ÜRET İ M VE ÜRET İ M YÖNET İ M İ KAVRAMLARI

 Üretim:" İ nsan ihtiyaçlarını kar ş ılamak amacıyla mal veya hizmetlerin meydana getirilmesi i ş lemidir."  Üretim Yönetimi: Ürün faaliyetlerinin, planlanması, yürütülmesi ve kontrolünü sa ğ lar. Mal ve/veya hizmetleri dü ş ük maliyet, yüksek kaliteyle zamanında standartlara uygun kararların alınmasını sa ğ layan i ş letme fonksiyonudur. dü ş ük maliyeti ş letme

 Üretim yönetiminin amaçlarını sıralamak gerekirse;   ► Tüketici taleplerini fiyat, zaman, kalite... gibi unsurların optimum ş ekilde kar ş ılanması  ► Stok düzeyini mümkün oldu ğ u ölçüde az tutarak, stok devir hızını arttırılması  ►İş letme elindeki kaynakları en verimli ş ekilde kullanmasıen verimli

 İş letmelerin büyümesi ve ba ş arılı olması onların üretim teknolojilerini geli ş tirip kitle halinde üretim yapmalarına ba ğ lamı ş tır.Bunun içinde üretimle ilgili bazı özellikleri bilip dikkate alması gerekir.Bu özellikler ş unlardır.

 1) İş bölümü ve uzmanla ş ma  2)Çe ş itlendirme  3)Standartla ş tırma  4)Geni ş leme ve daralma  5)Makinele ş me  6)Otomasyon  7)Bütünle ş me

 1)Proje Tipi Üretim  2)Sürekli Üretim  3)Kitle(Yı ğ ın)Üretim  4)Kesikli Üretim  5)Akıcı Üretim

 Proje, yerinde i ş, yerinde üretim gibi adlar da verilen tek üretim sistemi, bir ki ş inin veya bir üretim grubunun, yalnızca bir tek üretim biriminin tamamını, aynı yerde üretmesidir. Köprü yapma, fabrika kurma, baraj in ş a etme, gemi imalatı ve benzerleri, bu tür üretimin en yaygın örnekleridir. Bu üretim yönteminde, üretilecek mamul hareket etmez. Bütün üretim girdileri, üretilecek birimin etrafında toplanır. Tek üretimde kullanılacak üretim teknolojisi, üretilecek birimin karma ş ıklı ğ ı oranında de ğ i ş iklik gösterir. Bazı üretim konuları için basit teknolojiler kullanmak yeterli olabilirken, bazı üretim konuları için çok yüksek teknolojiler gerekebilir.

. Sürekli üretim sistemleri, çok büyük hacimli üretimi gerçekle ş tiren, bütünüyle sermaye yo ğ un yatırımlardır. Petrol rafinerileri, demir-çelik fabrikaları, ka ğ ıt fabrikaları, ş i ş e ve cam fabrikaları ve benzerleri, sürekli üretimin örnekleridir. Sürekli üretimde, i ş in gere ğ inden dolayı, ocakların, fırınların veya kazanların devamlı olarak çalı ş tırılması gerekir. Üretim, ş u veya bu nedenden bir süre duracak olursa, derece sıcaklıktaki fırınların ate ş e dayanıklı tu ğ laları genle ş me nedeniyle parçalanır ve bunların yenilenmesi ola ğ anüstü giderlere ve üretim duraklamalarına neden olur.

 Kitle üretimi, tek üretim, parti üretimi veya akıcı üretim türlerinden herhangi biriyle yapılan çok büyük ölçekli üretime verilen bir addır. Çok büyük hacimli kitle üretimi, genellikle, dolaysız i ş çilik maliyetini azaltıcı bir rol oynar. Gerçekten de üretim olanaklarına ve hizmet i ş levlerine yapılan büyük masraflar, birim dolaylı maliyetleri arttırmaksızın verimlili ğ i arttırıcı bir rol oynayacaktır. Ba ş ka bir deyi ş le, Ekonomi Kuramında incelenen büyüklü ğ ün sa ğ ladı ğ ı yararlar kavramı, ancak, kitle üretimiyle gerçekle ş tirilir.

 Bazen mü ş terilerin sipari ş ettikleri ve özellik arzeden mal veya hizmet üretimi yapmaktadır.Kalite durumu ve planlama ve hatta kontrol i ş lemleri mamule farklılık göstermekte olabilir.Özel sipari ş ler oldu ğ u için de maliyetler yüksek olmaktadır.Çünkü özel üretim için genel amaç için çalı ş an araç ve gereçlerde özel sipari ş ler için de ğ i ş iklikler gerekecektir.Bu özel i ş lemler de özel masraflar gerektirmektedirler.

 Akıcı üretim sisteminde ise, bütün üretim araç gereci ve makineleri, ba ş tan sona kadar, bir üretim hattı etrafına ya da kayan ş erit etrafına yerle ş tirilmi ş tir. Üretim hattının ba ş ında hammadde, sisteme girer, ilk i ş lem merkezine yeni hammadde gelmi ş ve i ş lem görmeye ba ş lamı ş olur. Böylece, üretim hattı veya belirli raylar üzerinde kayan ş erit, belirli aralıklarla durup hareket ettikçe, mamul de olu ş maya ba ş lar ve hattın sonunda, örne ğ in, her 45 dakikada bir mamul sistemden mamul deposuna yerle ş tirilmi ş olur.

 Üretim planlama, üretim ortamındaki kaynakları en verimli biçimde kullanarak mü ş terilerin taleplerini kar ş ılayacak ş ekilde üretim faaliyetlerinin organize edilmesidir. Bunu yaparken kaynak kullanımlarına ve mü ş teri taleplerinin kar ş ılanmasına (veya kar ş ılanamamasına) ili ş kin çok çe ş itli maliyetler ve kayıplar da göz önünde bulundurulmalıdır.

  Ürün tasarımı, firmanın ürününün özelliklerini, kendine özgü karakteristiklerini belirleme sürecidir.

 1)Üretim nedir?  2)Üretimin temel özellikleri nelerdir?  3)Üretim sistemleri ve türleri nelerdir?

S İ NEM ERBA Ğ CI