Rousseau: Doğuşta sahip olmadığımız ve yetişkin olarak kullandığımız her şeyi bize eğitim kazandırır. Kant: İnsan yalnızca eğitim ile insan olabilir. Niemeyer: Eğitim insan olma konusunda çok küçük bir etkiye sahiptir. Büyük hisse kasıtlı ya da kasıtsız etki eden dış şeyler ya da diğer insanlardır.

6 ülkeden eğitim tanımlarını derler. Brezinka: herkesin kullanabileceği ve bilimsel alanda kullanılabilecek tanıma ulaşmaya çalışır. 6 ülkeden eğitim tanımlarını derler. Almanya Rudolf Lochner “Şahsi bir hayat yardımı, gurup kültürünü aktarma amacı ile gençlere veya yetişkinlere yönelik kısmen planlı kısmen plansız ama bilinçli olarak yapılan bir insan uğraşısıdır.” Fransa Durkheim “Yetişkinlerin, sosyal hayat için henüz olgunlaşmamış olan gençler üzerinde yaptıkları etkilerdir. Çocukta devletin ve sosyal çevrenin kendisinden bekledikleri fiziki, zihinsel ve ahlaki durumları ortaya çıkarmak ve geliştirmektir. “ Amerika John Dewey Yetişkin olmayanların içinde yaşadıkları sosyal gruba katılımları ile gerçekleşen ve katılanların gelişim ve yönlendirilmelerini garanti eden “bir sosyal fonksiyon”dur.

Hollanda Martinus Langeveld 3 unsurdan oluşan bir eğitim kavramı -Bir eğitim amacına ulaşmak için bilinçli yapılan eylem,yani eğitmek -Yetişkinlerle çocuklar arası ilişkiler -Objektif Çevre ( iklim, barınma, ekonomik durumu, ailenin kültürel donanımı vb.) Eğitim bir yetişkinin, gelişmiş varlık olarak yetişmesindeki etkili tüm unsurları kapsar, eğitmek sınırlı bir kesittir. Eğitmek çocuğa yönelik bir eylem, eğitim amacına ulaşmada kullanılan bir araçtır. İngiltere  Richard Peters Sonuçları göz önünde bulundurarak açıklamaya çalışır. Süreç olmaktan ziyade, öğrencilerin ulaşması gereken kriterleri ve hedefleri bulunduran bir tanımla açıklar. Rusya Sovyet Pedogojik Bilimler akademisi “Marksist Pedagojinin Genelt temelleri” eseri Eğitim, gelişim üzerinde etkide bulunma, gelişimin yönlendirilmesidir.

Brezinka: Eğitim en az 7 kavramı ve bunlar içinde bir üst kavramı karşılamaktadır. EĞİTİM ■ Bir süreçtir ■ Bir sürecin sonucudur. ■ Bir eğitimcinin yaptığı iştir. ■ Öğrencinin yaptığı iştir. (kendi yaşantıları sürecinde kendini değiştirme) ■ Eğiten ile eğitilen arasındaki ilişkilerin etkisidir. ■ Eğiten ile eğitilen arasındaki etkileşimin adıdır. ■ Eğiticilerin hedefidir.

Eğitim hakkında yapılmış kapsayıcı tanımları inceleyen Brezinka, şu 4 maddeyi 8 anlamı ortaya koymuştur: 1- Süreç anlamı / Ürün anlamı 2- Deskriptif=Betimleyici anlam / Programsal Preskriptif = Program koyucu anlam 3-Niyet anlamı / Etki Anlamı 4-Davranış anlamı / Olay anlamı

BREZINKA Eğitim, insanların diğer insanların şahsiyetlerini herhangi bir açıdan desteklemeyi denedikleri davranışlar bütünüdür. SELAHATTİN ERTÜRK Eğitim, bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir. Eğitim, bireyin davranışında, kendi yaşantıları yoluyla kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme denemeleri sürecidir.

NİTELİĞİ İTİBARİYLE EĞİTİM

FORMAL / İNFORMAL EĞİTİM KARŞILAŞTIRMASI Varılmak istenen hedefler belirlidir. Doğal ortam içinde kendiliğinden oluşur. Planlı & programlıdır Planlı & Programlı değildir Eğitim amaçları profesyonel kişiler eliyle gerçekleşir. Öğreticiler profesyonel değildir. Olumlu davranışların kazandırılması esastır. Olumlu ve olumsuz yönde gelişebilir. Eğitim belirli mekan ve ortamda gerçekleştirilir. Mekan ve eğitim ortamı belli değildir. Profesyonel hazırlanmış eğitim araç ve gereçleri kullanılır. Önceden hazırlanmış bir araç-gereç yoktur.

ÖĞRETİM Plan ve programa bağlı olarak belli amaçlar doğrultusunda yürütülen kasıtlı etkilemelerdir. Eğitim faaliyetlerinin kurumsallaşmış şeklidir.

EĞİTİM – TERBİYE ARASINDAKİ İLİŞKİ Terbiye Arapça “rab” kökünden gelir. İnsana olumlu tavır ve davranışlar kazandırarak onu bulunduğu seviyeden daha üst bir seviyeye ve mükemmel bir insan durumuna getirmektir. Eğitim kavramı terbiyenin anlamını bütünüyle ifade etmemekte, eğitim terbiyeyi de aşan genişlikte bir kullanıma sahiptir.

Türk dil kurumunun Türkçe sözlüğünde : ■ Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim. ■ Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgisel bilgi ■ Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir amaca yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci.

Felsefe sözlüğünde (paradigma) Bilim: ■ Dış dünyaya, nesnel gerçekliğe ve bu gerçeklikte yer alan olgulara ilişkin, tarafsız gözlem ve sistematik deneye dayalı zihinsel etkinliklerin ortak adı. ■ Belirli bir konusu olan, kabul edilmiş yöntemlere dayanılarak elde edilmiş organize ve rasyonel bilgiler bütünü.

BİLİM Geçerliliği kabul edilmiş, sistemli bilgiler bütünüdür. Din eğitimi bilimi kapsamında düşünülünce bilinmesi gereken: bilimin bir olgu veya olayı betimlemek, açıklamak ve kontrol altına almak amacı ile sistemli bir şekilde ve bilimsel metotla araştırarak o olay veya olgu hakkında kanıtlanmış bilgi üretmektir.

EĞİTİM BİLİMİ Eğitimin tanımından hareketle: Bireyin davranışında kendi yaşantıları yoluyla veya kasıtlı olarak istendik değişmeler meydana getirme denemeleri sürecini bilimsel metotlarla araştırarak betimlemeye, açıklamaya ve kontrol altına almaya çalışan bilimsel disiplindir.

kı KAYNAKLAR ◊ Din Eğitimi Bilimine Giriş Prof. Dr. Cemal TOSUN ◊ Din Bilimleri I – Din Eğitimi Bölümü Ankuzem Yayınları ◊ Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi Yrd. Doç. Dr. Suat Cebeci ◊ Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi Prof. Dr. Beyza Bilgin ◊ Eğitim Üzerine Felsefi Bir Deneme Prof Dr İhsan Turgut ◊ İslam Bilimlerinde Yöntem