Seyhan Havzası Sektörel Su Tahsis Planlaması Prof. Dr. Sezai Göksu

Ülke ve Bölge İçerisindeki Durumu Türkiye, hidrolojik çalışmalar için 25 ana akarsu havzasına ayrılmıştır. Bunlardan Seyhan havzası, Seyhan nehri boyunca Sivas’tan Doğu Akdeniz’e doğru uzanan ha‘lık bir alana yayılmıştır. Seyhan nehri, Türkiye'nin Akdeniz'e dökülen ırmaklarından birisidir. Uzunluğu 560 km olan nehrin iki önemli kolu vardır; uzun olanı, Kayseri-Pınarbaşı ilçesinden, 1500 metre yükseklikteki Uzun Yayla'dan doğan Zamantı suyudur ve Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, ve Yahyalı ilçelerinden geçer. Havza alanı ise km²'dir. İki önemli kolu vardır: uzun olanı, Kayseri-Pınarbaşı ilçesinden, 1500 metre yükseklikteki Uzun Yayla'dan doğan Zamantı suyudur ve Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, ve Yahyalı ilçelerinden geçer. Orta Toroslar'ın (Tahtalı Dağları) uzanış doğrultusunda akan bu su, Çukurova'ya inmeden önce Adana'nın 80 km kuzeyinde Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında diğer önemli kolu olan Göksu ile birleşir. Adana Büyükşehir Belediyesi (İl Bütünü) sınırları içerisinde Seyhan ve Yüreğir ilçelerinin sınırlarını çizen Seyhan nehri Çukurova'nın en batı kesiminde, Adana-İçel sınırında Deli Burnu'nda Akdeniz'e dökülür.SeyhanYüreğirİçelDeli BurnuAkdeniz

Seyhan Havzasının Genel Görünümü ve İçerdiği İller Adana İli’nin toplam 15 ilçesinden havza içerisinde yer alan 13 ilçesi arasında Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam, Karaisalı, Karataş, Pozantı, Tufanbeyli, Aladağ, Feke, İmamoğlu, Kozan ve Saimbeyli bulunmaktadır. Ayrıca, Adana İli’nin havza alanına giren toplam köy (2013 yılından bu yana mahalle) sayısı 226’dır. Adana İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Adana İli’nin Seyhan havzasına giren alanı , 44 hektar, nüfusu ise kişidir. Adana İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %45,34’ü iken toplam havza içerisindeki nüfus payı %92,65’tir. Kayseri İli’nin toplam 16 ilçesinden havza içerisinde yer alan 7 ilçesi arasında Bünyan, Develi, Pınarbaşı, Sarız, Talas, Tomarza ve Yahyalı bulunmaktadır. Ayrıca, Kayseri İli’nin havza alanına giren toplam köy (2013 yılından bu yana mahalle) sayısı 209’dur. Kayseri İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Kayseri İli’nin Seyhan havzasına giren alanı ,68 hektar, nüfusu ise kişidir. Kayseri İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %38,62’si olup, toplam havza içerisindeki nüfus payı %4,28’dir.

Niğde İli’nin toplam 6 ilçesinden havza içerisinde yer alan 2 ilçesi arasında Çamardı ve Ulukışla bulunmaktadır. Ayrıca, Niğde İli’nin havza alanına giren toplam köy sayısı 45’dir. Niğde İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Niğde İli’nin Seyhan havzasına giren alanı ,30 hektar, nüfusu ise kişidir. Niğde İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %10,07’si olup, toplam havza içerisindeki nüfus payı %1,60’dır. Mersin İli’nin toplam 13 ilçesinden havza içerisinde yer alan 1 ilçesi Tarsus’tur. Ayrıca, Mersin İli’nin havza alanına giren toplam köy (2013 yılından bu yana mahalle) sayısı 45’dir. Mersin İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Mersin İli’nin Seyhan havzasına giren alanı ,49 hektar, nüfusu ise kişidir. Mersin İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %3,79’u olup, toplam havza içerisindeki nüfus payı %1,35’dir. Sivas İli’nin toplam 17 ilçesinden havza içerisinde yer alan 2 ilçesi arasında Şarkışla ve Altınyayla bulunmaktadır. Ayrıca, Sivas İli’nin havza alanına giren toplam köy sayısı 8’dir. Sivas İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Sivas İli’nin Seyhan havzasına giren alanı ,21 hektar, nüfusu ise kişidir. Sivas İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %1,32’si olup, toplam havza içerisindeki nüfus payı %0,05’dir. Kahramanmaraş İli’nin toplam 11 ilçesinden havza içerisinde yer alan 1 ilçesi Göksun’dur. Ayrıca, Kahramanmaraş İli’nin havza alanına giren toplam köy (2013 yılından bu yana mahalle) sayısı 9’dur. Kahramanmaraş İli’nin toplam alanı hektar, 2014 yılı nüfusu ise kişidir. Kahramanmaraş İli’nin Seyhan havzasına giren alanı , 70 hektar, nüfusu ise kişidir. Kahramanmaraş İli’nin Seyhan havzası içerisinde kapladığı alan toplam havza alanının %0,87’si olup, toplam havza içerisindeki nüfus payı %0,07’dir.

Seyhan Havzası Nüfus Bilgilerinin Güncellenmesi

Seyhan Havzası Nüfus Bilgileri Özet Tablo (2014 ADNKS) YerleşmeNüfus (2014 ADNKS) KentKırToplam Adana Kayseri Niğde İçel Sivas1.149 Kahramanmaraş1.471 TOPLAM

Seyhan Havzası’nda Üst Ölçekli Planlar Havzayı ilgilendiren üç adet üst ölçekli plan bulunmaktadır; bunlar, sırasıyla, 1)Mersin-Adana Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı, Mersin-Adana Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı'nın 2025 yılı hedefli havza nüfus tahmini, alt-sınır olarak ile üst-sınır olarak kişidir

Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı'nın 2040 yılı hedefli havza nüfus tahmini, kişidir.

Kırşehir-Nevşehir-Niğde-Aksaray Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı'nın 2025 yılı hedefli havza nüfus tahmini, kişidir. Özetle, havzanın, üst ökçekli planlara göre gelecekteki projeksiyon nüfusu, kişi – kişi arasında değişmektedir.

SEYHAN HAVZASI GÖÇ İSTATİSTİKLERİ

Seyhan Havzası Nüfus Durumu İle İlgili Genel Bir Değerlendirme Seyhan havzasının neredeyse %90'ında gözlenen nüfuslar incelendiğinde, havzadaki çoğu yerleşmenin en geride kimisi 1985 yılından bu yana, en yakında ise kimisi 2007 yılından bu yana sürekli olarak nüfus kaybettiği, yani yerleşme nüfuslarında sürekli bir azalma söz konusu olduğu görülmektedir. Havzanın sürekli ama sınırlı ölçüde nüfus artışı içinde olan tek bölgesi Adana merkez kent (Seyhan, Yüreğir, Sarıçam, Çukurova ve Karaisalı) diye adlandırabileceğimiz kısmıdır. Başka bir deyişle, Havza nüfusu sınırlı bir coğrafi alanda yoğunlaşmış, havza nüfusunun %94'ü merkez kente yığılmış durumdadır. Bu da, görece, havzanın çok büyük bir bölümünün nüfus baskısı altında olmadığı anlamına gelmektedir. Muhtemelen aynı gerçeklik Kayseri için de geçerlidir, çünkü örneğin Pınarbaşı 2007 yılından beridir sürekli olarak nüfus kaybediyor, muhtemelen Kayseri merkez kent bu göçü alıyordur. Kırda yaşam koşulları kötüleştikçe, nüfusun en yakın metropol merkezine göç etmesi ve kırın boşalması kaçınılmaz bir sonuçtur.

TUIK ARAŞTIRMASINA GÖRE VE BUGÜNKÜ ORANLARA GÖRE 2023 YILI NÜFUS TAHMİNLERİ 2014 İL NÜFUSU2014 HAVZA NÜFUSUGÜNCEL HAVZA İÇİ ORAN 2023 İL NÜFUS TAHMİNİ (TUIK)2023 HAVZA NÜFUSU ADANA , KAYSERİ , NİĞDE , MERSİN , SİVAS , KAHRAMANMARAŞ , TOPLAM Kaynak: