FOTOĞRAFÇILIK M. Kemal GÜLLÜ

İçerik Fotoğraf Nedir? Fotoğraf Tarihine Genel Bir Bakış İlk fotoğraflar Fotoğraf Makineleri İğne deliği kamera Makinelerin başlıca öğeleri Fotoğraf makinesi çeşitleri

Fotoğraf Fotoğraf, Yunanca foto (ışık) ve Graph ( grafik, çizim) sözcüklerinden oluşan, basitçe ışıkla çizim yapmak anlamına gelen bir kelimedir. Sadece fotoğraf sözünü inceleyerek bile, ışığın bu serüvende ne denli önemli olduğunu kolayca anlayabiliriz. Aslında fotoğraf severlerin en büyük amacı hep “ışığın peşine düşmek” ve “güzel ve lezzetli ışığı” doğru bir şekilde gerek film, gerekse algılayıcı düzlemine kayıt etmektir. Bu konuda en önemli 2 yardımcımız; fotoğraf makınesi (ışığı kaydedebilmek için), objektif (ışığı film veya sensör düzlemine taşıyabilmek için) tir.

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış İlk fotoğraf; Joseph Nicephore Niepce’in penceresinden görünüm, 1827

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış 965-1038 Karanlık kutuyu ilk kullanan (Camera Obscura), Ortaçağ’da güneş tutulması sırasında güneş ışınlarını incelemek isteyen zamanın ünlü optik bilgini Basralı el-Hasan’dır. Roger Bacon, 13.yy Arap yazmalarından öğrendiği “karanlık kutu” nun ayrıntılı bir tanımını yapmış. 1460-1472 döneminde Leon Battista Alberti ve Leonardo da Vinci de karanlık kutudan yararlanarak cisimlerin görüntülerini yansıtmış. 1553 Giovanni Battista Della Porta “Magiea Naturalis Libri IV” adlı eserinde karanlık kutuyu etraflıca anlatmıştır (bu yüzden karanlık kutunun ilk mucidi sayılır). 1568’de Danillo Barbaro, karanlık kutunun ışık gören deliğine bir mercek yerleştirmiş ve görüntü kalitesini belirgin biçimde arttırmıştır.

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış Birçok değişiklik sonrasında; gerekli yerlere yerleştirilen ayna ve mercek sistemiyle, karanlık kutuya bir resim masası niteliği kazandırılmış ve saydam yüzeyinde meydana gelen görüntülerin çizilmesinde kullanılmıştır. Daha sonraları, görüntülerin kağıt üzerine elle çizilmesi yerine, bu tür zorlukları ortadan kaldıracak tespitler aranmaya başlanmıştır.

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış 1727’de Johann Heinrich Schulze, gümüş tuzlarının ışığa tutulunca değişikliğe uğramasının nedeninin ışık olduğunu açıkladı. 1777’lerde Scheele, mavi ve mor ışınların, kırmızı ışınlardan daha etkin olduklarını kanıtladı. 1780, Johan Kaspar Lavater’in “silüet makinası”.

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış Bu geçen sürede ışığın etkisiyle, duyarlı maddeler üzerinde görüntüleri tespit etmek konusunda birçok deneme yapıldı. 1813’de Joseph Nicepore Niepce, ışığa duyarlı bir levha üzerinde kalıcı görüntüler elde etmeyi başardı. 1826’da Niepce, aynı işlemi karanlık kutuya da uyguladı. 1829’da, aynı konuyla uğraşan Louis-Jacques-Mande Daguerre ile birleşerek ortaklık kurdu.

Fotoğraf Tarihine Genel Bakış 1837’de fizik bilgini Francois Arago tarafından, Daguerre’in Metodu esası, bir gümüş levhayı iyot buharına tutarak, üzerinde gümüş iyodür tabakası elde etmek ve bu levhayı karanlık kutuda ışığa tuttuktan sonra civa buharına tutarak banyo yaptırmaktan ibaret olduğunu açıkladı. 1839-1840 arasında William Hanry Fox-Talbot, gümüş tuzuna batırılmış bir kağıt kullanarak elde edilen negatif görüntülerden, yine aynı usulle hazırlanmış kağıtlara istenilen sayıda pozitif fotoğraf basmayı başarmıştır. 1847 Albumin, 1851 Kollodyum ve 1873 Jelatin usulleri duyartabakayı bir cam levha üzerine dayandırdılar ve kağıt yerine de saydam ince bir film kullandılar. 1888’de John Jurbult gerçek anlamda ilk fotoğraf filmini hayata geçirdi. 1895’de Lumiere kardeşler saniyede 16 kare gösterim kapasitesine sahip sinema makinesini tanıttılar.

Fotoğraf Makineleri İğne Deliği Kamera: “Camera Obscura”, yani “iğne deliği kamera”, yalnızca karanlık bir kutudan ibarettir. Bu kutunun bir ucunda iğne deliği büyüklüğünde bir delik vardır. Konudan gelen ışık bu delikten geçerek, karşı taraftaki ekran üzerine düşerek konunun ters görüntüsünü oluşturur.

Fotoğraf Makineleri Tüm fotoğraf makinelerinin temel prensibi bu makinedir. Ancak bazı sorunları vardır. Örn; ışığın geçtiği deliğin çok küçük olması nedeniyle oldukça karanlık bir görüntü oluşur. Görüntünün daha aydınlık olması için delik çapı büyütüldüğünde ise görüntüde bulanıklaşma oluşmaktadır.

Fotoğraf Makineleri Bu kamerayı geliştirmek için yapılması uygun eklentiler: Daha aydınlık ve net bir görüntü için mercek, Mercekten geçen ışınların şiddetini denetleyebilmek için diyafram (iris), Işığın istenen zamanda geçebilmesi için açılır kapanır bir kapak ya da örtücü (obtüratör), Bu örtücü sistemin hareketini başlatabilmek için deklanşör, Örtücünün istenen süre kadar ışığın geçmesini sağlayan kontrol düzeneği (enstantane ayarı), Fotoğrafladığımız yeri görmek için bakaç (vizör),

Fotoğraf Makineleri Bu eklentilerin yanında: Film koyma haznesi, Film sarma kolu, Biten filmi geri sarma kolu, Bulunulan ortamın ışık şiddetini ölçmek için ışık ölçer (pozometre) :

Makinelerin Başlıca Öğeleri Netleme Sistemi: Helikoid sistem: Netlemeyi gerçekleştiren vidalı iki tüpten oluşan bir aparattır. Bir şişe kapağının açılıp kapanırken yukarı-aşağı hareketi gibi, merceklerin film düzleminden uzaklaşıp yakınlaşması ile netleme yapılır. Netleme elle (M) ya da otomatik (AF) olarak yapılabilmektedir. Körüklü sistem: Büyük ve orta boy kameralarda bulunur. Objektif ile film düzlemi ile bir körük vardır. Objektif ya da film düzlemi ileri-geri hareket ettirilerek netleme yapılır.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Obturatör: Işığın film üzerine düşme süresini belirleyen mekanik bir sistemdir. Bu süreler çoğunlukla saniyelerin birimleri kadardır. Örn; 1/1, ½, ¼, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000,…

Makinelerin Başlıca Öğeleri Diyafram: Işığın yoğunluğunun kontrol edilebilmesini sağlayan, büyütülebilen ya da küçültülebilen bir delikten ibarettir. Yani gözbebeği gibi çalışır. İki fonksiyonu vardır: Işığın yoğunluğunu kontrol eder, Alan derinliğini belirler.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Objektif: Çekilecek nesneden gelen ışıkları toplayarak ışığa duyarlı film (duyarkat) üzerine net düşmelerini sağlayan mercek ya da mercekler topluluğudur. Bir objektif üzerinde çoğunlukla diyafram ayar halkası, netleme halkası gibi kontrol düzenekleri bulunur. Bir objektifin üzerinde, özelliklerini belirten; odak uzaklığı, en açık ve en kapalı diyafram aralığı, netleme mesafesi gibi bilgiler bulunmaktadır.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Odak uzaklığı: Optik merkez ile film düzlemi arasındaki mesafedir. mm cinsinden ifade edilir.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Odak uzaklığı: Optik merkez ile film düzlemi arasındaki mesafedir. mm cinsinden ifade edilir. Görüntü düzlemindeki görüntü karesinin boyutuna göre objektif odak uzaklığı da değişir. Örn; görüntü boyutu 24x36mm boyutundaki makineler için normal objektifin odak uzunluğu 43-50mm civarındadır (hipotenüs=43mm). Başka şekilde 60x60mm görüntü boyutlu (hipotenüs=85mm) bir makine için normal objektifin odak uzaklığı 70-80mm’dir. SONUÇ: Kullanılan filmin çapraz köşeleri arası boyutu, o görüntüyü veren makine için normal objektifin odak uzaklığını verir.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Objektifler odak uzaklıklarına göre şu şekilde sınıflandırılırlar: Normal Odaklı Kısa Odaklı Uzun Odaklı Değişken Odaklı (zoom objektif) Kısa odaklı objektif; odak uzaklığı, takılı olduğu makinenin kullandığı filmin çapraz uzunluğundan kısa olan objektiftir. Örn; 35mm formatındaki bir makinede 28mm, 24mm, 35mm gibi. Uzun odaklı objektif; odak uzaklığı, takılı olduğu makinenin kullandığı filmin çapraz uzunluğundan uzun olan objektiftir. Örn; 35mm formatındaki bir makinede 85mm, 120mm, 300mm gibi.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Görüş açısı: NOT:Uzun odaklı objektifler dar görüş açısına sahip olduklarından “dar açı”, benzer şekilde normal odaklı objektifler “normal açı”, kısa odaklı objektifler de “geniş açı” objektif olarak adlandırılırlar.

Makinelerin Başlıca Öğeleri Normal açı, insan gözünün görebildiği açıya eşdeğerdir ve bu açı 45-50 derecedir. Balıkgözü (6-16mm) Geniş açı (17-28mm) Normal (50mm) Makro (50mm,100mm,200mm) Dar açı (100mm, 300mm) Zoom (28-105mm, 70-300mm) Aynalı (500mm, 1000mm)

Makinelerin Başlıca Öğeleri Bakaç (vizör): Film düzleminde oluşacak görüntüyü izlemeye olanak sağlayan sistemdir. Çoğu makinelerde odaklamayı kolaylaştırıcı telemetre, kırık görüntü, mikroprizma gibi sistemler bakaç içerisinde yer alır ve ışık ölçümü, pil durumu gibi bilgiler bakaçtan takip edilebilir.

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri Fotoğraf makineleri genelde büyüklüklerine, bakaç sistemlerine, kullanım alanlarına, kullandıkları filmlere göre sınıflandırılabilirler. Temelde bütün makinelerde ortak olanlar: Işık geçirmeyen ortam, Görüntüleri üzerine kaydedecek, ışığa duyarlı filmi tutacak düzlem, Film üzerine düşen görüntünün bozulmasını engelleyecek mercek sistemi, Işığa duyarlı film üzerine düşecek ışığın süre ve şiddetini kontrol edecek mekanizma.

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri F.M. Çeşitleri: Kompakt 35mm SLR (Single Lens Reflex) Anında görüntü veren (Polaroid) Roll film kullanan SLR 120 TLR (Twin Lens Reflex) Plan film kullanan Sayısal Fotoğraf makineleridir.

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri

Fotoğraf Makinesi Çeşitleri