İnsan Kaynakları Planlaması Arş.Gör. Zişan ALİOĞULLARI

Anahtar Kelime: Planlama

Şunları göz önüne almalıyız: Günümüz işletmelerinin rekabet avantajı sağlayabilmesi için elindeki kıt kaynaklarının en verimli şekilde kullanması gerekmektedir. Eldeki kıt kaynaklardan biri olan nitelikli elemanların gelecekte oluşacak durumsal koşullar öngörülerek bir planlamasının yapılması gerekmektedir. Örgütün çevresi değişmez değildir. Şunları göz önüne almalıyız: Göçler Nüfus düşüşleri Emeklilik yaşları Demografik faktörler

İKP: bir firmanın uygun yer ve zamanda ekonomik olarak en yararlı şeyleri yapacak uygun sayı ve nitelikte insanlara sahip olmayı doğrulayan bir süreçtir.

İnsan Kaynakları Planlama sürecinde ortaya çıkabilecek en önemli sorunlar Amaç: Eldeki kıt kaynaklardan biri olan nitelikli elemanların gelecekte oluşacak durumsal koşullar öngörülerek bir planlamanın yapılmasıdır. Şunları göz önüne almalıyız Pozisyonlara eldeki verilerimizle en uygun adamları/çalışanları yerleştirmeliyiz. Yetenekli olanları işletme içerisinde elde tutmaya yönelik adımlar atmalıyız. Optimum düzeyde eleman istihdam edilmeli Çalışanlardan azami derecede istifade edilmeli

Toplumda değişen koşullara uyum sağlamak Teknolojik yeniliklere ve piyasa koşullarına yanıt vermek Yasal düzenlemelere, hukuk kurallarına göre hareket etmek İşgücü maliyetini tahmin etmek Yeni işgörenlerin tedariki ve işe alınmalarını sağlamak için…. İKP’nin yapılması gerekmektedir…. İnsan kaynakları planlamasını iyi yaparsan iyi bir kadrolama oluşturur, böylelikle işletme içerisindeki verimini arttırırsın.

Peki…. İşletme bu amaçlarını gerçekleştirmek için işletme içerisinden kaynaklara mı yönelecektir, işletme dışından mı karşılayacaktır? İşletme içerisinden seçerse işletme kültürünü tanıyan çalışanlar oluşacaktır. Kıdemli yöneticilerini kendi eliyle yetiştirebilir. Eğer işletme içerisinde böyle bir aday yoksa bu adayı işletme dışarısından karşılama yoluna gidecektir.

İşletmenin stratejik planları doğrultusunda gerçekleştirilmesi beklenir. Hangi birimlerde ne tür işlere hangi nitelikte ne kadar eleman alınacak? Gelecekte ihtiyaç duyacağımız elemanlar kimlerdir? Asıl başarı: gelecekte ihtiyaç duyulacak zaman ve yerde belirli nitelik ve nicelikte personel sağlanmasıdır. Hangi sayıda hangi nitelikteki insanlara ihtiyaç vardır? Bu talebin gelecekteki ihtiyaçlarımızı ne kadar karşılayacağını bilmek gerekmektedir.

İşletmenin stratejik amaçları belirlenir Bu amaçları gerçekleştirmek için performans standartları oluşturulur. Performansı iyileştirmek için ihtiyaç duyulan beceri ve yetenekler belirlenir İKP ortaya çıkmış olur. İKP nin stratejik amaçlara uygun olması gerekir.

Ne kadar işgücüne ihtiyaç vardır Ne kadar işgücüne ihtiyaç vardır? İKP çalışmalarının temelini personel ihtiyacını belirleme oluşturur. Bunu belirlemede çeşitli yöntemler kullanılır: Yargısal ve öznel yöntemler Tabandan tavana öngörümleme (Bottom-up) Delphi yöntemi İstatiksel yöntemler Bu tahminler uzun vadeli (5 yıl ve üzeri) - orta vadeli (1-5 yıl) ve kısa vadeli (1 yıldan az)olarak planlanır.

İK Planlama süreci 1- bilgi toplama ve analizi 2-iş gücü talebini öngörümleme 3-İşgücü arzını öngörümleme 4-öngörümlenen arz ve talebi dengeleme 5-bütçeye uyarlama 6-Üst yönetimin onayı, nihai İK planı ve uygulama 7-kontrol ve değerlendirme

1- Bilgi toplama ve analizi: Şu anda hangi işler mevcut? Her bir işin diğer işlerle ilişkisi ne şekildedir? Her bir iş ne kadar önemlidir? örgütün hangi kademesinde ne kadar ücretle hangi sayıda eleman çalışmakta? Elemanlarımın demografik özellikleri nelerdir?

2- İş gücü talebini öngörümleme: örgütün stratejisi ve genel iş ve ekonomik çevre göz önünde bulundurmak suretiyle gelecekte firmanın ne kadar sayıda ve nitelikte elemana ihtiyaç duyduğunu belirtmektir. Ya örgüt çapında Örgütteki her birimin ihtiyaçlarını personel talebine bakıcaz. ayrı ayrı belirliyicez

Bir insan ne kadar iş yapabilir? Bir üretim programı çıkartılır. İşletmenin gelecekte üreteceği ürün çeşidi ve miktarı ile satış miktarının belirlenmesi.. Gelecekte gerçekleştirilecek üretim miktarı ne olacaktır? bir işin ne kadar yapılması tasarlanmıştır… Burada personel devri ve devamsızlıkları göz önünde bulundurmalıyız.

3-İşgücü arzını öngörümleme: Ne kadar sayıda ve nitelikte işgörene ihtiyaç vardır? Örgütün insan kaynakları ihtiyacını karşılayacak insan kaynakları arzını da belirlemek gerekir. Hem içsel hem de dışssal arz kaynaklarını esas almak gerekir.

Eldeki işgücü arzını tahmin etmek için iki teknik kullanılır: 1- yeniden yerleştirme şemaları (firmadaki pozisyonlarda hali hazırda yer alan ve gelecekte yer alması düşünülen personel belirten şemalardır. ) 2-örgütsel yedekleme. Sürpriz ölümler, terfi, nakil, zamansız istifaların önüne geçilmiş olur.

4- Öngörümlenen arz ve talebi dengeleme: yapılan tüm analizler sonucunda içsel işgücü arzının yetersiz kalması yanında dışsal işgücü arzının da talebi karşılamayacağı anlaşılırsa çeşitli önlemler alınır. Yeni personel tedarik yaklaşımları kullanılır. Teleworking, part time işçi çalıştırma yoluna gidilir. gerekli niteliklere sahip olmayan bireyleri özel eğitimler yoluyla eğitme işlemleri gerçekleştirilir.

İçsel işgücü arz fazlalığı: ya işgücünü farklı yerlerde değerlendirmenin yolları düşünülür yada işten çıkarma maliyetleri göz önünde alınır. Erken emekliliğe sevk edilme yoluyla genç istihdamın yolu açılır. Bunun yanında çevresel koşullardan biri olan sendikaları da göz önünde bulundurmak gerekmektedir.

gelecekte ortaya çıkacak veya değişecek işler, 5- bütçeye uyarlama: tabi bütün bu planları yaparken bütçenin durumunu da göz önünde bulundurmak gerekir. 6- üst yönetimin onayı: bütün bu amaçlarımıza uygun olan İK planlaması yapılır. Bu sayede; gelecekte ortaya çıkacak veya değişecek işler, 7- kontrol ve değerlendirme: yapılan amaçlarımızdan ne kadar sapma olup olmadığını kontrol ediyoruz. Hangi dereceye kadar yeniden yerleştirmenin veya eğitimin mümkün olacağı Yönetim kademelerindeki zorunlu değişiklikler

İKP ilişkin sorunlar 1- insan kaynakları planlamasının örgütün genel planları ve diğer faaliyetlerle ilgili planlarla bütünleştirilmesindeki zorluktur. 2- planlama konusunda sorun oluşturan hususlardan birisi de üst yönetimin desteğinin eksikliğidir. 3- işletme içerisindeki planlarınıza oluşacak direnç 4- teknolojide hızlı büyüme ve gelişme