İŞ YERLERİNDE VE İŞ EKİPMANLARINDA TEHLİKE BELİRLEME ve RİSK DEĞERLENDİRME
4857 sayılı iş kanunu BEŞİNCİ BÖLÜM İş Sağlığı ve Güvenliği İşverenlerin ve işçilerin yükümlülükleri MADDE 77. - İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. Yapılacak eğitimin usul ve esasları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. Bu bölümde ve iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüzük ve yönetmeliklerde yer alan hükümler işyerindeki çıraklara ve stajyerlere de uygulanır.
Sağlık ve güvenlik tüzük ve yönetmelikleri MADDE 78. - Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, makineler, tesisat, araç ve gereçler ile kullanılan maddeler sebebiyle ortaya çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi, yaş, cinsiyet ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi amacıyla tüzük ve yönetmelikler çıkarır. Ayrıca bu Kanuna tabi işyerlerinde, işçi sayısı, genişlik, yapılan iş, işin özellikleri, ağırlık ve tehlikesi bakımından hangi işyerleri için kurulmaya başlamadan önce planların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkili teşkilatına gösterilerek kurma izni alınacağı bu işyerleri kurulduktan sonra yine aynı makama başvurularak işletme belgesi alınması gerekeceği, Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.
İşçilerin hakları MADDE 83. - İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından işçinin sağlığını bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul aynı gün acilen toplanarak kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar işçiye yazılı olarak bildirilir. İş sağlığı ve güvenliği kurulunun bulunmadığı işyerlerinde talep, işveren veya işveren vekiline yapılır. İşçi tesbitin yapılmasını ve durumun yazılı olarak kendisine bildirilmesini isteyebilir. İşveren veya vekili yazılı cevap vermek zorundadır. Kurulun işçinin talebi yönünde karar vermesi halinde işçi, gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. İşçinin çalışmaktan kaçındığı dönem içinde ücreti ve diğer hakları saklıdır. İş sağlığı ve güvenliği kurulunun kararına ve işçinin talebine rağmen gerekli tedbirin alınmadığı işyerlerinde işçiler altı iş günü içinde, bu Kanunun 24 üncü maddesinin (I) numaralı bendine uygun olarak belirli veya belirsiz süreli hizmet akitlerini derhal feshedebilir. Bu Kanunun 79 uncu maddesine göre işyerinde işin durdurulması veya işyerinin kapatılması halinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği R. G.Tarihi : 09/12/2003 R. G.Sayısı : 25311
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1 — Bu Yönetmelik, işyerlerinde sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için alınacak önlemleri belirler. Bu amaçla; a) Mesleki risklerin önlenmesi, sağlık ve güvenliğin korunması, risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması, b) İş sağlığı ve güvenliği konusunda işçi ve temsilcilerinin eğitimi, bilgilendirilmesi, görüşlerinin alınması ve dengeli katılımlarının sağlanması, c) Yaş, cinsiyet ve özel durumları sebebi ile özel olarak korunması gereken kişilerin çalışma şartları, ile ilgili genel prensipler ve diğer hususlar bu Yönetmelikte düzenlenmiştir.
Kapsam Madde 2 — Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren tüm işyerlerini kapsar. Dayanak Madde 3 — Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre düzenlenmiştir.
Tanımlar Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen ; a) Risk değerlendirmesi: İşyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin, işçilere, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gerekli çalışmaları, b) Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi: İşyerinde sağlık ve güvenlik konularında işçileri temsil etmeye yetkili kişiyi, c) Önleme: Mesleki riskleri önlemek veya azaltmak için işyerinde yapılan işlerin bütün aşamalarında planlanmış veya alınmış önlemlerin tümünü, d) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM İşverenlerin Yükümlülükleri Genel Hükümler Madde 5 — İşverenlerin yükümlülükleri ile ilgili genel hükümler aşağıda belirtilmiştir: a) İşveren, işle ilgili her konuda işçilerin sağlık ve güvenliğini korumakla yükümlüdür. b) İşverenin iş sağlığı ve güvenliği konusunda işyeri dışındaki uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alması bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. c) İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluğu ilkesini etkilemez.
İşverenin Genel Yükümlülükleri Madde 6 — İşveren aşağıda belirtilen sağlık ve güvenlikle ilgili hususları yerine getirmekle yükümlüdür: a) İşveren, işçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. İşveren, sağlık ve güvenlik önlemlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli iyileştirilmesi amaç ve çalışması içinde olacaktır. b) İşveren, sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında aşağıdaki genel prensiplere uyacaktır: 1) Risklerin önlenmesi, 2) Önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirilmesi, 3) Risklerle kaynağında mücadele edilmesi, 4) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için, özellikle işyerlerinin tasarımında, iş ekipmanları, çalışma şekli ve üretim metodlarının seçiminde özen gösterilmesi, özellikle de monoton çalışma ve önceden belirlenmiş üretim temposunun hafifletilerek bunların sağlığa olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi,
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İşçilerin Yükümlülükleri Madde 13 — İşçiler işyerinde sağlık ve güvenlikle ilgili aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür: a) İşçiler, davranış ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati gösterirler ve görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yaparlar. b) İşçiler, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda, özellikle; 1) Makina, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak, 2) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymak, 3) İşyerindeki makina, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek, 4) İşyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, işverene veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine derhal haber vermek, 5) İşyerinde, sağlık ve güvenliğin korunması için teftişe yetkili makam tarafından belirlenen zorunlulukların yerine getirilmesinde, işverenle veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile işbirliği yapmak, 6) İşveren tarafından güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması ve kendi yaptıkları işlerde sağlık ve güvenlik yönünden risklerin önlenmesinde, işveren veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile mevzuat uygulamaları doğrultusunda işbirliği yapmak, ile yükümlüdürler.
YENİ İSG YAKLAŞIMININ EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÇALIŞANLARIN KATILIMI UZMAN KATKISI SAĞLANMASI ÇALIŞANLARIN BİLGİLENDİRİLMESİ ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ KORUMA ÖNLEME ANLAYIŞI
1 2 3 4 5 6 ESKİ - YENİ YAKLAŞIMIN KARŞILAŞTIRILMASI ESKİ UYGULAMA ESKİ UYGULAMA YENİ ANLAYIŞ 1 TESBİT BAZLI REAKTİF RİSK BAZLI PROAKTİF 2 SINIRLI NOKTADA ÇALIŞAN KATILIMI HER KONUDA GENİŞ ÇAPLI ÇALIŞAN KATILIMI 3 SERTİFİKASIZ UZMAN VE YETERSİZ KATKI SERTİFİKASYON VE GENİŞ UZMAN DESTEĞİ KULLANIMI 4 SINIRLI BİLGİLENDİRME HABERDAR ETME VE DİĞER KİŞİLERİ KAPSAMA 5 YETERSİZ EĞİTİM PROGRAMLI VE NİTELİKLİ EĞİTİM VE BELGELEME 6 SADECE KORUMA ANLAYIŞI ÖNLEME VE KORUMAYA DAYALI ANLAYIŞ
TEHLİKE İnsanların yaralanması, hastalanması,malın veya malzemenin hasar görmesi,işyeri ortamının zarar görmesi veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak veya durum. (TS 18001)
Risk = İ x D İ : İhtimal D: Zararın derecesi RİSK : Tehlikelerden kaynaklanan bir olayın, meydana gelme ihtimali ile zarar verme derecesinin bir bileşkesidir. RİSK İ H T M A L ZARAR - HASAR
TEHLİKE, TEHDİT, KAZA, SONUÇ İLİŞKİSİ ÜRÜN BASINÇ ALTINDA FAALİYET HAT İLE ÜRÜN TRANSFERİ TEHDİT AŞIRI BASINÇ KAZA ÜRÜN KAÇAĞI SONUÇ SIZAN ÜRÜNÜN ALEV ALMASI SONUCU YANGIN VE MADDİ HASAR İnsanların yaralanması, hastalanması,malın veya malzemenin hasar görmesi,işyeri ortamının zarar görmesi veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak veya durum. (TS 18001)
Risk Değerlendirmesi Sistematik metotlarla çalışma ortamı, şartları ya da çevrede var olan Tehlikeleri belirlemek, Riskleri ortaya çıkarmak ve Riskleri kontrol etmek için uygun nitel ve/veya nicel yöntemler kullanılarak yapılan çalışmaların bütünüdür.
Kabul Edilebilir Risk Kanuni zorunluluklar ve işletmenin kendi sağlık ve güvenlik politikası ve uygulamaları dikkate alındığında, kabul edebilecek düzeye indirilmiş risk
RİSK DEĞERLENDİRMESİ NE ZAMAN YAPILMALI? İşyerinin kurulması sırasında, İşyerinde büyük çaplı değişiklikler yapılması durumunda, Yeni bir ekipmanın kurulması öncesinde, Yeni tekniklerin geliştirilmesi aşamasında, Organizasyon yapısında değişiklik olması durumunda, Meydana gelen kaza, hastalık ve olaylardan sonra, Üretimdeki karışıklık ve aksaklıkların araştırılması sırasında, İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeni bir mevzuatın yürürlüğe girmesi durumunda, Üst düzey yönetici tarafından belirlenen düzenli aralıklarla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişleri tarafından yapılan denetimler sonucunda gerekli görülmesi durumunda.
İşlem sırası Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme ekiplerinin Oluşturulması Bilgilendirme Tehlike Kaynaklarının Belirlenmesi Tehlikelerin Belirlenmesi Seçilmiş bir tehlikenin risk analizinin yapılması Yöntem ve Kriterlerin belirlenmesi Tehlikenin değerlendirilmesi Sonucun değerlendirilmesi Risk faktörünün hesaplanması Risk faktörünün değerlendirilmesi
Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme ekiplerinin Oluşturulması; İşletmenin özelliğine göre Genel uzman nezaretinde tehlikeleri belirlemek ve risk değerlendirmesi yapmak üzere ekipler belirlenmiştir Risk Değerlendirmesine Kimler Katılmalıdır ? • İş güvenliği uzmanları • Çalışanlar • Kayıt ve dokümantasyon eğitimi almış olanlar • Operasyon deneyimli teknisyenler • İşletmenin geçmişini tanıyan yöneticiler • Bakım elemanları • Sağlık personeli
ÇALIŞAN KATILIMI ÖNEMLİ ! Risk-tehlike tanımı çalışmaları sırasında en önemli başvuru kaynağı ise bizzat işi yapan işçiler, ustalar, ustabaşları ve teknik personellerdir. Böyle bir ekip çalışması, kimin nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu gösterebileceği gibi, şimdiye kadar hiç gözlemlenmemiş potansiyel tehlike kaynaklarını da ortaya çıkarabilir.
BEŞ temel adımdan oluşur RİSK DEĞERLENDİRMESİ BEŞ temel adımdan oluşur EVET 1.ADIM TEHLİKELERİ TANI Bu konuda elinizdeki bu kaynakları takip edin Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat, standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ? 2.ADIM RİSKLERİ DEĞERLENDİR 5.ADIM İZLE VE TEKRAR ET HAYIR 4.ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİ UYGULA 3.ADIM KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VER
İşe başlanmadan şu veriler toplanıp değerlendirilmelidir. 1-TEHLİKE TANIMLAMA İşe başlanmadan şu veriler toplanıp değerlendirilmelidir. Yasal Şartlar, Standardlar, Kimyevi, fiziki ve biyolojik etmenler, İş aktiviteleri,(işin sıklığı,süresi,yapıldığı yer) Faaliyetlerin yapılış şekli,iş akış şemaları, Ortam ölçüm raporları, İş kazası ve hadise (olay) raporları, İmalatçı verileri, Uzman görüşleri, Teknik periyodik kontrol raporları, İSİG Kurulu yıllık faaliyet raporları, Benzeri diğer işyerlerinden elde edilen veriler, İşten kimlerin etkilendiği,(ziyaretçiler,taşoranlar diğer etkilenenler) Daha önce alınmış tedbirler,alına bilecek tedbirler, Politika,Tetkik Sonuçları vs.
Tehlikelerin tanımlanması: Şu üç soru tehlikeleri tanımlamamıza olanak tanır; Tehlike Kaynakları nelerdir? Bu tehlikeden kim yada ne zarar görebilir? Zarar nasıl ortaya çıkabilir?
GENEL TEHLİKELER 1. Fiziksel Tehlikeler: 2. Kimyasal Tehlikeler: • Titreşim • Gürültü • Yetersiz havalandırma • Aşırı Isı, nem ve hava hareketleri Buhar • Yetersiz veya aşırı aydınlatma 2. Kimyasal Tehlikeler: • Toksik gazlar, organik sıvıların buharları, ergimiş haldeki metal gazları • Radyasyona maruz kalma (X ışınları, doğal ve yapay radyoaktif maddeler, kızılötesi ve mor ötesi ışınlar • Asitler, Bazlar nedeniyle yanma • İnert tozlar, fibrojenik tozlar, toksik tozlar, kansorejonik tozlar, alerjik tozlar
3. Elektrikle Çalışma İle Meydana Gelen Tehlikeler: GENEL TEHLİKELER 3. Elektrikle Çalışma İle Meydana Gelen Tehlikeler: • Topraklaması yapılmamış tezgahlar veya el aletleri • Topraklamanın belli periyotlarla kontrolünün yapılmaması • Elektrik ve aydınlatma tesisatının periyodik kontrolünün yaptırılmaması • Yıpranmış ve hatalı onarılmış el aletleri • Yetkisiz kişilerin müdahale etmek istemesi • Kırık yıpranmış el aletleri • Koruyucu baret, eldiven, çizme gibi kişisel koruyucuların bulunmaması • Zeminin yalıtılmaması • Yüksek gerilim ile çalışmada gerekli kurallara uyulmaması
4. Mekanik Tehlikeler: • Makina ve tezgahın ezen, delen, kesen, dönen operasyon koruyucusunun bulunmaması • Preslerde çift el kumanda kullanılmaması • Preslerde ayak pedalı koruyucusu olmaması • Transmisyon kayışlarının koruyucusunun takılmamış olması • Makina ve tezgahı tehlike anında durduracak stop butonun yada swich’nin bulunmaması • Yetersiz ve uygun olmayan makina ve koruyucu techizat • Yetersiz uyarı sistemleri • Düzensiz ve dağınık işyeri ortamı • Makinaların, kaldırma aletlerinin, kazanların, kompresörlerin vb. gerekli bakım ve periyodik kontrollerinin yapılmaması
5. Tehlikeli Yöntem ve İşlemler: • Makina veya tezgahlarda çalışırken koruyucu techizatın devre dışı bırakılması • Baret, gözlük, siper, maske vb. kişisel koruyucuların kullanılmaması • Aşırı yük kaldırma • 3m’den yüksek malzeme istifleme • Etiketlenmemiş veya yetersiz etiketlenmiş malzeme • Gereken uyarı,ikaz işaret ve yazılarının konmamış olması • Güvenlik kartı olmayan kimyasalla çalışma • İşe yeni başlayan işçiye çalıştığı işle ve iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim vermeden çalıştırma • Belli aralıklarla işçilere iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmemesi • Yeterli ikaz vermeden araçların çalıştırılması veya durdurulması • Elektrik kesilmeden teçhizat üzerinde onarım • Onarım esnasında şalter vaya beklenmedik bir harekete karşı güç düğmesinin emniyete alınmamış olması • Çalışır haldeki teçhizatın yağlanması, temizlenmesi, ayarlanması, • Depo ve konteynerlerin tam olarak boşaltılıp temizlenmeden üzerinde onarım ve kaynak yapılması • Yüksekten atlama • Parlama, patlama ve yangın ihtimali olan yerlerde elektrik tesisatının exproof olmaması • Parlama patlama tehlikesi olan yerlerde sigara içilmesi • Yükleme ve boşaltma işlemlerinin uygun yöntemle yapılmaması • Malzemelerin ve teçhizatın uygun yerleştirilmemesi
6. İşyeri Ortamından Kaynaklanan Tehlikeler: • İşyeri zemini • Yetersiz Geçitler • Yetersiz Çıkış yerleri • Yetersiz iş alanı • Düzensiz işyeri • Merdivenlerde korkuluk olmaması • Duşların ve tuvaletlerin çalışır durumda veya temiz olmaması
2.ADIM RİSKLERİ DEĞERLENDİRME
İSG TEHLİKE BELİRLEME VE RİSK DEĞERLENDİRME FORMU BÖLÜM KISIM ONAY TARİHİ YAPILAN FAALİYET, İŞ, PROSES VEYA ALT İŞLER FAALİYET SIRASINDA OLUŞABİLECEK MEVCUT TEHLİKE 1 PASPAS İLE ZEMİN TEMİZLİĞİ KAYGAN ZEMİN KAYGAN ZEMİNDE GEÇME DENGEYİ KAYBEDEREK DÜŞME KIRIK VEYA ZEDELENMELER YOK HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİ YÖNETMELİĞİ 3 5 2 22 001 ORTA SEVİYE B-YASAL DURUM PUANI MEVCUT TEHLİKENİN KAZAYA ( KONTROL EDİLEMEME ) DÖNÜŞMESİNE NEDEN OLACAK UNSURLAR ( DURUM ve DAVRANIŞLAR ) D-RİSK ALTINDAKİ PERSONEL PUANI RİSK DERECESİ= ( A+B+C+D ) +(E x F ) C-ÖNCEKİ KAZA DURUMLARI PUANI E-OLMA OLASILIĞI PUANI RİSK İYİLEŞTİRME FAALİYETİ NO (RİF NO) OLASI İSTENMEYEN OLAY ( KAZA ) F-RİSK ŞİDDETİ PUANI SIRA NO MEVCUT ÖNLEMLER A-MEVCUT DURUM PUANI İLGİLİ MEVZUAT KAZA SONUCU
Risk Analizi Yöntemi Ve Kriterlerinin Belirlenmesi; Puanı A - MEVCUT DURUM UYGULAMALARI B - YASAL DURUM 1 Alınan önlemler var, yeterli Yasal düzenlemeler yok 2 Alınan önlemler var, yetersiz Yasal düzenlemeler var, uyuluyor 3 Alınmış hiçbir önlem yok Yasal düzenlemeler var, uyulmuyor Puanı C - ÖNCEKİ KAZA DURUMLARI D - RİSK ALTINDAKİ PERSONEL 1 Geçmişte kaza yaşanmamış Tehlikeye maruz kalan yok 2 Geçmişte kısa süreli işgücü kayıplı kazalar (1..7 gün) Tehlikeye maruz kalan 1 kişi 3 Geçmişte uzun süreli işgücü kayıplı kazalar var (7 + ) Tehlikenin oluştuğu bölgedeki bütün çalışanlar 4 Geçmişte uzuv kayıplı kazalar var Bölge haricindeki diğer çalışanlar 5 Geçmişte ölümle sonuçlanan kazalar var Puanı E - OLMA OLASILIĞI 1 Olma olasılığı çok düşük (1 yıldan fazla) 2 Olma olasılığı düşük (1 yılda bir kez olabilir) 3 Olma olasılığı Var (Ayda en az 1 kere ) 4 Olma olasılığı yüksek (Haftada bir kez) 5 Olma olasılığı çok yüksek ( Her gün) Puanı F - RİSK ŞİDDETİ / SONUÇ (Derecesi büyük olan dikkate alınır) İnsana Yönelik Tesis / Ekipmana Yönelik 1 İş gücü kayıpsız yaralanmalar Zararın Maliyeti 5.000 YTL’dan az 2 Kısa süreli tedavi gerektiren yaralanmalar (1…7 gün) Z.M. 5.000 ila 50.000 YTL arasında 3 Uzun süreli iş görmezlik gerektiren yaralanmalar (7+) Z.M. 50.000 ila 250.000 YTL arasına 4 Uzuv kaybı meydana gelen büyük yaralanmalar Z.M. 250.000 ila 500.000 YTL arasında 5 Ölüm ile sonuçlanan kazalar Z.M. 500.000 YTL’den büyük RİSK DERECESİ =A+B +C+D+ (E X F)
Risk Derecesine Göre Riskin Değerlendirilmesi; FAALİYET VE ZAMANLAMA 0-12 ÇOK HAFİF RİSK Ek bir faaliyet, dokümantasyon ve kayıt tutulması gerekmemektedir. İhmal Edilebilir. 13-20 DÜŞÜK SEVİYE RİSK Tolere edilebilir risk. Ek kontroller gerekmiyor. Çabalar mali olarak daha etkin çözümlere veya iyileştirmelere yoğunlaştırılmalıdır. Önlemlerin mevcudiyetinden emin olmak için izleme gereklidir. 21-27 ORTA SEVİYE RİSK Risk seviyesini azaltmak için çaba harcanmalıdır. Fakat önleme maliyeti dikkatle ölçülmeli ve sınırlandırılmalıdır. Risk azaltma önlemleri belirlenen en kısa zaman periyodunda uygulanmalıdır. Şiddeti çok yüksek olabilecek orta seviye riskler söz konusu olduğunda; daha iyi önlemler alınabilmesi için olasılık değerlendirmesi bir kez daha yapılmalıdır. 28-34 YÜKSEK SEVİYE RİSK Çalışma risk azaltılmadan başlatılmamalıdır. Riskin azaltılması için dikkate değer kaynak ayrılması gerekebilir. İşin bu riske rağmen devam etmesi gerekiyorsa acil önlemler alınmalıdır. 35-40 ÇOK YÜKSEK SEVİYE RİSK Tolere edilemez. İş risk azaltılıncaya kadar başlatılmamalı veya devam ettirilmemelidir. Eğer devam eden bir faaliyet var ise derhal durdurulmalıdır.
3-KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VERME Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir. KONTROLLERİN HİYERARŞİK DÜZENİ(Öncelikler) TEHLİKENİN ORTADAN KALDIRILMASI, İKAME , TEHLİKEYİ AZALTAN TEKNİK ÖNLEMLERİN ALINMASI(Otomasyon,süre kısıtlaması,uzaklaştırma,ayırma, havalandırma.) ORGANİZASYONEL DÜZENLEMELER (vardiyalı çalışma,işyeri düzeni,egitim,denetim,disiplin ) 5-KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM.
TEHDİT, ÖNLEM, KAZA İLİŞKİSİ DÜZELTİCİ FAALİYET SIZAN ÜRÜN ALGILAMA DEDEKTÖRÜ TEHDİT ÖNLEYİCİ ÖNLEYİCİ FAALİYET OTOMATİK YÜKSEK BASINÇ SİSTEM KAPATICI TEHDİT ÖNLEYİCİ TEHDİT AŞIRI BASINÇ KAZA ÜRÜN KAÇAĞI OLASI SONUÇ
4-KONTROL TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI Bu adımda seçilen kontrol tedbirleri işyerinde uygulanarak tamamlanır Kontrol tedbirlerinin tamamlanması şu hususları içerir; Çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi İletişim Eğitim ve öğretimin sağlanması Denetim Bakım
Düzeltici Faaliyet Önleyici Faaliyet RİSK İYİLEŞTİRME FORMU . KAPSAM ÇEVRE İSG KONU TİPİ Çevre Boyutu Uygunsuzluğu Öneri Tehlike Durumu Denetim Uygunsuzluğu Risk Analizi Sonucu Doküman Revizyon Talebi İyileştirilecek Konun Tanımı: Talepte Bulunan Adı Soyadı Görevi Tarih İmza Faaliyet Cinsi Düzeltici Faaliyet Önleyici Faaliyet Sorumlu / Sorumlular
Düzeltici Faaliyet Önleyici Faaliyet Konun Oluşma Nedeni : Konun İyileştirilmesi Kapsamında Yapılan ve/veya Yapılacak Faaliyetler : Konun İyileştirilme Maliyeti (Detay) : Sorumlu Adı Soyadı Görevi Tarih İmza Faaliyet Cinsi Düzeltici Faaliyet Önleyici Faaliyet Sorumlu / Sorumlular SONUÇ: Uygundur Uygun Değildir AÇIKLAMA: ONAY Adı Soyadı Görevi Tarih İmza
5-İZLE VE TEKRAR ET Son adım tedbirlerin etkinliğinin izlenmesi ve tekrar edilerek gözden geçirilmesidir Bu adımda en azından şu sorular cevaplandırılmalıdır. Seçilen kontrol tedbirleri planlandığı gibi tamamlanmış mı ? Seçilen kontrol tedbirleri yerinde tedbirler mi ? Bu kontrol tedbirleri uygulanmış mı ? Bu kontrol tedbirleri doğru bir şekilde uygulanmış mı ? Seçilen yöntem çalışıyor mu ? Yapılan değişiklikler amaçlarınıza uygun sonuçlanmış mı? Değerlendirilen risklere maruziyet ortadan kaldırılmış veya yeterince azaltılmış mı ?
UYGULAMANIN İZLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ Kararlaştırılan uygulama planı gerçekleştirildikten sonra çalışmalar belirli bir süre izlenmeli, aksaklıklar veya yetersizlikler tespit edilirse yeni iyileştirme planları yapılmalı ve uygulanmalıdır