STRATEJİK PLANLAMA VE YÖNETİMİ

... konulu sunumlar: "STRATEJİK PLANLAMA VE YÖNETİMİ"— Sunum transkripti:

1 STRATEJİK PLANLAMA VE YÖNETİMİ
Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü,KIRKLARELİ

2 YASAL DAYANAK Stratejik Plan ve Performans Planına Atıfta Bulunulan Kanunlar 24/12/2003 tarih ve 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu. 04/03/2005 tarih ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu                          22/12/2005 tarih ve 5436 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. 26/05/2006 tarihli Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. DPT Kılavuzu Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

3 5018 Sayılı Kanunun Genel İşleyiş Modeli
Politika ve önceliklerin belirlenmesi Kaynak ve stratejilerin ortaya konulması Bütçenin belirlenen stratejik önceliklere göre hazırlanması Bütçenin stratejik amaçları gerçekleştirecek şekilde uygulanması Faaliyetlerin kontrolü ve işlemlerin muhasebeleştirilmesi Hizmet etkinliğinin ölçülmesi ve raporlanması Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

4 Strateji Geliştirme Başkanlığı MEB 4
Hükümet Politikaları Ülke Düzeyi Kalkınma Planı ve Yıllık Programlar Orta Vadeli Program Orta Vadeli Mali Plan Orta ve Uzun Dönemli İdare Stratejik Planı İdare Performans Programı Harcama Birimi A Performans Programı Harcama Birimi B Performans Programı Kamu İdaresi Düzeyi İdare Bütçesi 1 Yıllık Uygulama (Faaliyet ve Projeler) Uygulama (Faaliyet ve Projeler) Harcama Birimi A Faaliyet Raporu Harcama Birimi B Faaliyet Raporu İdare Faaliyet Raporu Performans Değerlendirmesi (Kurum İçi Değerlendirme Kurum Dışı Değerlendirme) Performans Denetimi (İç Denetim ve Sayıştay) Strateji Geliştirme Başkanlığı MEB 4

5 STRATEJİ NEDİR? Belirlenen bir amaca veya hedefe ulaşabilmek üzere metot geliştirebilme becerisi Hedefe,hızlı,farklı, yaratıcı çözümler üreterek ulaşmak Kazanma oyunu Kafalarımız içinde oluşan uzlaşıları kırmak sureti ile başarıyı yakalamaktır. Ulaşmaya değer bir gelecek için bugünden çalışmaktır. Önemli olan avantajlarımız değil bunları nasıl kullandığımızdır. Amaçlanan geleceğe ulaşabilmek için Güçleri ve Zaafları, Fırsatları ve Tehditleri bir kaldıraç olarak kullanabilmektir. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

6 Zayıf yönlerinizden yakınmayın...
Kuvvetli yönlerinize konsantre olun. 6 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

7 Bir konunun stratejik olabilmesi için;
Önemli sorunları içermelidir Uzun vadeli bakışla oluşturulmuş işbirliği Riskleri yönetmemizi sağlamalı Oyun teorisine uygun Kaynak temini ve kullanımını göstermesi Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

8 Yönetim biliminde strateji, “bir organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar”
Bugünden geleceğe doğru bir planlama değil, gelecekten bugüne doğru bir planlama vardır. Stratejik yönetim, stratejik planlama ve denetimi de kapsayacak şekilde, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu ifade eder (DPT). Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

9 Nerede olmayı hayal ediyoruz?
Stratejik Amaçlar 5 yıl sonra nerede olmak istiyoruz? Mevcut Durum Analizi Şu anda neredeyiz? Vizyon Nerede olmayı hayal ediyoruz? Misyon Neden varız? Yıllık hedefler 1 2 3 4 5 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

10 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

11 1. Planlama Kontrol Stratejik planı hazırla Plan sonuçlarını kontrol et 2. Uygulama Karşılaştırma Stratejik planı uygula Planı elde edilen sonuçlarla karşılaştır. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

12 Kuralcı ve bürokratik içe dönüklük
GELENEKSEL ANLAYIŞ Merkezi planlama Merkezden yönetim Hiyerarşik yönetim Kuralcı ve bürokratik içe dönüklük Girdi odaklı Mevzuata uygunluk denetimi MODERN ANLAYIŞ Stratejik planlama Yerinden yönetim Katılımcı ve paylaşımcı yönetim Saydam ve hesap verebilir Çıktı ve hedef odaklı Performans denetimi Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

13 Kuyuyu, susamadan önce kaz.
13 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

14 Stratejik planlama = geleceğin haritalanması
Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

15 Stratejik Plan - Stratejik yönetim
Kaynakları etkin, verimli ve ekonomik kullanmak amaçlanmaktadır. Stratejik yönetimin aracıdır. Stratejik Plan - Stratejik yönetim A: İşi doğru yapma B: Doğru işi yapma A: Etkinlik B: Etkililik Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

16 Etkinlik: Girdi-çıktı ilişkisi- çıktıların elde edilmesinde girdilerin nasıl kullanıldığı
Etkililik: Önceden belirlenmiş amaçlara ulaşma düzeyi- çıktılarla elde edilen sonuçlar Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

17 Kişi kendi parasını harcıyorsa, fiyat da önemlidir, kalite de...
Başkasının parasını kendisi için harcıyorsa, fiyat önemli değildir... Kalite ise önemlidir. Kendi parasını başkası için harcıyorsa, fiyat önemlidir Kalite önem taşımaz... Başkasının parasını başkası için harcıyorsa, fiyat da kalite de önemli değildir.... Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

18 Kuruma olan faydaları Kamuya olan faydaları Bilimsel yönetim
Planlı yönetim Hesap verme Kamuya olan faydaları Yönetişim Beklentilere uygun olarak yönetim Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

19 Bulunduğumuz nokta ile ulaşmayı arzu ettiğimiz durum arasındaki yoldur.
2011 2015 2012 2013 2014 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

20 Sonuçların planlanmasıdır, Değişimin planlanmasıdır, Gerçekçidir,
Kaliteli yönetimin aracıdır, Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur, Katılımcı bir yaklaşımdır. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

21 4N dir. Günü kurtarmaya yönelik değildir, Bir şablon değildir,
Salt bir belge değildir, Sadece bütçeye dönük değildir. 4N dir. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

22 Nereye ulaşmak istiyoruz? Nasıl ulaşabiliriz?
Neredeyiz? Nereye ulaşmak istiyoruz? Nasıl ulaşabiliriz? Nasıl ölçer ve değerlendiririz? Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

23 Plan ve Program GZFT Analizi Hedef Kitle / İlgili Tarafların Belirlenmesi Durum Analizi NEREDEYİZ? Kuruluşun Varoluş Gerekçesi Temel İlkeler Varoluş Sebebi ve İlkeler (Misyon) NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ? Arzu Edilen Gelecek Arzu Edilen Gelecek (Vizyon) Orta Vadede Ulaşılacak Amaçlar Ölçülebilir Hedefler Stratejik Amaç ve Hedefler Amaç ve Hedeflere Ulaşma Yöntemleri Detaylı İş Planları Maliyetlendirme Faaliyet ve Projeler GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞIRIZ? Raporlama Karşılaştırma İzleme BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER ve ÖLÇEBİLİRİZ? Geri Besleme Ölçme Yöntemlerini Belirlenmesi Performans Göstergeleri Performans Yönetimi Değerlendirme ve Performans Ölçümü

24 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

25 5 YILLIK TAHMİNİ MALİYET
DURUM ANALİZİ (ÖZET) MİSYON VİZYON DEĞERLER AMAÇLAR HEDEFLER STRATEJİLER 5 YILLIK TAHMİNİ MALİYET Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

26 Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

27 Çalışmaların sahiplenilmesinin sağlanması Organizasyonun oluşturulması
İhtiyaçların tespit edilmesi İş planı Hazırlık programı Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

28 Kuruluşun üst yöneticisi Stratejik planlama ekibi
Koordinatör birim Kuruluşun üst yöneticisi Stratejik planlama ekibi Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

29 Kuruluşa yönelik Kişilere yönelik Sürece yönelik
Planlamanın planlaması: temel sorular-3 Kişilere yönelik: Organizasyon: planlama nasıl yönetilecek: takımda kimler olacak? Çalışanlar hangi aşamada nasıl katkıda bulunacak? Dışarıdan destek/danışmanlık/hizmet ne ölçüde alınacak? Kuruluşa yönelik Kişilere yönelik Sürece yönelik Planlamanın planlaması: temel sorular-2 Planlamanın planlaması: temel sorular-4 Kuruluşa yönelik: Yöneticilerin desteği var mı? Kuruluşun geleceği hakkında kararlar alma isteği var mı? Stratejik plan geliştirebileceğine inanç var mı? Sürece yönelik: Çalışmaya ne kadar vakit ayrılacak? Nasıl bir uygulama modeli öngörülecek: hangi aşamalar gerçekleştirilecek? Hangi çıktılar/sonuçlar elde edilecek? Şükrüye AKAN, Stratejik Planlama Koordinatörü

30 Eğitim ihtiyacı Danışmalık ihtiyacı Veri ihtiyacı Mali kaynak ihtiyacı
(NEREDEYİZ)? DURUM ANALİZİ Eğitim ihtiyacı Danışmalık ihtiyacı Veri ihtiyacı Mali kaynak ihtiyacı Strengths Güçlü yönler, Weaknesses Zayıf yönler, Opportunities Fırsatlar, Threats Tehditler SONUÇTA NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?/GELECEĞE BAKIŞ - MİSYON VE İLKELER -VİZYON - STRATEJİK AMAÇ VE HEDEFLER Şükrüye AKAN, Stratejik Planlama Koordinatörü

31 + - SWOT NEDİR? Strengths (Güçlü Yönler) Weaknesses (Zayıf Yönler)
İçsel Unsurlar Opportunities (Fırsatlar) Threats (Tehditler) Dışsal Unsurlar Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

32 Güçlü Yönler Zayıf Yönler Korunacak Tedbir alınacak
Teknik, mali, bilgi gibi faktörler açısından kontrol edilebilen unsurlardır. Bu nedenle müdahale mümkün alanlardır. Operasyon alanlarıdır. Ön plana çıkartılacak Korunacak Güçlü Yönler Giderilecek Tedbir alınacak Zayıf Yönler Organizasyon Yapısı ve Yönetsel kapasite Programlama kapasitesi Finansal kapasite Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

33 İzleme, dikkate alma ve karar verme alanlarıdır.
Sosyolojik, ekonomik, demografik, iklimsel, ticari ve benzeri durumları içeren unsurlardır. Bu nedenle incelenen örgütün, sistemin, projenin dışında kontrol edilemeyen unsurlardır. İzleme, dikkate alma ve karar verme alanlarıdır. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

34 SWOT (GZFT) ANALİZİ Kuruluş İçi Analiz Güçlü Yönler Zayıf Yönler
Tehditler Fırsatlar GZFT analizi, güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler arasında ilişki kurulması ve stratejilerin geliştirilmesine temel teşkil eder. Kurumu temsil eden bir grup kurumun güçlü ve zayıf yanlarını tespit etmesi gerekir. BİR ÖZELİK KURUMUN HEM GÜÇLÜ YANI HEMDE ZAYIFYANI OLABİLİR. ÖR: Kurumun bir kamu kurumu olması hem zayıf yön hemde güçlü yön olabilir Çevre Analizi Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

35 Yalnız çalışan, sadece toplar.
Ekiple çalışan ise çarpar.

36 Stratejik Planlamanın Genel Yapısı
Hazırlık Çalışmaları Durum Analizi Stratejik Plan (5 Yıllık) Performans Programı (1 Yıllık) Faaliyet Raporu (1 Yıllık) Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

37 STRATEJİK YÖNETİM SİSTEMİ
PLAN VİZYON STRATEJİK AMAÇ ( UZUN VADELİ ) MİSYON STRATEJİK HEDEF ( ORTA VADELİ ) PERFORMANS PROGRAMI PERFORMANS GÖSTERGELERİ PERFORMANS HEDEFİ ( YILLIK ) FAALİYET VE PROJELER İZLEME FAALİYET RAPORU (PB değerlendirmesidir) DEĞERLENDİRME GÖZDEN GEÇİRME

38 STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ
Faaliyet / Proje Performans Hedefi 1.1.1 Maliyet Harcama Birimi A Faaliyet / Proje Performans Hedefi 1.1.2 Stratejik Hedef 1.1 Performans Hedefi 1.2.1 Faaliyet / Proje Harcama Birimi B Maliyet Performans Hedefi 1.2.2 Faaliyet / Proje Stratejik Amaç 1 T E M A Performans Hedefi 2.1.1 Faaliyet / Proje Harcama Birimi A Maliyet Performans Hedefi 2.1.2 Faaliyet / Proje Stratejik Hedef 1.2 Performans Hedefi 2.2.1 Faaliyet / Proje Harcama Birimi B Maliyet Performans Hedefi 2.2.2 Faaliyet / Proje Stratejik Plan Performans Programı Bütçe

39 BÜTÇELENDİRMENİN ÖNEMİ
Şeffaflık Sağlar İkili Bir yol Sunar Yardımcı Bir Araçtır Gösterge ve Kontrol Aracıdır Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

40 BÜTÇELENDİRMENİN ÖNEMİ
Şeffaflık Sağlar : Mali saydamlık 5018 sK MADDE 7.- Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında denetimin sağlanması amacıyla kamuoyu zamanında bilgilendirilir… Mali saydamlığın sağlanması için gerekli düzenlemelerin yapılması ve önlemlerin alınmasından kamu idareleri sorumlu olup, bu hususlar Maliye Bakanlığınca izlenir. Stratejik planda ortaya koyulan ayrıntılı maliyetler ve kaynaklar ile kamuoyu tam olarak bilgilendirilir. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

41 BÜTÇELENDİRMENİN ÖNEMİ
İkili Bir Yol Sunar Ne kadar bütçeye ihtiyacımız olduğunu veya Eldeki bütçeyle neler yapabileceğimizi gösterir. İşe Göre Para ? Paraya Göre İş ? Herhangi birinin seçimi sadece kendimizi kısıtlamamızı sağlayacaktır. Stratejik Planlama kavramı bu iki soruyu birleştirmek anlamına gelmektedir. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

42 BÜTÇELENDİRMENİN ÖNEMİ
Yardımcı Bir Araçtır Kaynak dağılımı ve Maliyetlendirme aşamasında faaliyetler bölünürler. Bu sayede karşılaştırmalar (fayda-maliyet) yapılabilir. Ayrıca bu durum ayrıntılara inmeyi zorunlu hale getirir. Önceliklerimizi belirlememize yardımcı olur. Maliyetlendirme yapıldıktan sonra; Amaç-Maliyet, Hedef-Maliyet, Faaliyet-Maliyet analizleri yaparız ve önceliklerimizi buna göre belirleriz. Uygulama sonuçlarının alınması, karşılaştırılmalar ve kontroller yapılmasında yardımcı bir araçtır. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

43 BÜTÇELENDİRMENİN ÖNEMİ
Gösterge ve Kontrol aracıdır Stratejik planlama yapan birimler arası karşılaştırmalar yapılmasına olanak sağlar. Performans ölçümleri için önemli bir göstergedir. Planın uygulanmasında kontrolü daha rahat yapabilmemize imkan tanır. Sorumlulukları ve Sorumluları net bir şekilde belirlememize olanak sağlar. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

44 BAŞARIMIZI NASIL ÖLÇERİZ?
İZLEME DEĞERLENDİRME PERFORMANS ÖLÇÜMÜ FAALİYET RAPORU(1 Yıllık) Performans Programı(1 Yıllık) Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

45 DPT NASIL DEĞERLENDİRECEK?
Kamu idarelerinin stratejik planlarını değerlendirilmek üzere Müsteşarlığa (DPT) göndereceği” hükmü yer almaktadır. Maddenin ikinci bendinde Müsteşarlığın planları hangi hususlar açısından değerlendireceğine dair bilgiler verilmektedir. Buna göre; a) Kalkınma planı, orta vadeli program ve faaliyet alanı ile ilgili diğer ulusal, bölgesel ve sektörel plan ve programlara uygunluk, b) Yönetmelikte, Kılavuzda ve stratejik planlamaya ilişkin diğer rehberlerde belirtilen usul ve esaslara uygunluk, c) Stratejik planda yer alan misyon, vizyon, amaç ve hedeflerin birbirleri ile bağlantıları ve kavramsal tutarlılık, ç) Diğer idarelerin stratejik planları ile uyum ve tutarlılık konuları, değerlendirmede esas alınacak başlıkları oluşturmaktadır. İdarelerin stratejik planları için değerlendirme raporu hazırlanmasının temel amacı, kamu yönetimi reformu kapsamında yeni bir araç olarak benimsenen stratejik planlama ve stratejik yönetime geçişte kamu idarelerine geri bildirimde bulunarak “destek” sağlamak olup, raporda yer alan değerlendirmelerin kuruluş stratejik planının revizyonunda, planlama çalışmalarının ilerleyen aşamalarında veya gelecekteki planlama çalışmalarında değerlendirilebileceği ve planların geliştirilmesi/iyileştirilmesi amacıyla dikkate alınabileceği düşünülmektedir. Değerlendirme konuları incelenirken yukarda yer verilen yönetmelik maddeleri üzerinden gidilecek ve her maddenin sonunda da bahsi geçen diğer dokümandaki ilgili sorulara yer verilecektir. “Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program ve Faaliyet Alanı ile İlgili Diğer Ulusal, Bölgesel ve Sektörel Plan ve Programlara Uygunluk” açısından yapılacak değerlendirmede stratejik planların üst politika metinleriyle olan uyum ve tutarlılığı gözetilecektir. İdare stratejik planlarının, bu üst plan ve programların amaç ve hedeflerine ulaşılmasında nasıl katkı sağlayacağı konusu incelenecektir. Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

46 Yöneticinin Sorumluluğu
Çalışmaları organize etme Çalışmaları denetleme Kritik konuları planlama ve yönlendirme Gelişmeleri her üç ayda bir izleme ve ara raporlar alma Göstergeleri izleme Yıl sonu faaliyet raporlarını hazırlatma Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü

47 “Eylem olmadı mı vizyon bir rüyadır
“Eylem olmadı mı vizyon bir rüyadır. Vizyon olmadan eylem vakit geçirmektir. Eyleme sahip bir vizyon ise dünyayı değiştirmektir” TEŞEKKÜRLER… Şükrüye AKAN Stratejik Planlama Koordinatörü