Türk Standartları Enstitüsü ’ nün Belgelendir me Faaliyetler i Resmiye Kulu
20. yy başlarından itibaren ekonomik ve sosyal hayatta standardizasyonun önem kazanması, ülkeleri, standart uygulamasının yaygınlaştırılması ve tüketicinin korunması yönünde tedbir almaya yöneltmiştir. Gerek tüketici ile doğrudan temas sağlanması gerekse tüketici için teminat oluşturması açısından ürün belgelendirme sistemlerinin kurulması, kısa vadede sonuç alınabilecek en etkili araç olarak görülmüştür.
Türk Standartları Enstitüsü ’ de 1964 yılında uygulamaya koyduğu “ Standarda Uygunluk Belgelendirmesi ( TSE MARKASI ) “ ile standarda uygunluk belgelendirmesini başlatmıştır. Bu uygulama ile üreticilerde standartlara uygun ve kaliteli mal üretme şuurunu yaygınlaştırmanın yanı sıra, tüketicilerin can ve mal güvenliğini korumayı, karşılaştırma ve seçim kolaylığı sağlayarak, kalite yönünden aldanmalarını önlemeyi hedef almıştır.
Türk Standardları Enstitüsü ’ nden ürettiği mal için belge almak isteyen üretici, üretim yerinde ve üretmiş olduğu madde, mamul ve mahsül üzerinde yapılan incelemeler sonucu, belge almaya hak kazandığında, bu hakkını Türk Standardları Enstitüsü ile bir sözleşme imzalayarak elde etmektedir.
Belgelendirme faaliyetleri bugün için 8 ana grupta yürütülmektedir. Bunlar ; Üretim yerlerinin, Ürünlerin ( madde, mamul, mahsül.) Parti mallarının, İthal malların, Laboratuvarların, Hizmet yerlerinin, Kalite sistemlerinin, Ç evre yönetim sistemlerinin belgelendirilmesidir.
Üretim Yerlerinin Belgelendirilmesi İmalata yeterlilik belgesi ; İmalata yeterlilik belgesi, her türlü madde, mamul veya mahsülün imal edildiği veya ambalajlandığı yerlerin personel, tesis, makina techizat ile kalite kontrol imkanları ve uygulamaları yönünden yeterliliğini belirleyen belgelerdir.
Ürünlerin ( madde, mamul veya mahsüllerin ) Belgelendirmesi Türk Standartları Ensitütüsü ’ nden her kurum ve kuruluş belge alamaz. Gerekli belgeler tamamlandıktan sonra bu belgeler ön incelemeye alınır. Belgeler oluşturulan heyet tarafından incelenmeye alınır. Bu heyet belgeyi alacak kurum veya kuruluşu üretim yeri makine kalite ve kalite kontrol yönünden incelemeye alır gerekli numuneler alınıp uzman kişiler tarafından labaratuvarlarda deneylere tabi tutulur. Ardından iyi bir sonuç alınırsa enstitü ve kuruluş arasında sözleşme yapılır ve talep edilen belge verilir.
Kalite Uygunluk Belgesi Bu belge milletler arası standardlar ve diğer ülke standardları baz alınarak tüm teknik durumların dikkate alınıp TSEK markası kullanma hakkı verilen firma adını düzenlenen belgedir. Kalite uygunluk belgesi alan firmalar üretecegi malın üstünde TSE damgası vermeye hak kazanır.
Parti Malların Belgelendirilmesi Parti oluşumu partiyi oluşturan malların sayısı ve parti tanımı, ilgili standardlarda belirtilir. Malın can güvenliği emniyet ve kullanma amacına göre degişiklik gösterir. PARTİ MALI UYGUNLUK BELGESİ Teknik esaslara uygun olması halinde parti malı için geçerli olmak üzere düzenlenen belgedir.
İthal malların belgelendirilmesi Yerli sanayinin haksız rekabete maruz kalmaması ve Türk tüketicisinin korunması için ilgili kuruluşun Türk standardları Enstitüsü ‘ ne tevdi ettiği görev ve yetkiler çerçevesinde yürütülmektedir.
Laboratuvarların Belgelendirilmesi Laboratuvarların yeterlilik belgesi : Laboratuvar yeterlilik belgesi laboratuvarın hangi deneyleri yeterli seviyede yapabildiğini gösteren belgedir. Bu belge üretilecek malın, tenkit edilmesi incelenmesi için laboratuvarların gerekli donanıma sahip olup olmadığını belirlemek için verilir.
Hizmet Yeri Yeterlilik Belgelendirilmesi Hizmet yeri yeterlilik belgesi 1990 yılında TSE ‘ ce başlatılmıştır. “ hizmet yeri yeterlilik belgesi ”, verilecek hizmetin, personel, tesis, makine techizat yönlerinden uygunluğunu belirten ve hizmet üreten kuruluş adına düzenlenen bir belgedir.
Yönetim sistemlerinin belgelendirilmesi Birçok kurum ve kuruluş, ürünlerinin kalitesini belgelendirme yanında, bu kalitenin sürdürülmesinin güvence altınada alınmasını istemektedir. Bu ihtiyaçtan yola çıkan Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı ISO, 1987 yılında ISO 9000 serisi standartları yayınlayarak uygulamaya sokmuştur.
SORULAR 1) Yönetim sistemleri hangi teşkilat tarafından kaç yılında uygulanmaya konulmuştur? 2) Belgelendirme faaliyetlerinin 3 maddesini söyleyiniz? 3) İthal malların belgelendirilme sebebi nelerdir?