EĞİTSEL OYUNLAR DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER BÖLÜM: 6

... konulu sunumlar: "EĞİTSEL OYUNLAR DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER BÖLÜM: 6"— Sunum transkripti:

1 EĞİTSEL OYUNLAR DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER BÖLÜM: 6
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER EĞİTSEL OYUNLAR DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER BÖLÜM: 6

2 OYUNUN PLANLANMASI VE OYUN SEÇİMİ
1) Oyunun Eğitsel Değeri ve Amacı: Oyuna katılanların çalışma sonun da fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik yönden ne kazanacaklarının, ne kadar faydalanacaklarının değerlendirilmesidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

3 2) Oyuncu Seviyesi: Oyuncuların cinsiyeti, yaşı, fiziksel kapasitesi, yetenekleri ve antrene durumları göz önünde bulundurulmalı, bu seviyeye göre uygun oyunlar seçilmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

4 3) Oyunun Yeri: Oyun yeri ve zamanı, seçilen oyuna uygun olmalıdır Özellikle açık alanlarda, yer ve zaman birlikte değerlendirilmek zorundadır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

5 4) Oyunun Araç ve Gereçleri: Oyun araç ve gereçleri, oyun planına alınmalıdır. Her ne kadar birçok oyun değişik araçlarla oynanıyorsa da, bazı oyunların özel araç ve gereçleri vardır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

6 5) Oyunun Süresi: Seçilen oyunun ve oyuncuların özelliklerine göre oyunun süresi belirlenmelidir. Oyun süresi belirlenirken, oyuncuların oyundan bıkmamasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde oyunun çekiciliği kaybolur. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

7 OYUNUN ÖĞRETİMİ Oyunun amacına ve karakterine göre, bazı ufak değişiklikler gösterilebilir. Bir oyun öğretilirken dikkat edilmesi gereken hususlar genel hatlarıyla şunlardır: Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

8 Oyun planı hazırlanmalıdır,
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER Oyun planı hazırlanmalıdır, Öğretilmeye başlamadan önce oyun iyice öğrenilmelidir, Oyun tanıtılmadan önce oyun materyalleri hazırlanmalı ve oyun öğretilirken kullanılacak araç gereç tanıtılmalıdır, Öğretilecek oyunu rahatça dinleyebilmeleri ve öğrenebilmeleri için, öğrenciler, çok resmi olmamakla birlikte bir düzene sokulmalıdır, Oyunun adı ve kuralları, anlaşılır bir dille anlatılmalı, oyun ilerledikçe(tanıtım/deneme oyununda) uygulanacak kurallar başlangıçta değil, yeri geldiğinde açıklanmalıdır

9 Gerekiyorsa oyun şekille de izah edilmelidir,
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER Oyun tanıtıldıktan ve kuralları belirtildikten sonra, deneme yapmadan önce, "anlaşılmayan husus var mı" sorusu sorulmalı ve sorular cevaplandırılmalıdır, Gerekiyorsa oyun şekille de izah edilmelidir, Oyunda avantaj sağlayan hususlar belirtilmelidir, Oyunu başlatan ve durduran işaretin, "düdüğün" önemi anlatılmalıdır.

10 Oyun öğretiminde mutlaka deneme yapılmalıdır,
Oyunun yapısına göre, varsa grup liderlerinin veya ebenin görevleri açıklanmalıdır, Oyun öğretiminde mutlaka deneme yapılmalıdır, Gereksiz açıklamalarla veya oyalanmalarla zaman kaybedilmemelidir. Başlangıçta kolay oyunlar tercih edilmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

11 OYUNUN YÖNETİMİ Bir oyunda istenilen başarının ve verimin elde edilebilmesi için, iyi bir öğretimden sonra, aşağıdaki hususlara dikkat edilerek yönetilmesi gerekir: Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

12 Oyunun yapısına ve amacına göre uygun dizilişler oluşturulmalıdır.
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER Oyunun özelliklerine göre ebe veya grup liderleri seçilmeli; seçilen ebe veya liderler, herkese sıra gelmesi için sık sık değiştirilmelidir. Oyunda gruplar veya çiftler oluşturulurken fizikî güç olarak denklik sağlanmalıdır, aksi takdirde güçlü zayıfı ezer ve güçlüler zayıf olanlarla aynı takımda olmak istemezler. Oyunun yapısına ve amacına göre uygun dizilişler oluşturulmalıdır. Oyunun daha iyi kavranabilmesi için, oyuna bilenlerle başlanılmalıdır. Grupların ayırt edilebilmesi için, değişik forma veya kurdelalar kullanılmalıdır.

13 Oyunda cezanın yanında ödül de olmalıdır; en iyi ödül alkıştır.
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER Oyunda kural dışı davranışlara kesinlikle göz yumulmamalı ve kuralları ihlal edenler cezalandırılmalıdır. Oyunda cezanın yanında ödül de olmalıdır; en iyi ödül alkıştır. Bazı durumlarda oyunu yöneten kişi de oyuna katılmalıdır; çünkü, çocuklar bundan çok zevk alırlar. Oyun kendi kendine sona ermemeli, ilgi düşüklüğü görüldüğü zaman, ya oyunda değişiklik yapılmalı ya da oyun değiştirilmelidir. Oyunda oyuncuların takım arkadaşlarını teşvik amacıyla yaptıkları bağrışmalar ve gülüşmeler engellenmemelidir.

14 Çok fazla rekabetten kaçınmak gerekir (eğlence ve beden eğitimi oyunlarında). Aksi takdirde, güçlü olan zayıf olanla aynı takımda olmak istemez. Oyunun karakterine göre, mümkünse, eleme yönteminden kaçınılmalıdır. Kaybeden veya hata yapan oyunculara ceza puanı verilerek oyuna devam etmeleri sağlanmalıdır. Kaybeden gruba ve kişilere cesaret vererek yardımcı olunmalı ama taraf olunmamalıdır. Kaybedenler, kaybetmeyi kabullenmeli fakat, kolay kaybetmemelidir. Hiçbir çocuğun zavallı duruma düşmesine izin verilmemelidir (çok zayıf ve çok şişman çocuklarda). Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

15 Oyunda mutlaka eleme yapılması gerekiyorsa, bir kişi kalıncaya kadar değil; birkaç kişi kalıncaya kadar devam edilmeli, kalanlar başarılı sayılmalıdır (eleme uzadıkça elenenler sıkılır). Oyuncu sayısının fazla olduğu zamanlarda tam katılımı sağlamak için, oyuncular dönüşümlü olarak oyuna katılmalıdır. Oyuncuların yönetiminde düdük iyi kullanılmalı, oyunu başlatan ve bitiren tek işaret olmalıdır. Oyunların yönetiminde unutulmaması gereken en önemli prensiplerden birisi de emniyettir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

16 Oyuna katılanların güvenliklerinin sağlanması açısından aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
1) Kayma ve Düşmelerde: Oyun alanı, tehlikeli cisimlerden arındırılmalıdır. Düzgün koşma, dönme ve yön değiştirmelere karşı özel dikkat gösterilmeli, oyuncuların; kayganlık, gevşek zeminler ve çukurlar gibi durumlara karşı dikkatleri çekilmelidir Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

17 2) Çarpışmalarda: Oyunların yapısı gereği bütün oyuncular farklı yönlere doğru karışık bir şekilde koşmak durumunda olabilirler veya her iki grup birbirine karşı koşmak zorunda kalabilir, bu veya benzeri durumlarda çarpışmalara karşı önlem alınmalı, oyuncuların (sağdan veya soldan geçişleri sağlanmalı) dikkatleri çekilmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

18 3) Top Oyunlarında: Oyuncuların birbirleriyle; atma tutma şeklinde veya top çarptırması şekliyle oynadıkları oyunlarda, çok sert ve ağır toplar kullanılmamalı, havası alınmış ve hafif toplar tercih edilmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

19 4) Çevresel Şartlarda: Oyun alanı mümkün olduğa kadar direklerden arındırılmalı ve çocuklar duvara karşı koşturulmamalıdır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

20 OYUNUN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER OYUNUN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ Oyunun temel karakterine bağlı kalınarak bazı değişiklikler yapmak mümkündür. Bu liderin yaratıcılığına ve oyunu tanımasına bağlıdır. Oyunun lideri, oyuna ilginin azalmaya başladığını hissettiği zaman ya oyunu değiştirmeli yada oyun içinde değişiklik yapmalıdır. Oyunlarda değişiklik yapılacağı zaman, oyunun karakteri ve çalışmacının amacına göre şu hususlardan bir veya bir kaçı uygulanmalıdır;

21 Ebeleme oyunlarında ebe sayısını artırıp-azaltma,
Ebeleme yöntemini değiştirme, ebeleme bölgesini sınırlandırma (el­le sadece kola, sadece gövdeye veya bacağa ebeleme gibi), Oyun alanını daraltıp-genişletme, Koşu oyunlarında koşulacak mesafesinin uzaltılıp-kısaltılması, Koşu yollarını değiştirme veya koşu yollarına çeşitli hareketler ve engeller koyma, Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

22 Toplu oyunlarda topla sayı sayma sınırını yükseltme,
Hareket metodunu değiştirme; koşma yerine, tek ayak veya çift ayak zıplama, Oyunu eşlerle oynama (iki oyuncu birlikte tek oyuncu gibi hareket eder), Koşma ve kovalama oyunlarında işaretle kovalayıcıya ve koşucuya yer değiştirtme: Bunun için düdük veya "terse" ifadesi kullanılır. İşaret verildiğinde koşan-kovalayıcı, kovalayıcı da koşan olarak oyuna devam eder, Toplu oyunlarda topla sayı sayma sınırını yükseltme, Sağlık topu ile oynanan oyunlarda, topun tekrar sayısını artırma veya topun fırlatma mesafesini uzatma, Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

23 Beceri ve kuvvet oyunlarında hareketin tekrar sayısını artırma,
Kuvvet oyunlarında yük oranını değiştirme, Aşırı yüklenmeli çalışmalarda oyuncuları değiştirme, dönüşümlü olarak oyuna alma, Sayı oyunlarında sayı kaydetmenin yöntemini değiştirme, Topla oynanan oyunlarda top sayısını artırma. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER