Alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemleri 26.04.2017 Tek bir doğru cevabı olan çoktan seçmeli testlerin de içinde bulunduğu geleneksel değerlendirme dairesinin dışında kalan tüm değerlendirmeleri kapsar. Otantik (gerçek hayatla ilişkili) ve öğrenci merkezlidir. Ürün kadar sürecin de değerlendirilmesi dikkate alınır. Kısmi bilginin değerlendirilmesi sağlanır. TOLGA TORMAN

*TANILAYICI DALLANMIŞ AĞAÇ 26.04.2017 Alternatif ölçme araçlarından tanılayıcı dallanmış ağaç klasik doğru-yanlış tipindeki sorulardan oluşan;fakat doğru-yanlış testlerinden farklı olarak soruların birbirlerinden bağımsız cevaplanması yerine her bir soruya verilen kararın bir sonraki soruyu etkilemesiyle oluşturulan araçlardır. Tanılayıcı dallanmış ağaç ile öğrencilerin bilişsel yapılarındaki yanlış öğrenmeler ortaya çıkartılarak öğrenme – öğretme süreci tekar düzenlenebilir.

HAZIRLANMASI İlk olarak cevabı kesin olan doğru ya da kesin yanlış olarak hazırlanmış bir soru yazılır. Daha sonra doğru bu soruya doğru cevap veren öğrencilerin gideceği bir üst seviyeden aynı tipte bir soru yazılır. Eğer öğrenci ilk soruya yanlış cevap verdiyse ilk soru ile aynı seviyede olan bir soru yazılır ve öğrenci bu soruyu cevaplar.Böylece öğrenci seviyeleri belirlenmiş olur. Her bir sorunun bir sonraki soru ile bağlantılı olması ile verilen cevaplar bir sonraki sorunun cevabını etkiler. Puanlama seviye seviye hazırlanmış sorulara verilen cevaplara göre yapılır.Diğerlerine göre düşük seviyedeki sorular düşük,yüksek olanlar yüksek puan değeri alır. 26.04.2017

TANİLAYİCİ DALLANMİŞ AĞACİN AVANTAJLARİ Öğrencilerin yanlış öğrenmelerini,zihindeki yanlış bağlantıları ortaya bağlantıları ortaya çıkarmada oldukça etkilidir. Öğrenci yanlış bir karar verdiğinde ve bunun farkına vardığında geri dönebilir.Böylece soruyu tekrar cevaplayabilir. Kağıt ,kalem ile yapılabileceği gibi bilgisayar ortamında da eğlenceli bir şekilde kullanılabilir. Öğrenciler cevapları verirken hangi kararlarından vazgeçtiklerini,hangi sorulara ne dediklerini tespit edebilir.

Tanılayıcı Dallanmış Ağaç D ifadesi d 1 => 2 puan (Doğru) d y 2 => 1 puan B ifadesi (Yanlış) y d 3 => 3 puan d E ifadesi (Doğru) y A ifadesi 4 => 2 puan (Doğru) F ifadesi d 5 => 1 puan y d (Yanlış) y 6 => 2 puan C ifadesi (Doğru) y d G ifadesi 7 => 0 puan (Yanlış) y 8 => 1 puan

D = 0 Gülnihal eseri Şinasi’nindir Y Y = 5 5 İlk tarihi roman Cezmi’dir 26.04.2017 = 10 İlk realist roman Araba sevdasıdır 5 Y D İlk edebi roman Zehra’dır 5 5 İlk gazetemiz Takvim-i vakayi D D = 15 D = 5 Y İlk özel gazete Tasvir-i Efkâr D İlk yerli roman Jön Türk’tür Y = 10 5 Y TOLGA TORMAN

Tuzlu su, sirke, limon suyu gibi sıvılar iletkenlere örnektir 26.04.2017 1.ÇIKIŞ Tuzlu su, sirke, limon suyu gibi sıvılar iletkenlere örnektir D 2.ÇIKIŞ 3.ÇIKIŞ Yalıtkanlar elektrik enerjisini iletmeyen maddelerdir. Metal olmayan iyi iletkendir 4.ÇIKIŞ 5 Y İletkenlerin dirençleri büyüktür D 5.ÇIKIŞ 5 5 D Yalıtkan sıvılar yüksek elektrik enerjisinin etkisiyle iletkenlik kazanır. Direnç maddenin cinsine bağlıdır D 5 İletkenler elektrik enerjisinin taşınmasında kullanılır 6.ÇIKIŞ Y 7.ÇIKIŞ Bakır telin drenci büyüktür. TOLGA TORMAN Direnç elektrik akışına karşı gösterilen zorluktur Y 8.ÇIKIŞ Y 5 Plastik cam gibi maddeler yalıtkandır. 9.ÇIKIŞ Drencin birimi ohm dur D Y 10.ÇIKIŞ İnce tel kalın tele göre daha büyük dirence sahiptir. Direnç manometreyle ölçülür Y D 11.ÇIKIŞ Gazlar yalıtkan değildir. 12.ÇIKIŞ 5 Y

TANİLAYİCİ DALLANMİŞ AĞACİN SİNİRLİLİKLARİ Hazırlanması tecrübe ister ve zaman alıcıdır. Klasik doğru-yanlış testleri gibi öğrencilerin tahminle cevap verme olasılığı vardır. Bu teknik ile üst düzey becerilerin ölçülmesi zordur. 26.04.2017

Yapılandırılmış grid tekniğinin temel yapısı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 26.04.2017 TOLGA TORMAN

YAPİLANDİRİLMİŞ GRİD Bu tekniğin en önemli amacı, öğrencilerin bilgi seviyesini, eksikliklerini ve kavram yanılgılarını tespit etmektir. • Bu teknikte, öğrencinin seviyesine uygun olarak 9 ya da 12 ya da 16 kutucuktan olusan bir tablo hazirlanir ve tablodaki her bir kutucuk sıra ile numaralandırılır. • Gridi hazırlamak üzere öğretmen, konuyla ilgili bir soru hazırlar ve sorunun yanıtını rastgele, kutucuklara yerleştirir. • Daha sonra ikinci soruyu hazirlar ve yine kutucuklara yanıtları yerleştirir. İkinci sorunun yanıtını teşkil eden kutucuklardan bir kısmı birinci soru için de geçerli olabilir. • Öğrencilerden, her soru için doğru kutucuğu bulmaları ve kutucuk numaralarını mantıksal ve işlevsel olarak sıralamaları beklenir. (Bahar, 2002). • Öğrencilerin verdiği cevap o konudaki bilgi seviyesini, bilgi eksikligini, kavramsal bağları veya yanlış kavramları gösterir. 26.04.2017 TOLGA TORMAN

Avantajları: • Bu teknik ile hazırlanmis sorularda kutucukların içerisine kelimeler, resimler, sayılar, eşitlikler, tanımlar veya formüller konulabilir. • Hem doğru kutucukların seçimi hem de bunların mantıksal sıraya dizilmesi konuyu çok iyi bilmeyi ve anlamayı gerektirir. • Yanlış seçilen kutucuklar öğrencilerin konu hakkındaki eksik veya yanlış bilgilerini ortaya çıkarır. • Yapılandırılmış grid tekniğinde kısmı bilgi de değerlendirilir ve ödüllendirilir. Öğrenci seçtiği her doğru kutucuk için puan alır. • Bu teknikte çoktan seçmeli testlerin aksine doğru olmayan bilgiler sorulmaz; yani kutucuklardaki her bilgi bir soru için gerekli cevap olmayabilir;ama diger bir soru için mutlaka cevap teskil eder. Bu nedenle yanlış şıkları eleyerek doğru cevabi bulma stratejisi saf dışı edilmiş olur. • Hazırlanan sorular çok kısa zaman diliminde uygulanabilir. 26.04.2017 TOLGA TORMAN

Yapılandırılmış Grid (Örnek etkinlik) 26.04.2017 1- Örümcek 2- Balina 3- Kelebek 4- Yengeç 5- Sazan 6- Yılan 7- Kartal 8- Solucan 9- Kurbağa Soru 1: Yukarıdaki kutucuklardan hangisi omurgalı hayvanlar grubuna dahil olan canlıları içerir? a) Uygun kutucukları seçiniz. (Cevap: 2, 5, 6, 7, 9) b) Seçtiğiniz hayvanları balık – sürüngen – kurbağa – kuş – memeli doğrultusunda sıralayınız. (Cevap: 5, 6, 9, 7, 2) Soru 2: .......... Soru 3: .......... TOLGA TORMAN

Yapılandırılmış Grid Analiz Yöntemi (a) 26.04.2017 Her sorunun cevabı için uygun kutucukların seçilmesi Bu formüle göre öğrencilerin puanları –1, 0 ve +1 arasında değişir. Bu puanı on üzerinden değerlendirmek için önce negatifliği ortadan kaldırmak amacı ile 1 ile toplanır ve elde edilen sayı 5 ile çarpılır. TOLGA TORMAN C1 = Seçilen doğru kutucuk sayısı C2 = Toplam doğru kutucuk sayısı C3 = Seçilen yanlış kutucuk sayısı C4 = Toplam yanlış kutucuk sayısı A şıkkının değerlendirilmesi C1 C3 C2 C4

Yapılandırılmış Grid Puanlama (1) 26.04.2017 Öğrenci 5 kutucuk seçmiş, bunlardan 3’ü doğru, 2’si yanlış olsun. 3 2 5 4 = 0.60 – 0.50 = 0.10 Şimdi önce 1 eklenip sonra 5 ile çarpılsın. TOLGA TORMAN = 5 x 1.10 = 6.10 veya yuvarlak olarak 6 alabiliriz.

Yapılandırılmış Grid Puanlama (2) 26.04.2017 Bir başka öğrenci 7 kutucuk seçmiş, bunlardan 3’ü doğru, 4’ü yanlış olsun. 3 4 5 4 = 0.60 – 1 = - 0.40 Şimdi önce 1 eklenip sonra 5 ile çarpılsın. TOLGA TORMAN Bu örnekte bütün kutuları doğru bilen öğrenci 10 puan, bütün kutuları işaretleyen öğrenci de 0 puan alır. = 5 x (0.60) = 3

Yapılandırılmış Grid Analiz Yöntemi (b) 26.04.2017 Değerlendirmede ikinci aşama (mantıksal veya işlevsel sıraya koyma). Sorunun (b) şıkkının cevabı 5, 6, 9, 7 ve 2 idi. 5 numara 6’ dan önce mi? Cevap evet ise, art arda mı geliyor? 6 numara 9’ dan önce mi? Cevap evet ise, art arda mı geliyor? 9 numara 7’ den önce mi? Cevap evet ise, art arda mı geliyor? 7 numara 2’ den önce mi? Cevap evet ise, art arda mı geliyor? Varsayalım ki öğrencinin cevabı 5, 9, 6, 7, 1 şeklinde. (Evet/ Hayır) (Hayır/ Hayır) (Evet/Hayır) TOLGA TORMAN Her evet cevabı 1 puan, her hayır cevabı 0 puan ile değerlendirildiği için, bu öğrenci 8 üzerinden 2 puan almıştır.

26.04.2017 Tuz gölü 1 Kovada gölü 2 Van gölü 3 Sera gölü 4 Nemrut gölü Aşağıda verilen resimlerden yola çıkarak aşağıdaki soruları yanıtlayınız? Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri oluşumlarına göre tektonik göllerdir?(1,2,12) Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri oluşumlarına göre volkanik göllerdir?(3,5,8,10) Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri oluşumlarına göre set gölleridir?(4,6,7,8,9,11) Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri oluşumlarına göre heyelan set gölleridir?(4,6) Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri göldür?(1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12) Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri oluşumlarına göre kıyı set gölüdür?(7,9) Tuz gölü 1 Kovada gölü 2 Van gölü 3 Sera gölü 4 Nemrut gölü 5 Tortum gölü 6 B.çekmece 7 Çıldır gölü 8 K .çekmece 9 Acıgöl 10 Yedigöller 11 12 Eğirdir gölü 26.04.2017

KAVRAM HARİTARI Kavram haritaları, bilgiyi organize etmek ve sunmak için yapılmış grafiksel araçlardır. Bu araçlar daire ya da bir çeşit kutu içine yazılmış olan kavramları içerir. Kavram haritalarında iki kavram arasındaki ilişki, üzerine ilişkiyi belirleyen ifadelerin yazıldığı doğrularla gösterilir. İlişkiyi belirleyen bağlantı ifadeleri ile iki kavram tamamlanarak anlamlı bir cümle oluşturur (Novak, 1998). Kavram haritaları; Bir konunun öğretiminde, Öğrenmeyi kolaylaştırmada, Öğrenme sürecini kontrol etmede ve kavram yanılgılarını ortaya çıkarmada, Değerlendirme yapmada 26.04.2017 TOLGA TORMAN

HAZIRLANMASI Bir konunun anlaşılması için önemli olan kavramlar seçilir. Seçilen kavramlar genelden özele doğru dizilir. Dizilen kavramlar arasındaki ara ilişkiler oklarla gösterilir. Ara ve çapraz bağlantılarının, okların yanına üstüne ya da altına eylemler yazılır.(örnektir,yapar vb.) Son olarak,birbirinden bağlanmış iki kavramı arasındaki ilişki gösteren önermeler ile mümkündür. 26.04.2017 TOLGA TORMAN

Kavram haritalarinin avantajlari Anlamlı öğrenmeyi sağlamada oldukça etkilidir. Araç ve gereç olarak kullanıldığında,kavram öğretiminde görsellik sağlayarak öğretimi eğlenceli hale getirir. Önemli bilgilerin,önemsizlerden ayrılmasını sağlayarak zamandan tasarruf sağlar. Faklı öğrenme şekillerine ve öğrenciler arasındaki diğer bireysel faklılıklara hitap eder. Pek çok değişik konu,öğretim aşaması ve not seviyesi için uygundur. Öğrenilmesi,öğretilmesi ve kullanılması kolaydır. SINIRLILIKLARI Hazırlanması zordur uzmanlık gerektirir. Sık kullanımı öğrencilerde sıkılmalara neden olur. Yanlış kullanımlarda hedeften sapılabilir. 26.04.2017 TOLGA TORMAN

KAVAL 26.04.2017 TOLGA TORMAN MÜZİK Müzik Türk müziği Batı müziği Türk sanat müziği Türk halk müziği Dini müzik Müzik aletleri Vurmalılar Üflemeliler Telliler Ritim çalgıları Ağaç Metal Derililer Elle Mızrapla Tokmaklılar Dilli Omuzdan asmalı Türü Türü BATI MÜZİĞİ TÜRK MÜZİĞİ K u l l a n ı l a n Türk sanat müziği Dini müzik Türk halk müziği Kullanılan Kullanılan Kullanılan Müzik aletleri Vurmalılar Üflemeliler Telliler Türü Çalınışına göre Ritim çalgıları Elle Mızraplılar Yapılışına göre Derililer Yapılışına göre Ağaç Metalliler Ağaç Türü 26.04.2017 TOLGA TORMAN örnek KAVAL Dilli