Halkla İlişkiler ve Etkili İletişim Teknikleri Doç. Dr. Kamil ORHAN

İkna ve inandırma İnandırma – inanç İkna – kabullenme İkna – (persuation) İnandırma (to convince) Reddetmemeyi kabul Uzlaşma Diyalog Çoğunluk – azınlık – bireysel çıkar Bireyselcilik – kolektivizm

“İNSANLAR DÜNYAYA PRENS VEYA PRENSES OLARAK GELİRLER, ANCAK DAHA SONRA KURBAĞAYA DÖNÜŞÜRLER…” AMACIMIZ “…İNSANLARIN YENİDEN PRENS VEYA PRENSES OLMALARINA YARDIMCI OLMAKTIR” BERNE

Verici Mesaj Alıcı

İletişim Anlama Kabul et(tir)me / Anlaşma

TUTUM  DAVRANIŞ Tutum Biliş Duygu

Değer, din, etik, inanç vb sosyal etkiler (zor değişir) Biliş Değer, din, etik, inanç vb sosyal etkiler (zor değişir) Biliş Fikir/Görüş (Değişebiliir) Bilmek (çok zor değişir) Başka kaynaklar Kontrollü kaynaklar Kontrol ü zor kaynaklar Kişisel deneyim Başımızdan geçenler

Matbaa – Sanayi Devrimi – kitle iletişimi Bilgi paylaşımı Haberleşme Matbaa – Sanayi Devrimi – kitle iletişimi Etki çeşitleri Özellikleri Standardizasyon Grup üyeleri arasında karşılıklı etki Konformite Çoğunluğun etkisi İtaat Otoritenin isteğine uyma Yenilik Çoğunluğu etkileme Sosyal kolaylaştırma Birlikte eylem, seyirci etkisi Bireylik yitimi Sosyal bulaşma, rol etkisinde kalma Tutum değiştirme Bilişsel çelişki rol etkisinde kalma

REFERANS DEĞERLER Gestaltçı algılama Zihinsel etkinlik Zihinsel uyarılma – referans Sınıfta, masa, sandalye vb. Nesnelerin uzunluk, derinlikleri Renkler fon ve figür Fiziksel gerçekliğin belirsizliği REFERANS DEĞERLER

KONFORMİTE VE NORMATİF ETKİ Grup toplantı kararı => konformite May Lei – Ebu Garib = itaat Konformite ? … sosyal norma uymaya… Konformitenin şartları 1.Yerleşik norm Anomik X Nomik Kurallar normlar Ortak amaç, norm, bilinç 2.Birey X grup görüş farkı Pozisyon değiştirme Grup baskısı KONFORMİTE VE NORMATİF ETKİ

ENFORMATİF VE NORMATİF ETKİ ŞERİF – ENFORMATİK ASCH – NORMATİF Diğerleri sosyal referans noktası Enformatif etki – standart yaratma Diğerlerinin görüşü – objektif gerçeklik kanıtı Gönüllü katılım Özgür rıza – kabul - içselleştirme ENFORMATİF VE NORMATİF ETKİ

ENFORMATİF ETKİYE 3 KOŞULDA UYULUR: 1.Belirsizlik *** 2.Kriz (Hemen tepki verme) 3. Diğerlerinin uzman olduğu durumlar (bilememe) ENFORMATİF ETKİYE 3 KOŞULDA UYULUR:

Levine ve Zdaniuk (2003) Enf X norm gerekli - yetersiz Çatışma yaklaşımı : Moscovici –uyma çatışmadan kaçınmanın yollarından biri Objektiflik normu Nomik grup Anomik birey Uyma çatışmayı azaltır Bilişsel yaklaşım: Nemeth (1986, 1995) Çoğunluktan farklılık – özel bilişsel etkinlik Çoğunluğun mesajına odaklanma – ayrışık değil bitişken düşünme modeli- stresten kaçınma Levine ve Zdaniuk (2003)

3)Sosyal kategorizasyon: Turner (1991; Mugny ve Perez, 1991; Abrams ve Hogg, 1990) Diğerleriyle görüş ayrılığı + uzlaşma beklentisi => belirsizlik 1)Dış grup değil aidiyet grubu => belirsizik 2)İç grup üyelerinin etkisi aynı değil, normu temsil edenlerin etkisi fazla 3)iç grup normları görünürde ve özelde benimsenir => iç grup normatif + enformatif

SOSYAL ETKİ VE GRUP NORMLARI Konformite => etkisiz birey – bağımlı ***??????**** Moscovici 3 norm Objektiflik Tercih Orijinallik SOSYAL ETKİ VE GRUP NORMLARI

Konsensüsün iki temel psiko-sosyolojik işlevi 1.Bireyin görüş ve yargılarının geçerliliği 2.Kimliğin ortaya konması ve öz değerin kılınması Kesin ve haklı olmak Kesin, objektiliğin yanında Haklı, diğerlerinin kabulu Sosyal onaylanan görüşe sahip olmak Geçekliğe ait öz algıyı doğrulatmak, paylaşılması

Temel sosyal etki durumu UYARAN BİREY B UYARANA TEPKİ R1 UYARANA TEPKİ R0 DİĞERLERİ UYARANA TEPKİ R2 UYARANA DİĞERLERİNİN TEPKİSİ RD Temel sosyal etki durumu

KONFORMİTE TİPLERİ (R1≠ R2) BOYUN EĞME – İTAAT ÖZDEŞLEŞME İÇSELLEŞTİRME - BENİMSEME KONFORMİTE TİPLERİ

SOSYAL UYMAMA AZINLIK ETKİSİ UYMAMA (non-conformity) Bağımsızlık (Indepence) SOSYAL UYMAMA 12 öfkeli adam Azınlıklar, sapmalar Devrimler, yenilikler AZINLIK ETKİSİ

1.Grupta her üye hem kaynak hem hedef (mertebeden bağımsız) Ç<=>A 2.Sosyal kontrol kadar sosyal değişme de etkinin hedefi – Bilim, sanat 3.Etki süreci çatışmaların üretimine ve çözümüne doğrudan bağlıdır. Çatışma etkinin zorunlu koşuludur. 4.Azınlık etkisinde temel başarı faktörü davranış stilidir. Bağımlılık x Partner davranışı, özerklik, tutarlılık, katılık Moscovici

5. Etki süreci, objektiflik, tercih, orijinallik tarafından belirlenir 5.Etki süreci, objektiflik, tercih, orijinallik tarafından belirlenir. Orijinallik – bireysel farklı tepki 6.Uyma standardizasyon - yenilik

OTORİTEYE İTAAT Güç ilişkisinde üst basamakta olanlar Çocuk – ebeveyn Memur – amir Vatandaş – güvenlik güçleri Doktor, hoca, hoca, üniforma OTORİTEYE İTAAT

İtaat ve konformite Uymaya sevk eden güç? Sistem içinde dikte edilmiş normlar Zor kullanmadan uyma Otoritenin boyun eğme beklentisi Grubun niyetsiz etkisi Grup davranışı sergileme – bağımsız otorite davranışı Sosyoloji no İtaat ve konformite

SOSYAL KOLAYLAŞTIRMA Ringelman Etkisi – İp çekme 1, 2, 3, 8 Triplett Social loafing – **sinerji** Triplett Tek, ekip, rakip saate karşı Sosyal kolaylaştırma Tavuklar, balıklar, atlar, karıncalar, hamam böcekleri, imalat işçileri Felsefe iö. SOSYAL KOLAYLAŞTIRMA

Scheier ve Carver (1988)-self regulation Öz ayarlama => sosyal kolaylaştırma Kendine odaklaşıp / odaklaşmama Kendine odaklaşma => standart davranışlar Diğerinin varlığı => kendine odaklaşma => performans artar Scheier ve Carver (1988)-self regulation

Maniplasyon Serbest kabul Zoraki kabul Festinger ve Carlsmith, 1 dolarlık yalan Anaokulundaki çocuklar ve oyuncaklar Zoraki kabul - rasyonalizasyon Günlük hayatta otoriteye itaat Böyle buyurdu zerdüşt Maniplasyon

Festinger – Bilişsel çelişki Tanım İnanç, tutum, davranış Sigara X Akciğer kanseri Sıkıntı = > Kurtulma Kavramsal formül Önem X Çelişen bilgi sayısı Önem X Uyuşan bilgi sayısı Festinger – Bilişsel çelişki

Çelişkiye yol açan davranışsal ögeyi değiştirme ÇB= ÇÖT/ (ÇÖT+UÖT) Çelişkiye yol açan davranışsal ögeyi değiştirme Tutumu ya da bilişsel ögeyi değiştirme Davranışsal ögeyle tutarlı ek ögeler Uyuşan ve çelişen ögelerin önemini değiştirme

İkna ve inandırma İnandırma – inanç İkna – kabullenme Sosyal etki Sosyal etki deneyleri Asch – uyma 12 Kızgın Adam Normatif / Enformatif Uyma

Planlı (Zaman Yönetimi) İYİ BİR İKNACI soru sorma becerisi olumlu yaklaşım, öneriye açık olma, ortak noktada buluşabilme, itirazlara karşı koyma, örnekleme (örnekleyerek anlatabilme) hitap etme, Soğuk kanlı İyi bir dinleyici Takipçi Sabırlı Planlı (Zaman Yönetimi) İkna Algılama Gözlemci Risk alabilme

İKNACI firmaları tanımalı Hangıi fırmaya nasıl giyinip gidileceğini bilmeli ve İKNAında benzeri firmaları örneklemeli Diğer ülke ve insanları tanımalı Hatırlanabilir fizik yada parfüm kullanmalı Oradan ayrıldıktan sonra tekrar hatırlanmalı Algısı çok açık olmalı bulunduğu ortamı analiz etmeli Bir kültürü olmalı ,konuştuğunda belediyecilikten bar ‘ kadar konuşabilmeli

İKNA; Güven yaratma, ilişki kurma ve her iki taraf için de bir değer yaratma sürecidir. Temelde etkili iletişime dayanır. Başarılı İKNA; doğru ve güncel bilgiyi, ilişki kurma ve iletişim becerilerini ve uygun tutumu bütünleştiren bir yetkinlik gerektirir. Böyle bir yetkinliği geliştirme süreci, İKNA eğitimlerini ve zamanla kazanılan deneyimleri içerir.

HOGAN’IN İKNA MODELİ KAZAN KAZAN SORU SORMA SONUÇ SUNUM GÜÇLÜ SUNUM DOSTÇA İLİŞKİ KENDİNİ AÇMA MESAJI ŞİFRELEME HAZIRLIK İSTİHBARAT TOPLAMA İKNA TEKNİKLERİNİ ÖĞRENMEK SÖZEL OLMAYAN İLETŞİMİ ANLAMAK TEMELLER SONUÇ TABANLI DÜŞÜNME İKNA YASALARINI ÖĞRENME KAZAN KAZAN FELSEFESİ ALT YAPI

PAYLAŞIM Uyum zor mu? Uyum ve uyma davranışı Uyma davranışı İKNA TEKNİKLERİ Soruların ustaca kullanılması Duygusal konulara yönelme Değerler analizi Sihirli kelimler / Zaman baskısı Hipnotik dil / Sözel olmayan iletişim

ZOR DURUMLARDA BEN GÜCÜNÜN ÖNEMİNİ KAVRAMA KENDİMDEN HOŞLANMIYORUM BİR ŞEYLER İSTEMEYE HAKKIM YOK BEN DEĞMEM SEN; DEĞMEZSİN Ben yoksam nasıl başa çıkarım ?

JOHARI PENCERESİ 10.50-11.10 36

BU ÇALIŞMA BİR İŞE YARAMAYACAK! ÖZGÜVEN DİĞERLERİNE GÜVEN BU ÇALIŞMA BİR İŞE YARAMAYACAK! 11.40-12.00

İletişim Farklılıkları İletişim döngüsel bir süreçtir. Herkes aynı anda mesaj alır, yorumlar, gönderir, sonuç çıkarır; ne başlangıcı ne de sonu vardır. Etkili İletişim Becerileri - Öğretmenler İçin Hazırlayan:Uzm. Psik. Dan. Sanem TOPUZ

ALGI FARKLARI Kişisel Özellikler Kültür / Yaş / Cinsiyet Çevre Eğitim Geçmiş Deneyimler İnançlar / Tutumlar Beklentiler Fiziksel Durum Ruhsal Durum

Algı farkları Algılarımız - Algılar önemlidir Hale etkisi Duygularımız Rakip X Paydaş – Dikkatli Ol Hale etkisi Duygularımız Mutluluk X Kızgınlık Kültürümüz – Ne var ne yok Çevresel uyaranlar , ortam – ortam dizaynı Cinsiyet Fiziksel görünüm Kişilik - nevrotik Geçmiş deneyimler – benzer durumlar

PAYLAŞIM DİNLEME ANLAMA YANLIŞ ANLAMA İLETİŞİM KAZALARI

DİNLEMEYİ ENGELLEYEN UNSURLAR Fazla mesaj yüklenmesi Psikolojik yorgunluk Fiziksel yorgunluk Algılama hatası Genellemek Konuşma\Düşünme Gürültü

ÇATIŞMA TÜRLERİ AKTİF ÇATIŞMA PASİF ÇATIŞMA VAROLUŞ ÇATIŞMASI TÜMDEN REDDETME ÖNYARGILI ÇATIŞMA YOĞUNLUK ÇATIŞMASI KISMİ ALGILAMA ÇATIŞMASI ALIKOYMA ÇATIŞMASI

OLAYLARIN YORUMLANMASI DUYGU İnsanlarin duygu, düşünce ve davranişlari, olaylari nasil yorumladiklarindan etkilenmektedir. OLAYLARIN YORUMLANMASI DÜŞÜNCE DAVRANIŞ Soruyu ben çözdüm, baba!

OTOMATİK DÜŞÜNCELER Zihnimizde o anda geçen kısa süreli değerlendirici düşüncelere “OTOMATİK DÜŞÜNCELER” denir.

ETKİLİ DİNLEME: Bilgi alma ve özümleme Karşımızdakini anlama İyi algılama Zihnimizin konuşmacının konuşmasından daha hızlı çalışması Fikirlere kulak verme Duygusal filitrelere dikkat Anlamak ve anlaşılmak

Soru sorma becerisi Açık uçlu, kapalı olmayan sorular kullanın Sonuca atlamaktan kaçının Sorgulamayı bağlamda tutun Duyarlılıkla soru sorun İçeriği cevaplayanlara yansıtın

TRANSAKSİYONEL ANALİZ – TEMEL İLKELER HERKESTE DUYGUSAL OLARAK GELİŞMEK VE ÖZERKLİK GELİŞİM EĞİLİMİ YAŞAMLARININ AKIŞINI DEĞİŞTİRME OLAYLAR KARŞISINDA SEÇİM YAPMA