DEVLET HİBE VE TEŞVİKLERİ SUNUMU Bahadır BAŞKONUŞ Tome Yönetim Danışmanlığı A.Ş.

Faa- liyetle-rimiz…

Detaylı Bilgi için: www.tomebilgiholdingi.com.tr 0312 496 1 497

İhracata Hazırlık Destekleri Yüksek Katma Değere Yönelik Destekler EKONOMİ BAKANLIĞI MEVCUT DESTEKLER UR-GE Pazara Giriş Belgeleri İhracata Hazırlık Destekleri Pazar Araştırması Fuarlara Katılım Yurt Dışı Birim Pazarlama Destekleri Tasarım Marka - Turquality Yüksek Katma Değere Yönelik Destekler İHRACATA YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI (DFİF) DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLERE İLİŞKİN DESTEKLER YATIRIM TEŞVİKLERİ T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI

MAL İHRACATINA YÖNELİK DEVLET DESTEKLERİ 1 UR-GE Desteği 2 Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesi 3 Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği 4 Yurt Dışı Fuar Desteği 5 Yurt İçi Fuar Desteği 6 Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Desteği 7 Tasarım Desteği 8 Marka – Turquality Desteği 9 Küresel Tedarik Zincirine Giriş Desteği 10 Alıcı Kredisi ve Sigorta Tazmin Desteği 11 Türkiye Ticaret Merkezleri Ekonomi Bakanlığı - İhracat Genel Müdürlüğü 7

İŞKUR DESTEKLERİ AKTİF İSTİHDAM POLİTİKALARI Kurs Programları Girişimcilik Eğitimleri İşbaşı Eğitim Programları Toplum Yararına Programları PASİF İSTİHDAM POLİTİKALARI İşsizlik Sigortası Ücret Garanti Fonu Kısa Çalışma Ödeneği İş Kaybı Tazminatı

AMAÇ İŞKUR tarafından uygulanan aktif istihdam politikalarının amacı; İstihdamın korunması İstihdamın artırılması İşsizliğin azaltılması İşsizlerin mesleki niteliklerinin artırılmasıdır.

HEDEF KİTLE İşletmeler Girişimciler

PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ - Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, - Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, - KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması,  - Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştirilmesi, - İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi, - Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulması.

PROJE BAŞVURU VE DEĞERLENDİRME SÜRECİ (İşletme/ Girişimci) Proje Belgeler İnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin şekil yönünden incelenmesi Red / Düzeltme Kurul Kararın Başvuru Sahibine Bildirilmesi (KOSGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (İşletme) Projenin Başlaması

KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMI

KOSGEB DESTEKLERİ İşletmeler Yeni Girişimcileri

PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç duyulması, KOBİ’lerde proje kültürü ve bilincinin oluşturulması, İşletmelerin proje yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi, Esnek destekleme sistemine ihtiyaç duyulması.

PROGRAM BAŞVURU VE DEĞERLENDİRME SÜRECİ (İşletme) Proje Belgeler İnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin şekil yönünden incelenmesi Red / Düzeltme Kurul Kararın İşletmeye Bildirilmesi (KOSGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (İşletme) Projenin Başlaması

Yönetim-organizasyon Pazarlama Dış ticaret İnsan kaynakları DESTEK KAPSAMI Üretim Yönetim-organizasyon Pazarlama Dış ticaret İnsan kaynakları Mali işler ve finans Bilgi yönetimi Ve yukarıdaki konularla ilişkili alanlarda sunulacak projeler. 17

DESTEK ÜST LİMİTİ VE ORANI Destek Üst Limiti : 150.000 TL. (geri ödemesiz) Destek Oranı : % 50 (3.- 4.-5.-6. Bölge % 60)

DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Proje ile ilişkilendirilmiş makine-teçhizat ve malzemeye ilişkin giderler desteklenir. Ancak bu kalemler için KOSGEB desteği, Kurul tarafından karar verilen toplam KOSGEB destek tutarının % 10’unu aşamaz. Yatırım (arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri), taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji ve su giderleri, kira giderleri, finansman giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler destek kapsamında değerlendirilmez. 19

Bir işletme KOSGEB desteğine esas üst limit içinde kalmak kaydıyla üç yıllık program içinde birden fazla proje sunabilir.

İŞBİRLİĞİ-GÜÇBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI

İŞBİRLİĞİ - GÜÇBİRLİĞİ ORTAKLIK MODELLERİ Proje ortağı işletmelerin mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak olan işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının ya da tamamının kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyelerinde birleşmesi. 22

- Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması, PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ - KOBİ’lerin işbirliği-güçbirliği anlayışında bir araya gelerek “Ortak Sorunlara Ortak Çözümler” üretilmesi, - KOBİ’lerin tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı, finansman başta olmak üzere tek başlarına çözümünde zorlandıkları birçok soruna çözüm bulunması, - KOBİ’lerin bir araya gelerek kapasite ve rekabet gücü yüksek işletmelere dönüşmesi, - Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması, - KOBİ’ler arasında ortaklık ve işbirliği kültürünün geliştirilmesi. 23

PROGRAM İŞ AKIŞ ŞEMASI Proje Başvuru Belgeler (İşletmeler) Proje Belgeler İnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin şekil yönünden incelenmesi Kurul Kararın İşletme(ler)’e Bildirilmesi (KOSGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (İşletici Kuruluş) Projenin Başlaması

DESTEKLENECEK PROJE KONULARI İşletmelerin; Hammadde, ara mamül, mamül, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak, uluslararası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuar, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu konularında sunacakları projeler desteklenir. 25

% 50 3 yıl 6-24 ay (+ 12 ay) PROGRAM VE PROJE LİMİTLERİ Program Süresi Proje Süresi 6-24 ay (+ 12 ay) 250.000 TL. Geri Ödemesiz 500.000 TL. Geri Ödemeli Destek Üst Limiti % 50 (3.-4.-5.-6. Bölge % 60) Destek Oranı

DESTEKLENECEK PROJE GİDERLER Kurul tarafından uygun bulunan ve bina inşaat veya tadilat, gayrimenkul alım, tefrişat, taşıt aracı alım ve kiralama, haberleşme, enerji ve su ile finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler, vergi resim ve harçlar, işverene ait sosyal güvenlik primleri dışında bulunan giderler destek kapsamındadır. 27

BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ

GENEL BİLGİLER VE BAŞVURU SÜRECİ Ar- Ge (Araştırma-Geliştirme) Nedir ? Ar-Ge insanlığın bilgi dağarcığının artırılmasına ve bu dağarcığın yeni uygulamalar tasarlamak üzere kullanılmasına ilişkin sistematik ve yaratıcı çalışmalardır. Temel Araştırma Uygulamalı Araştırma Deneysel Geliştirme Bilgi dağarcığını artırma Yeni uygulamalar tasarlama

GENEL BİLGİLER VE BAŞVURU SÜRECİ Ar-Ge Projelerinden Beklenen Hedefler Yeni ürün geliştirilmesi (1) Ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi (2) Maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni tekniklerin geliştirilmesi (3) Yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi (4) 1 ve 2’de ürün geliştirme, 3 ve 4’de ise süreç geliştirme hedeflenmektedir.

GENEL BİLGİLER VE BAŞVURU SÜRECİ TÜBİTAK Destek Programlarının Amaçları Ar-Ge kültürü ve Ar-Ge yapılanmasının oluşturulması Üniversite-Sanayi işbirliğinin oluşturulması Ar-Ge yapabilmenin ve başarabilmenin verdiği moral ve özgüven İthalatı azaltan yerli ürünler geliştirilmesi Nitelikli işgücü istihdamının artırılması

BAŞVURU SÜRECİ Başvuru Aşaması Başvurular TÜBİTAK’ın web sayfasından alınmaktadır. kullanıcı Öncelikle TÜBİTAK’ın web sayfasından kaydı yapılmalıdır. Daha sonra varsa firma kaydı yapılmalıdır. Daha sonra web sayfasından projeye ilişkin bilgiler girilir. Projeyle ilgili başvuru evrakları ve web sayfasından alınacak çıktılar posta yoluyla TÜBİTAK’a iletilir. TÜBİTAK tarafından kullanıcı/yürütücü yetkilendirilmesi yapılır.

BAŞVURU SÜRECİ Başvuru Aşaması Firma, *PRODİS’e kayıt sonrasında sisteme girişini yapar. Ön kayıt formu ve TÜBİTAK’a gönderilir. ekleri *PRODİS: Proje İzleme ve Değerlendirme Sistemi TÜBİTAK proje ön tarafından Firma Proje başvurusunu yapar. kaydı gerçekleştirilir.

BAŞVURU SÜRECİ Projelerin Değerlendirilme Süreci *AGY100 Formu (Proje Önerisi Formu) İşyerinin Ziyaret Edilmesi ve AGY200 Formu (Hakem Heyeti Raporları) *AGY: Ar-Ge Yardımı Projenin Reddedilmesi Teknoloji Grubu Komite Toplantısı Kabul Sözleşme ve

ARDEB TEŞVİKLERİ Araştırma Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı ARDEB, araştırma destek grupları ile kamu Ar-Ge enstitülerinden, temel ve uygulamalı araştırma yapan özel sektör kuruluşlarından ve de üniversitelerden gelen araştırma projelerine destek vermektedir. 1001-Bilimsel ve Teknolojik Altyapı Projeleri Desteği Yeni bilgiler üretilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin çözümlenmesi amaçlanmıştır. 1002-Hızlı Destek Programı Üniversitelerin, hastanelerin, araştırma enstitülerinin acil, kısa süreli, küçük bütçeli araştırma ve geliştirme projelerine destek sağlamak amaçlanmıştır.

ARDEB TEŞVİKLERİ 1003- Öncelikli Alanlar Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi çerçevesinde belirl enecek; araştırma projelerine destek vermeyi amaçlar. Projelere 2,5 milyon liraya kadar destek sağlanabilir. Orta ve Büyük Ölçekli projelerde özel sektörün katılımı bekle nmektedir. 1007- Kamu Ar-Ge Destekleme Programı Bakanlıklar, müstakil müsteşarlıklar, müstakil genel müdürlükler, başkanlıklar, il ve büyük şehir belediyeleri, valilikler olmak üzere tüzel kişiliğe sahip kamu kurumları müşteri olarak başvuru yapabilmektedir. Destekleme için üst sınır belirtilmemiştir. Proje en fazla 48 ay sürebilir.

ARDEB TEŞVİKLERİ Araştırma Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı 1008- Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı Girişimcilerin ürünlerini güvence altına almak amacıyla patent alması desteklenmektedir. Ulusal Patent Başvurularının Desteklenmesi (3.000 TL) Geri Ödemesiz Uluslararası veya Bölgesel Patent Başvurularının İlk Aşamasının Geri Ödemesiz Desteklenmesi (3.000 TL) Uluslararası veya Bölgesel Patent Başvurularının Araştırma Raporundan Sonraki İşlem Ücretlerinin Geri Ödemeli Desteklenmesi (100.000 TL üst limit)

ARDEB TEŞVİKLERİ Araştırma Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı 1010- Evrensel Araştırmacı Programı Yurt içinde yapılan araştırmalara, yurt dışında çalışmakta olan bilim insanlarının araştırmacı olarak dahil edilerek, çalışmalarının uluslar arası amaçlanmaktadır. boyut kazanması 1011- Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Desteği Bilim insanımızın bilim ve teknoloji alanında çalışmalar yapmak üzere yurtdışına gönderilmesine destek sağlanması amaçlanmaktadır.

ARDEB TEŞVİKLERİ Araştırma Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı 1301- İŞBAP Programları Özellikle bilim ve teknoloji alanında ağlarının oluşturulması amaçlanmıştır. uluslararası işbirliği 3501- Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Programı Akademik kariyer yolundaki kişilere sağlanan daha çok burs niteliğindeki desteklerdir.

ARDEB TEŞVİKLERİ Araştırma Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı Kimler Başvurabilir? T. C. vatandaşı gerçek kişiler Türkiye sınırları içerisinde faaliyet hukukuna göre kurulmuş, olan şirketler bu esaslar kapsamında desteklerden yararlanabilirler. öngörülen

BİDEB TEŞVİKLERİ Bilim İnsanı Teşvikleri Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB) Bu destekler daha çok akademik çevrelerin yurtiçi ve yurtdışındaki eğitim etkinlik ve araştırma çalışmaları için oluşturulmuştur. 31 farklı burs ve destek programı mevcuttur. 4003- Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı Bilimin tanıtılması ve geliştirilmesi için büyükşehir belediyeleri için hazırlanmış bir destek programıdır. Katılımcıların basit bilimsel olguları araştırma fark etmeleri ve öğrenme projeler amacıyla yapılacak

SUNUM PLANI GENEL BİLGİLER VE BAŞVURU SÜRECİ ARAŞTIRMA DESTEK PROGRAMLARI BAŞKANLIĞI (ARDEB) TEŞVİKLERİ BİLİM İNSANI DESTEKLEME DAİRE TEYDEB TEŞVİKLERİ

EUREKA TEŞVİKLERİ EUREKA nedir? EUREKA pazar odaklı, kısa sürede ticarileşebilecek ürün ve süreçlerin geliştirilmesine yönelik projelerin desteklendiği uluslararası işbirliği platformudur. 1985 yılında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 18 ülke ve Avrupa Birliği’nin katılımıyla kurulan EUREKA o tarihten bu yana 4000’den fazla Ar-Ge projesinin desteklenmesini ve 29 milyar avro’nun üzerinde Ar-Ge hacmi yaratılmasını sağlamıştır. EUREKA, Avrupa’nın rekabetçiliğinin artırılması için EUREKA üye ülkelerindeki büyük sanayi kuruluşları ve KOBİ’ler, üniversiteler ve araştırma kuruluşları arasında kalıcı Ar-Ge işbirliklerinin artırılmasını amaçlamaktadır.

EUREKA TEŞVİKLERİ Kimler proje başvurusunda bulunabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan tüm kuruluşlar EUREKA’ya başvurabilirler. Proje başvurusu için yabancı ortak gerekli mi? Bir EUREKA projesi başlatmak için iki farklı EUREKA üyesi ülkeden en az birer katılımcı olması gerekir. Dolayısıyla, Türk firmalarının EUREKA programına proje başvurusunda bulunabilmeleri için üye ülkelerden en az bir tane proje ortağı bulmaları gerekmektedir. Üniversiteler bir KOBİ ortak bulmak kaydıyla bu programa katılabilirler.

EUREKA TEŞVİKLERİ Projelere sağlanan desteğin oranı nedir? Sağlanan desteğin süresi ve miktarı EUREKA platformundaki projelere sağlanan desteğin miktarında ve süresinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Firmalar projenin gerektirdiği proje süresi boyunca hibe destek alabilirler. bütçe için Projelere sağlanan desteğin oranı nedir? EUREKA projelerine katılan büyük firmaların destek kapsamına alınan Ar-Ge harcamalarına %60, KOBİ’lerin Ar-Ge harcamalarına ise %75 oranında hibe destek sağlanmaktadır.

TEYDEB TEŞVİKLERİ Teknoloji ve Yenilik (TEYDEB) Teşvikleri Destek Programları Başkanlığı Teknolojinin toplumsal faydaya dönüşme sürecini hızlandırmak amacıyla, teknoloji ülkemiz özel sektör kuruluşlarının araştırma- geliştirme ve yenilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla kurulmuştur. Böylelikle, ülkemiz kuruluşlarının araştırma-teknoloji geliştirme yeteneğinin, yenilikçilik kültürünün ve rekabet gücünün artırılması hedeflenmektedir.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1501-SANAYİ PROGRAMI AR-GE PROJELERİ DESTEKLEME Amacı Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik ederek, Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak Destek Miktarı Temel destek oranı % 40 olacak şekilde, proje giderlerinin en fazla %60’ı hibe olarak desteklenmektedir. Başarıyla tamamlanan proje sahibi firma KOBİ ise, proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü verilmektedir.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1501-SANAYİ PROGRAMI AR-GE PROJELERİ DESTEKLEME Destek Süresi Proje bazında en çok 36 ay Kimler Başvurabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1503-PROJE PAZARLARI DESTEKLEME PROGRAMI Amacı Üniversiteler, sanayi/ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklere finansal destek sağlamak Destek miktarı Ulusal düzeydeki projeler için 25.000 TL Uluslararası katılımlı olması durumunda 30.000 TL

daha fazlasının katılımcı TEYDEB TEŞVİKLERİ 1503-PROJE PAZARLARI DESTEKLEME PROGRAMI Kimler Başvurabilir? En az bir üniversite ile; Sanayi Odası Ticaret Odası Ticaret ve Sanayi Odası İhracatçı Birliğinden daha fazlasının katılımcı herhangi biri veya başvuru yapılabilir. olmasıyla

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1505- ÜNİVERSİTE - SANAYİ İŞ BİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI Amacı Üniversite/kamu araştırma enstitülerindeki bilgi birikiminin, KOBİ ve büyük her ölçekteki kuruluş tarafından ürüne/sürece dönüştürülerek ticarileştirilmesini sağlamak Destek Miktarı Proje bütçe üst sınırı 1.000.000 TL*, KOBİ’ler için %75’i TÜBİTAK, %25’i KOBİ, büyük firmalar için %60’ı TÜBİTAK, % 40’ı firma Proje Bütçesine ek olarak; Proje Teşvik İkramiyesi 180.000 TL* * Üst sınırlardır.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1505-ÜNİVERSİTE PROGRAMI - SANAYİ İŞBİRLİĞİ DESTEK Proje Kurum Hissesi 50.000 TL TÜBİTAK tarafından karşılanacak 3 ay süreli TÜBİTAK tarafından karşılanacak 10.000 TL’lik fizibilite desteği Destek Süresi Proje bazında en çok 24 ay Kimler Başvurabilir? Proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden KOBİ’ler ve büyük ölçekli firmalar ile üniversite ya da kamu araştırma kurumları (yürütücü kuruluş) ortak olarak başvurabilmektedir.

TEYDEB 1505 DESTEĞİ İŞLEME SÜRECİ Müşteri Kuruluş (KOBİ veya Büyük Ölçekli) Proje Başvurusu Teknoloji Transferi Proje Önerisi Müşteri Talebi KOBİ ise; Proje %75’i, Büyük Ölçekli bütçesinin Firma ise, Proje bütçesinin %60’ı Proje Teşvik İkramiyesi Proje Kurum Hissesi Yürütücü Kuruluş Üniversite/Kamu Araştırma Kurumu

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1507-KOBİ AR-GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI Amacı KOBİ’lerin ikisi ortaklı olmak kaydıyla ilk 5 projesine (3+2) avantajlı bir şekilde destek sağlayarak Ar-Ge projesi yapmaya teşvik etmek. Destek Miktarı Proje bütçesi üst sınırı 500.000 TL Proje giderlerinin %75’i Proje Hazırlama ve Hazırlatma Giderleri Yeminli Mali Müşavir Giderleri Başarıyla tamamlanan projelerde proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü Destek Süresi Proje bazında en çok 18 ay

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1509-ULUSLARARASI SANAYİ PROGRAMI AR-GE PROJELERİ Amacı Ülkemiz firmalarının EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarındaki Ar-Ge projelerine katılımını sağlamak Destek Miktarı Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır. Büyük firmalarda proje %60’ı giderlerinin KOBİ’lerde proje giderlerinin %75’i hibe olarak desteklenmektedir.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1509-ULUSLARARASI SANAYİ AR-GE PROGRAMI PROJELERİ Destek Süresi Proje süresinde kısıtlama yoktur. Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1511- ÖNCELİKLİ ALANLAR ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME PROGRAMI Amacı VE YENİLİK PROJELERİ DESTEKLEME Özel sektör ve akademinin katılımlarıyla belirlenecek öncelikli alanlarda çağrıya çıkılarak, hedef ve ihtiyaç odaklı, izlenebilir sonuçları olan; Ar-Ge nitelikli projelerin desteklenmesi amaçlanmaktadır. Destek Miktarı KOBİ’ler için, proje giderlerinin %75’i Büyük ölçekli işletmeler için proje giderlerinin %60’ı Destek Süresi Çağrı duyurusunda belirtilmedikçe proje süresinde ve bütçesinde sınır yoktur.

TEYDEB 2012 DESTEK KALEMLERİ 1511- ÖNCELİKLİ ALANLAR ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YENİLİK PROJELERİ DESTEKLEME PROGRAMI Destek Başlıkları Enerji: Güneş Enerjisi Depolanması, Teknolojileri Gıda: Tohum ve Hayvan Islahı Yatırımları, Enerjinin Kömür ve Kömür Otomotiv: Yenilikçi Araç/Ürün Tasarımları ve Tasarım Doğrulama Sistemlere Bilgi ve İletişim Teknolojileri: Gömülü Entegre Devreler Makine ve İmalat Teknolojileri: Mekatronik

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1511- ÖNCELİKLİ ALANLAR ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YENİLİK PROJELERİ DESTEKLEME PROGRAMI Özel Koşulları Proje genel gider desteği (%10) verilmesi Birden fazla ön ödeme yapılabilmesi Zorunlu durumlarda %20 yurt dışı danışmanlık ve hizmet alımlarındaki kısıtın ilgili Yürütme Komitesi tarafından genişletilmesi

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1512-BİREYSEL PROGRAMI GİRİŞİMCİLİK AŞAMALI DESTEK Amacı Bireysel girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, potansiyeli katma yüksek değer istihdam ve nitelikli yaratma için, fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerin Dört aşamalı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır. teşebbüslere dönüştürebilmeleri

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1512-BİREYSEL PROGRAMI GİRİŞİMCİLİK AŞAMALI DESTEK Program 4 aşamadan oluşmaktadır. Aşama 1; bireysel girişimcinin iş fikri başvurusunu değerlendirilmesi sunduğu ve bu fikrin olumlu durumunda girişimciye bu fikri bir girişim planı ile projelendirmesi için isteğe bağlı olarak eğitim ve rehber desteği sağlanabilen aşamadır. Aşama 2; girişimcinin kuracağı sermaye şirketine geri ödemesiz teknogirişim sermaye desteği sağlanarak girişim planı çerçevesinde rehber desteği ile kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik doğrulama (ön prototip, demo, benzetim, yazılım algoritması vb.) çalışmalarının gerçekleştirildiği aşamadır.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1512-BİREYSEL GİRİŞİMCİLİK PROGRAMI AŞAMALI DESTEK Aşama 3; ikinci aşamada geliştirilen çıktı üzerinde daha fazla Ar-Ge çalışmasına ihtiyaç duyulduğu durumlarda, kuruluşun detay tasarım, ticari prototipin geliştirilmesi, denemeler ve saha testleri gibi faaliyetlerinin TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı kapsamında desteklendiği aşamadır. Aşama 4; kuruluşun talebi üzerine TÜBİTAK’ın girişim sermayesi firmalarına mektup göndererek, kuruluşa veya proje çıktısına ortak olmaya davet ettiği ve/veya çıktıların satışını kolaylaştırmak üzere belirli aralıklarla proje pazarları düzenlediği/desteklediği aşamadır.

TEYDEB 1512 PROGRAMI İŞLEYİŞ SÜRECİ 1512-BİREYSEL GİRİŞİMCİLİK AŞAMALI DESTEK PROGRAMI Aşama 1 İş fikrinin projeye dönüştürülmesi Girişimcilik eğitimi ve rehber desteği Değerlendirme Aşama 2 Şirketleşme ve teknolojik doğrulama Teknogirişim Sermayesi Desteği (100.000 TL; hibe) Rehber desteği Değerlendirme Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknogirişim programını başarıyla tamamlayan firmalar Aşama 3 TÜBİTAK 1507 Destek Programı (550.000 TL; % 75 hibe) Değerlendirme Aşama 4 Ticarileştirme Proje pazarları, girişim sermayesi şirketleri GİRİŞ PAZARA

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1512-BİREYSEL PROGRAMI GİRİŞİMCİLİK AŞAMALI DESTEK Destek Miktarı Aşama 2’de bir defaya mahsus olmak üzere verilecek teknogirişim sermaye desteği en fazla yüz bin (100.000) TL’dir. Aşama 3’te verilecek hibe destek tutarı ve oranı için 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na ilişkin Uygulama Esasları geçerlidir.

TEYDEB TEŞVİKLERİ 1512-BİREYSEL PROGRAMI GİRİŞİMCİLİK AŞAMALI DESTEK Destek Süresi Aşama 1’in süresi, TEYDEB internet adresinde duyurulur. Aşama 2’nin süresi ek süreler de dahil olmak üzere en fazla on iki (12) aydır. destek Aşama 3 için 1507 programında belirtilen süreleri geçerlidir. Aşama 4’ün süresi en fazla on iki (12) aydır.

TEYDEB TEŞVİKLERİ GENEL İŞLEYİŞ SÜREÇLERİ Üniv./Arş. Enst. Firmalara Ar-Ge Yapıyor… Ar-Ge ile yeni ufuklar! Ar-Ge yapabilirim! 7. Çerçeve Programı 1501 - Sanayi Ar-Ge 1507- KOBİ Ar-Ge 1505- Üniversite- Sanayi İşbirliği Destek Programı EUREKA Uluslararası İkili ve Çoklu İşbirlikleri 1511- Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme Ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı 1512- Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı

TEYDEB TEŞVİKLERİNDE DESTEKLENEN AR-GE AŞAMALARI Kavram geliştirme Teknolojik/teknik ve ekonomik yapılabilirlik etüdü Geliştirilen kavramdan tasarıma geçiş sürecinde yer alan laboratuvar ve benzeri çalışmalar Tasarım, tasarım geliştirme ve tasarım çalışmaları Prototip üretimi Pilot tesisin kurulması Deneme üretimi ve tip testlerinin yapılması doğrulama

TEYDEB TEŞVİKLERİ Desteklenen Giderler (1) Personel giderleri Alet, teçhizat, prototip, kalıp, yazılım Malzeme ve sarf giderleri Seyahat giderleri Danışmanlık ve hizmet alımları alımları Üniversitelere yaptırılan Ar-Ge hizmet giderleri (1501, 1507, 1509, 1511) Proje hazırlatma giderleri (sadece 1507)

TEYDEB TEŞVİKLERİ Desteklenen Giderler (2) Yeminli Mali Müşavir Giderleri (YMM) (1507 ve 1509) Bursiyer, Proje Teşvik İkramiyesi ve Proje Kurum Hissesi (sadece 1505) Fizibilite Desteği (sadece 1505) Teşvik Ödülü (1501 (firma KOBİ ise), 1507) Genel Giderler (1511 ve 1512) Proje toplam bütçesinin %25’i kadar ve en fazla 500.000 TL ön ödeme yapılabilir. (1501, 1507,1509,1511,1512 (3.aşamada)

TEYDEB TEŞVİKLERİ Desteklenmeyen Ar-Ge Projeleri (1) Ar-Ge ve içermeyen projeler, yenilikçi yönü zayıf, rutin mühendislik fonksiyonel değişiklik uygulamalarını içeren Sadece projeler, şekil ve estetiğe yönelik değişikliklerden ibaret Araştırma geliştirme faaliyeti içermeyen ağırlıklı olarak üretim altyapısına yönelik yatırım projeleri, Proje Ar-Ge faaliyetlerinde firmanın özgün katkısının sınırlı olduğu ya da hiç olmadığı projeler (1505 hariç), Kazanılmış Ar-Ge yeteneğinin tekrarını içeren projeler, Güncel teknolojinin gerisinde kalmış çalışmaları içeren projeler,

TEYDEB TEŞVİKLERİ Desteklenmeyen Ar-Ge Projeleri (2) Proje bilgilerinin değerlendirmeyi sonuçlandırıcı yeterlilikte ve belirginlikte olmayan projeler Proje Ar-Ge sistematiğinin olmadığı veya yetersiz olduğu projeler Proje ekibinin nitelik veya nicelik olarak projeyi gerçekleştirecek yeterlilikte olmayan projeler, Firma Ar-Ge altyapısının proje faaliyetlerini yürütmek için yetersiz olması Proje çıktısının ekonomik yarara dönüşebilir nitelikte olmayan projeler

TÜBİTAK TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER Özel Sektör Tarafından Sunulan Projelerin Dağılımı 1995-2012 yılları arasında; KOBİ’lerden 12.249 (%75), büyük işletmelerden 4.173 (%25) adet olmak üzere toplam 16.422 proje başvurusu yapılmıştır. Bu projelerden 9.721 tanesi desteklenmiştir. Başvuru yapan 7.148 firmanın 6.486 tanesi desteğe hak kazanmıştır ve bu firmaların %91’ini KOBİ’ler oluşturmaktadır.

TÜBİTAK TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER Özel Sektör Tarafından Önerilen Projelerin Dağılımı 1995-2012 yılında desteklenen (%71)’i KOBİ’lere aittir. 9.721projeden 6.859 1995-2012 yılları arasında KOBİ’lere 2.8 milyar TL Ar- Ge desteği sağlanmıştır. Sağlanan hibe destekleri tutarı 2012 yılında, 2000 yılına göre 8 kat artış göstermiştir. Hibenin tutarı açısından bakıldığında KOBİ’lerin aldığı pay 2000-2006 döneminde %33 iken 2008-2012 döneminde %59 olmuştur.

TÜBİTAK TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER Verilen Hibelerin Sektörel Dağılımı (2000-2012) 22% 28% Otomotiv Savunma Bilişim Makine ve İmalat Elektrik Elektronik Diğer 9% 10% 16% 15%

TÜBİTAK TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER Özel Sektörce Sunulan Projelerin İllere Göre Dağılımı ve Oluşturulan Toplam Ar-Ge Hacmi 1995-2012 döneminde hibe destek tutarının illere dağılımına bakıldığında ilk beş il İstanbul, Ankara, Bursa, Kocaeli, İzmir olarak sıralanmaktadır. 2000-2012 döneminde TÜBİTAK destekleri sayesinde yaklaşık 5 milyar dolarlık Ar-Ge hacmi oluşturulmuştur.

TÜBİTAK TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER TÜBİTAK Hibelerinin İllere Göre Dağılımı 30% 30,6% 25% 20,4% 20% 15,4% 16,50% 15% 12,1% 10% 4,70% 5% 0,3% 0% İstanbul Ankara Bursa Kocaeli İzmir Antalya Diğer

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI MAKİNE VE EKİPMAN ALIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI

SAKARYA İLİNE UYGUN DESTEKLER

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni yatırım tesislerinin yapımı Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve teknoloji yenilenmesine yönelik yatırımlar Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırımlar

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Alternatif enerji kaynakları kullanan seraların yapımına yönelik yatırımlar Alternatif enerji kaynaklarından jeotermal ve biyogazdan ısı ve/veya elektrik üreten ayrıca 3 dekardan küçük olmaması şartıyla örtü altı kayıt sistemine kayıtlı mevcut modern seralarda kullanılmak üzere; tesisler ile güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten tesislerin yapımı

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Başvuru Sahiplerinde Aranacak Özellikler Başvuruları gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır. Başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişilerin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından oluşturulan çiftçi kayıt sistemine veya Bakanlık tarafından oluşturulmuş diğer kayıt sistemlerine son başvuru tarihinden önce kayıtlı olması gerekir. Başvuru sahibinin, yatırım ilinde yerleşik olması zorunlu değildir.

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Yatırım Tutarı ve Destekleme Oranı Ekonomik yatırım konularında hibeye esas proje gideri; Bitkisel ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlardan yaş meyve sebze tasnif, paketleme ve depolama yatırımları için 3 milyon Türk Lirası, bunun dışında kalan yatırımlar için 1 milyon Türk Lirası Hayvansal ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlara 3 milyon Türk Lirası Su ürünleri işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlara 3 milyon Türk Lirası

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Yatırım Tutarı ve Destekleme Oranı Ekonomik yatırım konularında hibeye esas proje gideri; Bitkisel ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlardan yaş meyve sebze tasnif, paketleme ve depolama yatırımları için 3 milyon Türk Lirası, bunun dışında kalan yatırımlar için 1 milyon Türk Lirası Hayvansal ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlara 3 milyon Türk Lirası Su ürünleri işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlara 3 milyon Türk Lirası

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Yatırım Tutarı ve Destekleme Oranı Soğuk hava deposu yapımına yönelik yeni yatırımlara 1 milyon Türk Lirası Çelik silo yapımına yönelik yeni yatırımlara 1 milyon Türk Lirası

TARIMA DAYALI EKONOMİK YATIRIMLARI DESTEKLEME PROGRAMI Gider Kalemleri Yatırım uygulamalarına ait; İnşaat işleri alım giderlerine Makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine hibe desteği verilir.

Dinlediğiniz için teşekkür ederim. EĞİTİM SONU