Genel Yönetim ve Merkezi Yönetim Muhasebesi

... konulu sunumlar: "Genel Yönetim ve Merkezi Yönetim Muhasebesi"— Sunum transkripti:

1 Genel Yönetim ve Merkezi Yönetim Muhasebesi
Orman Ve Su İşleri Bakanlığı Denetim Tekniği ve Uygulamaları ANTALYA

2 MUHASEBE KAVRAMI Muhasebe, bir örgütün varlıklarında ve kaynaklarında değişime neden olan mali nitelikteki olayların ilgili kaynaklardan toplanması, kaydedilmesi, sınıflandırılması, özetlenmesi, analiz edilmesi ve yorumlanmasıdır. Muhasebe, mali nitelikli işlemleri ve olayları para ile ifade edilmiş şekilde kaydetme, sınıflandırma, özetleyerek rapor etme ve sonuçları yorumlama bilim ve sanatıdır.

3 DEVLET MUHASEBESİ KAVRAMI
Devlet muhasebesi, Devletin icra ettiği faaliyetlere ilişkin meydana gelen mali nitelikteki işlemlere ait bilgilerin toplanması, kaydedilmesi, sınıflandırılması ve analiz edilip yorumlanması suretiyle ilgili kişi ve kurumlara raporlar halinde sunan bir bilgi sistemidir. Başka bir tanıma göre Devlet muhasebesi, ekonomide yer alan tüm çıkar gruplarını ilgilendiren, devletin yaptığı işlemleri, varlıkların değerlerini göstererek kaydeden, bu verilerden dönemler itibariyle yoruma ve denetime elverişli dökümler hazırlayarak sonuç özetleri çıkaran bir hesap yöntemidir.

4 DEVLET MUHASEBESİ KAVRAMI (5018 say. Kanun)
Muhasebe sistemi; malî raporların düzenlenmesi ve kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak ve karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını sağlayacak şekilde kurulur ve yürütülür. Genel yönetim kapsamındaki idarelerde uygulanacak muhasebe ve raporlama standartları, çerçeve hesap planı ile düzenlenecek raporların şekil, süre ve türleri; uluslararası standartlara uygun olarak (oluşturulacak bir kurulca) belirlenir ve Maliye Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulur (G.Y.M.Y.). Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin çerçeve hesap planına uygun detaylı hesap planları ilgili idarelerin görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca; merkezî yönetim kapsamı dışındaki kamu idarelerinin uygulayacakları hesap planları ise Maliye Bakanlığı ile ilgili idareler tarafından birlikte hazırlanır (M.Y.M.Y.).

5 DEVLET MUHASEBESİNİN AMACI
Demokrasi rejiminde; idare edenlerin, idare edilenlere hesap vermesi ilkesi esastır. Devletin elinde bulundurduğu mallar, kamu hizmetlerinin görülmesinde zorunlu araçlar ne hale gelmiştir? Vatandaştan toplanan vergiler nasıl toplanmıştır? Bu vergiler (gelirler) kamu islerinin icap ettirdiği yerlere uygun olarak sarf edilmiş midir? Bunları tespiti ve kontrolü, hükümetin açık hesap tutması ve milletin bu hesabı sorması, aramasıyla mümkündür. İste, devlet muhasebesi konusunu bu fikirden almaktadır. Devlet muhasebesinin konusuna paralel olarak amacı da yine bu fikirden doğmaktadır.

6 DEVLET MUHASEBESİNİN AMACI
Devlet muhasebesinin temel amacı, devletin ve diğer kamu kuruluşlarının bir mali yıla ait faaliyet sonuçlarının bütçelenmiş gelir ve giderlere uygunluğunun kontrolünü sağlamaktır. Başka bir deyişle, Devlet muhasebesinin amacı; devletin gelir ve giderlerinin, bütçeye paralel olarak kontrolünü sağlayacak şekilde tasnif ve tespit etmektir. Devlet muhasebesinin diğer bir amacı ise, genel yönetim birimlerine ait varlık ve kaynakları en iyi şekilde izlemek ve dönem sonlarında ilgililere ihtiyaçlarına uygun bir şekilde raporlamaktır. Devlet muhasebesinin mali yönetim aracı olma yönündeki bir diğer amacı ise, devletin gerçekleştirdiği hizmetlerin maliyetlerini ortaya koyarak, verimlilik analizlerine temel oluşturmaktır.

7 Devlet Muhasebesi Alanında Dünyadaki Gelişmeler
Ulusal Hesaplar Sistemi 1993 (SNA 93) Devlet Mali İstatistikleri Elkitabı 2001 (GFSM 2001) Avrupa Hesap Sistemi 1995 (ESA95) Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu Kamu Kesimi Muhasebe Komitesi (IFAC- IPSASB)

8 Ulusal Hesaplar Sistemi 1993 (SNA 93)
Avrupa Birliği (EU), Uluslararası Para Fonu (IMF), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Dünya Bankası (WB) ve Birleşmiş Milletler (UN) tarafından birlikte hazırlanan ulusal ekonomilerin kurumlar, sektörler ve alt sektörler bazında sınıflandırılması, akımlar, stoklar ve muhasebe kuralları, üretim hesabı, gelir dağılımı, sermaye hesabı, mali hesaplar, bilanço, dış dünya ile yapılan ekonomik faaliyetler, fiyat ve değer değişimleri, nüfus ve işgücü girdileri, fonksiyonel sınıflandırma gibi ulusal ekonominin ölçümüne yönelik standartlar ve kurallar oluşturulması amacıyla hazırlanmıştır.

9 Devlet Mali İstatistikleri Elkitabı 2001 (GFSM 2001)
IMF tarafından dünyada tahakkuk esaslı muhasebe ve raporlama alanında ilerleme kaydetmiş Avustralya, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerden ve WB, UN, OECD ve Avrupa Komisyonundan uzmanların da katılımıyla hazırlanan ve tahakkuk esasına göre, bilanço, faaliyet raporu gibi, devlet mali raporlarının hazırlanmasını ve stokların, yükümlülüklerin, gelirlerin ve giderlerin her ülke de aynı sınıflandırmaya tabi tutulmasını ve raporlanmasını amaçlayan bir düzenlemedir.

10 Avrupa Hesap Sistemi 1995 (ESA95)
Avrupa Birliğinin istatistik alanında çalışmalar yapan alt kuruluşu olan EUROSTAT tarafından hazırlanan ve Birliğe üye ve aday ülkelerde aynı tabandan karşılaştırılabilir ve konsolide edilebilir istatistikler oluşturulmasını amaçlayan bir çalışmadır.

11 Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu Kamu Kesimi Muhasebe Komitesi (IFAC-IPSASB) International Public Sector Accounting Standards Board IFAC’ın bir alt komitesi olan Kamu Kesimi Muhasebe Komitesi dünya ülkelerine yönelik olarak devlet muhasebe ve raporlama standartları oluşturulmasına yönelik olarak çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar uluslararası mali kuruluşlar, bölgesel birlikler ve dünya ülkelerince de kabul görmektedir.

12 Devlet Muhasebesi Standartlarına Uyum
Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu’nun (IFAC) alt kurulu olan Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Kurulu (IPSASB) tarafından bugüne kadar 31 Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standardı yayımlanmıştır Yayımlanan bu standartlar Bakanlığımız bünyesinde oluşturulan Devlet Muhasebesi Standartları Kurulunca ele alınarak 23 Devlet Muhasebesi Standardı hazırlanmış ve Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

13 DEVLET MUHASEBESİNİN KAPSAMI
Devlet muhasebesinin kapsamı genel yönetimdir. Devlete ait mali ve mali olmayan şirketler, genel idare ile birlikte kamu sektörünü oluşturmaktadır. KİT’lerin ekonomik faaliyetlerinin amacı pazar için özel hukuk muhasebe ve raporlama ilkelerine göre mal ve hizmet üretip kar elde etmek olduğundan devlet muhasebesinin kapsamı dışındadırlar.

14 GENEL YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ
Amaç; Kamu İdarelerinin; Bütçe Uygulama Sonuçlarını (Nakit Esasında), Faaliyet Sonuçlarını (Tahakkuk Esasında), Varlık, Yabancı Kaynak ve Öz Kaynaklarını izlemek, Bilgi İhtiyacına Uygun Mali Rapor Üretmek Hesap ve kayıt düzeninde saydamlık,hesap verilebilirlik ve tekdüzenin sağlanması /300

15 SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI
GYMY KAPSAMI GENEL YÖNETİM MERKEZİ YÖNETİM SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI (IV)SAYILI CETVEL MAHALLİ İDARELER GENEL BÜTÇEYE DAHİL İDARELER (I) SAYILI CETVEL SOSYAL GÜV. KUR. BELEDİYELER İL ÖZEL İDARELERİ TÜRKİYE İŞ KURUMU ÖZEL BÜTÇELİ İDARELER (II)SAYILI CETVEL MAHALLİ İDARE BİRLİKLERİ ÖZEL İDARELER DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR (III)SAYILI CETVEL /300

16 Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Mahalli İdareler Bütçe Ve Muhasebe Yönetmeliği Türkiye İş Kurumu Muhasebe Uygulama Yönetmeliği Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Muhasebe Yönergesi

17 Yönetmeliklerin Genel Gerekçeleri
Yayımlanmış Devlet Muhasebesi Standartlarına Uyum Sayıştaya Kamu İdare Hesaplarının Verilmesi Kamuya Ait Tahsisli Taşınmazların Tahsisli Oldukları İdarelerin Mali Tablolarında Yer Alması Kamuoyuna ve Uluslararası Kuruluşlara Uygun Raporlama Yapılması Sayıştay Raporlarında Yer Alan Tespit ve Öneriler Teknolojik Gelişmeler, Kamu İdarelerinin Talepleri ve Muhtelif Mevzuatta Yapılan Değişikliklere Uyum

18 DEVLET MUHASEBESİNİN TEMEL KAVRAMLARI
Belgelendirme: Muhasebe kayıtları, gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş belgelere dayandırılır. Dönemsellik: Kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır. İhtiyatlılık: Muhasebe uygulamasında muhtemel risklere ve olaylara karşı bu Yönetmelikte belirtilen durumlarda karşılık ayrılır. Maliyet Esası: Para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün veya uygun olmayan kalemler hariç, kamu idareleri tarafından edinilen varlık ve hizmetler, bunların elde edilme maliyet bedelleriyle muhasebeleştirilir.

19 DEVLET MUHASEBESİNİN TEMEL KAVRAMLARI
Sosyal Sorumluluk Kavramı: Muhasebe sisteminin yapısında, muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde, mali tabloların düzenlenmesinde, sunulmasında, toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve bilgi üretiminde gerçeğe uygun, tarafsız ve dürüst davranılması esastır. Süreklilik: Kamu idarelerinin faaliyetleri, herhangi bir zaman sınırlamasına tabi olmaksızın sürdürülür. Parayla Ölçülme: Parayla ölçülebilen ekonomik olay ve işlemlere ilişkin muhasebe kayıtları, ortak ölçü olarak ulusal para birimi ile yapılır. Tam açıklama: Mali tablolar, bu tablolardan yararlanacak olanların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır şekilde düzenlenir. Tarafsızlık: Muhasebe kayıtlarının oluşturulmasında esas alınacak yöntemlerin seçilmesinde tarafsız ve ön yargısız hareket edilmesi esastır.

20 DEVLET MUHASEBESİNİN TEMEL KAVRAMLARI
Tutarlılık: Muhasebe uygulamalarının, faaliyet ve bütçe uygulama sonuçlarının ve bunlara ilişkin yorumların birbirini izleyen dönemlerde tutarlı bir şekilde karşılaştırılabilirliğinin sağlanması esastır. Uygulanan muhasebe politikalarının değişmesi durumunda, değişikliklerin ve mali etkilerinin mali tablo dipnotlarında açıklanması zorunludur. Önemlilik: Bir hesap kalemi veya mali bir olayın nispî ağırlık ve değerinin, mali tablolara dayanılarak yapılacak değerlendirmeleri veya alınacak kararları etkileyebilecek düzeyde olmasını ifade eder. Önemli hesap kalemleri, mali olaylar ve diğer hususların mali tablolarda yer alması zorunludur. Özün Önceliği: İşlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve bunlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özleri esas alınır.

21 Nakit ve Tahakkuk Esaslı Muhasebe
Bir muhasebe sistemi belirli bir zaman dönemi boyunca oluşan tüm işlemleri olabildiğince doğru olarak yansıtılmalıdır. Pek çok iş, bir muhasebe dönemi (örneğin 1 yıl gibi) içinde başlanıp bitirilemez. Muhasebenin tahakkuk esası, birden fazla muhasebe dönemini etkileyen işlemlerin kaydedilmesi ve raporlanması için uygun bir ortam oluşturur. Tahakkuk esaslı muhasebede, hasılat kazanıldığı dönem içinde alacaklandırılır ve giderler işin yapıldığı dönemde o döneme yüklenir. Nakit esaslı muhasebede, kayıtlar defterlere nakden ödenme ya da tahsil edilme zamanlarına bağlı olarak kaydedilir. Nakit esaslı olmayan işlemler genellikle kaydedilmez ve raporlanmaz. Bu nedenle bu sistemde doğru bir gelir (kâr) rakamı elde edilemez. Tahakkuk esaslı muhasebe, maliyetin (giderin) ilgili hasılatla (gelirle) eşlenmesi ilkesi ile tutarlıdır. Örneğin, duran varlıkların 20 yıllık bir ömrü varsa, bu kalemin maliyeti, bu zaman boyunca ilgili dönemlere dağıtılmalıdır. Çünkü bu varlıktan sağlanacak yarar, gelecek dönemlerde kazanılacak hasılat biçiminde ortaya çıkacaktır.

22 Tahakkuk Esaslı ve Nakit Esaslı Devlet Muhasebesi
Ulusal ekonomide, Devletin rolünün az olduğu dönemlerde, ekonominin yönetimi için bilgi ihtiyacı daha az ve basitti. Bu nedenle, geçmişte Devlet Muhasebesi uygulamaları, bütçenin uygulanması işlemleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Bunun için bütçe yılı içinde tahsil edilen gelirler ile yapılan giderlerin kaydı ve raporlanması yeterli görülmüştür. Zaman içinde hükümetlerin ekonomik faaliyetleri ve etkileri artmış ve bunun sonucu olarak hükümetlerce alınan ekonomik kararlar ulusal ekonomiye yön vermeye başlamıştır. Bu gelişmeler, dikkatleri hükümetlerin aldıkları mali kararların ve yaptıkları mali işlemlerin kaydı ve raporlanmasına yani, Devlet Muhasebesi ve mali raporlamaya çekmiştir. Bunlarla birlikte Devlet Muhasebesi ve mali raporlama alanında bir değişim ve gelişim süreci yaşanmaya başlanmıştır.

23 Tahakkuk Esaslı ve Nakit Esaslı Devlet Muhasebesi
Muhasebe sistemleri uzun yıllar, bütçelerle verilen ödenekleri, bunlardan yapılan harcamaları, harcamaların finansmanı için toplanan gelirleri ve ihtiyaç duyulan diğer bazı bilgileri kapsayan, esas olarak da gelirlerin tahsil edildiğinde, harcamaların ödendiğinde kaydı anlamına gelen, nakit esasına dayanmıştır. Dolayısıyla nakit esasına dayalı muhasebe sistemi esas olarak modern anlamda Devlet Muhasebesinin başlangıç noktasıdır. Devlet Muhasebesinin diğer ucunda, maddi duran varlıklar dahil, doğan ve ilerde gerçekleşecek her türlü mali işlemin kaydedilmesi anlamına gelen tam tahakkuk esaslı muhasebe uygulaması yer almaktadır. Bu ikisinin arasında ise, çeşitli uyarlanmış nakit ve tahakkuk esaslı muhasebe sistemleri bulunmaktadır.

24 Nakit Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi
NEDDM, nakit akımlarından doğan işlemleri kaydeder. Bu sistemde mali işlem ve olaylar nakit alındığında veya ödendiğinde muhasebeleştirilmektedir. NEM, işlemlerden sağlanan hizmet ve faydaların ne zaman ortaya çıktığı ile ilgilenmez. Böyle bir muhasebe sisteminde mali raporlar, asıl olarak bütçe gelir ve giderlerini; nakit giriş ve çıkışlarını; nakit varlıkları gösterir. NEDDM, Devletin mal varlığını, tahakkuk eden gelir ve giderlerini, aktifleştirilmesi gereken varlıklara yapılan harcamalarını, Devlet borçları ile diğer yükümlülüklerini, taahhüt ve garantiler ile varlık ve yükümlülüklere ilişkin fiyat ve miktar değişmelerini, yarı mali nitelikli işlemlerini, ertelenen ödemelerini, hazine garantilerini ve vergi harcamalarını kapsamaz, kaydetmez ve raporlamaz.

25 Nakit Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi
Sonuç olarak NEDDM, kapsadığı işlemlerin basit olması nedeniyle, anlaşılması ve yönetilmesi kolay bir muhasebe sistemidir. Muhasebe sisteminin kapsadığı işlemler nakit akımları ile sınırlı olduğundan saydamlık ve hesap verilebilirlilik amaçlarına hizmet etmez.

26 Tahakkuk Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi
Kamu sektöründeki sorumluluğun yapısı, harcama limitlerine uygunluk şeklindeki nispeten dar bir bakış açısından, ürünler üzerindeki sorumluluğu, faaliyetlerin etkinliğini ve sonuçlarını, operasyonların tam maliyetini, uzun dönemli yükümlülükleri ve genel olarak mali durumu kapsayan bir bakış açısına kaymıştır. Bu nedenle muhasebe ve raporlama sistemlerinin bu gerekleri karşılaması gerekir. TE işlemler ve olaylar, nakit akımlarının ne zaman olduğuna bakılmaksızın, ortaya çıktıklarında kaydedilirler. Gelirler hesabı, nakit olarak tahsil edilip edilmediklerine bakılmaksızın, mali yıl boyunca tahakkuk eden ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre gelir olarak kaydedilmesi gereken gelir işlemlerini, giderler hesabı da, yine, nakit olarak ödenip ödenmediklerine bakılmaksızın, mali yıl boyunca tahakkuk eden giderlerin toplamını gösterir.

27 Tahakkuk Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi
Tahakkuk Esasına Dayalı Devlet Muhasebesinde mali raporlar stoklara ve akımlara ilişkin işlemlerin hepsini kapsar ve stoklarda akımlara bağlı olarak ortaya çıkan bütün değişimleri gösterir. Bu sisteme göre üretilecek mali raporlar gelirleri, giderleri (amortisman dahil), varlıkları (mali ve fiziksel varlıkları, cari ve sermaye varlıklarını), yükümlülükleri ve diğer ekonomik akımları içerir. Bu yönü ile kamu kaynaklarının etkin, verimli ve ekonomik kullanılıp kullanılmadığını ya da diğer bir ifade ile kamu yöneticilerinin performanslarının yani iyi yönetici olup olmadıklarının ölçümünde sağlam bir alt yapı oluşturur.

28 Ülkemizi Devlet Muhasebesinde Reforma Zorlayan Nedenler
Genel Yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde uygulanacak devlet muhasebe standartlarının yetersizliği Devlet muhasebesinin kapsamının dar olması ve kamuda muhasebe birliğinin bulunmaması Nakit esasına göre tutulan kayıt sisteminin gerçek durumu yansıtmadaki yetersizliği Hesapların yeterli detaya sahip olmaması Hesaplar muhasebe mantığı içinde sınıflandırılmamış olması

29 Ülkemizi Devlet Muhasebesinde Reforma Zorlayan Nedenler
Devlet muhasebesinin ödenek ve nakit planlamasında kullanılabilecek sağlıklı veriler sağlamaması Devlet borçlarının muhasebe kayıtlarında tam olarak ve sağlıklı bir biçimde görülememesi Devlet muhasebesinin bütçe hazırlık çalışmalarına katkısının yetersiz olması Muhasebe bilgilerinden doğrudan “Kesin Hesap Kanun Tasarısı”nın elde edilememesi Kurumsal mali tabloların üretilememesi Devlet muhasebesinin uluslararası standartlara uygun mali raporları üretecek sağlıklı bir veri tabanı sunmaması

30 TAHAKKUK ESASLI DEVLET MUHASEBESİ İLE GETİRİLEN YENİLİKLER

31 DEVLET MUHASEBESİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLMEKTEDİR
Genel bütçeli daireler ile özel mevzuatındaki hükümler saklı kalmak üzere özel bütçeli idareleri kapsayan ve milli ekonominin planlanması ile ekonomi politikalarının hazırlanıp uygulanmasının önünde bir engel oluşturan Devlet Muhasebesi uygulaması terk edilerek, genel idareyi kapsayan Devlet Muhasebesi sistemine geçilmektedir. /300

32 DEVLET MUHASEBESİNDE KAYITLAR TAHAKKUK ESASINA GÖRE TUTULACAKTIR
Bu sistemde, alınan mal ya da yaptırılan hizmet karşılığı doğmuş olan bir devlet borcu gerçekleştiğinde gider, gelirler ise tahakkuk ettiğinde gelir kaydedilecektir. Devletin varlıkları ve sorumlulukları ile ilgili bilgiler tam ve zamanında kayıt altına alınacaktır. /300

33 TÜM DEVLET FAALİYETLERİ MUHASEBE SİSTEMİ TARAFINDAN KAYIT ALTINA ALINACAKTIR
NEMS, tamamen bütçeye odaklanmaktadır. Bütçenin kavradığı işlemler muhasebeleştirilmekte, bütçe dışında kalan kamu faaliyetleri ise muhasebe sistemi içerisinde izlenememektedir. Muhasebe sisteminin bütçe odaklı olması, mali mevzuat veya idari kararlarla oluşturulan ve bütçe hesaplarıyla ilişkilendirilmeyen işlemlerin muhasebeye yansımaması ile sonuçlanmakta ve Devletin gerçek faaliyet sonuçları hakkında bilgi sahibi olunamamaktadır. Örneğin bir yıl, bütçe açığı 2,2 trilyon iken net borçlanma hasılatı 3 trilyon lira olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda gerçek açığın 2,2 değil 3 trilyon olduğu anlaşılmaktadır. Bu iki rakam arasındaki fark (800 milyon lira) bir nevi gizli bütçe açığıdır. /300

34 MADDİ DURAN VARLIKLAR KAYIT ALTINA ALINACAKTIR
Maddi duran varlıkların muhasebeleştirilmemesi, bunlara yapılan harcamaların tamamının o yılın bütçesine gider yazılmasını gerektirmektedir. Oysa, bir mali yıl içinde alınan bir araç, yapılan bir bina sonraki yıllarda da kullanılmaktadır. Bu nedenle maddi duran varlıklar kullanıldıkları yıllar itibari ile gider yazılmalıdır. TEDM’de üretilen mali tablolar maddi duran varlıkları kapsayacak, değerleme, amortisman ve yıl sonlarında yeniden değerleme uygulamaları ile de duran varlıklar, olması gereken değerde görüntülenecektir. /300

35 YETERLİ DETAYDA VE SINIFLANDIRILMIŞ BİLGİ ÜRETİLECEKTİR
NEMS’de hesaplar sistemli bir kodlamaya sahip değildir. Zaman ayırıcı hesaplar yoktur. <2010DHP> <1999DMY> Hesaplara uygun birer kod numarası verilmiş ve belli bir kodda tanımlanan hesabın herkes için aynı şeyi ifade etmesi için standartlar geliştirilmiştir. Hesaplar niteliklerine göre gruplara ayrılarak, Devletin varlık ve yükümlülükleri kısa dönem ve uzun dönem ayrımına tabi tutulmuştur. Gerçek bir aktifi veya pasifi ifade etmeyen, sadece muhasebenin bilgi verme görevini yüklenen hesaplar nazım hesaplar grubunda tanımlanmıştır. NEM’de, elde edilemeyen, ya da bir takım cetvellerle veya muhasebe dışı işlemlerle elde edilebilen bir çok mali bilgi, olması gerektiği gibi muhasebeden doğru, açık, anlaşılır ve net bir şekilde elde edilecektir. /300

36 DEVLET MUHASEBESİNDE SÜREKLİLİK SAĞLANACAKTIR
NEDM sisteminde faaliyet ve bütçe uygulamaları ait oldukları mali yılda kalmaktadır. Oysa faaliyet ve bütçe uygulamasının gelecek yıllara olan etkilerinin de muhasebe sisteminde gösterilmesi gerekir. TEDM, bütçe uygulamasında varlığa dönüşen değerleri aktifleştirecek, dönemsel faaliyet sonuçlarını çıkartmak ve bilanço düzenlemek suretiyle muhasebede sürekliliği sağlayacaktır. /300

37 DEVLET MUHASEBESİ, ÖDENEK VE NAKİT PLANLAMASINA DESTEK SAĞLAYACAKTIR
NEDM sisteminde, ödenek yokluğu nedeniyle ödenememiş borçlar ve girişilen taahhütler kaydedilmediği için ödenek ve nakit dağılımı sağlıklı bir şekilde planlanıp gerçekleştirilemez. Devlet sektörünün hangi zaman dilimlerinde hangi yükümlülüklerle karşılaşılabileceği tespit edilememekte orta-uzun vadeli planlar yapılamamaktadır. TEDM’de (322- Bütçeleştirilecek Borçlar H., 950-Taahhütler H.) ödenek yokluğu nedeniyle ödenemeyen borçlar ile taahhütlerin muhasebe sisteminde izlenmesi sonucu genel idare sektörünün hangi zaman dilimlerinde hangi yükümlülüklerle karşılaşılabileceği tespit edilecek ve böylece de ödenek ve nakit planlaması yapılabilecektir. /300

38 DEVLET BORÇLARININ KAYITLARDA GÖRÜLMESİ SAĞLANACAKTIR
NEDM’de, Devlet Muhasebesinin ürettiği rapor ve cetvellerden, bu borçların tutarını tam ve doğru bir biçimde görmek mümkün değildir. Hazine saymanlıklarının kesin mizanında Devlet borçlarına ilişkin vade yapılarının görünememesinin yanı sıra gösterilen borç tutarları da sağlıklı değildir. TEDM sistemine geçilmesi ile birlikte bu borçların ve vade yapılarının Devlet hesaplarında görülmesi sağlanmıştır. /300

39 BÜTÇE HAZIRLANMASINA KATKI SAĞLAYAN BİR MUHASEBE SİSTEMİ KURULMAKTADIR
NE’daki bütçe uygulamasında, bütçenin hazırlık çalışmalarında muhasebe bilgilerinden hiçbir şekilde yararlanılmamaktadır. Bütçe ödenekleri kurumlara ilkel pazarlık süreçleri sonunda, bir takım alışkanlıklar ve basit istatistiki yöntemler kullanılarak verilmektedir. TEDM ile birlikte ödenek yokluğu nedeniyle ödenememiş devlet borçları ile girişilen taahhütlerden yıllara sari olanlar muhasebe disiplini içine kaydedilecek ve kurumlar itibariyle detaylı bir biçimde raporlanabilecektir. Böylelikle bütçenin hazırlanmasına ve uygulanmasına destek sağlayacak bir borç ve taahhüt izleme sistemi kurulmuş olacak, Devlet sektörünün hangi zaman dilimlerinde hangi yükümlülüklerle karşılaşılabileceği tespit edilebilecek ve orta-uzun vadeli planlar muhasebeden elde edilen bilgilerle yapılabilecektir. /300

40 KESİN HESAP KANUN TASARISINA İLİŞKİN BİLGİLER MUHASEBEDEN ELDE EDİLECEKTEDİR
Kesin Hesap Kanunu, literatürde, Devletin hesap verme araçlarından en önemlisidir. NEDM sistemi kesin hesap kanun tasarısının hazırlanmasına destek sağlamakla birlikte bir çok noktada yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle kesin hesaba ilişkin bilgiler muhasebe dışı çalışmalar sonucunda elde edilebilmektedir. TEDM ile birlikte, gerek taahhütler hesabı altında formüle edilecek kesin hesaba ilişkin bilgiler yardımıyla; gerekse tüm bütçe uygulamalarına ait sonuçların, ekonomik, kurumsal, finansal ve fonksiyonel ayrımının da gösterildiği “895- Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı” yardımıyla Kesin Hesap Kanun Tasarısına İlişkin bütün bilgiler muhasebeden elde edilecektir. /300

41 VERGİ HARCAMALARI RAPORLANABİLECEKTİR
Vergi harcamaları, aslında vergiye tabi olması gerekirken Devletin çeşitli ekonomik ve sosyal nedenlerle vergi istisnaları ve benzeri uygulamalar yoluyla vazgeçtiği vergi gelirlerini ifade etmektedir. NEDM sisteminde, bunların hesaplanması ancak anketler ve istatistiksel yöntemler kullanılarak yapılabilmektedir. TEDM ile “Giderler Hesabı”nın altına formüle edilen vergi harcamaları (fazla ve yersiz tahsilatlar dışında vergiden yapılan her türlü indirim ve iadeler) belirli dönemler itibariyle detaylı bir biçimde raporlanabilecektir. Ancak, esnaf ve küçük çiftçi muaflığı gibi uygulamanın hiçbir aşamasında muhasebeye konu edilemeyen vergi harcamaları ise yine muhasebe bilgileri ile raporlanabilecektir. /300

42 KURUMSAL MUHASEBE SİSTEMİNE GEÇİLMEKTEDİR
NEDM sistemi, genel bütçeli idarelerde kurumlar bazında değil il ve ilçe bazında işletilmekte, dolayısıyla da kurum hesabı yerine, deyim yerindeyse il veya ilçe hesabı tutulmaktadır. Bulundukları yer, tabi oldukları bütçe rejimi ve bağlandıkları saymanlık dışında hiç bir ortak yanları bulunmayan bakanlık şube müdürlüklerinin bütün gelir ve gider işlemlerinin kaydından oluşan hesaplar, bir çok ekonomik birimin tüm işlemlerinin karma bir şekilde kaydından ibarettir. TEDM sistemiyle geliştirilen kurumsal kodlama ile aynı kurumun farklı saymanlıklarda tutulan muhasebeleri bir merkezde konsolide edilebilmekte, böylelikle de kurumsal muhasebe bilgileri ve kurumsal mali tablolar istenilen detayda üretilebilmektedir. /300

43 Bir Giderin Muhasebeleştirilmesi
Tüketim Malzemesi Alımı (Yakıt Alımı) Varlık Alımı (Taşıt alımı) Nakit Esası 830 Bütçe Giderleri H. 2.500,00 100 Kasa H. 830 Bütçe Giderleri H. 2.500,00 100 Kasa H. Tahakkuk Esası 630 Giderler H. 2.500,00 835 Gider Yansıtma Hesapları 254 Taşıtlar H. 2.500,00 835 Gider Yansıtma Hesapları Yansıtma Hesapları /300

44 ÇERÇEVE HESAP PLANI Hesap Planı G.Y.M.Y I-VARLIKLAR 1.Dönen Varlıklar
2.Duran Varlıklar II-KAYNAKLAR 3.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 4.Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 5. Net Değer (Öz Kaynaklar) III-FAALİYET HESAPLARI 6. Gelirler ve Giderler IV-BÜTÇE HESAPLARI 8.Bütçe Gelirleri ve Bütçe Giderleri V-NAZIM HESAPLAR 9. Nazım Hesaplar Bilanço Hesapları Faaliyet Hesapları Bütçe Hesapları Nazım Hesaplar Hesap Planı G.Y.M.Y /300

45 GENEL YÖNETİM MUH. YÖN. ESASLARI

46 MUHASEBE İŞLEMİ NEDİR? Bir kamu idaresinin başka bir kamu idaresi veya diğer üçüncü kişilerle olan karşılıklı ekonomik ilişkileri veya kamu idaresinin kendi içinde muhasebe işlemi olarak değerlendirilmesi ve raporlanması gereken ve para cinsinden ifade edilebilen her türlü işlemi muhasebe işlemidir. Muhasebe işlemi; a) Karşılıklı yükümlülük doğuran mübadele ilişkisi, b) Bir mal veya hizmetin karşılıksız olarak başka bir kuruma veya diğer üçüncü kişilere devri, c) Kamu idaresinin kendi içinde muhasebe işlemi olarak değerlendirilmesi gereken ve para cinsinden ifade edilebilen amortisman hesaplanması, enflasyon düzeltmesi yapılması, stokların kullanılması, ve benzeri şekillerde gerçekleşir.

47 İşlemlerin belgeye dayanması ve belge düzeni
Bütün muhasebeleştirme işlemlerinin kanıtlayıcı belgelere dayandırılması zorunludur. Kanıtlayıcı belgeler, muhasebeleştirme belgesinin hazırlanmasını gerektiren ve ilgili mevzuatında belirtilen belgelerden oluşur. Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde muhasebeleştirme belgesi olarak bu Yönetmelik eki Ödeme Emri Belgesi (Örnek:1) ve Muhasebe İşlem Fişi (Örnek:2) kullanılır. Bu kamu idareleri, asgari bu belgelerde yer alan bilgileri taşıması kaydıyla, muhasebeleştirme belgelerini kendi düzenleyici metinlerinde farklı içerik ve şekilde ayrıca belirleyebilirler. Mahallî idareler ve sosyal güvenlik kurumlarında kullanılacak muhasebeleştirme belgeleri ise bu Yönetmeliğe göre Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle hazırlanan kendi düzenlemelerinde belirlenir.

48 Kayıt zamanı, kamu gelir ve giderleri ile bütçe gelir ve giderlerinin yılı
(1) Bir ekonomik değer; yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. (2) Kamu hesapları malî yıl esasına göre tutulur. (3) Kamu gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri malî yılın hesaplarında gösterilir. (4) Bütçe gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir.

49 Çift taraflı kayıt sistemi
Kapsama dâhil kamu idarelerinin her türlü muhasebe işlemi çift taraflı kayıt sistemine göre kaydedilir. Bir hesaba borç veya alacak kaydedilen tutar, başka hesap ya da hesaplara alacak veya borç kaydedilir.

50 Kayıt düzeni ve kayıt düzeltmesi
Kamu idarelerinin muhasebe birimleri, muhasebe işlemlerini, gerçekleşme sırasına göre düzenli bir şekilde hesap dönemi başında “1” den başlamak üzere hesap döneminin sonuna kadar numaralandırarak kaydederler. Muhasebe kayıtları ancak yeni bir muhasebe kaydı ile düzeltilir. Muhasebe belgesinde düzeltme işleminin gerekçesine yer verilir.

51 Yatırım amaçlı varlık edinimleri
Kira veya sermaye geliri veya bunların her ikisini elde etmek amacıyla edinilen ve kısa dönemde satış veya diğer işlemlere konu edilmesi düşünülmeyen yatırım amaçlı varlıklar, maliyet bedeliyle kaydedilir.

52 Mali varlıklar ve sınıflandırılması
Mali varlıklar; kasadaki nakit, banka hesaplarındaki mevcutlar, verilen borçlardan doğan alacaklar, senet, tahvil ve benzeri menkul varlıklar, sermaye payları, mali türevler, bir sözleşmeden doğan alacağı ifade eden haklar ve hesaplarda kayıtlı alacaklar gibi maddi ve maddi olmayan varlıklar dışındaki her türlü değerleri kapsar. Mali varlıklar, kaynaklarına ve türlerine göre sınıflara ayrılarak kaydedilir ve raporlanır.

53 Mali olmayan varlıklar ve sınıflandırılması
Mali olmayan varlıklar; bir üretim süreci sonunda ortaya çıkan ve zaman içinde tekrarlanarak bir yıldan fazla kullanılabilen binalar ve yapılar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, makine ve teçhizatlar, taşıtlar, demirbaşlar ve diğer maddi duran varlıkları kapsayan maddi duran varlıkları; üretim veya yönetim hizmetlerinde kullanılmak veya satış amacıyla edinilen stoklar ile madde ve malzemeler, üretim aşamasında veya üretim aşamaları tamamlanmış olan ve satılmak veya tüketilmek üzere elde bulundurulan mallar gibi diğer varlıkları kapsayan stokları; değerli taşlar ve metaller, sanat eserleri, antikalar ve mücevherat gibi öncelikli amacı üretim sürecinde kullanılmak veya tüketilmek olmayan taşınır varlıkları; arsa, arazi, yeraltı varlıkları, diğer doğal olarak ortaya çıkan üretilmemiş maddi duran varlıklar, telif ve patent hakları ile lisans gibi maddi olmayan duran varlıkları ifade eder.

54 Maddi duran varlıkların kayıt değerleri
(1) Gerek yatırım ve gerekse kullanım amacıyla edinilen maddi duran varlıklar maliyet bedeliyle muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıkların maliyet bedeli, alış bedeline, vergi, resim ve harçlar ile diğer doğrudan giderlerin ilave edilmesi suretiyle bulunur. Ancak, katma değer vergisi mükellefi olan kamu idarelerinin, edindikleri maddi duran varlıklar için ödedikleri katma değer vergisi tutarları, maliyet bedeline dâhil edilmez. Alım işlemlerinde yapılan indirimler veya herhangi bir nedenle alış bedeli üzerinden yapılan iadeler, alış bedelinden düşülür. Genel yönetim giderleri ve varlığın elde edilmesi veya kullanılabilir duruma getirilmesiyle doğrudan ilişkilendirilmeyen giderler, maliyet bedeline ilave edilmez. (2) Maddi duran varlıkların bütünleyici parçaları ve eklentileri, ilgili maddi duran varlıkla birlikte değerlendirilir. Maddi duran varlıkların bütünleyici parçası ya da eklentisi olan bilgisayar yazılımı gibi varlıklar da maddi duran varlık olarak değerlendirilir.

55 (3) Herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilen maddi duran varlıklar, gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir. Varlığın gerçeğe uygun değeri bilinemiyorsa idarece tespit edilen değeri esas alınır. (4) Sanat eserlerinden hesaplara alınmasına karar verilenler, sigorta değerleri veya takdir edilen değerleriyle, sigortalanmamaları veya değer takdir edilememesi durumunda ise iz bedeliyle muhasebeleştirilir. (5) Kullanım değeri kalmayan ve kullanımı veya satışından herhangi bir ekonomik fayda beklenilmeyen maddi duran varlıklar, kayıtlı bulundukları maddi duran varlık hesabından çıkarılarak elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran varlıklar hesabına alınır.

56 Ödenemeyen giderler ve emanet hesapları
(1) Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara sırasıyla öncelik verilir. (2) Malî yıl içinde ödeme emri belgesine bağlandığı halde, hak sahibinin talep etmemesi veya başka nedenlerle ödenemeyen tutarlar, bütçeye gider yazılarak emanet hesaplarına alınır ve buradan ödenir. Ancak, hesaba alındığı malî yılı izleyen beşinci yıl sonuna kadar talep edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarlar bütçeye gelir kaydedilir. Gelir kaydedilen tutarlar, mahkeme kararı üzerine ödenir. (3) İlgili olduğu malî yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları tarafından geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar zamanaşımına uğrayarak kamu idareleri lehine düşer.

57 Faiz giderleri ve faiz gelirleri
Kamu idarelerinin başka kamu idarelerinden, yurtiçindeki veya yurtdışındaki mali kuruluşlardan veya devletlerden yaptıkları borçlanmalar dolayısıyla tahakkuk eden faizler, ilgili oldukları dönemlere gider yazılır. Kamu idarelerinin başka kamu idarelerine, yurtiçinde veya yurtdışındaki mali kuruluşlara veya devletlere verdikleri borçlar dolayısıyla tahakkuk eden faizler, ilgili oldukları dönemlere gelir kaydedilir.

58 Sübvansiyonlar ve transferler
(1) Sübvansiyon, kamu idareleri tarafından mal ve hizmet üreten işletmelere üretim miktarı, birimi veya mal ve hizmetin değeri esas alınarak yapılan karşılıksız cari ödemelerdir. Transfer ise kamu idarelerince diğer kamu idarelerine veya diğer kişilere nakit, mal, hizmet veya diğer bir varlık şeklinde karşılıksız olarak yapılan ödemelerdir. (2) Kamu idarelerince mal ve hizmet üreten işletmelere üretim, satış, ithalat, ihracat veya üretim aşamalarında yapılan sübvansiyonlar ile bir kamu idaresinden doğrudan hane halkına veya kâr amacı olmayan kuruluşlara, diğer kamu idarelerine, başka devletlere veya uluslararası kuruluşlara yapılan cari transfer veya sermaye transferleri, bu transferlerden yararlanan kişi veya kuruluşları gösterecek şekilde faaliyet hesapları içinde bu amaçla açılacak hesaplara kaydedilir ve raporlanır.

59 Sosyal yardımlar (1) Kamu idareleri tarafından nüfusun tamamını veya belli bir kesimini sosyal risklerden korumak amacıyla yapılan sağlık hizmetleri ödemesi, işsizlik ödeneği, hastalık ve malullük yardımları, aile ve çocuk yardımı, emeklilik aylığı veya ölüm yardımı gibi belli bir sosyal güvenlik güvencesi altında veya dışında yapılan nakdi ve ayni yardımlar faaliyet hesaplarına kaydedilir ve raporlanır. Gayri safilik ilkesi (1) Gelir ve giderler, herhangi bir düzenleme veya standart ile aksi kararlaştırılmadıkça netleştirilmeden kaydedilir.

60 Bütçe ödenek işlemleri
Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçe ödeneklerine ilişkin her türlü muhasebe işlemi, bütçelerindeki sınıflandırmaya uygun olarak muhasebe sisteminde nazım hesaplar ana hesap grubu içindeki hesaplarda izlenir.

61 Kesin hesap (1) Kapsama dâhil kamu idarelerinin bütçe uygulama sonuçlarını gösteren kesin hesapları, bütçelerindeki sınıflandırmaya uygun olarak muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Kamu idarelerinin kesin hesapları ilgili mevzuatında belirlenen esas ve usullere uygun olarak yetkili organların denetim ve bilgisine sunulur.

62 Hesap verme sorumluluğu
(1) Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.

63 ÖRNEK MUHASEBE İŞLEMLERİ

64 1 DÖNEN VARLIKLAR Dönen varlıklar ana hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler ile normal koşullarda en fazla bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi, tüketilmesi veya tahsil edilmesi öngörülen varlık ve alacak unsurlarını kapsar. 1 DÖNEN VARLIKLAR 10 Hazır Değerler 11 Menkul Kıymet Ve Varlıklar 12 Faaliyet Alacakları 13 Kurum Alacakları 14 Diğer Alacaklar 15 Stoklar 16 Ön Ödemeler 18 Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları 19 Diğer Dönen Varlıklar

65 10 HAZIR DEĞERLER Nakit olarak veznede veya bankada bulunan değerler ile istenildiği zaman değer kaybına uğramadan paraya çevrilme imkânı bulunan varlıkları kapsar. 10 Hazır Değerler 100 Kasa Hesabı 101 Alınan Çekler Hesabı 102 Banka Hesabı 103 Verilen Çekler Ve Gönderme Emirleri Hesabı ( - ) 104 Proje Özel Hesabı 105 Döviz Hesabı 106 Döviz Gönderme Emirleri Hesabı ( - ) 107 Elçilik Ve Konsolosluk Nezdindeki Paralar Hesabı 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı /300

66 100 KASA HESABI Muhasebe birimi veznelerince, kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin tüm işlemler kasa hesabında izlenir. Beyoğlu Devlet Hastanesince açılan yemek ihalesine katılan Kar Gıda Ltd Şti ye ait TL geçici teminat, alındı belgesi karşılığında muhasebe müdürlüğü veznesine yatırılmıştır. 100 Kasa H. 1.600,00 330 Alınan Dep. Ve Teminatlar H. MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ: MADDE 12- (1) Bütün ödemelerin ilgilinin banka hesabına aktarma suretiyle yapılması esastır. Ancak, ilgililerin talepleri hâlinde aşağıdaki ödemeler muhasebe birimlerince, kasadan veya çek düzenlenmek suretiyle bankadan yapılabilir: a) Alındığı gün iade edilen teminat ve depozito niteliğindeki ödemelerden Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bankadan ödenmesi zorunlu olan tutara kadar olan ödemeler, b) Bakanlıkça belirlenen limit dâhilindeki ön ödemeler ve emanet yabancı kaynaklar hesap grubundaki hesaplardan yapılacak ödemeler ile elektrik ve su bedeli ödemeleri, c) Er ve erbaşlara yapılacak münferit ödemeler ile banka şubesi bulunmayan yerlerde kasa limiti dâhilindeki ödemeler, ç) Bakanlıkça kasadan yapılması bildirilen diğer ödemeler. İhale anılan firmanın üzerine kalmadığından teminat olarak alınan tutar, ilgili idarenin yazısı üzerine aynı gün kasadan iade edilmiştir. 330 Alınan Dep. Ve Teminatlar H. 1.600,00 100 Kasa H. /300

67 100 KASA HESABI Kadıköy Malmüdürlüğü veznesinde yapılan kasa sayımında TL‘ lik noksanlık tespit edilmiştir. 197 Sayım Noksanları H. 3.500,00 100 Kasa H. Yapılan inceleme sonucunda, noksanlığın TL lik kısmının geçici görev yolluğu avansı ödemesinin kayda geçirilmesinin unutulmasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Nedeni tespit edilemeyen TL lik noksanlığın nedeni tespit edilemediğinden veznedar tarafından kasaya yatırılmıştır. 161 Personel Avansları H. 1.850,00 100 Kasa H. 1.650,00 197 Sayım Noksanları H. 3.500,00 Veznedar tarafından kasaya yatırılamaması durumunda; 161 Personel Avansları H. 1.850,00 140 Kişilerden Alacaklar H. 1.650,00 197 Sayım Noksanları H. 3.500,00

68 16 ÖN ÖDEMELER Bu grup; muhasebe birimlerince bütçe içi veya bütçe dışı olarak ya da okul pansiyonları dâhil emanet niteliğindeki hesaplardan verilecek ön ödemelerden; iş avans veya kredileri, personel avansları, bütçe dışı avans ve kredileri, akreditifler, mahsup dönemine aktarılan avans ve krediler ile dış proje kredilerinden verilen avans ve açılan akreditiflerin izlenmesi için kullanılır. 16 Ön Ödemeler 160 İş Avans Ve Kredileri Hesabı 161 Personel Avansları Hesabı 162 Bütçe Dışı Avans Ve Krediler Hesabı 164 Akreditifler Hesabı 165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans Ve Krediler Hesabı 166 Proje Özel Hesabından Verilen Avans Ve Akreditifler Hesabı 167 Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans Ve Akredifleri Hesabı Ön ödeme: İlgili mevzuatında öngörülen hallerde kesin ödeme öncesi avans veya kredi şeklinde yapılan ödemeyi, Mutemet: Harcama yetkilisi tarafından yazılı olarak görevlendirilen ve kendisine verilen avans veya adına açılan kredilerle sınırlı olarak yapacağı harcamalar konusunda harcama yetkilisine karşı sorumlu, bunların mahsubuna ilişkin belgeleri muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlü olan harcama yetkilisi mutemedini; Dışişleri Bakanlığı yurtdışı teşkilatında misyon şeflerini; diğer bakanlık ve kamu idarelerinin yurtdışı teşkilatlarında müşavir ve ataşeleri, 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİM VE KONTROL KANUNUNDA Ön ödeme             Madde 35- (Değişik birinci fıkra: 22/12/ /10 md.) Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir.                     Sözleşmesinde belirtilmek ve yüklenme tutarının yüzde otuzunu geçmemek üzere, yüklenicilere, teminat karşılığında bütçe dışı avans ödenebilir. İlgili kanunların bütçe dışı avans ödenmesine ilişkin hükümleri saklıdır.             Açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesi yıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur. Devredilen kredi artıklarının karşılığı, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer kamu idarelerinde ise üst yönetici tarafından idare bütçesinin ilgili tertibine ödenek kaydolunur. (1)             Sözleşmelerin bitim tarihlerinde henüz bir kısım hizmet yerine getirilememiş veya zorunlu nedenlerle sözleşmenin uygulanmasına başlanılamamış ancak, ilgili idarece ek süre verilmiş ve bu süre ertesi malî yıla  taşmış  ise; yıl sonunda yüklenme artığı devredilir ve bu tutarlara ilişkin ödenekler hakkında akreditiflerle ilgili hükümler uygulanır. Devredilen yüklenme artığı karşılığı hizmet ek süre içinde yerine getirilerek kanıtlayıcı belgeleri verildiğinde, tutarı hizmetin yapıldığı yıl bütçesine gider kaydıyla ödenir.             Her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlüdür. Süresi içerisinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında tarihli ve 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.             Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde ön ödeme şekilleri, devir ve mahsup işlemleri, yapılacak ön ödemelerin idareler ve gider türleri itibarıyla miktarı ve oranlarının belirlenmesi, zorunlu hallerde yapılacak harcamalar için ön ödemenin tutarı ve mahsup süresi, mutemetlerin görevlendirilmesi ve diğer işlemlere ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca hazırlanacak ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Diğer kamu idarelerinde ön ödemeye ilişkin usul ve esaslar bu madde hükümleri dikkate alınmak suretiyle ilgili mevzuatlarında düzenlenir.(1)             tarihli ve 3833 sayılı Kanunun avans ve kredi işlemlerine ilişkin hükümleri saklıdır. _______________________ (1) 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, üçüncü fıkranın ikinci cümlesinde yer alan "diğer kamu idarelerinde üst yönetici tarafından ilgili idare bütçesinde açılacak özel bir tertibe" ibaresi, "diğer kamu idarelerinde ise üst yönetici tarafından idare bütçesinin ilgili tertibine" olarak değiştirilmiş; altıncı fıkrada yer alan "ve oranlarının belirlenmesi," ibaresinden sonra gelmek üzere "zorunlu hallerde yapılacak harcamalar için ön ödemenin tutarı ve mahsup süresi," ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir. ÖN ÖDEME USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK’TE, Ön ödeme usul ve esasları hakkında yönetmelik, düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel bütçeli ve özel bütçeli kamu idarelerini kapsamaktadır sayılı 35. maddesine göre sosyal güvenlik kurumlarının ön ödemeye ilişkin esas ve usulleri ilgili mevzuatında düzenlenecektir. Ön ödeme şekilleri ve uygulaması Madde 5 — Ön ödeme, harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla; ilgili kanunlarında öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans verilmek veya kredi açılmak suretiyle yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları yılları merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilir. Avans, işi yapacak, mal veya hizmeti sağlayacak olan kişi veya kuruluşa ödenmek üzere, doğrudan mutemede verilir. Yurtdışı teşkilatının ihtiyaçları için verilen avanslar mutemetler adına mahallindeki banka hesaplarına transfer edilir. Bir mutemede verilecek avans, toplamı bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesine göre belirlenen tutarı aşmamak koşuluyla bütçenin çeşitli tertiplerinden olabilir. İlgili kanunlarına göre, görevlilere yolluk ve diğer giderleri karşılığı ödenecek avanslar kendilerine veya şahsi mutemetlerine verilebilir. Sözleşmesinde belirtilmek ve yüklenme tutarının yüzde otuzunu geçmemek üzere, yüklenicilere teminat karşılığında bütçe dışı avans verilebilir. İlgili kanunların bütçe dışı avans ödenmesine ilişkin hükümleri saklıdır. Kredi, mutemetler adına banka veya aynı idareye hizmet veren muhasebe birimi nezdinde açtırılabilir. Mutemetlerin imza örneği, nezdinde kredi açılan banka veya muhasebe birimine gönderilir. Ön ödemeler hangi iş için verilmiş ise yalnızca o işte kullanılır. Mutemetler avans almadan harcama yapamaz ve kamu idaresi adına harcama yapmak üzere muhasebe biriminin veznesi veya banka hesabından başka hiçbir yerden, hiçbir nam ile para alamazlar. Ön ödeme yapılabilecek gider türleri Madde 6 — Avans verilmek veya kredi açılmak suretiyle yapılabilecek ön ödemeler aşağıda belirtilmiştir. a) Avans verilmek suretiyle yapılacak ön ödemeler: 1) Yılları merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen tutara kadar olan yapım işleri, mal ve hizmet alımları, yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanmasına ilişkin giderler ile benzeri giderler için avans verilebilir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği mutemetlerine, askeri birlik ve kurum mutemetlerine, Milli İstihbarat Teşkilatı mutemetlerine ve mahallinde karşılanacak ihtiyaçları için dış temsilcilik mutemetleri ile Kanuna ekli II sayılı cetvelde sayılan kuruluşlardan özelliği bulunan idarelerin mutemetlerine söz konusu giderler için verilecek avansın üst sınırları, yılları merkezi yönetim bütçe kanununda ayrıca gösterilebilir. Merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen üst sınırlar aşılmamak koşuluyla verilecek avans tutarını kuruluşlar ve/veya harcama türleri itibarıyla belirlemeye Bakanlık yetkilidir. 2) İlgili kanunlarında hüküm bulunması halinde, görevlilere yolluk ve diğer giderleri karşılığı avans verilebilir. Bu avansların tutarı ve mahsup süreleri özel kanunlarındaki hükümlere tabidir. 3) Yetkili mercilerce ödeme gününden önce ödenmesine karar verilen maaş ve ücretler avans olarak verilebilir. 4) Görevlerinin niteliği gereği birliklerince toplu olarak beslenemeyen jandarma erbaş ve erlerine, harçlıkları ve bu harçlıklarla birlikte ödenen diğer hakediş bedelleri ve tayın bedelinin bir aylık tutarı avans olarak ödenebilir. Jandarma İç Güvenlik Birimleri ile gerekli görülen illerin jandarma birliklerine verilecek avans tutarları ve mahsup süresi, görev yapılan bölgedeki doğa koşulları ve diğer zorlayıcı sebepler göz önünde bulundurularak İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlıkça tespit edilir. 5) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bağlısı Ana Ast Komutanları ve bağlı bulunulan Deniz Filoları Muhasebe Yetkilisi ya da ilgili diğer muhasebe birimi muhasebe yetkilisi tarafından her harp gemisi için ayrı ayrı belirlenerek gemi mutemedi kredi cüzdanında gösterilen bir aylık harcama tutarı ve bu gemilerde görevli personelin aylıkları ile diğer giderleri karşılığı tutar, avans olarak ödenir. Gemi harcama yetkilisinin yazılı talebi halinde, gemi mutemedi kredi cüzdanında gösterilen tutar yüzde 15 oranında artırılabilir. Bu tutarın üzerindeki artırmalar Deniz Kuvvetleri bağlısı ilgili Ana Ast Komutanlarının yazılı emri ile olur. b) Kredi açılmak suretiyle yapılacak ön ödemeler: 1) Dairesinin göstereceği lüzum ve harcama yetkilisinin onayı ile mutemetler adına banka veya muhasebe birimi nezdinde kredi açtırılabilir. 2) Kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarınca yabancı ülkelerde yapılacak satınalmalar için, mutemetler adına gerektiğinde yerel bankalardan birinde kredi açtırılabilir. 3) Yabancı ülkelerden yapılacak satınalmalar için, dairesinin göstereceği lüzum üzerine, ilgili mevzuatı gereğince Türkiye’de bankacılık faaliyetine izin verilen banka veya özel finans kuruluşları nezdinde akreditif karşılığı kredi açtırılır. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde akreditif karşılığı krediler merkez birimlerince açılır. Açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesi yıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur. Devredilen akreditif karşılığı kredi artıklarının karşılığı, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, bu Yönetmelik kapsamındaki diğer kamu idarelerinde ise üst yönetici tarafından idare bütçesinin ilgili tertibine ödenek kaydolunur. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince açılacak kredilerden tutarı merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen limiti aşanlar için ayrıca Bakanlık izni aranır. Buna ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Bütçe dışı ön ödemeler Madde 7 — İlgili kanunların bütçe dışı avans ödenmesine ilişkin hükümleri saklı kalmak üzere aşağıda belirtilen hallerde bütçe dışı avans verilmek veya kredi açılmak suretiyle ön ödeme yapılabilir. a) Sözleşmelerinde belirtilmek ve karşılığında aynı tutarda teminat alınmak koşuluyla yüklenicilere; 1) Mal ve hizmet alımlarında yüklenme tutarının yüzde 10’una, yapım işlerinde ise yüklenme tutarının yüzde 15’ine kadar bütçe dışı avans verilebilir. 2) Yukarıda belirtilen oranların üzerinde avans verilmesini zorunlu kılan durumlarda; genel bütçeli idareler için Bakanlığın uygun görüşü, kapsamdaki diğer idareler için ise üst yöneticinin kararı ile ve aşan kısım için T.C. Merkez Bankasının kısa vadeli avanslara uyguladığı oranda faiz alınmak kaydıyla, yüklenme tutarının yüzde 30’unu aşmamak üzere belirlenecek oranda bütçe dışı avans verilebilir. 3) Verilen avanslar karşılığında alınan teminatlar, yüklenicinin talebi halinde mahsup edilen tutarda serbest bırakılır veya iade edilir. b) Özel kanunlarında hüküm bulunması durumunda bütçe dışı avans veya kredi şeklinde ön ödeme yapılabilir. c) Özel kanunlarında öngörülen hükme göre peşin ödenmesi gereken maaş, ücret ve benzeri giderler ile bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi birinci fıkrasının (a) bendinin 4 üncü ve 5 inci alt bentlerinde öngörülen giderlerin ertesi yıl bütçesini ilgilendiren kısmı için bütçe dışı avans verilebilir. Ön ödemelerde mahsup süresi ve sorumluluk Madde 11- Her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında ayrıca belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade ederek hesabını kapatmakla yükümlüdür. Bakanlık, zorunlu hallerde mahsup süresini ayrıca belirlemeye yetkilidir. Mahsup süresi, - Avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne, son ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde; - Sürenin bittiği ayda avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne tekabül eden bir gün yok ise, süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona erer. Harcama yetkilisinin talimatıyla, bu süreler içinde getirilecek harcama belgeleri tutarında yeniden ön ödeme yapılabilir. Bu şekilde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için ön ödeme yapılamaz. Ancak, bakanlıkların yurtdışı teşkilatının ihtiyaçları için verilen avans ve açılan kredilerin mahsubu ve artıklarının iadesinde nakit iadesi yapılmaz, verilecek yeni avans veya açılacak krediden mahsup edilir. Avansın verildiği tarihten önceki bir tarihi taşıyan harcama belgeleri avansın mahsubunda kabul edilemez. Mahsup döneminde verilen harcama belgelerinin de, ön ödemenin yapıldığı tarih ile en geç ait olduğu bütçe yılının son günü arasındaki tarihi taşıması gerekir. Mutemet, işin tamamlanmasından sonra, yukarıdaki bir ve üç aylık sürelerin bitimini beklemeden, son harcama tarihini takip eden üç iş günü içinde ön ödeme artığını iade etmek ve süresinde mahsubunu yaparak hesabını kapatmak zorundadır. Ön ödemenin bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince başka mutemede devredilmesi halinde, devralan mutemedin de, hesabını ön ödemenin ilk mutemede yapıldığı tarihten itibaren, yukarıda belirtilen sürelerde muhasebe yetkilisine vermesi zorunludur. Denetim elemanları, yollukları ve diğer giderleri karşılığı aldıkları avanslara ilişkin harcama belgelerini, takip eden ayın onuncu gününe kadar idarelerine vermek ve varsa avans artığını iade etmekle, idareler de bunu aramakla yükümlüdür. Hakediş tutarının avanstan fazla olması halinde, farkın, ilgili denetim elemanının banka hesabına aktarılması zorunludur. Mutemetlerce süresi içinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kanunen geçerli bir mazereti olmaksızın avanslarını süresinde mahsup etmeyen mutemetler hakkında, ayrıca tabi oldukları personel mevzuatının disiplin hükümlerine göre de işlem yapılır. Kurum içi veya kurum dışından görevlendirilenlere yolluk ve diğer giderleri karşılığı verilen avanslardan süresinde mahsup edilmeyenler hakkında özel kanunlarındaki hükümler uygulanır. Bütçe dışı avansların mahsubu Madde 12 — Bütçe dışı avans ve kredilerin mahsubu aşağıdaki esaslara göre yapılır. a) Yılı içinde sonuçlanacak işler ile ertesi yıla geçen veya gelecek yıllara yaygın yüklenmeler nedeniyle yüklenicilere sözleşmelerine dayanılarak verilen bütçe dışı avansların mahsubunda şartname ve sözleşmelerinde belirtilen esaslara uyulur. b) Özel kanunlarındaki hükümlere göre verilen bütçe dışı avans veya kredi şeklinde ön ödemeler, özel kanunlarında ayrıca belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde belgeleri muhasebe yetkilisine verilmek ve artan tutar iade edilmek suretiyle mahsup edilir. c) Ertesi yıl bütçesinden karşılanmak üzere aylık, ücret ve benzeri hakedişler karşılığı verilen bütçe dışı avansların mahsup edilmesi gereken tarih, bu giderlerin ilgili mevzuatına göre ödenmesi gerektiği tarihtir. Ön ödemelerin yıl sonunda mahsubu Madde 13 — Mutemetler, mali yılın sonunda avanslarda bir aylık, kredilerde üç aylık sürenin dolmasını beklemeksizin, mahsubunu yapmadıkları harcamalara ait belgeleri muhasebe yetkilisine verip, artan tutarı iade ederek hesabını kapatmakla yükümlüdürler. Mali yıl sonuna kadar kapatılmayan veya mahsup döneminde mahsup edileceği idaresince bildirilmeyen ön ödeme tutarı, yıl sonunda mutemet adına ilgili hesaba borç kaydedilerek ön ödeme hesabı kapatılır. Mutemet adına borç kaydedilen tutarlar hakkında muhasebe yönetmeliğinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Ön ödemelerin mahsup dönemine aktarılması Madde 14 — Muhasebe birimine verilen mahsup belgelerinden incelenmesi yıl sonuna kadar tamamlanamayan ön ödeme artıkları mahsup dönemine ödeneği ile birlikte devredilir. Malın teslim alındığı, hizmetin gördürüldüğü veya işin yaptırıldığı, ancak belgelerin mahsup döneminde verileceği, ilgili idare tarafından mali yılın sonuna kadar muhasebe birimine yazılı olarak bildirilen ön ödemeler için de aynı şekilde işlem yapılır. Mahsup döneminde verilen harcama belgelerinin, ön ödemenin yapıldığı tarih ile en geç ait olduğu bütçe yılının son günü arasındaki tarihi taşıması gerekir. Mahsup döneminde de kapatılamayan ön ödeme tutarı, dönem sonunda mutemet adına borç kaydedilerek ön ödeme hesabı kapatılır. Karşılığı ödenekler iptal edilir. Yılı bütçesine gider kaydedilmek üzere geçici ve sürekli görev yolluğu ile buna ilişkin diğer giderler karşılığı verilen avanslardan mali yılın sonuna kadar mahsubu yapılamamış olanlar hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır. Ön ödemenin başka mutemede devri Madde 10 — Harcama yetkilisinin yazılı izniyle mutemet, üzerindeki avans veya adına açılan kredi tutarını başka bir mutemede devredebilir. Avans şeklindeki ön ödemelerin başka bir mutemede devrinde para ve harcama belgelerinin mutemede teslim edildiğine ilişkin tutanak düzenlenir. Devreden mutemetçe tutanak ve harcama yetkilisinin yazılı izni muhasebe yetkilisine ibraz edilerek, avans kaydının yeni mutemet adına yapılması sağlanır. Tutanağın birer nüshası devreden ve devralan mutemede verilir. Kredi şeklindeki ön ödemelerin başka bir mutemede devrinde ise, harcama yetkilisinin yazılı izni ile birlikte yeni mutemedin imza örneği de muhasebe birimine verilerek, kredi kaydının yeni mutemet adına yapılması sağlanır. Banka nezdinde açılan kredilerin devrinde yeni mutemedin imza örneği ayrıca bankaya da gönderilir. (2) Ön ödeme, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde kesin ödeme öncesi avans veya kredi şeklinde yapılan geçici bir ödemedir. Ön ödeme uygulamasında kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak kullanılması ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınması zorunludur. (3) Ön ödeme yapılabilmesi için; a) İlgili kanununda öngörülmüş olması, b) Ön ödeme yapılacak giderin, gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderlerden olması, c) İlgili bütçe tertibinden yeterli ödeneğin harcama biriminde mevcut olması ve bu ödeneğin, ön ödemenin mahsubu yapılana kadar saklı tutulması, ç) Başbakanlık, Bakanlığımız ve ilgili bakanlıklarca yayımlanan tasarruf tedbirleri ve uygulama talimatlarında belirtilen hususlara uyulması, gerekmektedir. /300

69 160- İş Avans Ve Kredileri Hesabı
Mevzuatı gereğince; Harcama yetkilisi mutemetlerine ön ödeme şeklinde verilen avanslar ile adlarına açılan krediler, mahalli giderlere harcanmak üzere kamu idarelerinin yurtdışı teşkilatlarına gönderilen avanslar, madeni para basımı için darphane döner sermayesine verilen avanslar ve jandarma mutemedlerine yiyecek ve yem bedelleri için verilen avanslar ile gemi mutemedlerine aylık ve diğer giderler için verilen avans ve krediler bu hesapta izlenir. 3. Harcama yetkilisi mutemetleri (1) Mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde kesin ödeme öncesi avans veya kredi olarak ön ödeme yapılabilmesi için, harcama yetkililerinin harcama yetkilisi mutemedi görevlendirmeleri gerekir. Harcama yetkilisi mutemedi görevlendirilmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır. (2) Her harcama birimi için bir mutemet görevlendirilmesi asıldır. (3) Aynı harcama birimine bağlı olmakla birlikte, ayrı ayrı hizmet yürütmekte olan veya ayrı ayrı yerlerde bulunan askerî birlik ve askerî kurumlar ile okul, yurt, enstitü, hastane, dispanser ve benzeri birim ve ünitenin her biri için ayrı mutemet görevlendirilebilir. (4) Zorunluluk bulunması halinde harcama yetkilileri; taşıtların akaryakıt, yağ, bakım, onarım ve işletme giderlerinde; bir bütün oluşturmakla birlikte alınacak mal veya yapılacak işle ilgili olarak ayrı yerlerde sonuçlandırılması gereken vergi ve benzeri ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde; alınan mala ilişkin yükleme, boşaltma ve gümrük işlemleri gibi özellik arz eden işlere ilişkin giderlerde ayrı mutemet görevlendirebilir. (5) Verilen avansa ilişkin iş bitirilmeden bir başka iş için kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılması gereken hallerde, ayrı bir harcama yetkilisi mutemedi görevlendirilebilir.

70 160- İş Avans Ve Kredileri Hesabı
Isınmasını elektronik kartlara yüklenen doğalgazla sağlayan DSİ Genel Müdürlüğüne Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş. İşletmesinden gaz alımı için TL kredi açılmış ve kredi tutarından damga vergisinin mahsubu yapıldıktan sonra kalan tutarın ödenmesi için nakit talep edilmiştir. 160 İş Avans ve Kredileri H. 40.000,00 600 Gelirler H. (DV *%0,825) 330,00 325 Nakit Talep ve Tahsisleri 39.670,00 805 Gelir Yansıtma Hes. 800 Bütçe Gelirleri H. Talep edilen nakit Hazinece karşılanmış ve ilgili tutar muhasebe biriminin Merkez Bankası hesabına gelmiştir. 102 Banka H. 39.670,00 510 Nakit Hareketleri H.

71 160- İş Avans Ve Kredileri Hesabı
Banka hesabına gelen tutarın ilgili Başkent Doğalgaz Dağıtım AŞ’nin hesabına aktarılması için gönderme emri düzenlenmiştir. 325 Nakit Talep ve Tahsisleri H. 39.670,00 103 Verilen Çek ve Gönderme Emirleri H. Gönderme emri tutarının ilgilinin hesabına geçtiğine ilişkin hesap özet cetveli muhasebe birimine gelmiştir. 103 Verilen Çek ve Gönderme Emirleri H. 39.670,00 102 Banka H.

72 160- İş Avans Ve Kredileri Hesabı
Kredili alım işlemi tamamlanmış ve mahsup evrakı, kredi işlemini yürüten personelce 3 ay içerisinde DSİ Genel Müdürlüğü Muhasebe Birimine ödeme emri belgesi ekinde teslim edilmiştir. 630 Giderler H. 40.000,00 160 İş Avans ve Kredileri H. 830 Bütçe Giderleri H. 835 Gider Yansıtma H.

73 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR DSİ ile yıllara sari baraj yapım ihalesini üstlenen müteahhit firma arasında 2010 yılında TL lik (KDV hariç) sözleşme imzalanmıştır ve yüklenici firmadan kesin teminat olarak TL tutarında banka teminat mektubu alınmıştır. 920 Gider Taahhütleri H. ,00 921 Gider Taahhütleri Karşılığı H. 910 Teminat Mektupları H. 54.000,00 911 Teminat Mektupları Emanetleri H.

74 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR İşe ilişkin TL tutarındaki ilk hakediş ( TL+ %18 KDV) aynı yıl tahakkuka bağlanarak muhasebe birimine getirilmiş olup, tahakkuk tutarından yasal kesintiler yapıldıktan sonra kalan miktarın ödenebilmesi için Hazineden nakit talebinde bulunulmuştur. 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar H. ,00 600 Gelirler H. (GV *%3)* 15.000,00 Gelirler H. (DV *%0,825) 4.125,00 Gelirler H. (1/6 KDV Tevkifatı)** 325 Nakit Talep ve Tahsisleri H. ,00 830 Bütçe Giderleri H. 835 Gider Yansıtma H. 805 Gelir Yansıtma H. 34.125,00 800 Bütçe Gelirleri H. *Gelir Vergisi Kanununun 42’inci maddesi kapsamına giren işler dolayısıyla ödenen istihkak bedellerinden 2006/11449 sayılı BKK ile % 3 gelir vergisi tevkifatı uygulanacaktır. **KDV Tevkifatı uygulanacak işlemler (99 Seri No’lu KDV Genel Tebliği) 921 Gider Taahhütleri Karşılığı H. ,00 920 Gider Taahhütleri H.

75 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR İşe ilişkin TL tutarındaki son hakediş ( TL+ %18 KDV) yılında muhasebe birimine getirilmiştir. Tahakkuk tutarından yasal kesintiler yapıldıktan sonra TL lik tutar için Hazineden nakit talebinde bulunulmuştur. Kalanı ise nakit yetersizliği sebebiyle ödenemediğinden bütçeye emanet alınmıştır. 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar H. ,00 600 Gelirler H. (GV *%3)* 12.000,00 Gelirler H. (DV *%0,825) 3.300,00 Gelirler H. (1/6 KDV Tevkifatı)** 325 Nakit Talep ve Tahsisleri H. ,00 320 Bütçe Emanetleri H. ,00 830 Bütçe Giderleri H. 835 Gider Yansıtma H. 805 Gelir Yansıtma H. 27.300,00 800 Bütçe Gelirleri H. *Gelir Vergisi Kanununun 42’inci maddesi kapsamına giren işler dolayısıyla ödenen istihkak bedellerinden 2006/11449 sayılı BKK ile % 3 gelir vergisi tevkifatı uygulanacaktır. **KDV Tevkifatı uygulanacak işlemler (99 Seri No’lu KDV Genel Tebliği) 921 Gider Taahhütleri Karşılığı H. ,00 920 Gider Taahhütleri H.

76 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR İşin geçici kabulü yapılmıştır. 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri H. (Barajlar) ,00 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar H. Geçici kabul işlemi tamamlandıktan ve 4735 Sayılı Kamu Sözleşmeleri Kanununda sayılı şartlar yerine getirildikten sonra kesin teminat firmaya iade edilmiştir. KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi         Madde 13- Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;         a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve  kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,         b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı,         Yükleniciye iade edilir.         Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.         İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.         İade edilemeyen teminatlar         Madde üncü maddeye göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir. 911 Teminat Mektupları Emanetleri H. 54.000,00 910 Teminat Mektupları H.

77 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR Maliye Bakanlığı ek hizmet binası yapım işini TL bedelle üstlenen X Limited Şirketi ile bakanlık arasında yıllara sari bir sözleşme imzalanmıştır. 920 Gider Taahhütleri H. ,00 921 Gider Taahhütleri Karşılığı H. Firmanın kesin teminat olarak idareye verdiği İş Bankasına ait TL tutarındaki teminat mektubu idarece bankadan alınan teyit yazısı ile birlikte muhasebe birimine gönderilmiştir.. KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi         Madde 13- Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;         a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve  kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,         b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı,         Yükleniciye iade edilir.         Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.         İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.         İade edilemeyen teminatlar         Madde üncü maddeye göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir. 910 Teminat Mektupları H. (01.01.Banka Teminat Mektupları) 30.000,00 911 Teminat Mektupları Emanetleri H.

78 333-Emanetler Hesabı Muhasebe birimlerince mevzuatı gereği emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlar ile bunlardan yapılan ödeme, iade ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır. EMANET OLARAK TAHSİL EDİLENLERDEN BAZILARI: Pansiyon %12 Vekalet ücretleri hisseleri İLKSAN kesintileri Ordu yardımlaşma kurumu kesintileri Özel gelirler ve fonlardan yapılacak iadeler, Resmi daire ve kurumlara ait 6183 sk göre tahsil edilen emanetler Yüksek ögernim kurumu borcu Resmi daire ve kurumlara ait emanetler Vergi gelirlerinden yapılacak iadeler

79 333-Emanetler Hesabı 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun 17’inci maddesi uyarınca, soruşturma ve infaz işlemiyle görevlendirilen kadastro memurunun yevmiye ve yol giderlerine karşılık Çorum Muhasebe Müdürlüğü veznesine 60 TL yatırılmıştır. 100 Kasa H. 60,00 333 Emanetler H. İlgili tutar daha sonra görevlendirilen memura ödenmiştir. 333 Emanetler H. 60,00 100 Kasa H. 59,51 600 Gelirler H. (60*%0,825) 0,49 805 Gelir Yansıtma H. 800 Bütçe Gelirleri H. /300

80 333-Emanetler Hesabı Maltepe Vergi Dairesi müdürlüğünce X Ltd Şti.’ne 8.000’TL ihracatta KDV iadesi tahakkuk ettirilmiştir. 630 Giderler H. 8.000,00 333 Emanetler H. 810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler H. 805 Gelir Yansıtma H. Emanete alınan tutar ilgili şirketin muaccel hale gelen başka bir borcu olmadığı anlaşıldıktan sonra iade edilmiştir. 333 Emanetler H. 8.000,00 103 Verilen Çek ve Ödeme Emr.H /300

81 333-Emanetler Hesabı Aylık 2.500,00 Ek Gösterge 1.900,00 Temel Maaş 7.500,00 Kıdem Aylığı 390,00 Aile Yardımı 700,00 Yan Ödeme 540,00 Özel Hizmet Tazminatı 20,700,00 Emeklilik Keseneği 4.500,00 Tahakkuk Toplamı 38.730,00 Gelir Vergisi 1.100,00 Damga Vergisi 190,00 Emeklilik Keseneği %20 Emeklilik Keseneği %16 3.600,00 Kefalet Aidatı 125,00 Sendika Aidatı 295,00 İcra Kesintisi 300,00 Tahsildar C’nin Osmancık Malmüdürlüğüne olan kişiborcu kesintisi 100,00 Kesinti Toplamı 10.210,00 Ödenecek Tutar 28.520,00 Sungurlu Vergi Dairesi Müdürlüğü Personelinin Temmuz Ayı Maaş bordrosu muhteviyatı kayda alınmış ve ödenecek tutar Gönderme Emri Belgesi ile G Bankasındaki maaş hesabına aktarılmıştır. Personel maaşları ödenirken mevzuatı gereğince icra kesintisi,sendika aidatı,nafaka,ilaç bedellerine katılma payı,vb. tutarlar personel maaşlarından kesilerek emanetler hesabının ilgili alt koduna kaydedilir.belirlenen sürelerde ilgili kişi veya kuruluşların hesabına aktarılır. /300

82 Ödeme Emri Belgesinde yer alacak hesaplar yandaki gibi olacaktır.
333-Emanetler Hesabı 630 Giderler H. 38.730,00 325 Nakit Talep Ve Tahsisleri H. 28.520,00 600 Gelirler H. 1.100,00 190,00 362 Fonlar ve Diğer Kamu İdareleri Adına Yapılan Tahsilatlar H. 125,00 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri H. 4.500,00 3.600,00 333 Emanetler H. 100,00 Emanetler H.(Sendika Aidatı) 295,00 Emanetler H. (İcra Kesintisi) 300,00 830 Bütçe Giderleri H. 12.290,00 21.240,00 700,00 835 Gider Yansıtma Hesapları 805 Gelir Yansıtma H. 1.290,00 800 Bütçe Gelirleri H. Ödeme Emri Belgesinde yer alacak hesaplar yandaki gibi olacaktır. /300

83 Devlet Muhasebesi III Faaliyet Hesapları 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 51’inci Maddesi: Kamu gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri malî yılın hesaplarında gösterilir. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 506’ıncı maddesi: Faaliyet gelir ve giderleri tahakkuk ettirildikleri mali yılın hesaplarında gösterilir. Tahakkuk esaslı muhasebe uygulamasında, idarenin faaliyet dönemi içinde gerçekleştirilen bütün mali işlemleri; ‘Bütçe ile ilgili olsun ya da olmasın ve nakit hareketinin varlığına bağlı kalınmaksızın’ kaydedilir.

84 Devlet Muhasebesi III Faaliyet Hesapları Faaliyet Hesapları; kamu idarelerinin faaliyet dönemi süresince tahakkuk eden her türlü gelir ve giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi ve faaliyet sonuçlarının üretilmesi için kullanılır. Tahakkuk esaslı muhasebe sisteminin faaliyet hesaplarına yüklemiş olduğu işlevlerin gerçekleştirilmesi amacıyla bu ana hesap grubu şu şekilde bölümlenmiştir: 6 FAALİYET HESAPLARI 60 Gelir Hesapları 600 Gelirler Hesabı 61 İndirim, İade ve İskonto Hesapları 610 İndirim, İade ve İskonto Hesabı 63 Gider Hesapları 630 Giderler Hesabı 69 Faaliyet Sonuçları 690 Faaliyet Sonuçları Hesabı

85 Devlet Muhasebesi III 8 Bütçe Hesapları Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 506’ıncı Maddesi: Bütçe gelirleri nakden veya mahsuben tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir. Bütçe hesapları ana hesap grubu, kamu idarelerinin bütçe gelir ve bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya uygun olarak izlenmesi ve bütçe uygulama sonuçlarının üretilmesi için kullanılır. Bütçe hesapları ana hesap grubu; bütçe gelir hesapları, bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları, bütçe gider hesapları ve bütçe uygulama sonuçları hesap grupları şeklinde bölümlenmiştir.

86 8 Bütçe Hesapları 8 BÜTÇE HESAPLARI 80 Bütçe Gelir Hesapları 800
Bütçe Gelirleri Hesabı 805 Gelir Yansıtma Hesabı 81 Bütçe Gelirlerinden Ret Ve İade Hesapları 810 Bütçe Gelirlerinden Ret Ve İadeler Hesabı 83 Bütçe Gider Hesapları 830 Bütçe Giderleri Hesabı 831 Ödeneğine Mahsup Edilecek Harcamalar Hesabı 833 Bütçeden Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı 834 Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı 835 Gider Yansıtma Hesapları 89 Bütçe Uygulama Sonuçları 895 Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı

87 9 Nazım Hesaplar 9 NAZIM HESAPLAR 90 Ödenek Hesapları 91
Devlet Muhasebesi III 9 Nazım Hesaplar 9 NAZIM HESAPLAR 90 Ödenek Hesapları 91 Nakit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet Hesapları 92 Taahhüt Hesapları 93 Verilen Garanti Hesapları 94 Değerli Kağıt ve Özel Tahakkuk Hesapları 95 Dış Borçlanma ile İlgili Nazım Hesaplar 99 Diğer Nazım Hesaplar

88 Yönetim Dönemi Yönetim Dönemi, bir malî yılın başından sonuna kadar yapılan bütün işlemler ile malî yıl geçtikten sonra, mahsup dönemi içinde önceki malî yıla ilişkin olarak yapılan mahsup işlemlerini kapsar. Yönetim Dönemi Hesabı, yönetim döneminde yapılan bütün malî işlemleri kapsayan malî tablo, defter ve cetveller ile sayım tutanaklarından oluşur. Görev başındaki muhasebe yetkilisi tarafından düzenlenen yönetim dönemi hesabı, mahsup dönemini takip eden bir aylık süre içinde mevzuatında belirtilen yetkili mercilere verilir. Yönetim dönemi hesabı dosyasının bir örneği de muhasebe biriminde muhafaza edilir.

89 Yönetim Dönemi Düzenlenen yönetim dönemi hesabı defter, cetvel ve tabloları ile bu Yönetmelik uyarınca düzenlenmesi gereken yıl sonu sayım tutanakları, mahsup dönemi sonu itibarıyla görev başında bulunan muhasebe yetkilisi tarafından yönetim dönemi hesabı adı altında oluşturulacak bir dosya ile en geç mahsup dönemini izleyen bir ay içinde Sayıştay Başkanlığına gönderilir. Ancak, hesapları yerinde incelemeye alındığı duyurulan muhasebe birimleri, Sayıştay’a gönderecekleri yönetim dönemi hesabı dosyasını, görevli Sayıştay denetçisine teslim etmek üzere aylık hesap belgeleri, cetvel ve tablolarla birlikte muhasebe biriminde bekletir.

90 Devlet Muhasebesi III Mali Tablolar Mali Tablolar, muhasebe sistemi içinde kaydedilen ve toplanan bilgilerin, belirli zaman aralıklarıyla bu bilgileri kullanacak olan kişilere iletilmesini sağlayan araçlar olup kurumsal birimlerin mali yapıları hakkında bilgi vermektedirler. Kaynaklarının dağılımı ve kullanımını, Faaliyetlerinin nasıl finanse edildiği ve nakit ihtiyacının nasıl karşılandığını, Faaliyetlerini finanse edebilme ve sorumlulukları ile taahhütlerini yerine getirebilme yeteneğini, Mali durumu ve mali durumundaki değişiklikleri, Faaliyetlerindeki performans, etkinlik ve başarısını, Kendilerine sağlanan kaynakları bütçelerine uygun ve yasal şekilde kullanıp kullanmadıklarını, Mali işlemlerinde saydam olup olmadıklarını ve hesap verilebilirliğini göstermek amacıyla kullanılır.

91 Mali Tablolar MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE SIRALANAN MALİ TABLOLAR a) Mizan cetveli b) Bilanço c) Faaliyet sonuçları tablosu ç) Bütçe uygulama sonuçları tablosu d) Nakit akım tablosu e) Malî varlık ve yükümlülükler değişim tablosu f) İç borç değişim tablosu g) Dış borç değişim tablosu ğ) Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler tablosu h) Gelirlerin ekonomik sınıflandırılması tablosu ı) Giderlerin kurumsal sınıflandırılması tablosu i) Giderlerin fonksiyonel sınıflandırılması tablosu j) Giderlerin ekonomik sınıflandırılması tablosu k) Bütçe gelirlerinin ekonomik sınıflandırılması tablosu l) Bütçe giderlerinin kurumsal sınıflandırılması tablosu m) Bütçe giderlerinin fonksiyonel sınıflandırılması tablosu n) Bütçe giderlerinin finansal sınıflandırılması tablosu o) Bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırılması tablosu ö) Bütçe giderleri ve ödenekler tablosu

92 TEŞEKKÜRLER