ESKİŞEHİR ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Otellerin Çevre Mevzuatındaki Yeri

İÇERİK Otellerin Çevre Mevzuatındaki Yeri -Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği -Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği -Çevre Görevlisi, Çevre Yönetim Birimi ve Çevre Danışmanlık Firmaları Hakkında Yönetmelik -Atık Yönetimi -Su Kirliliği Kontrolü -Hava Kirliliği Kontrolü -Gürültü Kirliliği Kontrolü

Eskişehir’in Turizm İşletme Potansiyeli Odunpazarı evleri, Balmumu Müzesi, Cam Sanatları Müzesi, Canlı Tarih Sahnesi, Kentpark, Uzay Evi, Bilim Kültür Sanat Parkı, çeşitli Porsuk Nehri etkinlikleri, gelişen sanayi kolları ile görülmeye değer bir şehir olan Eskişehir; kültür ve doğa turizmi olarak büyük ilgi görmektedir.

Eskişehir’e gerek iş gerekse turizm amaçlı gelen yerli ve yabancı turistlerin sayısındaki artış, Eskişehir’de faaliyet gösteren konaklama tesislerinin sayısını da etkilemiştir. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden turizm belgesi almış 30 tesis faaliyet göstermektedir. Bunlardan 3 tanesi 5 yıldızlı, 4 tanesi 4 yıldızlı, 16 tanesi 3 yıldızlı, 4 tanesi 2 yıldızlı, 1 tanesi butik, 1 tanesi apart ve 1 tanesi de özel tesis olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.

Otellerin Çevre Mevzuatındaki Yeri Bacasız endüstri olarak tanımlanan ve hammaddesi çevre olan, dolayısıyla çevre sorunlarına yol açma riski yüksek olan konaklama işletmelerinin çevre açısından önemi büyüktür.

Otellerde Çevre Yönetimi tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği Ek-1 / 42- Turizm konaklama tesisleri: Oteller, tatil köyleri ve/veya turizm kompleksleri ve benzeri, (500 oda ve üzeri) Ek-2 / 32- Turizm konaklama tesisleri: Oteller, tatil köyleri, turizm kompleksleri vb. (100 oda ve üzeri) 100 odanın altında kapasite ile projelendirilen oteller ÇED Yönetmeliği kapsam dışı olarak değerlendirilmektedir.

Otellerde Çevre Yönetimi 10/09/2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 01/11/2014 tarihinde yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği, Ek-1 ve Ek-2 listesinde yer alan faaliyet ve tesisler ile ilgili olarak, 2872 sayılı Çevre Kanununa ilişkin tüm iş ve işlemleri kapsamaktadır.

Ek-1:Çevreye kirletici etkisi yüksek düzeyde olan işletmeler Ek-2:Çevreye kirletici etkisi olan işletmeler

Oteller ise; “10.7 Turizm konaklama tesisleri, tatil köyleri ve/veya turizm kompleksleri.” olarak Ek-2 listesinde yer almaktadır. Bu nedenle turizm konaklama tesisleri; Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Atık Yönetimi Yönetmeliği...v.b. Çevre Mevzuatı kapsamındaki birçok yönetmelik bazında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Bakanlığa bağlı İl Müdürlüklerince denetime tabi tutulmaktadır.

Otellerde Çevre Yönetimi tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Görevlisi, Çevre Yönetim Birimi Ve Çevre Danışmanlık Firmaları Hakkında Yönetmelik Madde 5- Çevre Yönetim Hizmeti Alma Şartları (2) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alan işletmeler; bir çevre görevlisini sürekli istihdam etmek veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak veya çevre yönetim birimi kurmak zorundadır.

Otellerde Çevre Yönetimi tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği Atık: Üreticisi veya fiilen elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişi tarafından çevreye atılan veya bırakılan ya da atılması zorunlu olan herhangi bir madde veya materyali, Atık üreticisi: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi,

Otellerde Çevre Yönetimi Atık yönetimi: Atığın oluşumunun önlenmesi, kaynağında azaltılması, yeniden kullanılması, özelliğine ve türüne göre ayrılması, biriktirilmesi, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, geri dönüşümü, enerji geri kazanımı dâhil geri kazanılması, bertarafı, bertaraf işlemleri sonrası izlenmesi, kontrolü ve denetimi faaliyetlerini, Atık yönetim planı: Çevreyle uyumlu bir şekilde atık yönetimini sağlamak üzere hazırlanan kısa ve uzun vadeli program ve politikaları içeren planı, Ulusal atık taşıma formu (UATF): Atığın bulunduğu yerden atık işleme tesisine kadar taşıma işlemlerinde kullanılan, kayıt ve beyanları içeren formu ifade eder.

Madde 9- Atık Üreticisinin ve Atık Sahibinin Yükümlülükleri -Atıklarını ayrı toplamak ve geçici depolamakla, -Ürettiği atıklara ve atıkların önlenmesi ile azaltılmasına yönelik olarak hazırlamakla yükümlü olduğu atık yönetim planını hazırlayarak sunmakla, -Atıklarını bu Yönetmelik hükümleri ve Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun olarak izin/çevre lisansı almış atık işleme tesislerine göndermekle, -UATF kullanımı zorunlu olan atıklar için UATF kullanarak atık işleme tesislerine göndermekle ve ilgili iş ve işlemlere uymakla yükümlüdür.

Otellerde Atık Yönetimi Atık üreticisi atıklarını kaynakta ayrı toplamak ve geçici depolamakla yükümlüdür. Konaklama is ̧ letmelerinde, oldukc ̧ a fazla katı atık olus ̧ ması nedeniyle verimli bir atık yo ̈ netimi oluşturulması gerekmektedir. Otellerde oluşması muhtemel atıklar: -bitkisel atık yağlar -ambalaj atıkları -tehlikeli atıklar -tehlikesiz atıklar -tıbbi atıklar -atık pil-akümülatör …v.b.

Bitkisel Atık Yağlar 06/06/2015 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğine göre bitkisel atık yağ üreticisinin yükümlülükleri 10. maddede açıklanmıştır: Bitkisel atık yağları diğer atık madde ve çöplerden ayrı olarak biriktirmekle, Bitkisel atık yağların biriktirilmesi için sızdırmaz, iç ve dış yüzeyleri korozyona dayanıklı toplama kaplarını kullanmakla, Bitkisel atık yağları lisanslı taşıyıcılarla işleme tesislerine göndermekle, Bitkisel atık yağ sevkiyatında ulusal atık taşıma formu kullanmakla yükümlüdürler.

Ambalaj Atıkları Konaklama is ̧ letmelerinin plastik, metal, cam, kag ̆ ıt atıklarını geri do ̈ nu ̈ s ̧ u ̈ m amacıyla ayırması dog ̆ al c ̧ evrenin korunması ac ̧ ısından bu ̈ yu ̈ k o ̈ nem tas ̧ ımaktadır. Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması; 24/08/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği 23. maddesinde açıklanmıştır: Kullanılan malzemeye ve oluştuğu kaynağa bakılmaksızın, tüketim sonucu oluşan ambalaj atıkları, çevre kirliliğinin azaltılması, düzenli depolama tesislerinden azami seviyede istifade edilmesi ve ekonomiye katkı sağlanması amacıyla diğer atıklardan ayrı olarak oluştukları yerlerde biriktirilmek zorundadır. (2) Apartman, site yönetimleri, okullar, üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, hastaneler, oteller, lokantalar, büfeler, şehirlerarası otobüs terminalleri, demiryolu istasyonları, limanlar, sağlık kuruluşları, spor kompleksleri, marketler, satış noktaları, iş ve alışveriş merkezleri, stadyumlar gibi ambalaj atığının oluştuğu benzeri yerler, ambalaj atıklarını, oluştuğu noktada belediyenin toplama sistemine bedelsiz vermekle yükümlüdür.

Ayrıca, geri do ̈ nu ̈ su ̈ mde etkinlig ̆ in sag ̆ lanabilmesi ic ̧ in sistem gelis ̧ tirilmeli, personelin ve mu ̈ s ̧ terinin aktif olarak katılımı sag ̆ lanmalıdır. Misafir odalarına c ̧ evre kartları bırakılarak, misafirlerin çevreyi koruma kapsamında neler yapabilecekleri konusunda bilinc ̧ lenmeleri sağlanabilir.

Tehlikeli Atıklar Otellerde ofisler, yüzme havuzu, kuru temizleme vb. birimler ile yardımcı üniteler ve kullanılan ekipmanlar kaynaklı olarak tehlikeli atık oluşması muhtemeldir. Tehlikeli atıklar ile ilgili uygulamaların Ülkemiz ölçeğinde yeni olması sebebiyle bu atıkların kaynağında ayrımında, geçici depolanmasında ve bertaraf/geri kazanımında tecrübe birikimi sağlanmaya devam edilmektedir.

Tehlikeli Atıklar Otellerde oluşması muhtemel tehlikeli atıklar; -Tehlikeli kimyasalların ambalajları (bidon, varil, IBC tank vb.) -Tehlikeli kimyasallar bulaşmış malzemeler (üstüpü, karton, filtre, temizleme bezi, plastik vb.) -Akü/batarya/pil -Floresan Lamba -Raf ömrü dolmuş tehlikeli kimyasallar -Atık madeni yağlar -Kartuş/toner -… vb.

Tehlikeli Kimyasallar/Maddeler Kullandığımız kimyasalın/maddenin tehlikeli olduğunu nasıl anlarız? 1.Malzeme Güvenlik Bilgi Formunu inceleriz 2.MGBF’yi temin edemiyorsak ambalajdaki uluslararası işaretlemelere bakarız.

Tehlikeli Atıklar Geçici Depolama

Diğer atıklar Otellerde oluşabilecek tehlikesiz atıkların (demir, metal, plastik, cam, kağıt, karton atıkları v.b.),pillerin, atık elektrikli elektronik atıkların(bilgisayar, televizyon, kumanda..v.b.) lisanslı/belgeli firmalara gönderilmesi gerekmektedir.

Otellerde atık miktarını minimize etmek için yapılabilecekler: -Otelin muhasebe, kalite yönetimi sistemi, resepsiyon v.b. yönetim birimlerinde kag ̆ ıt u ̈ ru ̈ nler yeniden değerlendirilebilir. -Şampuan ve banyodaki dig ̆ er kis ̧ isel temizlik u ̈ ru ̈ nleri tek kullanımlık kis ̧ isel kaplarda değil; dolum yapılabilen sabit kaplarda sunulabilir. -Tekstil gibi zamanla deforme olan malzemeler, atık olarak değerlendirilmek yerine ihtiyaç sahiplerine hibe edilebilir.

Ayrıca, geri do ̈ nu ̈ su ̈ mde etkinlig ̆ in sag ̆ lanabilmesi ic ̧ in sistem gelis ̧ tirilmeli, personelin ve mu ̈ s ̧ terinin aktif olarak katılımı sag ̆ lanmalıdır. Misafir odalarına c ̧ evre kartları bırakılarak, misafirlerin çevreyi koruma kapsamında neler yapabilecekleri konusunda bilinc ̧ lenmeleri sağlanabilir.

tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği Mali sorumluluk sigortası yaptırma yükümlülüğü MADDE 16 – (1) Miktarına bakılmaksızın tehlikeli atıkların toplanması, taşınması, ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması, bertarafı ve prosesten kaynaklanan tehlikeli atıkların geçici depolanması faaliyetlerinde bulunanlar faaliyetleri nedeniyle oluşacak bir kaza dolayısıyla üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlara karşı tehlikeli atık malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadırlar. Sigorta yaptırma zorunluluğuna uymayan kurum, kuruluş ve işletmelere bu faaliyetler için izin ve lisans verilmez. (2) Halihazırda bu maddenin birinci fıkrasında yer alan faaliyetlerde bulunanlar için tehlikeli atıkları da kapsayacak şekilde 9/5/2010 tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Zorunlu Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Tarife ve Talimata uygun olarak düzenlenmiş bir sigorta poliçesi olması halinde ayrıca mali sorumluluk sigortası yaptırmasına gerek yoktur.

Otellerde Su Kirliliği Kontrolü Konaklama is ̧ letmelerinde su olmaksızın hizmet u ̈ retmek ve sunmak, neredeyse imkansızdır. Otellerde su tu ̈ ketiminin kaynaklandığı alanlar: -dus ̧ /banyo, -yu ̈ zme havuzları, -c ̧ amas ̧ ırhaneler, -bahc ̧ e sulama, -spor etkinlikleri (golf sahaları v.b.)

Otellerde Su kirliliği Kontrolü Otelde kullanılan her türlü makine ve donanımların çevre dostu olması, büyük miktarda su tasarrufu yapılması demektir.

Otellerde Hava Kirliliği Kontrolü Oteller Hava Emisyon Konulu Çevre İzninden muaf tutulmaktadır. Emisyon azaltıcı önlem olarak otellerde ısınma faaliyeti için öncelikle doğalgaz tercih edilmeli, doğalgaz olmayan durumlarda Isınmadan Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine uygun yakıtlar kullanılmalıdır.

Otellerde Gürültü Kirliliği Kontrolü Otellerin açık, yarı açık veya kapalı alanlarında canlı müzik yapılması, düğün, etkinlik v.b. müzikli organizasyonlar planlanması durumunda, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden alınacak uygun görüşün akabinde bağlı bulunduğu Belediyelerden Canlı Müzik İzin Belgesi alınması gerekmektedir.

Otellerde Enerji Verimliliği Yönetimi Enerji Verimliliği Yönetimi; Gerek sog ̆ uk iklimlerde ısınma amac ̧ lı, gerekse sıcak iklimlerde sog ̆ utma amac ̧ lı enerji kullanımının azaltılması; sekto ̈ re ilis ̧ kin ekonomik kazanc ̧ ların sag ̆ lanmasının yanı sıra temiz c ̧ evre konusunda da kazanc ̧ lar ortaya koymaktadır.

Otellerde Enerji Verimliliği Yönetimi Bilgisayar yazılımlarını etkin kullanarak, ısıtma, havalandırma, aydınlatma gibi konularda enerjinin daha etkin kontrolü mu ̈ mku ̈ n olmaktadır. Bu sayede kullanılmayan tüm ünitelerin enerjisi ile odalar, koridorların elektrikleri otomatik olarak kapanacaktır.

Yeşil Yıldız Uygulaması Yeşil yıldız nedir? T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın başlattığı “Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisleri” projesi ve “Sürdürülebilir Turizm” kapsamında; çevreye duyarlı konaklama tesislerine verilen bir «Çevre Etiketi» uygulamasıdır tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Turizm İşletmesi Belgeli Konaklama Tesislerine Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi Verilmesine Dair Tebliğ (Tebliğ No:2008/3) kapsamında verilmektedir.

Yeşil Yıldız Uygulaması Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan Turizm İşletme Belgesi almış tesisler, gerekli kriterleri sağladıkları takdirde “Yeşil Yıldız Belgesi” alabilirler.

Yeşil Yıldız Başvuru Değerlendirilmesi Turizm İşletmesi Belgeli Konaklama Tesislerine Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi Verilmesine Dair Tebliğ’de yer alan 122 kritere göre puanlama yapılmaktadır. 1)Genel yönetim 2)Eğitim 3)Tesisin yatak odalarındaki düzenlemeler 4)Tesisin çevre uyumu, çevreyi güzelleştirici düzenleme ve etkinlikler 5)Ekolojik mimari 6)Enerji 7)Su 8)Deterjanlar, dezenfektanlar ve tehlikeli kimyasal maddeler 9)Diğer hizmetler Temel başlıkları altında 122 kriter mevcuttur.

Ayrıca otellerin hazırladıkları çoğu rehber, broşür ve kitaplarda da söz konusu çevresel sertifikalandırma sistemlerine ilişkin bilgilere yer verilmesi diğer otellerden bir adım öne geçmesini ve daha fazla prestij kazanmasını sağlamaktadır. Çünkü günümüzde seyahat etmek, bir yerde konaklamak, tatil yapmak isteyenler otellerin sadece yıldız sayısına bakmamakta; tesisin çevreye duyarlılığını gösteren sembol ve belgeler de aramaktadırlar.

Otellerde; müşterilerin konforundan taviz vermeden, atık yönetimi, su kirliliği, hava kirliliği ve gürültü kirliliği kontrolü ile elektrik, enerji tüketim miktarlarının kontrol altına alınması, çevreye ve doğal kaynaklara yönelik oluşabilecek zararın en aza indirilmesi gerekmektedir.