ÖĞRETİM STRATEJİSİ, YÖNTEM ve TEKNİKLER

Bazı eğitimciler öğretme STRATEJİLERİ(ÖS), YÖNTEM(ÖY) ve TEKNİKLERİ(ÖT) aynı anlamda kullanmaktadırlar. Ancak bunlar farklı kavramlardır. ÖS, NASIL ÖĞRETELİM? sorusuna yanıt aramak için uygun yöntem ve tekniklerin seçilmesine öncülük eden bir yoldur. ÖY, öğrenciyi HEDEFE ulaştırmak için izlenen yoldur. Belli ÖT ve araçları kullanılarak öğrenci ve öğretmen etkinliklerinin bir plana göre düzenlenmesi amaçlanır.

ÖT, ise ÖY’i uygulamaya koyma biçimi ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin bütünüdür. Yani YÖNTEM öğrenme-öğretme sürecini PLANLAMA, TEKNİK ise bu planı UYGULAMAYA KOYMADA izlenen yoldur. Örnek: Bir kişinin amacı ADANA’dan İSTANBUL’a gitmek olsun……(s.162-163, Doğanay)

KURAM / MODEL, STRATEJİ, YÖNTEM ve TEKNİK İLİŞKİSİ

Öğrenme-öğretme modelleri, kuramları ve yaklaşımları : Öğrenme öğretme etkinliklerine yön veren temel FELSEFE / BAKIŞ AÇISIDIR. Örnek: programlı öğretim, tam öğrenme, işbirlikli öğrenme, yapılandırmacılık, çoklu zeka, temel öğretme modeli, basamaklı öğretim, aktif öğrenme, etkili öğretim modeli, yaşantı temelli öğrenme, öğretim etkinlikleri modeli vb.

Öğretim stratejileri Bir dersin HEDEFLERİNE ULAŞMASINI sağlayan genel yaklaşımdır. Yani öğretmenin hedefe ulaşmak için seçeceği öğretim yöntemi, çeşitli teknikler, araç gereçler, hatta değerlendirme biçiminin UYUM içinde olmalarıdır. Örnek: sunuş yolu, buluş yolu, araştırma-inceleme yolu

Öğretim yöntemleri: Öğretimin hedef ve davranışlarına ulaşmayı sağlayan yollardır. Öğrenme konularının öğrencilere düzenli bir şekilde aktarılmasını sağlayan yollardır. Örnek: anlatım yöntemi, tartışma, örnek olay, gösterip yaptırma, deney, problem çözme,proje temelli öğrenme vb.

Öğretim tekniği: Öğretim yöntemlerinin uygulama biçimidir. Örnek: soru-cevap, beyin fırtınası, gösteri, drama, benzetim, mikro öğretim eğitsel oyunlar, altı şapkalı düşünme tekniği, balık kılçığı, kavram haritaları gibi GRUPLA ÖĞRETİM teknikleri. Ayrıca bireyselleştirilmiş öğretim, programlı öğretim, bilgisayar destekli öğretim, tutor destekli öğretim gibi BİREYSEL ÖĞRETİM teknikleri; gezi gözlem, görüşme, sergi, ödev, proje gibi SINIF DIŞI ÖĞRETİM TEKNİKLERİ de vardır.

Konu ve öğretmen merkezli Anlatım, Soru cevap Gösteri Bilgisayar DÖ Stratejiler Yöntem/ teknik Hedef alanı Zihinsel süreçler Sunuş yolu (Ausubel) Konu ve öğretmen merkezli Anlatım, Soru cevap Gösteri Bilgisayar DÖ Bireyselleş. Ö. BİLME Tümden gelim Buluş yolu (Bruner) Öğrenci merk. Örnek olay Tartışma Soru-cevap Münazara, panel Açık otu.,beyin f. KAVRAMA ANALİZ DEĞERLENDİRME Tüme varım, Analoji-Diyalekti Yaratıcı/yansıtıcı/eleştirel düşünme Araştırma-inceleme yolu (J.Dewey) Öğrenci ve problem merkez. Problem çözme Proje temelli öğ. Deney, gözlem Örnek olay, Bireysel çalışma UYGULAMA SENTEZ Tüme varım Yansıtıcı/yaratıcı/eleştirel düşünme, akıl yü

ÖS, ÖY ve ÖT’ni belirlemede en önemli unsur DERSİN HEDEFLERİDİR. Dersin HEDEF ve DAVRANIŞLARI, içerik ve eğitim durumlarının belirlenmesine yön verir. Bu açıdan bakıldığında EĞİTİM DURUMLARININ tasarlanması ile ilgili olarak aşağıdaki tablo ışık tutmaktadır.

Hedef Alanı Stratejiler Yöntem /Teknik BİLME Sunuş yolu Anlatım, soru-cevap, bilgisayar DÖ,bireyselleştirilmiş Ö, gözlem, seminer, sempozyum KAVRAMA Buluş yolu Çoklu zeka yaklaşımı Tartışma, örnek olay,soru-cevap,BDÖ,bireysel çalışma UYGULAMA ANALİZ SENTEZ DEĞERLENDİRME Araştırma-İnceleme İşbirlikli öğrenme Yapılandırmacı öğrenme Çoklu zeka yak. Gösterip yaptırma, proje tabanlı öğ., problem çözme, beyin fırtınası,bireysel çalışma, deney, drama, simülasyon TÜM HEDEF ALANLARI Tam öğrenme Tümü

KPSS soru örneği: Aşağıdaki öğrenme öğretme yaklaşımlarından hangisi karşısında belirtilen becerinin kazandırılması için etkili bir yöntem değildir?(2006) Öğretme-öğrenme yaklaşımı Beceri Örnek olaya dayalı öğretim Problem çözme Sunuş yoluyla öğretim İşbirlikli öğrenme Bilimsel araştırma yoluyla öğ. Eleştirel düşünme Buluş yoluyla öğretim Yansıtıcı düşünme Proje tabanlı öğretim Bilimsel yöntem bece

BAŞLICA ÖĞRETİM STRATEJİLERİ 1. SUNUŞ YOLU: Bilginin, ilke ve genellemelerin etkin bir öğretme-öğrenme süreci için belli bir düzen ve aşamalılık içinde aktarılmasını ve tümdengelimsel düşünme yoluyla öğrenmeyi içerir. Açıklayıcı ve yorumlayıcı bir yaklaşımla soyut kavram ve genellemelerin öğrencilere aktarıldığı bir yaklaşımdır. Öğretmen merkezli bir yaklaşımdır. Öğretmen önce genel bilgileri, ilke ve kavramları anlatır, daha sonra ise ayrıntılı bilgileri, örnekleri sunar. Bu yaklaşım okullarda yaygın olarak kullanılır. NEDEN? (s138-139, Doğanay)

2. BULUŞ YOLU: Öğrencinin ilke ve genellemelere ulaşmasını sağlayacak öğretme-öğrenme ortamının düzenlenmesi ve tümevarımsal düşünme yoluyla öğrenmeyi içerir. Öğretmen ipuçları, soru-cevap ve yönergeleri kullanarak öğrencilerin ilke ve genellemelere ulaşmasını sağlar. Öğrenci merkezlidir. Öğrencinin derse katılımını sağlar. Onları güdüler. Ancak sabır ve zaman ister. Öğrencinin kendi soyutlamasını yapması ve bilgiyi KEŞFETMESİ, yani bulması(BULUŞ) için eğitilmesi esasına dayanır. Daha çok düşünme gerektirir.

3. ARAŞTIRMA-İNCELEME YOLU: Öğrencilere araştırma etkinliklerini problem çözme yoluyla öğretmeyi amaçlar. Öğrenciler bir öğrenme konusu üzerinde bilimsel yöntemin basamaklarını kullanarak öğrenmeyi gerçekleştirir.

Araştırma –inceleme yolu ile öğretimin basamakları şöyledir: Problemin farkına varma Problemi tanımlama ve sınırlama Hipotezler oluşturma Veri toplama Verileri analiz etme ve yorumlama(Hipotezleri test etme yani reddetme / kabul etme) Çözümü uygulama, önerilerde bulunma