Geleneksel Tasarım Araçları SİStem ANALİZİ Geleneksel Tasarım Araçları

İçerik Tasarım araçlarının avantajları Karar tabloları Karar ağaçları

Tasarım Araçları Geleneksel tasarım araçları Yapısal tasarım araçları Karar ağaçları Karar tabloları İş akış şemaları Yapısal tasarım araçları Veri akış diyagramları HIPO Warrier-Orr Nassi-Shneiderman

Veri akış diyagramı örneği

Karar ağacı örneği

Karar tablosu örneği

Sistem modelleme Sistem modeli, şu anda kullanılan ya da önerilen sistemin temsili Veri akışı anlamında Sistem modeli ne anlatır? Veri ya da bilginin sisteme girdiği noktaları Veri ya da bilginin İşlem göreceği yerleri, aynı zamanda alınacak önlemleri ve yapılması gerekenleri Verinin çıktı olacağı noktaları

Sistem modelleme Bir sistemin bir modele indirgenmesi Kağıt üzerinde Bilgisayar üzerinde Bir sistemin bir sistem modeli ile anlatılması ne sağlar? Sistem analistinin sistemi gözünde canlandırabilmesi Üzerinden değişiklik yapabilmesi Değişiklikler yapmayı deneyebilmesi Bu değişiklikleri gerçek yaşamda yapmayı deneyip başarısız olursa bu şirketin milyon dolarlarına mal olabilir

Tasarım araçları Sistem modeli oluşturmak amacıyla tasarım araçları kullanılmakta Tasarım araçları sistem yapısının bir grafik ya da görselle sunumunu sağlamakta Tasarım araçları sistem analistlerine ne sağlıyor? - Sistemi planlama Sistemi anlatma Sistem ile ilgili sorunları gidermeyi Sistemi dokümante edebilmeyi

Tasarım araçlarının avantajları İletişim işlevi Çalışanlar arasında sistemin anlaşılması anlamında iletişimi sağlaması/kolaylaştırması Mühendisler, tasarımcılar, yöneticiler, programlamacılar Karmaşık planları ya da sorun çözümlerini anlatma Planlama aracı işlevi Yeni bir sistemi planlama ve tasarlama için esnek araçlar Sistem planlama aşamasında iken ilişkilerin ve eylemlerin görselleştirilmesi Farklı veri akış yollarını ve alternatif yöntemleri denemeyi kolaylaştırma

Tasarım araçlarının avantajları Sistemin genel taslağını çıkarma Sistemdeki önemli elemanları ve ilişkileri detaylara girmeden görmek Sistemin temel adımlarının ve süreçlerinin kuş bakışı görünümü Rolleri tanımlama Çalışanların rolleri, çalışma yerleri İlişkileri gösterme Sözlü/yazılı anlatımla açıklanamayacak ilişkiler Veri elemanlarının ve sistem bölümlerinin birbirleri ile ilişkileri

Tasarım araçlarının avantajları Mantıksal işlemleri desteklemesi Mantıksal hataların görsel bir gösterimde görülmesi/farkedilmesi sözlü anlatımda farkedilmesinden daha kolay Sistem analistinin bu konuda gerekli önlemleri alması Çözüm bulmayı kolaylaştırması - Sistem problemleri, iletişim bozuklukları ya da öngörülememiş gelişmeleri tasarım araçları ile daha kolay teşhiş etme

Tasarım araçlarının avantajları Sistemi dokümante etme Sistemin önemli unsurlarını grafiksel olarak açık ve kalıcı bir biçimde kayıt altına alma Daha sonra değişiklik yapılabilmesi kolaylaşır Sisteme yabancı olanların sistemin unsurlarını kolaylıkla ve hızlıca kavraması

Tasarım Araçları Geleneksel tasarım araçları Yapısal tasarım araçları Karar ağaçları Karar tabloları İş akış şemaları Yapısal tasarım araçları Veri akış diyagramları HIPO Warrier-Orr Nassi-Shneiderman

Karar tabloları Karar verirken söz konusu olan durumları, seçenekleri ve alternatifleri gösteren matris yapısındaki çizelgeler Karar tablolarının unsurları Durum kütüğü: Karar vermede ortaya çıkacak tüm olası durumlar Eylem kütüğü: Tüm olası eylemlerin listesi Durum girişi: Ortaya çıkacak durumların tüm olası kombinasyonlarının listesi Eylem girişi: Her bir durum kümesi için uygulanacak eylem

Karar tabloları Durum kütüğü Durum girişi Eylem kütüğü Eylem girişi

Karar tablosu / Örnek Otobüs bileti fiyatını belirleme Sabah 10.00’dan sonra seyahat edecekler indirimli bilet, 10.00’dan önce seyahat edecekler tam bilet ücreti ödemekte Yaşı 60 ve daha büyük olanlara bu ücretler üzerinden %20 iskonto uygulanmakta

Durumlar / Eylemler Bu açıklamalara göre 2 durum var (Durumlar) Seyahat saati 10.00’dan önce mi sonra mı? Evet / Hayır – 2 cevap Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? Evet / Hayır – 2 cevap 4 farklı fiyat uygulanabilir (Eylemler) Tam bilet İndirimli bilet %20 iskontolu tam bilet %20 iskontolu indirimli bilet

Durumlar 2 2x2=4 2 4 olası kombinasyon Bu açıklamalara göre 2 durum var (Durumlar) Seyahat saati 10.00’dan önce mi sonra mı? Evet Hayır Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? 2 2x2=4 2 4 olası kombinasyon

Karar tablosu / Durumlar Seyahat saati 10.00’dan önce mi sonra mı? E H Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? Eylemler

Eylemler Tam bilet (Eylem 1) 10.00’dan önce / 60 yaş altı İndirimli bilet (Eylem 2) 10’dan sonra / 60 yaş altı %20 iskontolu tam bilet (Eylem 3) 10.00’dan önce / 60 ve üzeri yaş %20 iskontolu indirimli bilet (Eylem 4) 10’dan sonra / 60 ve üzeri yaş

Karar tablosu / Eylemler Seyahat saati 10.00’dan önce mi? E H Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? Tam bilet İndirimli bilet %20 iskontolu tam bilet %20 iskontolu indirimli bilet

Karar ağacı Evet Evet Hayır Evet Hayır Hayır %20 iskontolu indirimli bilet Yaş >=60 mı? Evet İndirimli bilet 10.00’dan sonra mı? Hayır Evet %20 iskontolu tam bilet Hayır Yaş >=60 mı? Hayır Tam bilet

Karar ağacı

İş akış şemaları Bir problemin çözümündeki adımlar Sistem organizasyonu, bilgisayar programı Bilgisayar programları > Program iş akış şemaları - Bir programdaki aşamalar Sistem organizasyonu > Sistem akış şemaları - Tüm sistemin işleyişi Her şeklin bir anlamı var Bu çok basit bir örnek, sadece iki farklı şekil var. Bu şekillerin anlamı ne olabilir?

İş akış şemaları Sistem analistine ne sağlar? Tüm sistemi ya da sistemin bir kısmını grafiksel olarak görüntüleme Sistemdeki ilişkileri görme Şuanki işlemleri değerlendirme ve eğer gerekiyorsa yeni işlemler ekleme

İş akış şemaları / Semboller İş akış şeması çizmek için ANSI tarafından oluşturulmuş standart semboller kullanılmakta ANSI (American National Standarts Institute) İş akış şemalarında semboller neleri temsil eder? İşlev / Görev Karar Eylem Gerekenler Girdi / Çıktı Kullanılan ekipman

Semboller Faaliyet / İşlem Bağlantı Yapılacaklar Fişi tak, ampulü değiştir Bağlantı - İşlemleri birbirine bağlamak için kullanılmakta

Semboller Karar Girdi/Çıktı Evet ya da Hayır kararının verileceği anlamında Genelde soru cümlesi şeklinde Lambanın fişi takılı mı? Ampul patlak mı? Girdi/Çıktı - Sistem girdi ve/veya çıktılarını gösterir

Semboller Akış çizgisi Başlangıç / Bitiş Akış yönünü gösterir Sembolleri anlamlı bir biçimde bir birbirine bağlar Başlangıç / Bitiş - Başlangıcı ve bitişi gösterir

İş akış şeması çizme Uygun semboller kullanılmalı Başlangıç noktası net olarak görülebilmeli Akış tek yönlü olmalı Üstten alta Soldan sağa Yönlü akış çizgileri mutlaka şemadaki bir başka adıma bağlı olmalı, bağlantısız yönlü akış çizgisi kalmamalı

İş akış şeması çizme Sembollerin içindeki cümleler / ifadeler / sorular anlaşılır olmalı Gerekiyorsa yan notlar kullanılarak çeşitli bölümlere açıklamalar eklenmeli Her karar için iki olasılık da mutlaka söz konusu olmalı Evet Hayır Karmaşık sistemler için çizilirken sistem için çalışan herkesin iş akış şeması çizimine dahil olması önemli !

İş akış şeması / Ne sağlar? Sistemin tüm bileşenleri ile birlikte görselleştirilmesi Etkili bir eğitim aracı Sistemin anlaşılması için yararlanılabilir Sistem ile ilgili iletişim kurulacağı zaman kullanılabilir Sistemdeki hata ve zorlukların görülebilmesi

Aşağıdaki karar ağacı için iş akış şeması çiziniz? Evet %20 iskontolu indirimli bilet Yaş >=60 mı? Evet İndirimli bilet 10.00’dan sonra mı? Hayır Evet %20 iskontolu tam bilet Hayır Yaş >=60 mı? Hayır Tam bilet Başlangıç – Bilet satışı (unutulmamalı)

İş akış şemasını çiziniz Sistem Analizi dersinin değerlendirilmesinde devamsızlığın uygulanması - Devamsızlığı >5, finale girmedi – F1 ile kalır - Devamsızlığı >5, finale girdi ama geçer not almadı – F1 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girmedi – F2 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girdi ama geçer not almadı – F3 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girdi ve geçer not aldı – Geçer (A1, A2, A3, B1, B2, B3, C1, C2, C3, D notlarından biri ile)