UZEM TANITIM

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ BÖLÜM1 BİLİMSEL ARAŞTIRMA AŞAMALARI

BİLİMSEL ARAŞTIRMA NEDİR? Araştırma sözcüğü, Latince bilmek kökünden gelen bir kavramdır. İngilizce karşılığı olan “research” ise yeniden araştırma anlamında kullanılmaktadır (Gürsakal, 2001). Araştırma yapmanın amacı, var olan soruna karşı çözüm üretmek, bir olguyu-olayı-sorunu anlamak amacıyla söz konusu sorun-olgu-olay üzerinde düşünmek demektir.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA NEDİR? Araştırma, araştırmacıların herhangi bir konu hakkında bilgiye gereksinim hissettiğinde bilgi sahibi olmak için gerçekleştirdiği girişimlerdir. Araştırma, gerçek sorunlar konusunda nesnel bilgi üretme aktivitesidir. Araştırmacı bu çerçevede teori, model ve sistem araştırır(Usta, 2011).

BİLİMSEL ARAŞTIRMA NEDİR? Bilimsel araştırma, sistematik veri toplama ve analiz etme sürecidir. Bazı bilimsel araştırmalar, kuram (teori) üretmeyi ya da varolan kuramları sınamayı amaçlamaktadır(Bir, 1999).

BİLİMSEL ARAŞTIRMA AŞAMALARI NELERDİR? Bilimsel bir çalışma yaparken uyulması gereken bazı kurallar vardır. Bunlara geçmeden önce bilimsel araştırmaların aşamaları üzerinde duralım(tez). Giriş Bu bölümde araştırma probleminin gerekçesi bilimsel kanıtlara dayalı olarak tartışılır. Araştırmanın neden önemli olduğu, yapılan araştırma ile ne amaçlandığı ortaya konulur.

1. GİRİŞ Konuyla alakalı daha önceden yapılmış çalışmalar incelenerek «o güne kadar konunun hangi boyutları ele alındı ve sonuçları nelerdir» incelenir ve böylece çalışmanın boyutu belirlenir. Burada önemli olan nokta problem cümlesidir. Yapılacak çalışmada ister makale ister tez olsun, problem yada amaç bir cümle ile ifade edilmelidir.

Problem Cümlesi/Amaç Cümlesi Problem Cümlesi; Araştırma için seçilen problemde konu; ilginç, araştırılabilir, önemli, etik ve alana katkı sağlayacak nitelikte olmalıdır. Problem soru cümlesi olarak ifade edilmelidir. Kısaca kurallara uygun ve yapılmamış bir boyut olmalıdır. Amaç Cümlesi; Araştırmanın hedefi belirtilmelidir. Amaç cümlesinin hemen altına hedefe ulaşmak için alt hedefler(amaçlar) belirlenir ve onlara cevaplar aranarak ilerlenir. Kısaca; Problem  Alt Problemlerden Amaç  Alt Amaçlardan Oluşur

2. Kuramsal Çerçeve ve İlgili Araştırmalar Girişten sonra tezlerde kuramsal çerçeve ve ilgili araştırmalar bölümü gelmektedir. Başlıktanda anlaşılacağı gibi 2 bölümden oluşur. 1. Kuramsal Temeller; Problemin, ilgili kavramların, araştırmanın bağımlı ve bağımsız değişkenlerinin, gerekirse hedef kitlenin ve araştırma bağlamının tanımları yapılır ve bunlarla ilgili kuramsal bilgiler sunulur.

2. Kuramsal Çerçeve ve İlgili Araştırmalar 2. İlgili Araştırmalar: Konu hakkında daha önce yapılmış çalışmalara atıfta bulunarak, nereden nereye geldiğini ve literatür için bu çalışmanın öneminin ne olduğu anlatılır.

3. YÖNTEM Bu bölümde, araştırmanın modeli, çalışma grubu, verilerin toplanması ve elde edilen verilerin analizi konularında açıklamalara yer verilir. Araştırma Modeli; Nicel(analitik-quantitative) ve nitel(tanıtsal-qualitative) olmak üzere 2 ana bölümden oluşur.

NİCEL VE NİTEL En genel tanımıyla bakacak olursak; Nicel; Olaylar arasındaki ilişkileri tanımlamak için sayısal veriler kullanır(anket, başarı testi vb.). Nitel; İnsan davranışlarını veya deneyimlerini tanımlamak için sözcükleri veri olarak kullanır(gözlem, görüşme vb.).

NİCEL ARAŞTIRMA TÜRLERİ Deneysel Model: iki yada daha fazla grup üzerinde yapılan uygulamaların belli değişkenler açısından etkilerinin farklılaşma buyutu incelenir. Bağıntısal Model: İki yada daha fazla değişken arasında ilişki olup olmadığını incelemek amacıyla kullanılır. Nedensel-Karşılaştırma Modeli: Belli bir değişken açısından farklılaşan grupları birbiriyle karşılaştırmak amaçlanır.

NİCEL ARAŞTIRMA TÜRLERİ 4. Tarihsel Model: Geçmişteki bir olayın durumu ve bu olayın mevcut durumu üzerindeki etkilerinin incelenmesidir.

NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Fenomenoloji: Olaylar, durumlar, deneyimler veya kavramlar. Etnografi: Bir halkın, kültürün gelenek-göreneklerinin betimlenmesi. Gömülü Teori: Veri toplarken veya analiz edilirken gömülü olan teoriyi ortaya çıkarmaya çalışır ve yeni kavramlar ortaya çıkarır. Örnek Olay: Özel bir durumun derinlemesine incelenmesi.

NİCEL VE NİTEL ARAŞTIRMALARIN AŞAMALARI Konu seç Toplumsal benliği kabul et Soruya odaklan Bakış açısı benimse Araştırmayı tasarla Veri topla Verileri analiz et Verileri yorumla Başkalarını bilgilendir

4. BULGULAR Çalışma sonucunda elde edilen veriler analiz edilerek bulgular ortaya çıkar. Genellikle tablolar halinde verilir. Analiz programı olarak SPSS kullanılır(nicel için).

5. SONUÇ VE ÖNERİLER Çalışmaya ilişkin sonuçlara yer verilir. Öneriler kısmında ise bundan sonra yapılacak çalışmalara ışık tutacak nitelikte bilgiler verilir.

Araştırma Raporu Bir araştırma yapıldıktan sonra, bu araştırmanın sonuçlarının başkaları tarafından öğrenilebilmesi için yapılan araştırmanın raporlaştırılması gerekmektedir.

Araştırma Raporu Rapor, herhangi bir konuyu, olayı veya durumu incelemekle görevlendirilen kişi ya da kişilerin, yaptıkları araştırmanın sonuçlarını ilgili yere bildirmek üzere yazdıkları inceleme veya araştırma yazısıdır.

Araştırma Raporu Yapısı ile ilgili olarak bir araştırma raporu; Başlık Özet Giriş Yöntem Bulgular ve yorumlar Sonuç ve öneriler Kaynakça Bölümlerinden oluşmaktadır.

Araştırma Raporu Araştırma raporlarını diğer raporlardan ayıran en önemli özellik ise araştırma raporlarının hazırlanmasında bilimsel prensiplere uyulması gerekliliğidir. Yani yapılan araştırmanın bilimsel araştırma niteliği taşımasıdır.

Araştırma Raporu Bilimsel araştırma; karşılaşılan bir güçlüğün giderilmesi ve problemlere güvenilir çözümler bulabilmek amacıyla; bilimsel yöntemin uygulanarak, planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, analizi, analiz sonucunda elde edilen bulguların yorumlanması ve raporlaştırılması olarak tanımlanmaktadır.

Araştırma Raporu Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu tarafından yayınlanan Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Çalışma Esasları’nın 8. maddesi gereği etiğe aykırı kabul edilecek davranışlar tanımlanmıştır. Bu davranışlar??

Araştırma Raporu Uydurma: araştırmada bulunmayan verileri üretmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak Çarpıtma: değişik sonuç verebilecek şekilde araştırma materyalleri, cihazlar, işlemler ve araştırma kayıtlarında değişiklik yapmak ve sonuçları değiştirmek

Araştırma Raporu Aşırma: başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, yazılarını ve şekillerini sahiplerine atıf yapmadan kullanmak Duplikasyon: aynı araştırma sonuçlarını birden fazla dergiye yayım için göndermek veya yayımlamak

Araştırma Raporu Dilimleme: bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak çok sayıda yayın yapmak Desteklenerek yürütülen araştırmaların sonuçlarını içeren sunum ve yayınlarda destek veren kurum veya kuruluşun desteğini belirtmemek

Araştırma Raporu Araştırma ve makalede ortak araştırıcı ve yazarların yazılı görüş birliği olmadan, araştırmada ve makalede aktif katkısı bulunanların isimlerini çıkarmak veya yazarlıkla bağdaşmayacak katkı nedeniyle yeni yazarlar eklemek

Araştırma Raporu Araştırma ve yayın etiği ilkeleri ile bağdaşmayan diğer davranışlarda bulunmak