Bölüm 8: Tedarik Zinciri Yönetimi ve Sanal Pazar Kurumsal Kaynak Planlaması Prof. Mary Sumner Çeviren Sinan Berkdemir Şubat 20131

1. Tedarik zincirinde hammaddeden perakende müşteriye kadar olan bağlantıların anlaşılması. 2. Tedarik zincirini desteklemek amacıyla mevcut satış ve pazarlama, üretim ve stok yönetimi, muhasebe ve finans arasındaki ilişkileri destekleyen iş süreçlerinin tanımlanması. 3. Sanal işletme uygulamalarının desteklenmesi sürecinde KKP’nin işlevinin anlaşılması. 4. Karar verme ve yönetim raporlamasında kullanılan kurumsal zeka araçlarının tanımlanması.

 Piyasa rekabeti, değişen pazarlar, değişen müşteri talepleri, kısa ürün yaşam döngüsü, küresel rekabet mevcut iş ortamını tanımlamaktadır. TZY’nin amacı, tedarik zinciri faaliyetleri ile bütünleşik planlamaya ulaşmaktır. TZY, hammadde satın alınmasından, müşterinin elindeki nihai ürüne kadar tedarik zinciri boyunca mal ve hizmet, bilgi ve para akışının planlanması ve kontrolü olarak tanımlanır.

 TZY sayesinde, müşteriler ve tedarikçiler kırtasiyecilik ve maliyetler azalır, yanıt vermek ve esnekliği arttırmak için birbirleri ile ortaklık yapabilirler. Amaç tekrarı ortadan kaldırmak ve tedarik zinciri boyunca bilgi paylaşımını kolaylaştırıp, sürekli rekabet avantajı yakalamaktır.  TZY, tedarik zinciri ortakları arasındaki bilgi akışını yönetir. Tedarik zinciri ortakları arasındaki iletişim bilgi ağları üzerinden alışverişe ihtiyaç gösterir. Örneğin, ürünler perakendecilerin rafını terk ederken, ürünleri takviye eden üretici için bilgi notu gönderilir. Üretici stok tedarik ederken, bu perakendecinin stokları azaltması demektir.

 “Bilgi anı”, şirket müşterinin talebi hakkında bir bilgi alırsa oluşur. Tüketicinin alımlarıyla ilgili bilgiler satış tahminlerini güncelleştirir, eldeki stok, talepleri tetikler ve gelecekteki müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli üretim çizelgeleri oluşur.  Eski tedarik zincirinde şirketler mevcut envanterdeki stoklarla müşterilerin ihtiyacını karşılardı. Yeni talep zincirinde şirketler, talebi bilinen ürünleri imal etmek için müşteri ihtiyaçları hakkındaki bilgileri kullanır.

 Yeni tedarik zinciri ilişkisinde, perakendecinin envanterini üretici firma muhafaza edebilir. Perakendecilerin sitelerindeki satışlar elde kalandan düşülür: satış noktası (SAN / POS) işlemleri yoluyla her gün iletilir. Sonra üretici ürünü ikmal eder.  Hallmark, perakendecilerin, özellikle tatillerde doğru ürünlerin mağazalarında olmasını sağlamak için talep tahminleri içeren sürekli bir ikmal modeli kullanır.

 Wal-Mart olayında, tedarikçi kendi SAN sistemine bağlanıyor ve Wal-Mart envanterinin ne zaman ikmal edileceğine karar veriyordu. Uygun pozisyonlara yerleştirilmesi denilen yenilikçi bir strateji tedarikçiden perakendeci dağıtım merkezine stok sevkiyatını ortadan kaldırıyordu. Uygun pozisyonlara yerleştirilmesinde, ticari malların dağıtım merkezinde saklanmadan, gelen kamyonlardan giden kamyonlara doğrudan hareket ediyordu. Perakendeci açısından bakıldığında bu durum, nakit akışını en üst düzeye çıkarıyor ve taşıma maliyetlerini azaltıyordu.

 TZY her iki taraf açısından daha düşük maliyetlerle, daha iyi müşteri hizmeti ve karlılığa dönüşen tedarikçiler ve perakendeciler arasındaki bağlantıları oluşturur. Şirketlerin müşteri talebindeki değişikliklere yanıt vermesi için SAN hareketi, talep tahminleri, büyüme planları, üretim planları, envanter dengeleri ve tedarik zinciri boyunca urun hareketi hakkında yöneticiler bilgi sahibi olmalıdır. Bu bilgilerin amacı üretim programlarını uyarlayarak müşteri taleplerini karşılamaktır.

 Tedarik zincirinde çalışmak için, bilgiler zamanında oluşmalı, talep zincirinde ortaklar tarafından paylaşılmalıdır.  TZY’nin amacı müşteri isteklerine cevap vermektir. Tedarik zinciri boyunca bütün ortaklar müşteri bilgilerine eriştiğinde her işletme fayda sağlayacaktır. TZY yazılımları üretim süreçleri ve malzeme ihtiyaçlarını satış işlemlerine dönüştürmek üzere bilgi sağlar.

 Maliyetlerde azalma  Stoklarda azalma  Süreçlerde iyileştirme  Karlılıkta artış

 Alıcı ve satıcıların her zaman iyi bir işbirliği içinde olduğu söylenemez. Hatta yakın zamana kadar birbirlerine rakip oldukları kabul edilirdi. Günümüzde güçlerini birleştirme ve bir ortaklık şeklinde çalışmaları birçok şirket için zorunluluk haline gelmiştir.  Son yirmi yılda tedarikçilerle üreticiler arasında ve üreticilerle müşteriler arasında ortaklıklar ortaya çıkmıştır. Satıcı Envanter Yönetimi (SEY), müşteriden tedarikçiye, envanter yönetiminin günlük sorumluluğunu aktarmaktadır. SEY’nde, tedarikçi kendi öğelerinin stok seviyelerini izler ve yeterli kaynak düzeylerini korumak için envanterine takviye yapar.

 Tedarik zincirinde tedarikçiler, üreticiler ve müşteriler arasında iletişim için farklı stratejiler vardır.  TZY çok seviyeli ya da tam bir işbirliği geliştirebilir. Bu modellerde, üreticilerin zamanlama sistemi ve tedarikçilerin sipariş sistemi arasındaki elektronik bağlantılar tam zamanlı üretim esasına göre gerekli bileşenleri kolaylaştırır. Bu tür işbirliği maliyetleri azaltır, yanıt süresini geliştirir ve müşteri ihtiyaçlarına olan duyarlılığı arttırır.

Multi Company – Çoklu Şirket Desteği ile yapılabilecekler şöyle özetlenebilir; 1) Kullanıcılar yetkileri dahilinde diğer şirketlere ait verileri görebilir, 2) Tek bir şirket bazında rapor alınabileceği gibi, tüm şirket verilerinin konsolide olarak sunulduğu raporlar alınabilir, 3) Vatandaşlar ödemelerini farklı bölgedeki diğer şirkete ait ödeme noktalarından yapabilir, 4) Bilgi işlem yonetimi tamamen merkezi bir sistem üzerinden yapılabilir (kaynak: sirketdestegi.html) (C.N.). sirketdestegi.html

 Sanal işletmeler, müşterilerle tedarikçiler ve tedarikçilerle dağıtıcılar arasında etkileşimli ilişkiler kurmuştur.  Sanal işletme değer zinciri, ürün ve hizmetlerin satılması ve satın alınması için bilgi tabanlı kanallar sağlar. Sanal işletmenin değer zinciri birincil değer faaliyetlerini desteklemek amacıyla, bilişim teknolojisi altyapısını (internet ve iletişim ağları vb.) kullanır.

 Sanal satın alma öncesi araba parçalarının satın alınması aylar sürerdi ve süreç maliyeti sipariş maliyetini aşabilirdi. Geleneksel bürokratik süreçteki otomobil üreticisi stok ihtiyacının ne kadar olacağına karar verme ve ihtiyacı olan parçaları hangi tedarikçiye taşıtacağını analiz ederdi. Teklifler için talep yayınlamak ve satıcıların onlarca teklif yanıtını beklemek görüşme yapmak demekti.  Sanal satın alma ile, otomobil üreticisi Tam zamanında (JIT) envantere güvenebilir, talebe göre üretim yapabilirdi. Acık internet kullanarak, şirket tedarikçileriyle iletişim kurup internet üzerinden tedarikçilerin envanter sistemine satın alma siparişleri gönderebilir. Bu maliyetleri önemli ölçüde azaltır ve tedarikçi ile görüşmeleri geliştirir.

 Şirketler fiyat teklifleri için potansiyel tedarikçileri davet edip, doğrudan Internet ağı üzerinde onaylı tedarikçi listesi ve gönderme isteklerini ortadan kaldırarak tedariki yaparlar  İşletmeden işletmeye pazarı, alıcılar için mevcut seçenekleri genişletir ve tüm oyuncular için işletmenin maliyetlerinin düşürür.

 KKP sistemleri çok fazla veri oluşturur, ancak veriler genellikle yöneticilerin karar vermek üzere kullanabilecekleri şekilde değildir. Müşteriler, ürünler ve rakipler hakkındaki verilere yöneticilerin zamanında erişmesi gerekir. Bu veriler, karlılığı artırmak için piyasayı ve eğilimleri anlamalarına yardımcı olur. Yönetimin bilgi ihtiyaçlarını karşılamanın yöntemi veri ambarı, veri kümesi ve veri madenciliğini kullanmaktır.  Veri Ambarları  Veri Kümesi  Veri Madenciliği

 TZY’nin amacı, hammadde satın alımından, urunun müşteriye satışına kadar, tedarik zinciri boyunca faaliyetleri birbiriyle bağlamaktır. Yeni tedarik zincirinde üretici ve perakendeci arasında yakın ortaklıklar bulunmaktadır. Üreticiler ve perakendeciler arasındaki bağlantılar, satış ve stok seviyeleri ile ilgili paylaşılan bilgilere dayanır. Sanal işletmenin ortaya çıkması, tedarikçiler, üreticiler, perakendeciler ve müşteriler arasında bilgi paylaşımı ve etkileşimli ilişkileri kolaylaştıran bir sanal değer zinciri oluşturur. KKP, Sanal işletme için bir temeldir çünkü internet tabanlı işlemler için temel veriler sağlar. KKP sistemleri, yöneticilerin karar alması için ihtiyacı olan bilgileri sağlayan kurumsal zeka sistemleri için de bir temeldir.