İnovasyon Kültürü VE KATSAYISI Prof.Dr. Oya GÜRDAL TAMDOĞAN Ankara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü 27 Eylül 2012

İNOVASYON KÜLTÜRÜ KÜLTÜR Birey/topluluk ve/veya toplumun dünyaya baktığı pencere Birey/topluluk ve/veya toplumun genlerinde/kodlarında bulunan değerler

İNOVASYON KÜLTÜRÜ KÜLTÜR Kültür yapılan iş ya da eylemin, alınan karar düzeylerinin her yönünü/yüzünü şekillendirmekte. Daha etkili ve daha etkin firma/şirket/kurum/organizasyon kültürünü tasarımlama ve inşa etme arayışında sayısız danışmana binlerce dolar ödeniyor.

İnovasyon Kültürü İnovasyon İnovasyon, tek başına farklılık değil İnovasyon, tek başına yenilik değil İnovasyon, tek başına yaratıcılık değil İnovasyon, tek başına buluş değil İnovasyon, tek başına önsezi ya da öngörü değil İnovasyon, tek başına A&G değil

İnovasyon Kültürü İnovasyon Yaratıcılık- Ne- Fikirler- Birey odaklı (motivasyon-yönetici ve arkadaş etkisi) İnovasyon- Nasıl- Süreçler- Kültür odaklı (motive edici enformasyon süreci “epistemik motivasyon” ve sistematik enformasyon)

İnovasyon Kültürü İnovasyon Yaratıcılık, tipik olarak problem belirleme, tanımlama ve çözme sürecinin ilk aşamaları. İnovasyon, o fikirin uygulanmasına pratik düzleme aktarılmasına odaklanır ayrıca uygulamanın kuruluş içindeki çeşitli paydaşlar tarafından kabulüne odaklanır.

İnovasyon, sağ beyin aktivitesi olarak düşünüldü ve beyindeki korteks ya da içgüdüden ortaya çıkan önsezi ile eş değer tutuldu. Korteks, düşünme, konuşma, görme, duyma, yeni şeyler üretme sırasında kullanılan bölüm; bilgilerin kaydedildiği yer. Bununla birlikte inovasyon, metodolojik deneyimleme başarısının gerçekleştiği sol beyin becerisini de içerebilir; yalnızca ilham değil. İnovasyon sadece zihnin yöneldiği konu değil, sadece ürün de değil daha ziyade süreç –bilgi/ilişki/iletişim- odaklı.

İnovasyon Kültürü İnovasyon İnovasyon, daha önce düşünmediğimiz bir fikir için durmamız ve açıklık getirmek üzere bize izin veren herhangi bir şey; Aynı şeye farklı açılardan bakış, bir model keşfediş ya da birkaç modeli birlikte keşfediş, yeni bir unsur yaratma. Bir şeye/hedefe doğru nasıl koşacağınız olabilir Bir şeye/hedefe birisiyle birlikte nasıl koşacağınız olabilir (Wurman, 2010) TED Conference ted.com Varılmak istenen durum/hedef yetmiyor; Doğru amaca/hedefe yönelmek (self direction)

İnovasyon Kültürü İnovasyon Örneğin bir toplantıyı nasıl tasarımladığınız, inovasyon olabilir. Tanımlanan zamandır ve yerdir-bir olaydır. “Ben bir olayı inove ettim diyorsam, inovasyon benim için bir modelin – tasarımlanan şey- en azından benim için yeni olan ve dilerim başkaları için de yeni olan”.(Wurman, 2010)

NİÇİN İNOVASYON? İşyerinde kesintilere gidildiği zamanlarda zayıf yönlerimi daha az, değerlerimi daha yüksek nasıl kılabilirim? Sayısız toplantı, e-posta ve yoğun çalışmanın ortasındayken kendimi sıkıştırılmış kutunun dışında nasıl tutabilirim? İş yaşamında daha büyük başarıyı nasıl yaratabilirim? Çalkantılı ve karmaşık zamanlarda kariyerimi nasıl yönlendirebilirim? DENGE Nasıl vazgeçilmez olabilirim?

NİÇİN İNOVASYON? Daha fazla çalışmak her zaman yeterli değil. Uzmanlık ve fonksiyonel becerilerimiz de yetmeyebilir. Yıllarca kazandığımız deneyimlerimiz de yetmeyebilir.

İNOVASYON YETİLERİ İnovasyon yetilerini geliştirmek için; Deneyimli çalışandan yeti sahibi bireye dönüşüm İşi daha etkili kılmak için daha az stresli daha az sıkıcı iş süreçlerini yaşama Gelişme ve yükselme için gizli fırsatları keşfetme Ekospazm vb. durumlarda kuruluşun ayakta kalması ve başarısı için daha fazla çaba gösterme

İNOVASYON YETİLERİ Engellerin üstesinden gelme ve değer yaratan ürün/sonuç ortaya koyma için yeni çalışma yollarına hakim olma Takımınız, çalışma grubunuz ya da departmanınızın katma değerli katkısını geliştirme Üst yönetimin dikkatini çekme için kendini yetiştirme Çalışma yaşamı/işten daha çok zevk almak için daha derin ve zenginleştirilmiş yaşam Kuruluş için vazgeçilmez olma

İNOVASYON YETİLERİ Sözü edilen durum ve süreçleri inşa etmek için zaman ayırma Söz konusu inovasyon yetilerini kazanma, sadece A+G departmanları çalışanları, sadece üst düzey yöneticiler, sadece pazarlama departmanları çalışanları için değil; herkes için. Çünkü inovasyon herkes için; siz de dahilsiniz. Tucker, Robert B. (2011). Innovation is Everbody’s Business. How to Make Yourself Indispensible in Today’s Hypercompetitive World. John Willey.

İNOVASYON KATSAYISI Zeka Katsayısı (Intelligent Quotient-IQ) Duygusal Katsayı (Emotional Quotient-EQ) Ruhsal Katsayı (Spiritual Quotient-SQ İnovasyon Katsayısı (Innovation Quotient-IQ)

İnovasyon Kültürü İnovasyon- Tehdİtler Kendine çok güvenme; gönül rahatlığı Geçmişteki başarılara sıkı sıkıya odaklanma Kısa erimli düşünme Risk almaya çekinme Statükocu olma Bürokrasi Uyuşukluk, tembellik, durağanlık Kapalı olma

İnovasyon Kültürü İnovasyon- Tehdİtler Kapalı olma Bilmediğini bilmeme Bildiğini bilmeme

İnovasyon-Düşünme Kuantum Eleştirel düşünebilmek Paralel düşünebilmek Paradoksal düşünebilmek İmkansızı düşünebilmek

İnovasyon Kültürü İnovasyon- FIrsatlar Risk alma ‘Görevimiz Tehlike’-Cesaret – korkunun üzerine gitmek (Psiko-sibernetik) Hayal etme ve sonuna kadar başarma isteği İmkansızı başarma isteği ve inanma; mucize bekleyen (ilkel insan) değil, mucize yaratan (uygar insan) Kaynak yaratma Yaratıcı düşünme ve eyleme geçme

İnovasyon Kültürü İnovasyon- FIrsatlar Fikir alma, paylaşım Karşılık beklemeden ama ezmeden iyilik yapmak-kendine zarar da vermeden (PS) Kendine güven (self-confidence) Birlikte dans etmeyi öğrenme (Kuantum) Açık olma Bilmediğini bilme Bildiğini bilme

İNOVASYON KÜLTÜRÜ İnovasyon uzmanları aynı fikirde ki gerçekten inovatif firmalar, inovasyon kültürü ile beslenmekte ve bu kültürden doğmaktadır. Daha geniş kültür –yerel, bölgesel-ulusal hatta evrensel- yaratıcılık ve sürdürülebilir inovasyonda belirleyici durumda, hatta esas rolü oynamakta.

İnovasyon Kültürü İnovasyon-süreçler (BİLGİ/ İş/ İlİşkİ/ İletİşİm) Ne yaşandığı mı? Ne kadar yaşandığı mı? Nasıl yaşandığı (yaşam/süreç kalitesi) mi?

İnovasyon-Süreç İnovasyon, süreçlere odaklanıyorsa Süreçler: İş süreçleri- Bilgi Bilgi süreçleri- Bilgi İlişki süreçleri- Bilgi İletişim süreçleri- Bilgi

İnovasyon Kültürü Birey, topluluk ve/veya toplumun dünyaya baktığı pencerede inovasyon algısı Birey, topluluk ve/veya toplumun kodlarında yer alan inovasyon değeri

İNOVASYON KÜLTÜRÜ Japon mucizesi -yönetim inovasyonu, kendine özgü kültürel güçlerin sinerjisinden ortaya çıktı-

İNOVASYON KÜLTÜRÜ Ortak değerler 2. Dünya Savaşı’nın tahribatından çıkış için paylaşılan hırs; Kaosun üstesinden gelmek için çok derinlerde gömülü önceliklerin gün yüzüne çıkması; Savaşı izleyen süreçte gerçekleştirilen ekonomik çalışmalar; Özgünlüğü/bireyselliği destekleme isteği; Ulusal ve organizasyonel düzeyde daha fazla mal üretimine yöneliş isteği.

İNOVASYON KÜLTÜRÜ Bir başka fenomen “Silikon Vadisi” Rusya ve diğer ülkeler bu fenomeni canlandırmaya çalışırken modelin nasıl gerçekleştirileceği hala belirsiz. Mario Morino, 2009’daki bir makalesinde, inovasyon reef’inin beslenmesini, Silikon Vadisi gibi inovasyon ekosistemlerin, Cambridge, Massachusetts, Seattle, Washington gibi yerlerde serpileceğini ve ekosistemin organik olduğunu vurgulamaktadır.

İNOVASYON KÜLTÜRÜ Binalar, şirket yapıları, hatta hükümet politikaları taklit edilebilir, transfer edilebilir, yeniden üretilebilir ya da ihraç edilebilir ancak kültür edilemez. The Economist’in 2010 yılı raporunda gelişmiş dünyanın sallandığı, dünyanın tepetaklak olduğu, iş inovasyonunun gelişmekte olan ülkelere kaydığı belirtilmiş. İnovatörlerin gelecekte yöneleceği ülkelerin Asya, Afrika ve Güney Amerika’daki pazarlar olacağı tahmin edilmektedir.

İNOVASYON KÜLTÜRÜ Ernst&Young ve McKinsey’in 2011 yılında ayrı ayrı yayınladıkları raporlar, giderek daha fazla firmanın kendi A&G faaliyetlerini denizaşırı ülkelere kaydırdığını göstermekte. Gelişmekte olan pazarların artan inovasyon gücü farklı bir kültürel model seti getirecek gibi görünüyor.

İNOVASYON KÜLTÜRÜ En yeni aday, Hindistan’ın “Jugaad etiği”: Az kaynak kullanarak sert kısıtlamaların üstesinden gelmek. Çok sayıda yazar, antik Jugaad erdemleri ile “sade/basit inovasyon”u esas alan moda Batılı görüşü arasındaki paralelliğe işaret ediyor. Gerçekte, Japon modeli, Amerikan modeli ya da Hindistan modeli, ne olursa olsun, inovasyon kültürle inşa edilebilir ve beslenebilir.

İNOVASYON KÜLTÜRÜ “Açık inovasyon” – “İşbirlikçi rekabet” Zorluklara, soru ve sorunlara karşı çözümleri ortak akıl ile kanalize eden, ilhamlardan ortaya çıkan yaklaşım. Eli Lily Company (170.000 mühendis, bilim insanı, girişimci)- web tabanlı ağ InnoCentive platformu Changemakers modeli

AÇIK İNOVASYON Texas’ta yaşayan eski diplomat Mark Bent, elektriği olmayan toplulukların kullanımı için geliştirdiği güneş enerjisi ile çalışan el feneri; aydınlatma için geliştirme çabası başarısızlığa uğruyor InnoCentive’in online topluluğuna sunuyor Rockefeller Foundation, en iyi çözüm için ödül koyuyor Yeni Zelanda’dan bir mühendis en iyi fikri (maliyet-etki) geliştiriyor Çin’de üretim gerçekleşiyor Afrika’da; İran ve Afganistan’da askerler ve deniz piyadeleri kullanıyor

SON SÖZ İnovasyon kültürünü genlerimize kodladığımız, böylelikle algılarımızı alışkanlıklardan kurtardığımız, daha verimli, daha anlaşılır, daha yaratıcı, daha nitelikli, daha keyifli yaşam ve yaşantılara…