İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ DERSİ KAPSAMINDA ORYANTASYON MUSTAFA CINGI
Hizmet İçi Eğitim Nedir? Kişiye işi ile kesin hukuki ilişkisinin kurulduğu tarihten, işten ayrıldığı tarihe kadar geçen süre içinde, işin gerektirdiği performans düzeyine ulaşması için gereken bilgi, beceri ve davranışların sistemli bir şekilde öğretilmesidir. Bölüm 1 1 Oryantasyon
Oryantasyon Nedir? İşletmeye yeni giren ya da bölüm değiştiren personele işe başlamadan önce veya işe ilk girdiği günlerde uygulanan eğitime işe alıştırma ya da oryantasyon eğitimi adı verilir. Bölüm 1 1 Oryantasyon
İşe Alıştırma Eğitimleri Şunlardır Genel işe alıştırma eğitimi Personelin yapacağı iş ana hatlarıyla gösterilmekte ve departmanlar, iş yerinin genel politikaları, prosedürler, ücretlendirme, güvenlik gibi konularda kendisine gerekli bilgiler verilmektedir. İş merkezli işe alıştırma eğitimi Personele kuruluşun işlevi ve kuruluşa uyumu, iş sorumlulukları, beklentiler ve görevler, politikalar, prosedürler, kurallar ve düzenlemeler, iş yeri planı gibi konularda bilgi verilmektedir. Bölüm 1 1 Oryantasyon
İşe alıştırma eğitiminin diğer bir amacı, bireye işi ile yetenekleri arasında bir ayarlama yapma ya da yeteneklerini en iyi gerçekleştireceği işi seçme olanağı vermesidir. İşe alıştırma eğitiminin temel amacı, personeli işletmeye kazandırmaktır. Başarılı bir işe alıştırma programı, şirket ve yeni personelin beklentilerini karşıladığı için gereklidir ve aşağıdaki konularda yarar sağlamaktadır Bölüm 1 1 Oryantasyon
Departman, takımın ürünlerin detaylı olarak tanıtılması Başarılı bir işe alıştırma programı, şirket ve yeni personelin beklentilerini karşıladığı için gereklidir ve aşağıdaki konularda yarar sağlamaktadır: Yöneticileri, çalışma arkadaşları ve insan kaynakları ile tanıştırma ve yöneticileri ile geçişi sağlayacak koçluk ilişkilerini kurması Katılımcıları arasında şirket, departman takım için ortak amacın oluşturulması Şirketin, kültür, organizasyon yapısı ve ürünlerinin hizmetlerinin anlaşmasına yardımcı olması ve personelin ilk andan itibaren verimli olmasının sağlanması Departman, takımın ürünlerin detaylı olarak tanıtılması Şirket yönetmelik ve uygulamaları, ücretlendirme, ek menfaatler ile ilgili bilgiye erişimi sağlaması Bölüm 1 1 Oryantasyon
Zaman ve emekten tasarruf sağlaması Yeni personele şirketin, departman hedeflerini, değerlerini tanıtıp kendisinin bütün içerisindeki rolünü anlatması Öğrenme eğrisini kısaltması ve personelin hedefleri gerçekleştirmesine yardımcı olması Personele şirketin misyon, hedef, değerleri, organizasyon yapısı ve fonksiyonları ile ilgili temel bilgileri sunarak pozitif iş ilişkileri geliştirmesini sağlaması Zaman ve emekten tasarruf sağlaması İşe alıştırma eğitimi ile işe başlama dönemlerinin ilk aylarında oldukça yüksek olan işten ayrılma eğiliminin azaltılması Bölüm 1 1 Oryantasyon
Bilgilendirme Personelin bilgilendirilmesi genelde aşağıdaki alt başlıklar altında yapılmakta ve 1-3 gün arasında sürmektedir: Şirketin tanıtılması Yöneticilerin tanıtılması Departmanın/işin tanıtılması İnsan kaynakları uygulamalarının tanıtılması Ofis/çalışma ortamı ve kural ve uygulamalarının tanıtılması Şirkette kullanılan (elektronik) araçların tanıtılması Bölüm 1 1 Oryantasyon
İşe alıştırma eğitiminde yararlanılan başlıca yöntemler şunlardır: İşletmeyi tanıtıcı yayınlar Oldukça sık kullanılan bir yöntemdir. İşe yeni giren personelin bilmesi istenilen bilgiler bu yayınlarda yer alır. Bu bilgiler örgütün kısa geçmişi, çalışma saatleri, izinler, ilk yardım, iş kazaları ve yapılması gerekenler, temizlik kuralları tatiller, fazla mesai, yemek, terfi, nakil, sigara içme, sosyal etkinlikler, telefon görüşmeleri vs. olabilir. Konferanslar, açık oturumlar grup toplantıları Belli bir dönemde işe giren personel sayısı en az 10 – 15 olduğunda zamandan tasarruf etmek amacıyla tavsiye edilen bir yöntemdir. İşletme gezileri Yeni personel belli bir kişinin rehberliğinde işletmenin gezdirilmesidir. Bu yolla kişi iş çevresini yakından tanır. Üstler veya bu konuda uzmanlarca yürütülecek bireysel görüşmeler (mülakat) Bu yolla yeni personelin öğrenmek istediği bilgiler anlayacağı yolla verilebilir. İş başında eğitim Bu tür eğitim işi bilen iş gören ya da eğiticinin rehberliği altında yapılır. Bölüm 1 1 Oryantasyon
İş Başında Eğitimin 4 Aşaması Eğitilecek personelin hazırlanması Eğitilen personele asıl çalışma ortamında yapacaklarının gösterilmesi İşi tek başına yapabilir hale gelmesinin sağlanması Tekrar yardıma ihtiyacı olduğunda kimden yardım isteyebileceğinin açıklanmasıdır Öğrenme isteğinin iş başında kolay uyandırılması, öğrenilenin anında uygulanabilmesi ve sonucunda da kişinin görevden uzaklaşmamış olması iş başında eğitimin avantajlı yönleridir. Bölüm 1 1 Oryantasyon
Personel, grup olarak değil tek tek ele alınmalıdır BAŞARILI BİR İŞE ALIŞTIRMA PROGRAMININ OLUŞTURULMASINDA VE YÜRÜTÜLMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR ŞUNLARDIR İşe alıştırma, işe alma fonksiyonunun bir parçası olarak görülmektedir. Personel, grup olarak değil tek tek ele alınmalıdır Yeni personelin tümüne uygulanmalıdır. İşe alıştırma faaliyeti personel işe fiilen başlamadan önce gündeme gelmelidir. İşe alıştırma eğitimi uzun dönemli olmalıdır İşe alıştırma eğitimi sürekli olmalıdır İşe alıştırma eğitiminde personel öğrenmekten sorumlu tutulmalıdır. İşe alıştırma eğitimi süreci sonunda katılanlara başarı belgesi verilmelidir. İşe alıştırma eğitiminde en büyük sorumluluk ilk amirlerin olmalıdır. Bölüm 1 1 Oryantasyon
Başarısız bir işe alıştırma programının yaratabileceği olumsuzluklar şunlardır: Zaman kaybı Performans kaybı Maliyet kaybı Personel tatminsizliği Güven kaybı Bölüm 1 1 Oryantasyon
Teşekkürler Mustafa CINGI Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü İnsan Kaynakları Yönetimi Dersi Oryantasyon Sunumu E-mail: mcingi@erciyes.edu.tr