PARAGRAFIN ANLATIM BİÇİMLERİ
PARAGRAFIN ANLATIM YÖNÜ: Anlatım Biçimleri: Yazarın herhangi bir dü ş ünceyi, konuyu anlatma ş ekline o paragrafın anlatımı denir. Anlatım biçimleri temel olarak “açıklama, tartı ş ma, tasvir, ve öyküleme” diye dörde ayrılır.
Açıklama: Bir ş ey hakkında bilgi ve haber vermek için kullanılan, bir konu hakkında ayrıntılı anlatıma açıklayıcı anlatım denir. “Zamanın ya ş amdan alıp götürdü ğ ü, götürece ğ i önemli önemsiz bütün durumları yeni bir yapı, yeni bir biçim içinde ve sanatın etkisi hiçbir zaman eskimeyen, eksilmeyen büyüsünü katarak canlandırmaya çalı ş ırım. Bu çalı ş mam sırasında dü ş lerden gerçeklere, gerçeklerden dü ş lere sıçrayan, bu sıçrama anında bamba ş ka bir kimli ğ e bürünen malzemelerden yararlanırım. Öykülerim çok sesli, çok ki ş ilidir, ama orkestranın kendisine hizmet etti ğ i bir solist hep öndedir.”
Tartı ş ma: Kar ş ımızdakini bir konuya inandırmak için onunla tartı ş ıyormu ş anlatım tarzının kullanılmasıdır. Ki ş i bir konu hakkında ikna edilmeye çalı ş ılır. Bunu yapmak için de zıtlıklardan yararlanılır. “Türk sineması artık belli bir seviyeye eri ş mi ş, sinemamızın patronları kendi ş ahsi menfaatlerini ikinci plâna atarak, halkın sinema zevkine önem vermeye mi ba ş lamı ş lar? Ş üphesiz hayır! Yapılan filmlerde halkın isteklerinden ziyade kendi isteklerini ortaya koymu ş lardır. Fakat, olması gereken bu de ğ ildir. Sizin de do ğ runun bu olmadı ğ ına inandı ğ ınızdan eminim.”
Tasvir (Betimleme): Varlıkların ayırıcı özelliklerini söylemeye tasvir denir. Tasvir bir nevi kelimelerle resim yapmaktır. Tasvirde ruhi portre ve fiziki portre kullanılır. “Dilaver, uzun boylu, geni ş omuzlu, gayet düzgün bir vücuda sahip bir gençti. Kumral renkli saçları omuzlarına kadar iniyordu.Fakat, onu dü ş ündüren, yüzünde geçmi ş yılların hatırasını yansıtan bıçak izi idi.”
Hikâye Etme (Öyküleme): Belli bir zaman diliminde olu ş an bir olayın anlatıldı ğ ı anlatım biçimidir. Hikâyede mutlaka bir olay ve hareket vardır. Yer, zaman ve ş ahıslar en önemli unsurlardandır. “Bir yılba ş ı gecesi Halk Evinde toplantı var. Davetliler grup grup geliyorlar. Orta okul müdürüyle beraber oturan Ö ğ retmen Nihal, kapının her açılı ş ında heyecanlanıyor, Nihal dönüp bakıyor.Jandarma komutanıyla annesi geliyor. Nihal üzülüyor. Kapı bir anda açılıyor. Nahiye müdürü ve henüz ilkokula yeni ba ş layan kızları görünüyor. Nihal sabırsızlanıyor...”