AVRUPA ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ (EUA) KURUMSAL DEĞERLENDİRME PROGRAMI GAZİ ÜNİVERSİTESİ DENEYİMİ Prof. Dr Nejat Erk Gazi Üniversitesi Mezunu Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi EUA Kalite Güvencesi Uzmanı Bologna Uzmanları Takımı Üyesi
Kurum neyi başarmaya çalışmaktadır? Kurum bunu nasıl gerçekleştirmektedir? İzlenen yolun istenilen sonuçları doğurduğundan nasıl emin olabilirsiniz? Gelişebilmek için kurum ne tür bir değişim öngörmektedir? EUA NIN KURUMSAL DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ DÖRT STRATEJİK SORUYA DAYANIR:
Yaşanması gereken dönüşüm süreci hakkında geniş ve yaygın bilinç Yaşanmakta olan derin ve kalıcı değişim süreci Açık ve yapıcı tartışma ortamı Değişime açıklık ve paylaşım Özellikle uluslararası yayında gelinen başarı noktası İYİ BİR ÜNİVERSİTE İÇİN ÖNŞARTLAR
I. KARAR ALMA SÜREÇLERİ Çok merkeziyetçi karar mekanizmaları (Bilim dalından Senato ve Yönetim kuruluna kadar) Kadro ve öğrenci dağılımındaki çarpıklıklar Bütçe dağılımında şeffaf olmayan ve etkin olmayan kaynak dağılımı Stratejik planda önceliklerin gözden kaçırılması Fakültelerle rektörlük hedefler ve uygulamalar konusunda yazılı bir kontrat imzalamalıdır Strateji kelimesi geniş katılımı ifade eder bu sağlanmalıdır./ TEMELDE ELEŞTİRİLEN HUSUSLAR
I. KARAR ALMA SÜREÇLERİ Tüm süreçlerle ilgili karar mekanizmalarını yazılı metne dönüştürünüz Üniversite kadrolarına kendi doktorantlarınızı almanızda hiçbir sorun yok, eğer kadrolara seçim rekabetçi bir ortamda yapılıyorsa? Üniversite içerisinde sağlayacağı bir uzlaşı ile, karar mekanizmalarının hangilerinin kimler tarafından işletileceğine yazılı olarak karar vermelidir. (Rektör, Senato, Yönetim Kurulu, Dekanlık, Bölüm vb)
I. KARAR ALMA SÜREÇLERİ Bu yetki dağılımı sonrası yönetim ve akademik kadrolar arasında etkin bir iletişim sistemine gerek vardır (MIS). Kadro, ödenek dağılımında hangi ölçütlerin (öğretim üyesi başına öğrenci, derslik etkinliği, bilim dalı (fen, sosyal vb)) esas alınacağı yazılı hale getirilmelidir.
II. ARAŞTIRMA ÇABALARI Araştırma performansı fakülteler arası önemli farklılıklar göstermektedir bunu iyileştirmede öneriler getiriniz. Ders yükünüz Avrupa normlarının neresindedir. İş hayatı ile ortak proje sayısı yeterli düzeyde midir? Doktora öğrencilerinin ders görevi alması eğitimin kalitesi açısından önemli sınırlamalar getirmektedir. Araştırmanın bölümler ve Üniversite açısından önemi tartışılarak, hangi konu alanları, ne kadar zaman, para ve ayrıcalığı yazılı hale getirilmelidir.
II. ARAŞTIRMA ÇABALARI Proje destekleme öncelikleri belirlenmiş ve yazılı bir metne bağlanmalıdır. TUBİTAK, TÜBA olanakları ile mali ve insan kaynağı desteği yeterince araştırıldı mı? Her ortamda Üniversite araştırma konusunda FP7, TUBİTAK, TÜBA, AB projeleri, Araştırma fonu, DPT, UNDP, Dünya Bankası, TOBB, Tarım bakanlığı ver benzeri kuruluşlar ile kaynak yaratmak zorundadır. Araştırma konusunda en önemli yetersizliklerden bir diğeri de var olan fiziki alt yapının basılı bir kataloga dayalı olarak ortak paylaşımın bulunmamsıdır. Fiziki kapasite yaratma ve paylaşma kriterleri öncelikle hazırlanmalıdır.
III. EĞİTİM ÖĞRETİM Her ne kadar hazırlanan öz değerlendirme raporu fakültelerin eğitim öğretimde etkin olduğunu yazsa da, paydaşlarla yapılan görüşmeler, geleneksel alanlar dışında öğrenci eğitiminin bir kısmının paydaşlarla beraber yaratılması yaygın bir talep alanıdır. Öğrenciler aktif öğretim süreçlerinin yaygın olmadığını, var olan sistemin temelde konferans sistemine dayandığını dile getirmişlerdir. Interaktif yöntemlere gereksinin çok yüksektir. Örnek fakülteler varsa aktif öğretimdeki yetkinliği yaygınlaştırılmalıdır.
III. EĞİTİM ÖĞRETİM Bologna süreci çerçevesinde müfredat yenileme yöntemleri konusunda genel bir bilinçlenmeye gerek vardır. Ancak konu bilinçlenme boyutu yanında, uygulamaya süratle aktarılabilmelidir. Eğiticilerin eğitimi konusunda bölümler bazında aksiyon planları oluşturulmalıdır. Üniversite genelinde başarılı örnekleri çoğaltmak için konu spesifik toplantı, çalıştay ve seminerler organize ediniz ve bu çabaları yaygınlaştırınız. Uygulama ve benzer alanlarda, alt yapı genelde yeterlilik gösterirken, eksiklikler öncelikler bağlamında giderilmelidir. Bu konuda özel kesim ile işbirliği potansiyeli değerlendirilmelidir.
IV. DIŞ DÜNYA İLE İLİŞKİLER Mezun öğrencilerin istihdam olanaklarını artırma yönünde, müfredat, ders aktarım, eğiticilerin eğitimi ulusal ve uluslararası işbirlikleri bağlamında çaba gösterilmelidir. Akademik eğitim dışında öğrencilere yönelik genel beceri programları geliştiriniz. (iletişim, liderlik, takım çalışması, motivasyon, koçluk vb) Geleneksel staj çabaları dışında iş hayatı ile öğrencilerin deneyim paylaşımına olanak sağlayınız. Her alanda öğrenci değişimini özendiren adımlar atılmalıdır ( Erasmus vb) Dış ilişkiler ofisinin işleyişi konusunda tüm bölüm öğretim üyelerinin bilgilendirilmesi ve değişimden yararlandırılması öne çıkarılmalıdır.
V. KALİTE GÜVENCESİ Bologna süreci doğrultusunda, kalite güvencesi konusunda, önemli yetersizlikler gözlemlenmiştir. Bu eksikliğin giderilmesi için eğitim ve paylaşım artırılmalıdır. Eğitimin değerlendirilme sürecinin yaygınlaştırılması ve bu konuda geri besleme sağlanması konusunda bölüm politikaları geliştirilmelidir. Eğitimin çıktıları konusunda geri besleme sağlayınız (Öğretim üyeleri, Paydaşlar, Öğrenciler, Çalışanlar vb) Yönetişim ve yönetim etkinliği konusunda atılacak adımları belirleyiniz.
STRATEJİK PLANI ÜÇ BAŞLIK ALTINDA DEĞERLENDİRİNİZ Stratejik Plan Üniversitelerin en önemli çıkış noktalarından birisidir. Bu bağlamda yukarıda getirilen önerilerin başarısı Stratejik Plan algılaması ile sınırlıdır. Stratejik plan kısaca sınırlı kaynaklarla neler yapılabileceğinin önceliklerini ortaya koyar. Bunun yanında stratejik plan kamu ve var olan mali ve beşeri olanaklar dışında kaynak yaratılacaksa belli bir takvime bağlı olarak atılabilecek adımları ortaya koyar.
STRATEJİK PLANI ÜÇ BAŞLIK ALTINDA DEĞERLENDİRİNİZ Yaşanılan deneyim, fakülteler ve bölümler bazında genel bir katılımın bulunmadığı ortamlarda, stratejik planın başarıya ulaşamadığıdır. Stratejik planın hazırlanmasın da aşağıdaki hususlara öncelik getirilmesi gerektiği gözlemlenmiştir
STRATEJİK PLANI ÜÇ BAŞLIK ALTINDA DEĞERLENDİRİNİZ 1.Yöresel roller, işlevler, sorumluluklar, Ankara ve çevre illerin Bölgesel kalkınmadaki Rolü 2.Yüksek öğretim alanı YÖK, Maliye bakanlığı, Devlet personel dairesi Bütçe, öğrenci sayıları, kadrolar, araştırma öncelikleri vb 3.AB Programları, FP7, Erasmus, AB projeleri vb. Mali katkılar, yayın olanağı, araştırma projeleri, diğer aktivitelerin finansmanı vb. Stratejik plan hazırlanırken i. Hedeflerin gerçekleştirilebilir ii. Ölçülebilir iii. Belli bir zaman takvimine dayalı iv. Yüreklendiren v. Yazılı olmasına özen gösteriniz……
ÜNİVERSİTE DEĞİŞİM SÜRECİ Kısmi Parçalanmış Düzensiz İçsel Olarak Bütünleşmiş Dışsal Olarak Bütünleşmiş DEĞİŞİM KAPASİTESİ
ANCAK UNUTMAYALIM Kİ, GAZİ ÜNİVERSİTESİ DEĞİŞİM SÜRECİ SAYIN REKTÖR, YÖK, STRATEJİK PLANLAMA, EUA KURUMSAL DEĞİŞİM PROGRAMI VEYA MUCİZELERLE TEKNOLOJİLERLE DEĞİL………. TÜM GAZİ ÜNİVERSİTESİ PAYDAŞLARININ, ÜST YÖNETİM, ÖĞRETİM ÜYELERİ, YARDIMCILARI, ÖĞRENCİLER, İDARİ PERSONEL, MEZUNLAR, İŞBİRLİĞİ YAPILAN TİCARET VE SANAYİ DÜNYASININ BU DEĞİŞİME VE GEREKLİLİĞİNE İNANARAK GÖSTERİLECEK İŞBİRLİĞİ İLE MÜMKÜNDÜR. SİZCE GAZİ ÜNİVERSİTESİ BUNA DEYMEZ Mİ?
BAŞARILAR DİLEKLERİMLE, TEŞEKKÜR EDERİM…….. SORULAR ?