BULUT BİLİŞİM Dudu AŞKIN Sevilay COĞUPLUGİL

KONU AKIŞI  Bulut Bilişimin Tarihçesi  Bulut Bilişim Nedir?  Bulut Bilişimin Temelleri  Bulut Bilişim Neyi İfade Etmektedir?  Bulut Bilişimin Dezavantajları Nelerdir?  Bulut Bilişime Örnekler  Bulut Bilişimin Çeşitli Modelleri  Hizmet Modelleri  Gelecekte Bulut Bilişim

BULUT BİLİŞİMİN TARİHÇESİ

Bir gün hesaplama işlemleri geniş kamusal ağlar üzerinde gerçekleşecek. Bulut kavramı gerçekte bir telekomünikasyon terimi olup servis sağlayıcı ile son kullanıcı arasında kalan ağ üzerindeki sistemi sembolize eder. Bulut bilişim, bu iletişim kavramını, bünyesine sunucu bilgisayar sistemleri de ekleyerek genişletir.

BULUT BİLİŞİM NEDİR?

 Bulut çok sayıda bilgisayarın birleşimi ile meydana gelen veri merkezlerini içeren, kullanıcıların kaynaklara internet üzerinden erişimine imkan veren bir bilgi işlem ağıdır.  Bulut bilişim ise işlem ve depolama kaynaklarının dağıtımı için oluşturulan, kullanıcıların bilgiye internet üzerinden erişimi, paylaşımı ve bilgi üzerinde ortak işlem yapmalarını sağlayan bir teknolojidir.

 Bulut bilişim,bir bilgisayar için gerekli olan tüm programların, kuruluma ihtiyaç duyulmaksızın internet üzerinden erişilerek kullanılması fikrine dayanmaktadır.  Bulut bilişim, bilgisayarların yeteneklerini genişleten, kullanıcıların bir dizi yazılım ve servise internet üzerinden erişimlerine olanak tanıyan bir teknolojidir.

BULUT BİLİŞİM TEMELLERİ

 Ağlar, bilgisayarlar üzerindeki işlemciler kadar hızlı çalışır hale geldiğinde, bilgisayarlar tüm işlemlerini ağ üzerinde yapmaya başlayacaklar, ağ üzerinde yayılacaklardır.

2007 yılında Google, IBM ve birçok üniversite, geniş ölçekli bulut bilişim araştırma projeleri üzerinde çalışmaya başlamışlardır yılının başlarında ortaya çıkan; ‘’Bilgi teknolojileri servisi kullanıcılarının, servisi sağlayanlar ve servis hizmeti alanlar olarak ele alınması; şirketlerin kendi bünyelerindeki donanım ve yazılımları servis tabanlı modeller biçiminde sunmaları’’ görüşü bulut bilişim kavramının tam anlamıyla hayata geçirilmesinde bir dönüm noktası olmuştur.

Bulut Bilişim Neyi İfade Etmektedir?

 Bulut Bilişimi bize daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi, maliyet tasarrufu yapabilme gibi bir takım olanaklar sağlamaktadır.  Büyük şirketler içinde iş gücü tasarrufunu da ekleyebiliriz.  Örneğin günümüzde kullandığımız sosyal ağlarda ki birçok veri (yüklediğiniz video, müzik, fotoğraf vs. ) o sitelerin kendi bulutlarında depolanmaktadır. Bu bağlamda günlük hayatta dolaylı olarak Bulut Bilişimi kullanmış oluyoruz.

Bulut Bilişimin Dezavantajları Nelerdir?

Bulut Depolama Hizmetlerine En İyi Örnekler  Dropbox (  Google Drive (  SkyDrive (  iCloud (  Yandex.Disk (  Turkcell Akıllı Bulut (  TTNET Bulut (  Ubuntu One (

 Bulut Bilişiminin çeşitli modelleri, tipleri ve yapıları bulunmaktadır. Bulut Bilişiminin 4 ayrı tipi vardır, bunları başlıklar altında açıklamaya çalışalım.

Public Cloud (Genel Bulut)

 Public Cloud’da kendi strüktürümüzü (genel yapı, sistem) tamamen buluttan faydalanarak kuruyoruz. Yani bu demektir ki, strüktürümüzü üçüncü şirket üzerinde kiralayacağımız kaynaklar üzerinde kuruyoruz.  Buna örnek olarak kullandığımız elektronik postaları gösterebiliriz. Bu elektronik postalara hiçbir para ödemeden bunların çeşitli özelliklerini kullanıyoruz. Bu tipi küçük ve orta ölçekli şirketlerde kullanabiliriz.  Public Cloud`da basit tabiriyle esasen ne kadar kullanıyorsanız, o kadar da ödeme yapıyorsunuz.

Private Cloud (Özel Bulut)

 Private Cloud daha büyük şirketler ve bilgileri daha önemli olan şirketlerin tercih ettiği bir bulut teknolojisi tipidir.  Buna örnek olarak Microsoft şirketinin sunduğu Hyper – V ve System Center ürünlerini gösterebiliriz.  Private Cloud kişisel kurduğumuz yapı olduğu için tüm bilgiler bizim elimizin altındadır.

Hybrid Cloud (Melez Bulut)

 Hybrid Cloud Public ve Private Cloud’un birleşiminden ortaya çıkan yapılardır.  Güvenlik ve gizliliğin daha önemli olduğu ve tedbirin yüksek tutulması gereken yerlerde Private Cloud teknolojisi kullanılır, ancak yukarıdaki güvenlik tedbirlerinin daha düşük düzeyde tutulabileceği alanlarda Public Cloud kullanmak daha mantıklıdır.  Bunların birleşmesi de şirketlerin hacmine göre değişiyor.

Community Cloud (Topluluk Bulut)

 Bu tipten de kısaca bahsedecek olursak, ilk olarak belirtmemiz gereken, çok fazla kullanılan bir bulut teknolojisi tipi olmadığıdır.  Community Cloud teknolojisini şu şekilde açıklayabiliriz:  Bulut üzerinde aldığımız herhangi bir hizmeti eğer birkaç şirket ile ortak kullanıyorsak, buna Community Cloud denir.

Hizmet Modelleri

 Bulut bilişim sağlayıcıları üç temel modele göre hizmetlerini sunarlar.  Altyapı hizmeti (IaaS), Yazılım hizmeti (SaaS), Platform hizmeti (PaaS).

IAAS  İngilizcesi Infrastructure as a Service (IaaS) olan Altyapı hizmeti, Bulut Bilişim’in en temel hizmetidir.  IaaS ile sanal sunucu oluşturulup kullanıcılara bulut sunucu hizmeti sunulmaktadır.  Bulut altyapısı ile sanal sunucu kaynakları size özel olarak tahsis edilir.  IaaS ile esnek altyapıya sahip olursunuz. Örneğin tatil organize eden web sitelerinde tatil sezonlarının başlangıcına yakın sunucu kaynak ihtiyacı artar. Kullanılan kaynaklar, Bulut Bilişim’in esnek yapısından faydalanılarak istendiği zaman arttırılıp/azaltılabilir.

PAAS  İngilizcesi Platform as a Service (PaaS) olan Platform hizmeti, uygulama geliştiricilere donanım ve yazılım katmanları sunarak projelerini geliştirme imkanı sağlar.  Bu hizmet sistem yönetimi, işletim sistemi, programlama dili ortamı, veri tabanı vs. gibi platformlar sunar.  Sistem yönetimi hizmet sağlayıcı tarafından gerçekleştirildiği için siz sadece uygulamaları ve verilerinizi yönetirsiniz.  Örneğin PHP ile bir yazılım kodladınız. Kodladığınız yazılımın SQL ve web sunucu altyapısı ile uğraşmak zorunda kalmazsınız. PaaS, sadece yazılımınızın çalışması gereken platformları sağlar.

SAAS  İngilizcesi Software as a Services (SaaS) olan Yazılım hizmeti, kullanıcıların ihtiyaç duyduğu CRM, ERP, finans ve muhasebe yazılımları gibi programları bulut üzerinde sağlar.  Farklı lokasyonlarda faaliyet gösteren firmalar için SaaS ekstra yazılım maliyeti oluşturmayarak ciddi ekonomik avantaj sağlar.  SaaS için en uygun örnek Gmail’dir.  Google’ın sunduğu bu hizmet ile mail gönderebilir, dokümanlarınızı düzenleyebilir ve dosyalarınızı yedekleyebilirsiniz. Yazılım bilginiz olmasa dahi tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Gelecekte Bulut Bilişim

 Şimdilik sadece bir fikir olarak düşünülse de gelecekte kurgulanan yapı depolama aygıtılarına son kullanıcıların (yani Hard-Disk) sahip olmaması yönündedir.  Bu durumda tüm depolama işlevini sunucular üstleniyor olacaktır. Bu da kısaca şuna tekavul ediyor, ileride işletim sistemleri sadece sunucularda kuruluyor olacak ve biz kendimize ait olan işletim sistemine internet üzerinden bağlanıyor olacağız.  Bunun için internet bağlantısının her yerde çok gelişmiş olması gerektiğinde kısa vadede bu tarz bir yaklaşımın mümkün olmaması ile birlikte Skydrive ve Windows Azure gibi altyapıların bir diğer vizyonu da bu tarz bir geleceğe yavaş yavaş ortam hazırlamaktır.

Bizi Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederiz KAYNAKLAR: Onur SELVİ-Yüksek Lisans Tezi IEEE Dergisi 2009