FEMİNİST TERAPİSİ

TARİHÇESİ Feminist terapiye göre bir kişiyi anlamak için o kişinin problemlerine katkıda bulunan sosyal ve kültürel unsurları göz önünde bulundurmak gerekir. Feminist terapistler, psikoterapinin kültüre bağlı olduğuna inanırlar. Kendi kişisel yanlılıklarımızı ve tutumlarımızı anlamak kültürel açıdan donanımlı psikolojik danışman olma yolunda önemli bir adımdır.

Günümüz feministleri, cinsiyetin, ırk, etnik köken, sınıf ve cinsel yönelim gibi diğer kimlik alanlarından ayrı düşünülemeyeceğine inanırlar. Feminist terapinin başlangıcı 1960’lardaki kadın hareketlerine dayandırılabilir. Terapinin; Kültürün, kadınlara zarar veren ve onları sınırlayan patolojik güçlerini anlamaya odaklanması gerektiği savunulmaktadır.

Şu soruları yanıtlamaya çalışırlar: Kadın ve erkek zaman içinde farklı yerlerde neden eşit olmayan güce sahip olmuşlardır? Bilgi niçin erkekler tarafından ve erkeler için toplanmış ve kadınlar saf dışı bırakılmışlardır? Kadın ve erkek bu sorunlara en uygun şekilde nasıl müdahale eder ve eşitlik sağlarlar?

Feminist terapistler, cinsiyetin danışma uygulamasının merkezinde olduğuna, bir danışanın problemlerini anlamanın sosyo kültürel bir bakış açısı edinmeyi gerektirdiğine, bireyin güçlendirmesi ve toplumsal değişimlerin danışmada önemli hedefler olduğuna inanırlar. Etnik köken, cinsel yönelim ve sosyal sınıfın çoğu kadın için önemli faktörler olabileceğinin farkındadırlar.

Kişilik gelişimine feminist bakış açısı Feminist terapistler, toplumsal cinsiyet rolü beklentilerinin insanın kimliğini doğumdan itibaren derin şekilde etkilediğini ve yetişkin kişiliğinde derinlere kök saldığını vurgular. İLKELER 1. birey politiktir. Sadece bireysel değişimi değil, sosyal değişimi de hedefler. 2. kişisel ve sosyal kimlik birbiriyle bağlantılıdır. Danışanların en iyi şekilde anlaşılması onların sosyo kültürel çevrelerini anlamakla mümkündür. 3. stres ve «ruh sağlığı» yeniden formüle edilmiştir. Bir hastalık değil, adil olmayan sistemler sonucudur.

4. feminist terapist bütünleştirilmiş bir şekilde bastırılmışlığın analizini gerçekleştirir. Her türlü sosyal baskılamaya karşı çıkar. 5. Psikolojik danışma süreci eşit düzeyde ilişki ilkesine dayanır. 6. kadınların bakış açısı değerlidir.

Terapötik amaçlar Beş hedef vardır; eşitlik, bağımsızlık ve dengeleme, güçlendirme kendine bakma, çeşitliliğe değer verme. Cinsiyet ayrımcılığının, diğer ayrımcılık çeşitlerinin ve baskılamanın bulunmadığı bir toplum yaratmaktır. Danışmanlar, danışanların dayanışmacı, güçlü, kendini çabuk toparlayan, kendine ve diğer insanlara güvenen bireyler olmasına yardım eder.

Terapide danışanın rolü Feminist terapinin en önemli hedefi danışanı güçlendirmedir. Bu da kendini kabul etme, kendine güven, gerçeklik hissi edinmeyi içerir. Psikolojik danışmanlar bir danışanla ilgili kararı danışanın kendisiyle vermek yerine onun adına verirlerse danışanın danışma ilişkisindeki gücüne darbe vurmuş olurlar. İlişki, güçlendirmeye ve eşitlikçiliğe dayanır.

TERAPÖTİK TEKNİK VE İŞLEMLER DSM sınıflandırma sistemine sosyal baskılamayı, faktörler yerine bireyin belirtilerine odaklandığı için eleştirmektedir. Tanı gerektiği yerde, danışanla birlikte hareket edilir, problemlerde sosyalleşmenin ve kültürün rolünü anlamasında yardımcı olunur.

Danışanın güçlendirilmesi; süreç hakkında bilgilendirilerek etkin olmasına çalışılacak Kendini açma; danışmanın kendini açması Cinsiyet rolü analizi; cinsiyet rolü beklentilerinin danışanın olumlu durumu veya acısı üzerindeki etkisini keşfeder, Gelecekteki cinsiyet rolü davranışlarıyla ilgili kararlar verebilmek için bu bilgiden yararlanır.

Güç analizi ve güç müdahalesi; toplumda kadınla erkek arasında mevcut olan güç farklılığı konusunda farkındalık kazandırmak, onu kendisinin ve yaşamının kontrolünü ele almak konusunda güçlendirmek, Bibliyoterapi, Atılganlık eğitimi, atılgan davranışları ve iletişimi öğrenip uygulayarak kendi gücünü arttırabilir. İçerik yansıtma; sosyal baskılarla ilgili etkenler ele alınır. Grup çalışması; kendi kendine yardım grupları, sosyal hareketlerde bulunma bireyin kendisini daha güçlenmiş hissetmesine yardımcı olur. Feminist terapi erkeklerle danışan olarak çalışmada etkili olabilir. Sınırlayıcı duygusallık, gücün ve kontrolün değerini abartma gibi konular.

STAN OLGUSUNA FEMİNST TERAPİ UYGULAMASI Stan’ın problemlerinin oluşmasında cinsiyet rolü beklentilerinin etkisini araştırmak için cinsiyet rolü analizi yapılır. Annesiyle olumsuz ilişkisini ve annesinin mesajlarını hatırlamaktadır Erkeklerin güçlü ve sert olmayla ilgili toplumsal fikir ele alınıyor. Değer vermek istediği gerçek özelliklere değiniliyor (duyguları hissetme, duyarlı ve ilgili olma) Gerçek erkekler adlı kitabı okumasını istiyor. Kitapta erkek çocuklarının maruz kaldığı cinsiyet rolü ele alınmaktadır.

Boş sandalye tekniği uygulanıyor Boş sandalye tekniği uygulanıyor. Ebeveynlerine karşı hissettikleri için, Ailesini suçlamak yerine, onların davranışlarını toplumsal beklentiler bağlamında olduğunu anlaması iyileşme ve affetmeye giden yolda ilk adım olabilir. Anneni suçlama adlı kitap öneriliyor. Danışma, yaşanılan kültür dikkate alınarak, bireysel hedefler doğrultusunda ilerletiliyor.

KATKILARI VE SINIRLILIKLARI En önemli katkı, cinsiyete duyarlı uygulamalara zemin hazırlaması ve kültürel anlamda baskını etkisi hakkında farkındalığı kazandırmasıdır. Danışmaların kendi değerlerini danışanlara aşılama ihtimali eleştiri konusu olmaktadır.

SON SÖZ Problemleri bireysel düzeyde değil, sosyopolitik ve kültürel bağlamda ele alır, Danışanların kendi yaşamları hakkında en iyisini bildiğini varsayar, Kendini açma, onay alma işlemlerini uygulayarak eşit ilişki kurulur, Danışanları sosyal harekette bulunmaya teşvik edilir,