KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ VE ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER

TOKOFEROL NEDİR ? E vitamini etkisi gösteren maddelerdir.Dört tanesi E vitamini etkisi göstermektedir.Bunlar alfa , beta , delta ve gamma tokoferoller diye adlandırılırlar.(1)Tokoferollerin değişik oluşları metil gruplarının benzen halkasındaki farklı yerlere bağlanmaları ile olur.Bu vitamine “antisterilite faktörü” de denilmiştir .Adı Yunanca “Tokos-Feros-ol” kelimelerinin birleştirilmesinden meydana gelmiştir. (Tokos-doğum , phero-taşımak , ol-alkol anlamına gelmektedir.)(2)

TOKOFEROL NEDİR ? E vitamini yağda çözünen bir vitamindir.Bu sebepten hücre zarında bol miktarda bulunur.(2)Hücre membranındaki ve taşıyıcı proteinlerdeki lipitlere gömülü halde bulunur.(3)

TOKOFEROL NEDİR ? Alfa tokoferol biyolojik olarak en aktif olandır ve delta tokoferol de antioksidan olarak en aktif şeklidir.(1)

TOKOFEROL NEDİR ? Tokoferoller , yağda çözünen vitaminler olarak lipidlerle birlikte dışarıdan besinlerle alınırlar.(6) Alfa tokoferoller ince bağırsaktan kolayca emilir ; olasılıkla şilomikronlar içinde karaciğere ve buradan periferik dokulara lipoproteinler içinde taşınır.(6) Mitokondri fosfolipidleri , endoplazmik retikulum ve plazma membranı alfa tokoferole karşı spesifik afiniteye sahiptir ; vitamin E , buralarda konsantre olarak depolanır.(6)

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER E vitamini yapısında bulunan çift bağlar sayesinde C vitamini ve beta -karoten gibi antioksidan etki göstererek yağ asitlerinin okside olmasını engeller.Bu yağlar hücre zarında bulunurlar.Akciğer ve alyuvar hücrelerindeki bu yağlar oksidasyona maruz kalabilmektedirler.Oksijen kolayca oksitlenmekte ve yağ asitlerinin bozulmasına neden olmaktadır.E vitamini hücre zarında bulunması nedeniyle bu yağları oksidatif hasardan korumaktadır.

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER E vitamini yetersizliği bulunan deney hayvanlarından hazırlanan mitokondrilerde aktivitenin ileri derece de bozulduğu görülmektedir.Bu bozukluk mevcut doymamış yüksek yağ asitlerinin hematinle katalize edilen peroksidasyonundan ileri gelmektedir.E vitamini ilavesi antioksidan etkisi ile bu peroksidasyona mani olmaktadır.(2)

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER Antioksidanlar ,vücudun normal metabolik faaliyetleri sırasında meydana gelen ve hücrelere saldırarak yapılarını bozan moleküller olan serbest radikallerin zararlarından hücreleri korur. E vitamini serbest radikallerin atom yapısını bozarak etkisini yok eder.(5)

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER E vitamini ,antioksidan etkisiyle vücudu kirli hava , sigara dumanı ve serbest radikallerin etkilerinden koruduğu gibi çevresel etkenler , kimyevi maddeler ve hava kirliliğinin yol açtığı kanseri önlemede yardımcı unsur olarak ortaya çıkmıştır.(5) Antioksidan yararları nedeniyle yaşlanmayı ve yaşlılık belirtilerini geciktirir.(5)

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER Bu antioksidan , besleyici etkisiyle hücre zarlarını onararak hücreyi ve onun genetik yapısını hastalık veya vaktinden önce yaşlanmaya sebep olabilecek yıkım ve değişikliklerden korur. E vitamini temelde antioksidan olarak, hücre zarına gelecek hasarlara karşı koruma görevi almaktadır. E vitamini olmadan hücreler özellikle sinir hücreleri, hasara açık hale gelecektir.

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER Bilimsel araştırmalar , Antioksidanların yağdaki grup üyesi E vitamininin kanser öncesi hücrelerini absorbe ederek , (kansere dönmeden yok ederek) bağışıklık sistemimizi harekete geçirerek ikinci bir fırsat sağlayabileceğini göstermektedir.(2)

ANTİOKSİDAN OLARAK TOKOFEROLLER Antioksidan maddeler başlıca altı mekanizma ile çalışırlar.Bunlar oluşan serbest radikalleri toplayıcı ve giderici etkileri ile bağlayarak veya kararlı hale getirerek ;zincir kırıcı etki ile serbest radikal üreten kimyasal reaksiyonları durdurarak ; baskılayıcı etki ile reaksiyon hızını azaltarak ; onarıcı etki ile lipit,protein ve DNA gibi yapılarda oluşmakta olan biyolojik moleküler hasarı rejenere ederek ; hücresel kinaz kayıplarını önleyip oksidasyon reaksiyonlarını durdurarak ; organizmadaki SOD gibi antioksidan enzimler ile enzimatik olmayan antioksidanların sentezini arttırarak etkilerini gösterirler.(4)

KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ TOKOFEROLLER E vitamini kolesterol ve kolesterol taşıyıcı proteinlerin oksidasyonunu önler ve ilerde ateroskleroz gelişimine yol açan damar duvarında hasar oluşmasına engel olur. Yağlar ve kolesterol serbest radikal hasarından sorumludur. Hasar oluştuğunda yağlar ve kolesterol, lipit peroksidaz ve okside kolesterol denilen toksik bileşikler meydana getirirler. E vitamini ve diğer anti-oksidanlar bunun gibi hasara neden olan bileşiklerin oluşumunu önlerler.(3)

KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ TOKOFEROLLER Tüm anti-oksidanlar içinde LDL oksidasyonuna karşı en büyük koruyuculuğu E vitamini gösterir çünkü E vitamini LDL molekülüne kolayca birleşme yeteneğine sahiptir.(3) Dahası, doza bağlı etki gösterir. Yüksek E vitamini dozları LDL kolesterolün oksidatif hasarına karşı daha fazla koruma sağlar. Her ne kadar 25 mg gibi düşük dozlar da bir miktar koruma sağlasa da, klinik olarak anlamlı etki için 400 İ.U.(Uluslararası Birim) ‘den fazla doz önerilmektedir. Özellikle sigara içen ve yüksek oksidatif strese maruz kalan kişilerde 200 I.U.’e kadar yüksek dozlar, 400–800 I.U kadar etkili koruma sağlamaz.(3)

KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ TOKOFEROLLER

KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ TOKOFEROLLER E vitamini, damarları güçlendirir ,destekler ve korur.LDL-kolestrolün damarsal zararlarını azaltır.HDL-kolesterolü arttırır.Kandaki kolesterol oranını dengeye sokar.(2) Kalp ve damar hastalıklarının önlenmesi ve tedavisinde önemli rol oynamaktadır.Vitamin E damar tıkanıklığındaki görevi , trombosit denilen kan hücresi parçalarının kümelenmelerine engel olmak suretiyle kalp hastalıklarının önlenmesinde yardımcı olur.(5)

KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜ TOKOFEROLLER Ayrıca düşük kolesterol perhizlerinde çok doymamış yağ tüketen kişilerde ilave E vitaminine ihtiyaç duyulmaktadır.Çünkü yağlarda uygulanan kimyasal ürünlerin etkisiyle dondurulma işlemlerinde kansere yol açan diğer kimyevi maddelerin etkilerini güçlendirir.(5)

KAYNAKLAR 1.http://www.saglikaktuel.com/saglik-ansiklopedisi-tokoferol-tocopherol-nedir--856.htm 2.http://www.gelarabul.com/e-vitamini 3.http://extern.synlab.com/fileadmin/standortseiten/synlab_tr/pdf/VITAMIN_E__TOKOFEROL_.pdf 4.http://www.geneltip.org/upload/sayi/20/GTD-00127.pdf 5.http://www.gelarabul.com/antioksidanlar 6.http://slideplayer.biz.tr/slide/1921781/