği komitelerinin üyesi

Fransa Meclisin Ataması Başkan ve meclis üyesi,parlamento üyesi değil Politik Lider Meclis, Başkanı görevden alamaz Görev süresi 6 yıl Yürütme Kurulu Başkanı İcra/Yürütmenin Başı İspanya Başkan ve meclis üyesi Yürütme Kurulu üyelerini atar Yerel bürokrasinin başı Belçika (Flanders) Yerel meclis görüşü, bölge yönetiminin ataması Belediye Başkanı Kurulunun ve 'schepenen' başkanı Başkan, Yürütme Kurulu Başkanını atamaz Hollanda Yerel meclis tavsiyesi ile ‘Taç’ tarafından “tayin edilir” Meclis Başkanı ancak meclis üyesi değil Başkan, Alderman atayamaz Devlet yönetimiyle ilgili bazı görevler

Borough’ların Sorumlulukları Ulaşım Tablo 3. Londra Borough’larının GLA’nın (Meclis) fonksiyonlarıyla bağlantılı sorumlulukları Fonksiyon Borough’ların Sorumlulukları Ulaşım Yerel ulaşım hizmetlerinin yürütülmesini GLC stratejisi ile uyumlaştırmak Planlama Kent alanlarındaki planlama hizmetlerini yürütürken, Belediye Başkanının Kalkınma Stratejisi ile uyumu sağlanmak, Stratejik öneme sahip konularda Belediye Başkanın görüşünü mutlaka almak, Ekonomik Kalkınma Borough kendi alanlarındaki ekonomik kalkınmayı geliştirirken ve kendi yetkisi içinde yürütürken, Londra’nın yararına LDA ve Belediye Başkanı ile birlikte çalışmak Çevre Borough ; -yerel seviyede sürdürülebilirliğe yönelik siyasaları takip ederek devam etmek, -Kendi alanlarında hava kalitesini iyileştirecek yönetim sorumluluğuna devam etmek, -Londra katı atık toplama ile ilgili sorumluluğuna devam etmek, -Londra çevresel durumu ile ilgili Belediye Başkanının Raporu hazırlanırken birlikte çalışmak, - Yerel düzeyde yürütülen, Yerel Gündem 21 çalışmaları ,yerel çevresel faaliyetlerde koordineli ve geliştirici çalışmalara devam etmek.

belediye idari sınırları içindeki seçmen Tablo 4. Türkiye’de Belediye Başkanları ve Statüleri Türkiye Doğrudan Seçim Statüsü Büyükkent Belediye Başkanı belediye idari sınırları içindeki seçmen -belediye yönetiminin başıdır, meclis üyesidir - ita amiridir, -stratejik planı yapar ve yürütür, -encümenin memur üyelerini atar, -encümenin seçilmiş üyelerini meclis seçer, -meclisin belediye başkanını düşürme yetkisi yoktur, düşürülme yolunu açar, -genel sekreteri teklif eder, merkezi yönetim atar*, -başkan genel sekreter yardımcılarını atar meclis onayına gerek yoktur * -meclis başkan vekilini meclis seçer, -başkan vekilini, meclis üyeleri arasından belediye başkanı görevlendirir, -belediyenin tek idari lideridir, ikinci önemli yasal politik kişi yoktur -ihtisas komisyonlarını meclis seçer, -yasal politik lider değildir, -bürokrasiyi yönetir, -büyükkent meclisi, ilçe meclislerinin 1/5 üyesi ile oluşur*,

genel sekreter bulunmamaktadır, -meclisi halk seçer, Tablo 4. Türkiye’de Belediye Başkanları ve Statüleri Türkiye Doğrudan Seçim Statüsü İlçe Belediye Başkanı ilçe belediyesi idari sınırları içindeki seçmen genel sekreter bulunmamaktadır, -meclisi halk seçer, -başkan yardımcısını mevzuata göre ,belediye başkanı belirler, -belediye örgütlenmesinde ilçe sınırlarında başkanın sorumluluklarına sahiptir, -başkan, büyükkent ile paylaşılmış hizmet sorumluluğuna sahiptir*.

-genel sekreter bulunmamaktadır, -meclisi halk seçer, Tablo 4. Türkiye’de Belediye Başkanları ve Statüleri Türkiye Doğrudan Seçim Statüsü 5393’e Göre Belediye Başkanı belediye idari sınırları içindeki seçmen -genel sekreter bulunmamaktadır, -meclisi halk seçer, -başkan yardımcısını mevzuata göre, belediye başkanı belirler, -başkan, büyükkent ilçe belediyelerinin aksine bölünmemiş hizmet sorumluluğa sahiptir.

SORGULANMASI GEREKENLER Temsili Demokrasiyi güçlendirecek, yönetişim uygulamalarında verimlilik, Kent Yöneticisinin rolleri ve sorumlulukları, Meclis üyeleri sayısı ve etkinlik analizleri, Örgüt içi hizmet sorumluluklarını bölge kuruluşlarıyla (Ajans-İl Özel İdaresi) birlikte değerlendirecek idari ilişkilendirmelerde görünürlük,

SORGULANMASI GEREKENLER İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü bağlantılı Avrupa Konseyi Çalışmalarının yaygınlaştırılması ve görünür kılınması, bilgilere erişimin sağlanması, e- yönetişim, e-devlet, çalışmalarının göstergelerinin ve teknik altyapısının güçlendirilmesi teknolojik gelişmeler yoluyla toplumsal işbirliğinin nasıl güçlendirileceği Ortak payda stratejik planlama, roller ve sorumluluklar ağının netleşmesi ve sürekli güncelleştirme

İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM