CERRAHİ HASTALIKLARI İNTÖRNLÜĞÜ PROGRAMI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEK OKULU CERRAHİ HASTALIKLARI İNTÖRNLÜĞÜ PROGRAMI YASEMİN DOLAK 121100151 ELİF ÖZLEM SAĞLIK 121100304 HEMŞİRELİK 4 YOGUN BAKIM STAJI

HASTA BİLGİLERİ Adı:Zekai METİN Doğum Tarihi:06.02.1956 Tanı:Akciğer CA İlaç alerjisi yok Geçirilmiş operasyonlar :bypass Kan grubu A rH(+)

HASTA BİLGİLERİ devamı… 08.03.16 tarihinde Onkoloji servisinde yatan akciğer ca li hasta 02.03.16 tarihinde oral alım bozulmuş 16 kür kemoterapi almış EKG sinde sinüs taşikardisi mevcutmus arrest olarak yoğun bakıma geldi 15 dakika cpr dan sonra hasta geri döndü ve 10.03.16 tarihinde entübe edildi.Beyninde kalıcı hasar gelişmedi. Hastanın sigara ve alkol öyküsü mevcut (sigara yıl/40 paket).

AKCİĞER CA NEDİR? Akciğer kanseri akciğer dokularındaki hücrelerin kontrolsüz çoğaldığı bir hastalıktır. Bu kontrolsüz çoğalma, hücrelerin çevredeki dokuları sararak veya akciğer dışındaki organlara yayılmaları ile (metastaz) sonuçlanabilir.  Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) raporuna göre akciğer kanseri tüm dünyada kanser türleri arasında, erkeklerde en sık ölüme neden olan birinci, kadınlarda ise ikinci kanser türüdür ve tüm dünyada her yıl yaklaşık 1,3 milyon ölüme neden olmaktadır.

BELİRTİLERİ Akciğer ve bronş sisteminin ağrı duyusu içermemesi ve ilk semptom olan öksürüğün sigara içenler tarafından bir hastalık belirtisi olarak değerlendirilmemesi nedeniyle, akciğer kanseri vakalarının tanısı çoğunlukla ileri evrelerde konulmaktadır.

Semptomlar tümörün lokal büyümesine bağlı olabileceği gibi metastatik hastalığa veya metastatik olmayan kanserli hücrelerin vücudun diğer dokularına dolaylı etkilerine (paraneoplastik sendromlara) bağlı olabilir.

TANI Akciğer röntgeni Toraks, batın BT MRI, Kemik sintigrafisi, Bronkoskopi 

VİTAL BULGULARI 17.03.2016 TA: 107/69 mmHg (dopamin) NABIZ:79` SOLUNUM:15` SPO2:99 ATEŞ:36.5 santigrat

-400 (ter ve gaita) fizyolojik kayıp AÇT Saat 8.00/16.00 16.00/24.00 24.00/8.00 8.00/8.00 Aldığı +1690 +1340 +1110 +4140 Çıkardığı -800 -700 -2700 -400 (ter ve gaita) fizyolojik kayıp Balans +890 +170 -480 +1440

HASTANIN İLAÇLARI Progas 40 mg IV 1X1 -Proton pompası inhibitörü(mide asidini azaltarak etki eder.) Combivent (inh) 4X1 -Bronkodilatör(bronş genişletici) Pulmicort (inh) 2X1 -Glukokortikosteroid(akciğer enfeksiyonunu azaltmak için kullanılır.) Oksapar (sc) 2X1 -Antikoagulan (kanın pıhtılaşmasını azaltır.) Steroidlerin yan etkileri arasında; hiperglisemi, santral obesite, osteoporoz, ülser, ödem, hipertansiyon, öfori ve psikoz gibi duygu durum değişiklikleri, enfeksiyona yatkınlığın artması, sekonder seks karakterlerinin belirginleşmesi ve katarakt oluşması yer almaktadır.

HASTANIN İLAÇLARI devamı… Dopamin IV 2X2 - Beta-1 adrenerjik reseptörler üzerine doğrudan etkisi vardır. Moxsilox IV 1X1 -geniş spektrumlu ve bakterisid aktiviteye sahiptir. Oliclinomel N4 IV 1X1 -İçerisinde amino asitler, elektrolitler, glukoz ve yağlar bulunan steril bir üründür. Dipeptiven IV 1X1 -Aminoasit çözeltisidir %5 dextroz 1000 ml -Dengeli solüsyon 10 HR( %5 dex. Tamponize) -Kısa etkili insülin

Fiziksel Muayne İnspeksiyon Palpasyon Oskültasyon Cildin görünümü sağlıklı, siyanotik değil, Tırnaklar düzgün, kıllarda dökülme yok, Terleme mevcut. Palpasyon Vücut sıcaklığı ılık, Oskültasyon Apikal nabız:79 Solunum sesi:15

SİSTEMELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Baş-Boyun Yüzde ödem yok, saçlar kuru ve mat değil, saçlarda dökülme yok, boyun venlerinde genişleme yok. Burun, ağız ve dişler Burunda, deviasyon, akıntı yok, Ağız içi mukozasında kuruma yok,

Gözler Şaşılık yok, kuruluk yok. Kulaklar Ağrı,akıntı yok. Deri Dehidratasyon yok,gode bırakan ödem(++ 20 sn düzeliyor)

LABORATUAR SONUÇLARI HEMOGRAM RBC:3.03 L M/uL 4.04-6.13 WBC:27.6 H K/uL 4.6 -10.2 HGB:9.17 L g/dl 12.2 -18.1 HCT: 27.9 L M/uL 37.7 -53.7

BİYOKİMYA Glikoz 184 mg/dl H Üre 116 mg/dl H Ürik asit 2,7 mg/dl L Albümin 2 gr/dl L CRP 191 mg/dl H

KAN GAZI DEĞERLERİ Altta yatan nedenin tedavisi hedeflenir. PH: 7.472 PCO2: 27.5 mm/hg PO2 : 205 HCO3: 21,8 Solunum Alkolozu Altta yatan nedenin tedavisi hedeflenir. O2 miktarı indirilir. Sedasyon verilir.

VENTİLATÖR CİHAZINDA SOLUNUM FREKANS:15 FiO2: %60 TİDAL VOLÜM:448 PRESSURE SUPPORT:450 PEEP: 5 FREKANS: Dakikada ki solunum sayısı FİO2:solunan havada ki oksijen oranı TİDAL VOLÜM:inspirasyon yada ekspirasyon sırasında akciğerden çıkan hava miktarı PRESSURE SUPPORT: basınç desteği PEEP : pozitif ekspirasyon sonu basıncı

Senkronize Aralıklı Zorunlu Ventilasyon (SIMV) SIMV modunda hastanın önceden belirlenen sayıdaki solunumu hasta eforuyla senkronize olarak istenen hacimle desteklenir. Hastanın solunum eforu yoksa zaman tetiklemeli olarak aynı sayıda kontrollü solunum oluşturulur.

SIMV devam.. SIMV modunda sadece belirlenen sayıda solunum eforu desteklernir. Hastanın spontan solunum sayısı belirlenenden daha yüksekse hasta fazladan solunumlarını cihazdan destek almadan yapar.

SIMV devam.. SIMV çoğunlukla kısmi solunum desteği vermek için kullanılır. Basınç destek moduyla birlikte kullanılması solunum işini azaltabilir. Avantaj: Venöz dönüşü arttırır. Solunum kas gücünün korunmasını sağlar. Dezavantaj: Solunum işini arttırır.

MEKANİK VENTİLASYON UYGULAMA NEDENLERİ Kafa beyin yaralanması olan hastalarda, Solunum sistemi hastalıklarında; özellikle toraks yaralanmaları, ARDS,KOAH hastalıklarında Santral sinir sistemi ve nöromüsküler rahatsızlıklarda (miyopati, zehirlenme gibi) Dolaşım sistemi hastalıklarında(kardiyak arrest, septik şok gibi) mekanik vetilasyon uygulanmaktadır.

MEKANİK VENTİLASYON ENDİKASYONUN FİZYOLOJİK GÖSTERGESİ Yetersiz alveolar ventilasyon Yetersiz akciğer ekspansiyonu Yetersiz kas gücü Artmış solunum işi hipoksemi Ekspansiyon : genişleme

MEKANİK VENTİLASYON ENDİKASYONUN FİZYOLOJİK GÖSTERGESİ YETERSİZ ALVEOLLER VENTİLASYON arteriyel kan gazında: pH <7.20 paO2 <40 mmHg paCO2 >55 mmHg paO2/ fiO2 <200 Solunum sayısı: 35-40 /dk

VENTİLASYONDAKİ HASTAYA HEMŞİRELİK BAKIMI Entübasyona bağlı; Oral Mukoz Membranda Bozulma (O İnvaziv entübasyon, aspirasyon, idrar sondası, arterial/venöz katatere bağlı Enfeksiyon(M) immobiliteye, sekresyonların stazına, O2 saturasyonlarındaki dengesizliğe bağlı; Solunum Fonksiyonlarında Etkisizlik(M)

VENTİLASYONDAKİ HASTAYA HEMŞİRELİK BAKIMI devam… Sedasyona bağlı vücut ısısında değişiklik(M) Üst motor nöronlardaki hasara; belirli motor fonksiyonların azalmasına bağlı;Fiziksel Mobilitede Bozulma (M) İmmobiliteye bağlı doku bütünlüğünde bozulma(O)

Entübasyona bağlı; Oral Mukoz Membranda Bozulma (O)  Ağız membranının  nemliliğini ve temizliğini sağlamak için ağız bakımı yapılmalı. Yumuşak diş fırçası kullanılmalı. Dudaklara yumuşatıcı sürülür

Hava yolu tıkanıklığı var mı, kontrol edilmeli İmmobiliteye, sekresyonların stazına, O2 saturasyonlarındaki dengesizliğe bağlı; Solunum Fonksiyonlarında Etkisizlik(M) Hava yolu tıkanıklığı var mı, kontrol edilmeli Mekanik ventilatör bağlatıları kontrol edilmeli. Hastanın O2 alması sağlanmalı Arteriyel kan gazlarını izlenmeli, sonucu hekimine bildirilmeli. Semi-fowler's pozisyonu verilmeli

Hastanın vital bulguları ve genel durumu gözlenmeli İmmobiliteye, sekresyonların stazına, O2 saturasyonlarındaki dengesizliğe bağlı; Solunum Fonksiyonlarında Etkisizlik(M) devam.. Hastanın vital bulguları ve genel durumu gözlenmeli Solunum sesleri değerlendirilmeli Hasta iki saatte bir aspire edilmeli. Sekresyon stazını önlemek için iki saatte bir pozisyon verilmeli.

İnvaziv entübasyon, aspirasyon, idrar sondası, arterial/venöz katatere bağlı Enfeksiyon(M) Hastanın vital bulguları değerlendirilmeli, Ciltte kızarıklık, hassasiyet ve akıntı gibi enfeksiyonu gösteren belirti bulgular olup olmadığı araştırılmalı. Belirli aralıklarla dr istemi ile kan, idrar sekresyon kültürü alınmalı.

İnvaziv entübasyon, aspirasyon, idrar sondası, arterial/venöz katatere bağlı Enfeksiyon(M) devam… Tüm invaziv girişimler aseptik koşullarda yapılmalı Ventilatör bakım ve bağlantılarının değişimi sık aralıklarla yapılmalıdır. Bakteri filtresi kullanımına özen gösterilmelidir.

Aspirasyon sırasında sekresyonun özelliği gözlenmeli. Aspirasyon yapılırken steriliteye dikkat edilmeli

HEMŞİRELİK TANILARI devam… Parenteral beslenmeye bağlı beden gereksiniminden az beslenme(M) Bilinç düzeyinde bozulmaya bağlı öz bakım eksikliği(M) İmmoliteye bağlı bağırsak boşaltımında değişim(M)

Antikoagulan tedaviye bağlı kanama (O) Renal yetmezliğe, ödem olmasına, aldığının çıkardığından fazla olmasına, immobiliteye bağlı; Sıvı Volüm Fazlalığı İmmobilite, ödem, yeterli beslenememeye bağlı doku bütünlüğünde bozulma

Antikoagulan tedaviye bağlı kanama Rutin kan tahlillerinde kanama pıhtılaşma elemanları(trombosit, inr, protrombin zamanı) takip edilmeli İdrarda, dışkıda kanama takibi yapılmalı. Aspirasyon esnasında sekresyon kan yönünden değerlendirilmeli Diş eti, burun kanaması ekimoz yönünden hasta değerlendirilecek.

Ekimoz

Renal yetmezliğe, ödem olmasına, aldığının çıkardığından fazla olmasına, immobiliteye bağlı; Sıvı Volüm Fazlalığı Vital bulgu ,aldığı -çıkarttığı ve kilo takibi yapılmalı Deri cilt ve doku bütünlüğü açısından gözlemlenmeli. Ödemli bölge yüksek tutulacak ve travmalardan korunmalı. Doktor istemine göre diüretik uygulanmalı. Doktor istemine göre elektrolit yapılmalı.

İmmobilite, ödem, yeterli beslenememeye bağlı doku bütünlüğünde bozulma Öncelikle braden decübitüs skalası ile risk grubu tanılanır. SKOR: 10

İmmobilite, ödem, yeterli beslenememeye bağlı doku bütünlüğünde bozulma DEVAM.. Hastanın bakım ihtiyaçları belirlenir. Havalı yatak konulur. Yatak takımlarının kuru ve kırışıksız olması sağlanır. Günde 1-2 kez, ihtiyaca göre daha sık aralıklarla antibakteriyel vücut banyosu verilir.

İmmobilite, ödem, yeterli beslenememeye bağlı doku bütünlüğünde bozulma DEVAM.. Vücut banyosu sonrasında vücudun doğal nemini korumak ,korumasını önlemek için nemlendirici kremler ile masaj yapılır.

2-3 saat aralıklarla hastalara pozisyon verilir, her pozisyon sırasında deri bütünlüğü kontrol edilir, deri kuru ise tekrar nemlendiriebilir. Hastanın boşlukta kalan vücut kısımları yastıkla desteklenir

İmmobilite, ödem, yeterli beslenememeye bağlı doku bütünlüğünde bozulma DEVAM.. Entübasyon tüpünün yeri günde 1-2 kez değiştirilerek dudak kenarındaki bası ortadan kaldırılır. Hastaların kablolarla, infüzyon setleri ile teması önlenmelidir. Doktor istemi doğrultusunda FTR ünitesinden yardım alınır.

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı Steroid tedavisi alan hastalarda, kan glukoz seviyeleri düzenli olarak takip edilmelidir. Steroidlerin protein metabolizması üzerindeki etkileri nedeniyle hastada yorgunluk-halsizlik gelişebilmektedir.

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Steroidin yağ metabolizmasını etkilemesi nedeniyle hastada santral obesite ve aydede yüzü gelişebilir. İlacın dozunun azaltılması ya da tedavinin sonlanması durumunda bu sorunların ortadan kalkacağı göz önünde bulundurulmalıdır.

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Tedavi başladıktan sonrada hastanın kan kolesterol, yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), düşük dansiteli lipoprotein (LDL) düzeyleri izlenmelidir.

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Steroid tedavisinin immün sistemi baskılaması nedeniyle hemşire hastanın enfeksiyondan korunmasına dikkat etmelidir.

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Tedavi süresince ağızda ve genital bölgede fungal enfeksiyon kolaylıkla gelişebileceğinden bu bölgelerin temizliğine önem verilmeli ve riskli hastaların genital bölgesi ve ağzı düzenli olarak değerlendirilmelidir

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Hemşire; uzun tedavi alan hastanın osteoporoz, osteopeni ve osteonekroz yönünden değerlendirilmesi için periyodik kemik dansitometrisi yapılması konusunda yönlendirici olmalıdır. Özellikle yaşlı hastalarda, post-menopozal kadınlarda, kalsiyumdan fakir diyetle beslenenlerde, sigara ve alkol kullananlarda, hareketsiz yaşam tarzı olanlarda, uzun süren ya da yüksek doz steroid tedavisi süresince osteoporoz gelişme durumu izlenmelidir

Steroid Kullanan Hastalarda Hemşirelik Bakımı devam.. Steroidler, geçmişte geçirilen ülser ya da gastrit gibi hastalıkları tekrar alevlendirebileceğinden,hemşire hastadan öykü alırken ülser gibi gastrointestinal hastalık öyküsü olup olmadığını öğrenmelidir. Su-tuz tutulumu yönünden değerlendirilmelidir. Ödem yönünden hasta izlenir.

KAYNAKÇA Can G. Onkoloji Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Bakım(2010) Tülin Akarsu AYAZOĞLU,Erişkin Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu Olan Hastalarda Ekstrakorporeal Yaşam Desteği: Derleme(2014) http://www.yogunbakim.org.tr http://www.igkh.gov.tr/yeni/userfiles/files/28MEKANIKVENTILASYONDAKIHASTANINBAKIMI.pdf http://www.onkder.org/text.php3?id=790 www.seah.gov.tr/egitimbirimi/sunumlar/onkoloji.pptxx http://www.hacettepehemsirelikdergisi.org/pdf/pdf_HHD_57.pdf Prof.dr. Ayfer KARAKOVANOĞLU, Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım(2014) Doç. Dr. Sevim Çelik, Erişkin Yoğun Bakım Hastalarında Temel Sorunlar ve Hemşirelik Bakımı(2014)

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ 