GENEL SAĞLIK SİGORTASI  5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinde genel sağlık sigortalısı sayılanlar düzenlenmiş olup genel sağlık sigortalısı sayılmanın ana koşulu, yerleşim yerinin Türkiye olmasıdır. 1/1/2012 tarihinden itibaren zorunlu genel sağlık sigortası uygulamasına geçilmiştir.Yerleşim yeri Türkiye olan Türk vatandaşlar zorunlu olarak, yabancı ülke vatandaşları ise talepleri ile genel sağlık sigortası kapsamına alınmaktadır.

GELİR TESTİ NE ZAMAN YAPILIR Kanun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası (g) bendi kapsamında tescil edilen kişilerin gelir testi müracaat bildiriminin (Ek:1) kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına başvurmaları gerekmektedir. Söz konusu bir aylık süre içerisinde gelir testine başvurmayanların tescil başlangıç tarihinden itibaren aile içindeki gelirinin kişi başına düşen aylık tutarı olarak, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı esas alınarak primleri tahakkuk ettirilecek ve bu kişilerin ödemeleri gereken prim miktarı, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla kendilerine tebliğ edilecektir. Bu süre Kanunun (60/1 (c-1) )alt bendi kapsamında olduğu tespit edilenler için kendilerine “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren altı aydır. 

GSS SONUCU NE KADAR PRİM ÖDENECEK GSS Statüsü Gelir Durumu Ödeyeceği Prim 60/1(c-1) Asgari ücretin üçte birinden az olanlar Hazinece karşılanır 60/1(g-1) Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olanlar (Asgari Ücret/3) x %12 60/1(g-2) Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olanlar (Asgari Ücret)x%12 60/1(g-3) Asgari ücretin iki katından fazla olanlar (Asgari Ücret)x2x%12

GSS ÇIKAN MİKTARA İTİRAZ EDİLEBİLİRMİ Gelir tespiti sonucuna; sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından “GSS Tescil Bildirimi”nin tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde ilgili Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına yazılı olarak itiraz edilebilir.

GELİR TESTİNİN YENİLENMESİ GEREKEN DURUMLAR  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından gelir tespiti yapıldıktan sonra gelir durumları değişenler ile Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi kayıtlarına göre hane içinde yer alan ailede doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve benzeri nedenlerle değişiklik meydana gelen kişilerin gelir testinin yenilenmesi gerekmektedir. Bu kişilerin, söz konusu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma ya da vakfa müracaat etmeleri halinde gelir testi sonuçları yenilenmektedir.     Gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/1c-1) alt bendi ya da Kanun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası (g) bendi kapsamında tescil işlemi yapılanlar, yukarıda belirtilen durumlar hariç olmak üzere gelir tespitinin yapıldığı tarihten itibaren altı ay geçtikten sonra yeni bir gelir testi talebinde bulunabilirler.   Gelir tespiti yapılanlardan genel sağlık sigortası tescili yapıldığı tarihten itibaren, aile içindeki bireylere ait verilerin doksan günde bir Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesinde otomatik olarak güncellenmesi sonucunda gelir durumu değişenlerin tescil işlemleri, değişikliğin meydana geldiği tarih itibariyle güncellenmektedir.  

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALARDA GSS DURUMU 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88 inci maddesine göre, Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur. Bu sigortalıların ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir testi yaptırarak ve gelir testi sonucuna göre belirlenen gelir seviyesi üzerinden prim ödeyerek kalan sürelerini 30 güne tamamlamaları gerekmektedir.

İŞSİZLİK MAAŞI ALANLAR GSS YAPTIRACAKMI İşsizlik ödeneği alanların; işe alındığı tarihten önceki aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi, kalan işsizlik ödeneği süresince Fondan karşılanır. Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği süresinden düşülür. Söz konusu primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim tutarı farkı ile işsizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiş olması şarttır.

BÜLENT AKTAŞ