Mecburi Hizmette Uzmanlık ve Sorunlar

... konulu sunumlar: "Mecburi Hizmette Uzmanlık ve Sorunlar"— Sunum transkripti:

1 Mecburi Hizmette Uzmanlık ve Sorunlar
Dr. Yusuf Taner KAFADAR

2 TÜRKİYE'DE KADIN DOĞUM ASİSTANLARININ GÜNCEL SORUNLARI
Yusuf Taner KAFADAR1, Funda GÖDE2, Cansun DEMİR3, Ali BALOĞLU4 1 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Adana 2 Özel Sada Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, İzmir 3 Özel Acıbadem Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, Adana 4 Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Hatay Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2013; Cilt: 10, Sayı: 1, Sayfa:

3 Kanunun Tam Metini 05/07/2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
SAĞLIK HİZMETLERİ TEMEL KANUNU, SAĞLIK PERSONELİNİN TAZMİNAT VE ÇALIŞMA ESASLARINA DAİR KANUN, DEVLET MEMURLARI KANUNU VE TABABET VE ŞUABATI SAN’ATLARININ TARZI İCRASINA DAİR KANUN İLE SAĞLIK BAKANLIĞININ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Kanun No Kabul Tarihi :

4 Altıncı grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerlerinde 300,
İlgili mevzuata göre yurt içinde veya yurt dışında öğrenimlerini tamamlayarak tabip, uzman tabip ve yan dal uzmanlık eğitimini tamamlayarak uzman tabip unvanını kazananlar, her eğitimleri için ayrı ayrı olmak kaydı ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından hazırlanan İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında yer alan; Altıncı grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerlerinde 300, Beşinci grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerleri ile altıncı grup ilçe merkezlerinde 350, Dördüncü grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerleri ile beşinci grup ilçe merkezlerinde 400, Üçüncü grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerleri ile dördüncü grup ilçe merkezlerinde 450, İkinci grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerleri ile üçüncü grup ilçe merkezlerinde 500, Birinci grup ilçe merkezlerine bağlı yerleşim yerleri ile ikinci grup ilçe merkezlerinde 550, Birinci grup ilçe merkezlerinde 600,

5 Sürelerin hesabında fiilen çalışma esas olup, hafta sonu ve resmi tatil günleri fiili çalışmadan sayılır. Yıllık, mazeret ve hastalık izinli geçirilen günler ise yükümlülük süresine ilave edilir. Devlet hizmeti yükümlülüğü kapsamındaki personel, bu görevlerini tamamlamadan mesleklerini icra edemezler. Tabipler, Devlet hizmeti yükümlülüklerine başlamadan veya tamamlamadan asistanlık veya yan dal asistanlık sınavlarına katılabilir ve uzmanlık eğitimine başlayabilirler. Eksik kalan Devlet hizmeti yükümlülüklerini, uzman tabip veya yan dal uzmanı olarak yapacakları Devlet hizmeti yükümlülüğüne ilave etmek suretiyle yerine getirirler. 

6

7 2003’te mevcut hükümet mecburi hizmeti kaldırırken şöyle söylemişti:
“ … hekimlere başka hiçbir meslekte olmayan bir yükümlülük getirilmiştir…Yine bu Kanunun 22 yıllık uygulaması sonucunda; hekimlerin yurt sathında dengeli ve adil dağılımının zorlamalarla sağlanamayacağı, personelin özlük haklarının bölgelere göre özendirici hale getirilerek gönüllülük esasına dayalı bir istihdam politikasının benimsenmesinin etkin ve kaliteli sağlık hizmeti sunmak açısından daha uygun olacağı... kanaatine varılmıştır!!!

8 Ülkemizde başka hiçbir meslek grubu, diplomaya sahip olmak için mecburi hizmet yapmak zorunda değildir. Mecburi hizmet devam edecek mi? ‘ Mecburi hizmetin önümüzdeki birkaç yıl içerisinde kalkabileceğini zannetmiyorum. Her köşeye sağlık hizmetini götürmek zorundayız. Düzenleme çalışması yapmaya çalışacağız. Ancak şu an mezun olduktan sonra, uzman olduktan sonra ve yan dal yaptıktan sonra ayrı ayrı mecburi hizmet yapılıyor, 3-4 ay içinde bunu teke indirmekle ilgili bir çalışma yapacağız’ Dr. M. Müezzinoğlu

9 Uzmanların yorumları Soru 1: Mecburi hizmete başlamadan önce sizi en çok tedirgin eden konu neydi? Soru 2: Mecburi hizmette Kadın Doğum uzmanlığının en temel sorunları ve önerileriniz?

10 Cevap 1 Malpraktis yasaları
Çalışma şartları (il/ilçe, hastane koşulları, yeni ortam-sosyal travma, tek olma sorumluluğu-tecrübe eksikliği) Hekime yönelik şiddet

11 Malpraktis 'Doktor hatası yüzünden bebeğin kafası koptu’
Hakkari Devlet Hastanesi Doğum Servisi'nde, Ayşe Erdin'in bebeğinin doğum sırasında doktor hatası yüzünden öldüğünü ileri süren aile, suç duyurusunda bulundu.

12 Bir iğne üç ölüm Anne karnında down sendromlu bebeğe müdahale yapılınca, ikizi ve annesi de öldü. Baba şikâyetçi..

13 Malpraktis Deyince Vur Abalıya! Prof. Dr. Erdem Özkara
Malpraktis sözcüğü aslında her meslekteki hatalı, yanlış uygulamaları kapsamaktadır. Ne yazık ki günümüzde diğer alanlarda yapılan ve ülkemizi hem içeride hem de dünyada çok olumsuz etkileyen birçok malpraktisten söz edilmezken medyanın ve egemen güçlerin etkisiyle tıbbi malpraktis daha çok öne çıkarılmaktadır.

14 Medyada çıkan haberlerde her türlü olumsuzluğun sorumlusu olarak doktor gösterilmektedir. Bu en azından insafsız bir değerlendirmedir ve çok kötü bir ön yargıdan kaynaklanmaktadır. Sözlükte malpraktis tanımı şöyledir; “Bir meslek mensubunun mesleğini, toplumda mesleğin ortalama basiretli ve saygın bir mensubunun her şart altında uygulaması gereken bilgi ve beceri ile uygulamaması sonucu hizmetten yararlanan kişiye bir zarar vermesi.”

15 Tıbbi malpraktis ya da tıbbi hata; “Bilgisizlik, deneyimsizlik ya da ilgisizlik nedeni ile bir hastanın zarar görmesi; hekimliğin kötü uygulaması” olarak tanımlanmaktadır (TTB Etik İlkeleri madde 13) Tıbbi terminolojide sıkça kullandığımız komplikasyon ise “Bir hastalığın seyri esnasında oluşan ikinci bir hastalık, mevcut hastalığa eklenen diğer bir hastalık veya bozukluktur”. Bu tanıma göre; hekimin tıbbın kabul ettiği normal risk ve sapmalar çerçevesinde davranarak gerekli dikkat ve özeni göstermesine rağmen ortaya çıkan istenmeyen sonuçlardan yasal olarak sorumlu olmayacağı belirtilmektedir.

16 Çalışma şartları Tek olma sorumluluğu – tecrübe eksikliği
Yeni ortam – sosyal travma Hastane koşulları (ameliyathanesi olmayan yere cerrah ataması, ultrasound olan tek oda gibi) ve hasta sevki

17 Hekime yönelik şiddet

18 Haftalık mizah dergisi Penguen, sağlık çalışanlarına karşı şiddet olaylarının yüzde 156 artmasını kapağına taşıdı

19 Her iki hekimden biri şiddete maruz kalıyor. Dr
Her iki hekimden biri şiddete maruz kalıyor! Dr. Murat GİRGİNER İstanbul Üniv. İstanbul Tıp Fak. Adli Tıp AD “Şiddetin nedenleri” 1- Sık sık değişen sağlık mevzuatı, uygulama yönetmeliği ve sisteminin aksayan yanlarının hekimlere yansıması 2- Hasta haklarının çok ön plana çıkarılması, SABİM, 184 gibi hatların gerçek amacı dışında yanlış olarak şikâyet hattı gibi kullanılması. Buraya yapılan haklı haksız tüm şikâyetlerin ön plana çıkartılarak baskı unsuru olarak kullanılması 3- Hekim gelirlerinin sürekli yanlı ve yanlış olarak dile getirilmesi 4- Vatandaşa kendi sağlık sorumluluğunun yüklenmemesi. Bunun tek taraflı olarak hekimlerin üzerinden yürütülmeye çalışılması. Kanun ve yönetmeliklerin halka yeterince anlatılmaması

20 5- Şiddet uygulayan kişiler için caydırıcı yaptırımlar olmaması, şiddetin görmezden gelinmesi, sözlü şiddetin önemsenmemesi, hasta psikolojisi denilerek hafifletilme eğiliminde olunması 6- Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının artan iş yüklerinden dolayı oluşan iletişim sorunları 7-  Medyada sağlıkçıları hedef gösteren, bilinçsizce yapılmış haberlerin çokça yer alması.

21 Hekime ve sağlık çalışanlarına artan şiddetin birçok nedeni vardır ve bu nedenlerin temeline inmeden, altta yatan sebepleri irdelemeden; güvenliğin artırılması gibi alınacak tedbirlerle şiddeti sona erdirmek mümkün değildir.

22 Çözüm Önerileri 1- Vatandaşa hasta hakları doğru bir şekilde anlatılmalı, haklarının yanında sorumlulukları da hatırlatılmalı ve uyulmaması halinde gerekli cezalar uygulanmalı. 2- Vatandaş bir hekim veya sağlık çalışanı hakkında 184 hattını arayıp ihbar yaptığında, yapılan inceleme ve ön değerlendirmede, ihbar eğer usulsüzse, talebi yasal değilse bu kişi hakkında cezai işlem yapılmalıdır. Adaleti yanıltmaktan, iftira atmaktan dava açılmalıdır. 3- Hekimi hedef gösteren açıklama ve yayınlar medya ve basında yer almamalı, sonucu üzücü noktalara varabilen bu tür açıklama ve haberler yapılmamalıdır. 4- Hekimlere yapılan fiziksel şiddet en ağır şekilde cezalandırılmalı ve vatandaş hekime ve sağlık çalışanına sözlü veya fiziksel bir şiddet uyguladığında en ağır cezayı alacağını bilmelidir. Bununla ilgili şiddet kanunu çıkartılmalı ve bir an önce devreye sokulmalıdır.

23 Soru 2 Mecburi hizmette Kadın Doğum uzmanlığının en temel sorunları ve önerileriniz? CEVAP ???

24 Yoğun tempo ve nöbetler (icap + acil)
Malpraktis Yoğun tempo ve nöbetler (icap + acil) Teknik imkan yetersizliği (ameliyathane, kan merkezi) Hasta sevk problemi Hekime yönelik şiddet Performans uygulaması (sezaryen puanı, %15 kota, obs usg)

25 Standardizasyon olmayınca; gereksiz tetkikler: ekonomik zarar
Standart algoritmaların olmayışı: asistanlık eğitiminde standardizasyon >> uzmanlık sonrası eğitim Standardizasyon olmayınca; gereksiz tetkikler: ekonomik zarar ; azalmış hekim saygınlığı ; mağdur olan hastalar

26 Nöbetler İcap nöbeti: Sağlık bakanlığı tedavi hizmetleri genel müdürlüğü tarih ve B.10.0.TGH /251-07/ sayılı duyurusu: Tebliğ hükümleri ve söz konusu karar gereğince; branşında tek olan uzman tabiplerin acil ihtiyaç halinde sağlık tesisine davet edilebilecekleri ve bu davete icabet etmeleri gerekmektedir.

27 Tek hekimlerin icap isyanı
İlçe devlet hastanesinde görev yapan bir hekim içinde bulunduğu koşulları şöyle anlatıyor: “Kendi branşımda tek hekim olarak çalıştığım dönem boyunca 48 saat eve gitmediğim dönemler oldu. Yoğun geçen bir haftalık iş temposundan sonra hafta sonu saate yakın acil serviste çalışmam gerekti. Nöbet sonrası iznim sırasında yine telefonla aranarak hastaneye gelmem istendi. Eve dönüş yolunda tekrar aranıp geri hastaneye döndüğüm durumlar oldu. Bu durum 3-4 kere tekrarladıktan sonra artık eve gitme gereksinimi bile duymadım, hastanede bir odada yattım ve danışılacak hastayı bekledim.”

28 Acil nöbetleri Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği’nin 15. maddesinde de; “Hizmetler; uzman tabip sorumluluğunda, acil sağlık hizmetleri konusunda eğitim görmüş, tecrübeli ve yeter sayıda tabibin, hemşirenin ve diğer personelin de katılımı ile bir bütün olarak yürütülecek şekilde organize edilir.

29 Performans uygulaması
Resmi Gazete: Sağlık Bakanlığından Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı sağlık tesislerinde görevli personele ek ödeme yapılmasına dair yönetmelik Primer Sezaryen Oranı Katsayısı: Kadın Doğum branşında görev yapan her bir uzman tabibin o dönem yapmış olduğu primer sezaryen sayısının toplam doğum sayısına oranından oluşan katsayıyı (%15!!)

30 Kadın-doğumcular performans konusunda iş birliğine hazır
Kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının performans puanlarının düşük olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Cansun Demir, bunun düzeltilmesi için Sağlık Bakanlığı ile iş birliğine hazır olduklarını kaydetti

31 Obstetrik renkli doppler: 53 Sistoskopi tanısal: 150
Larinks yabancı cisim çıkarılması: 180 Artroskopi tanısal: 250 Tonsillektomi: 400 Apendektomi : 420 Kolesistektomi: 515 Travmatik mesane rüptürü onarımı: 600 Prostatektomi, tur: 800

32 Kadın doğum performans
Ultrason: 17 Endometrial biyopsi (tanısal): 47 Bartolin apse drenajı: 60 Fetosit: 94 Sezaryen: 150

33 TJOD’ dan Sağlıkta Performans Yönetmeliği Açıklaması
TJOD, Performans uygulamasının, hasta hakları ve hasta güvenliğine zarar verdiğini düşünmektedir.  Çalışma barışını, ekip çalışması ortamını bozan, hekimleri etik değerlerden uzaklaştıran, sağlığın maliyetini artırıp, hekimleri mutsuz eden bu uygulamadan vazgeçilmesi en doğru karar olacaktır.

34 ÖZET Mecburi hizmetle ilgili yasal düzenleme şarttır.
Malpraktis – komplikasyon ayrımı dikkatli yapılmalıdır. Şiddetin toplumsal temelleri kavranmalıdır. Performans uygulaması gözden geçirilmelidir.

35 Teşekkürler…