UZAKTAN EĞİTİMDE YAZILI-BASILI ORTAMLAR Hazırlayanlar: AYŞEGÜL AKMEŞE – EVRİM SERÇE

İÇERİK 1)YAZILI BASILI ORTAMLAR 1.1. Ön-Planlama Materyalleri 1.2. İçerik-Yöntem ve Değerlendirme Materyalleri 1.3. Fiziki Tesislerle İlgili Materyaller 1.4. Öğrenci Çalışma Materyalleri 2)YAZILI MATERYALLER YOLUYLA UZAKTAN EĞİTİM 2.1. Yazılı Materyallerin Avantajları 2.2. Yazılı Materyallerin Sınırlılıkları 2.3. Posta Yazışmalarının Avantajları 2.4. Posta Yazışmalarının Sınırlılıkları 3)BASILI MATERYALLER YOLUYLA ÖĞRETİM 3.1. Basılı Materyallerin Avantajları 3.2. Basılı Materyallerin Sınırlılıkları 4)UZAKTAN EĞİTİMDE YARARLANILAN YAZILI-BASILIORTAMLAR 4.1. Kitap ve Ders Kitapları 4.2. Resimler 4.3. Grafikler 4.4. Şemalar 4.5. Gazete ve Dergiler 4.5.1. Uzaktan Öğretimde Gazetenin Önemi 4.6. Broşürler Uzaktan Eğitimi Destekleyen Yazılı-Basılı Materyaller

1.YAZILI-BASILI ORTAMLARDAKİ ÖĞRENME MATERYALLERİ 1. Ön planlama materyalleri 2. İçerik-yöntem ve değerlendirme materyalleri 3. Fiziki tesisler ile ilgili materyaller 4.Öğrenci çalışma materyalleri

YAZILI-BASILI ORTAMLARDAKİ ÖĞRENME MATERYALLERİ Ön Planlama Materyalleri a. Çevre ile ilgili anket formları b. İş ve görev analizleri c. Derslerin yazılı gerekçeleri d. Öğretmen el kitapları ve kılavuzları

1.YAZILI-BASILI ORTAMLARDAKİ ÖĞRENME MATERYALLERİ 2.İçerik-Yöntem ve Değerlendirme Materyalleri a. Ders içi üniteler b. Ünite öğretim planları c. Öğretim yaprakları d. Öğrenci organizasyon çizelgesi e. Yedek öğretmen planları f. Kayıtlar ve formlar g. Yeterlilik testleri h. Öğretimi geliştirme testleri ve el işi testleri ı. Öğretim araç-gereç kılavuzları

1.YAZILI-BASILI ORTAMLARDAKİ ÖĞRENME MATERYALLERİ 3. Fiziki Tesislerle İlgili Materyaller Öğrenme-öğretme etkinliklerine fiziksel ortam sağlayan tesislerin durumu, donatım biçimi ve işe koşulma düzeni bu etkinliklerin organizasyonunu ve yürütülmesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle, bu tesislerle ilgili plan ve projelerden, yerleşme planlarından, demirbaş kayıt ve sayım formlarından gerekli biçimde yaralanma yolları araştırılmalıdır.

1.YAZILI-BASILI ORTAMLARDAKİ ÖĞRENME MATERYALLERİ 4. Öğrenci Çalışma Materyalleri a. Kitaplar b. Dergiler c. Ders notları d. Broşürler e. Küpür koleksiyonları f. Örnek olay formları g. Bakım-onarım kılavuzları h. Kataloglar ı. Öğrenme çalışma kılavuzları i. Proje resimleri

2.YAZILI MATERYALLER YOLUYLA UZAKTAN EĞİTİM İlk uzaktan eğitim uygulamaları posta hizmetleri ile başlamıştır. Bu uygulamada uzaktan eğitim ilkelerine göre hazırlanmış ders notlarının ve diğer yazılı gereçlerin posta yolu ile öğrencilere gönderilmesi söz konusudur. Öğretme – Öğrenme etkinliklerinin yazılı gereçler kullanılarak yürütüldüğü öğretimdir. (Mektupla öğretim) Uzaktan eğitimde “Mektupla Dağıtım Modeli” ; eğitim materyallerinin farklı yörelerde bulunan öğrencilere posta yolu ile gönderildiği ve bunlar hakkındaki düşüncelerinin posta ile alındığı bir modeldir.

2.YAZILI MATERYALLER YOLUYLA UZAKTAN EĞİTİM Öğrenci anlamadığı konuları yine posta yolu ile öğretmenine sormakta ve öğretmen de postadan gelen öğrenci sorularını cevaplayıp, posta ile yine öğrencisine göndermektedir. Öğrenciler sınavlarını belirleyen merkezlerde alırlar ya da sınav posta ile gönderilir.. Öğrenci sınavı posta ile aldığında cevap kâğıdını hazırlayıp, posta ile gönderir.

2.1.YAZILI MATERYALLERİN AVANTAJLARI Temel öğrenme kaynağı oluşturma Bilgi verme Bağımsız öğrenme yeteneğini geliştirme İnceleme yapma Soru cevaplandırma Problem çözme Pratik çalışmaya yöneltme

2.2.YAZILI MATERYALLERİN SINIRLILIKLARI Her öğrenim alanı için aynı ölçüde etkili öğretim kaynağı olamamaktadır. Hangi disiplin veya konuların ne tür kaynaklarla en etkili biçimde sunulabileceği konusunda ortak görüş birliğine henüz varılmamıştır. Bireysel öğrenmeye olanak verecek şekilde hazırlanması uzman kişilerin eş güdüm içinde çalışması uzun zaman almaktadır. Hazırlanan kaynakların çoğaltılması, zamanında öğrencilere dağıtılmasında güçlüklerle karşılaşılmaktadır.

2.3. POSTA YAZIŞMALARININ AVANTAJLARI VE SINIRLILIKLARI AVANTAJLAR SINIRLIKLAR - Öğretimsellik şeffaflığı - Sınırlı gerçeklik açısı - İçeriğe odaklanabilmesi - Pasif kişisel kontrol - Kullanım kolaylığı - Okuma becerilerine - Kolayca gözden geçirme bağlılık ve revize etme - Sınırlı değerlendirme - Etkili zaman kullanımı yetkileri

3.BASILI MATERYALLER YOLUYLA ÖĞRETİM Tarihteki ilk uzaktan verilen dersler basılı malzemenin öğrenciye posta yoluyla gönderilmesi sayesinde yapılmıştı. Basılı materyal deyimi, - kitap, - not, - yardımcı kaynak, - öğrenciden yapması istenen alıştırmalar, - ödevler, - çeşitli grafik gereçler vb. içermektedir.

3.1.BASILI MATERYALLERİN AVANTAJLARI VE SINIRLILIKLARI AVANTAJLARI SINIRLIKLAR - Doğallık - Gerçeğin kısıtlı görüntüsü - Öğretimsel Açıklık - Karşılıklı etkileşim ve - Kışkırtıcı olmamak dönütler - Kullanım kolaylığı - Pasif ve kendi kendine - Tekrar ve başvuru yönlendirilebilir olması kolaylığı - Değerlendirme ve katılım - Maliyet uygunluğu - Okumaya bağlı olması - Hazırlama ve yeniden düzenleme kolaylığı - Zamanlama uygunluğu

4. UZAKTAN EĞİTİMDE YARARLANILAN YAZILI-BASILI ORTAMLAR 4.1. Kitaplar Tanımı: Kitap, öğrencilerin öğrenme yaşantılarına kaynaklık eden ve genel anlamda yazılmış ve basılmış yaprakların bir tür öğrenme-öğretme ortamıdır. Çeşitleri : Ders Kitabı Kaynak(başvuru) kitapları Alıştırma kitapları Yardımcı kitaplar Öğretmen el kitapları ve kılavuzları Çalışma rehberleri Ders programı Örnek olaylar

DERS KİTAPLARININ YARARLILIKLARI VE SINIRLILIKLARI YARARLILIKLARI SINIRLIKLARI - Tekrar etme olanağı - İyi kitap seçimi zordur ve verir. zaman alıcıdır. - Öğrenmeyi bireyselleştirir. - Teknolojik gelişmelere - Öğretmene zaman ve dayanan kitaplar güncelliğini enerji tasarrufu sağlar. yitirebilir. - Bilgiyi etkili biçimde - Tek kaynak kitapsa görsel- sunar. işitsel araçlar ihmal edilebilir. - Öğrenmede devamlılık - Bilgiyi tek yönlü sunar. sağlar. - Öğretimi kendi etrafında - Görsel – işitsel araçlarla koşullandırır. birlikte kullanılabilir.

4. UZAKTAN EĞİTİMDE YARARLANILAN YAZILI-BASILI ORTAMLAR 4.2. Resimler Canlı yada cansız varlıkların gerçek görünümlerinin sınıf ortamında görüntülenmesini sağlarlar. Çeşitleri : Düz resimler Duvar resimler Levhalar Diğer Resimler - Çizgi resimler - Şimşek kartlar - Figürinler - Afişler - Karikatür resimler - Hikaye kartları

4.2.RESİMLER 4.2.1. Düz Resimler Tanımı: Fotoğraf makinesiyle çekilmiş resimler, gazete, kitap vb. gibi basılı materyallerde yayınlanmış resimler, posterler, çoğaltma resimler gibi resimlerin tümüne “düz resimler” denmektedir. En ucuz materyaller arasında yer alır. Öğretmenler düz resimlerden 3 yolla yararlanmaktadır. 1. Düz resimleri öğrencilere okutmaktır. 2. Düz resimlerden hareket ederek bilgi vermektir. 3. Düz resimlerle konuyu zenginleştirmektir.

4.2.RESİMLER 4.2.2. Duvar Resimleri Büyük boyutlardaki fotoğraflar, grafikler, haritalar, çizgi resimler sınıflardaki duvar resimlerini oluştururlar. Duvar resimleri: - Öğrencinin ilgisini çeker, güdülenmesini sağlar. - Tartışma konuları için hareket noktası oluşturabilir. - İşlenen konuyla ilgili aşamaların izlenmesinde başvuru kaynağı olabilir. - Bellekteki bilgileri unutmamaya yardımcı olur.

4.2.RESİMLER 4.2.3. Levhalar Büyük ölçüde verilerin; resim, fotoğraf, grafik, yazı, karikatür, çizgi ve sayılarını temsil etmektedir. Çeşitleri: Akış levhaları Ağaç levhaları Akarsu levhaları Zaman veya dizi levhaları Döner levhalar

4.2.RESİMLER 4.2.4. Diğer Resimler - Çizgi Resimler: Bir kişiyi, bir objeyi ya da bir olayı basit çizgiler ile anlatan resimlerdir. - Şimşek Kartlar: Bir kişiyi bir objeyi ya da bir olayı sıra ile gösteren ufak tablolardan oluşan resimler dizisidir. -Figürinler: Bir kişi ya da obje figürünün kenarlarından kesilerek elde edilen resme figürin denilmektedir. -Afişler: Afişler de, levhalar gibi hazırlanmakta, daha çok reklam amacı ağırlık kazanmaktadır.

RESİMLERİN YARARLILIKLARI VE SINIRLILIKLARI YARARLILIKLARI SINIRLIKLARI - Rahatlıkla temin edilebilir. - Resim kopyalarının - Konuya destek amaçlı kalitesiz olması. kullanılır. -Amaç ve kazanımlar resim - Öğrencinin motivasyonunu yardımıyla işlenmeyebilir. yükseltebilir. - Yanlış izlenim oluşturabilir. - Etkili ve kolay öğrenme - Resimlerin sadece görsel sağlar. olarak kullanılması. - Maliyetli değildir. - Öğrencilerin bireysel farklılıkları göz önüne alınmayabilir.

4.3. GRAFİKLER Grafikler sayısal verilerin görsel simgeleridirler. Grafikler ayrıç, veriler arasındaki ilişkileri ve eğilimleri de yansıtırlar. Çeşitleri: Çizgi Grafiği Sütun Grafiği Daire(Pasta) Grafiği Diğer Grafikler - Alan Grafiği - Resim Grafiği

4.4.ŞEMALAR Sayısal veriler, kronoloji ve hiyerarşi gibi soyut bilgileri grafik formunda özetlemek amacıyla kullanılan görsel materyallerdir. Çeşitleri: Örgüt şemaları Akış şemaları

4.5. GAZETE VE DERGİLER Gazete ve dergilerde sisteme özgü haberler bazı derslerin özeti güncel veriler bulmaca türünde kendi kendine değerlendirme soruları yayınlanmaktadır. Faydaları ; Birbirinden uzak kişiler arasında iletişimi sağlar. Okunacak ilgi çekici konulara yer verir. Ortak ilgi merkezi oluşturur. Öğretim malzemelerinin olmadığı hallerde öğretim aracı görünümündedir.

UZAKTAN EĞİTİMDE GAZETENİN ÖNEMİ Mesleki bilgi aktarır. Çevresel ilişkiye dikkat çeker. Öğrencinin kurumu ile ilişki kurmasına aracılık eder. Sağlığa ilişkin bilgi aktarır. Gelenek-görenek ve kültürel bilgi sunar. Sistemin eleştiri-özeleştiri mekanizmasını işletir. Bir kurum ya da gruba ait olma duygusunu pekiştirir. Öğrenici-öğrenici iletişimi, etkileşimi ve ilişkisini sağlar.

4.6.BROŞÜRLER Öğretilmesi söz konusu olan konunun kuramsal yönlerine ilişkin bilgiler ve bu konulara ilişkin kendi kendini değerlendirme soruları, belirli istatistik veriler ve yararlanılacak kaynakları kapsayan tamamlayıcı ve zenginleştirici bilgiler sunan ve sayfa sayısı çok fazla olmayan (20 sayfa civarı) yazılı gereçlerdir.

UZAKTAN EĞİTİMİ DESTEKLEYEN YAZILI-BASILI MATERYALLER 1. Monograflar: Kitap, broşür, kongre-konferans- sempozyum kitabı, albüm, monograf serileri.. 2. Süreli Yayınlar: Dergi, gazete, bülten, seri yayın 3. Gri Yayınlar: Resmi yayın, teknik yayın, bilimsel ve teknik rapor, ön baskı, ayrı baskı, broşür, proje raporu.. 4. Yıllık, sözlük, ansiklopedi, istatistik, başvuru kitabı, el kitabı.. 5. Rehber, indeks, özetçe, bibliyografya, güncel duyuru bülteni, toplu katalog..

KAYNAKÇA Uşun, S.(2006), Uzaktan Eğitim, Nobel Yayın Dağıtım,Ankara http://www.ceng.metu.edu.tr/~e1347624/ceit321/basili. html (basılı mat. Avantaj ve dezavantajlarında) https://www.uzaktanegitim.com/hbrd136-uzaktan- egitimde-yararlanilan-yazili-basili-ortamlar.aspx (u.e. yararlanılan yazılı basılı ortamlar) İşman, A. (2011) Uzaktan Eğitim, 4. Baskı, PegemA Yayıncılık, Ankara. İşman, A. (2005) Uzaktan Eğitim, 2. Baskı, PegemA Yayıncılık, Ankara. Kaya, Z. (2002) Uzaktan Eğitim, PegemA Yayıncılık, Ankara.