İş Güvenliği ve İşgören Sağlığı

... konulu sunumlar: "İş Güvenliği ve İşgören Sağlığı"— Sunum transkripti:

1 İş Güvenliği ve İşgören Sağlığı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

2 İş Kazası Nedir? https://www.youtube.com/watch?v=uBpsgsdGtv8
10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

3 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

4 İş Güvenliği ve İşgören Sağlığının İKY’de Yeri
Nasıl bir ilişkisi var? İKY’de koruma işlevi Neyi korumak? İşyeri ortamında fiziksel ve ruhsal varlıkların korunması 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

5 İş Güvenliği ve İşgören Sağlığının İKY’de Yeri
Koruma işlevi için hangi bilimlerden yararlanılır? Mühendislik Tıp Ergonomi Kimya İstatistik … 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

6 İş Kazası İstatistikleri*
Türkiye’de 2014 yılında iş kazası, 494 meslek hastalığı İş kazası geçirenlerin büyük çoğunluğu yaş aralığında Meslek hastalıkları 66 yaşından sonra daha sık görülüyor Neden? En çok meslek hastalığı mineral ürün imalatı yapanlarda *Veriler SGK’nın 2014 yılı raporundan alınmıştır. 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

7 İş Kazası İstatistikleri
İş kazası sonucu ölen eleman sayısı 1626 Manisa 327 İstanbul 243 En çok ölüm linyit ve kömür çıkarılması ile bina inşaatlerinde görüldü 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

8 İş Kazası İstatistikleri
2014 yılında iş kazası geçiren 1306, meslek hastalığına yakalanan 71 kişiye gelir bağlandı *2014 yılı iş kazaları ve meslek hastalıklarının getirdiği engel oranları İş kazası Meslek hastalığı level of disability, from 10% to 14% 11870 1773 level of disability, from 15 % to 19% 8601 558 level of disability, from 20% to 29% 11932 1128 level of disability, from 30% to 39% 10256 568 level of disability, from 40% to 49% 6869 164 level of disability, 50% or more (including > 100%) or pension 8006 372 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

9 İş Kazası Nedir? Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülen bir iş ya da görev sebebi ile meydana gelen ve sigortalıyı hemen ve sonradan, bedenen veya ruhen özre uğratan olay. 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

10 Soru? Taşınabilir merdiven kullanan bir işgören merdivendeki basamağın çatlak olması nedeni ile düşmüştür. Düşme sonucu çalışan yara almamıştır. Bunu iş kazası olarak tanımlayabilir miyiz? Teknik tanıma göre iş kazası, Yasal tanıma göre değil. Yasal tanıma göre iş kazası olması için bireysel yaralanma olması şart 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

11 İşyerinde Tehlikeleri Oluşturan Mekanizma
Enerji kaynakları Mekanik Elektrik Isı, buhar, termal Radyasyon Makinalar İklim, Zaman İşyeri özellikleri Gözetim İnsan Çevre Cinsiyet Yaş Kültür Kişilik Fiziki yapı 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

12 İş Güvenliği Çalışanların iş kazalarına uğramalarını önlemek amacı ile güvenli çalışma ortamını oluşturmak için alınması gereken tedbirler İş kazasından önce mi sonra mı? 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

13 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

14 Merdiven Örneği Merdiven basamağındaki sorun önceden denetlenmiş ve raporla belirtilmiş olsa idi? Yapıldıysa, Kusurlu basamak neden görülmedi? Neden kullanımda kaldı? Gözetimci neden atladı? … 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

15 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

16 İş Kazalarının Analizi
Neden, Nasıl, Ne zaman oluyor? 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

17 GÖZETİMCİ YARALANMA VE KAZA RAPORU
Yaralananın adı: Yaralanma tarihi: Yaralanan tekrar işine devam etti mi?: O Evet O Hayır – Evet ise saat: ………………………………… Tanıklar: Yaralanmanın tanımı: Kaza neden ve nasıl oldu: Tanımlayan Hareket ve koşullar: Olası nedenler: Benzer bir kazanın tekrarını önlemek için alınacak önlemler: Gözetimcinin imzası: 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

18 Kaza İstatistikleri Kaza sıklık oranı Kaza ağırlık oranı 10/12/2015
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

19 Kaza Sıklık Oranı (KSO)
Belirlenmiş bir zaman kesiti için (hafta, ay, yıl) oluşan ve bir günden fazla süre iş göremezliğe neden olan kazaların sayısını belirtmek için kullanılır. F(KSO)= İşgöremezlik yaratan kaza sayısı * Çalışılan saatler toplamı Bir milyon saat= Ölçü birimi 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

20 Kaza Sıklık Oranı - Örnek
İmalat bölümünde aşırı sıcaktan kazan patlamış ve 4 işgören yaralanmıştır. Bölümün aylık işgören sayısı 150’dir. Haftada 45 saatten 4 hafta çalışılmıştır. KSO= 4 * = 148 4*45*150 İmalat bölümünde aylık kaza sıklık oranı 148. Yüksek. Kime göre, neye göre? Nasıl azalır? 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

21 Kaza Ağırlık Oranı (KAO)
İş kazaları yüzünden ne kadar iş günü kaybedildiğini gösterir. KAO= Kayıp gün toplamı * Çalışılan saatler toplamı Kayıp gün toplamını bulmak için yapılır. Ölüm ya da işgöremezlik durumunda her olay başına 7500 gün hesaplanır. 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

22 Kaza Ağırlık Oranı - Örnek
İmalat bölümünde aşırı sıcaktan kazan patlamış ve bir işçi ölmüş, 3 işçi toplam 150 gün rapor almıştır. Bölümün aylık işgören sayısı 150’dir. Haftada 45 saatten 4 hafta çalışılmıştır. KAO= ( )* = *45*150 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

23 İstatistik Yöntemler Küçük işletmeleri olduğundan daha kötü gösterebilir. Sadece işgöremezlikle sonuçlanan olayları değerlendirir. İstatistiki değerlerin standart olması gerekir. 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

24 Meslek Hastalıkları Meslek hastalığı nedir? İşgörenin yaptığı işten dolayı oluşan sağlık bozuklukları Hastalık, sakatlık, ruhi arıza 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

25 Meslek Hastalıklarının Sebepleri
Madensel cisimlerden oluşanlar Organik cisimlerden oluşanlar Fizik ve mekanik etkilerden oluşanlar Tozlardan oluşanlar Bakterilerden oluşanlar Örgütün psiko-sosyal ortamı 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

26 Meslek Hastalıkları 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

27 Meslek Hastalıkları İş kazalarına oranla meslek hastalıklarının sayısı daha az Neden? Saptanması, ilişkilendirilmesi, değerlendirilmesi … 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

28 İKY’nin Koruma İşlevi Yönetimin sorumluluğunun belirlenmesi Sorumluluk dağıtımı Güvenli çalışma koşulları için gerekli bakım ve çalışmalar İş güvenliği için gerekli eğitim sisteminin kurulması Kayıt sistemlerinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi Tıbbi ve ilkyardım sistemleri İşgörenlerin bireysel sorumlulukları 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

29 Koruma İşlevinin Birim Olarak Örgütlenmesi
İnsan kaynakları birim yöneticisi İş güvenliği müdürü İş güvenliği birimi Sağlık birimi 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

30 İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Yol Açtığı Maliyetler
Direkt maliyetler; Kaza ve hastalık sigortası primleri Tıbbi müdahale ve hastane masrafları, ilaç bedelleri, Malzeme masrafları Sigortalıya ödenen tazminat 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

31 İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Yol Açtığı Maliyetler
Direkt olmayan maliyetler; İşgücü kayıpları Üretim kaybı Şöhret/imaj kaybı Devletçe yapılacak soruşturma masrafları 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

32 Koruma İşlevi ve Yasalar
6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4857 İş Kanunu Çalışanların İş Sağlığı ve İş Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik …. 10/12/2015 BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi

33 İş Güvenliği ve İşgören Sağlığı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi