SANAT EĞİTİMİ

SANAT NEDİR? Ünlü sanat tarihçisi Herbert Read’e göre sanatın en basit ve kullanılan tanımı, hoşa giden biçimler yaratma çabasıdır.

SANAT EĞİTİMİ NEDİR?

Sanat Eğitimi; bireyin duygu, düşünce ve izlenimlerini anlatabilme yeteneklerini ve yaratıcılık gücünü estetik bir düzeye ulaştırma amacıyla yapılan tüm eğitim çabasına denir.

Dar anlamda sanat eğitimi okullardaki Resim-İş derslerini tanımlar. okul öncesinden yüksek öğrenime kadar her aşamadaki sanat eğitimi ve öğretimiyle ilgili kuramsal ve uygulamalı çalışmalara “Görsel Sanatlar Eğitimi” ya da yalnız “Sanat Eğitimi” diyebiliriz. Dar anlamda sanat eğitimi okullardaki Resim-İş derslerini tanımlar.

Oysaki sanat eğitimi tanımı okullarımızda çocukların kendilerini farklı şekillerde ifade edebilecekleri ifade tarzlarının tümünü karşılamalıdır (resim, müzik, drama, tiyatro).

2005 yılında yapılan ilköğretim program çalışmalarında dersin isimlendirilmesi ve içeriğinde yeni yapılandırmalara gidilir. Resim dersi ilköğretimde "Görsel Sanatlar" olarak isimlendirilir; programda “Görsel Sanatlar”ın yanında, “Sanat Etkinlikleri” ve “Teknoloji ve Tasarım” dersleri de yer almıştı.

Görsel Sanatlar dersi 1, 2 ve 3. sınıflarda 2 ders saati, 4-8. sınıflarda 1 ders saati olur. Ders Öğretim Programı "Yapılandırmacı Yaklaşım" üzerine kurulur;

ders, "Görsel Sanatlarda Biçimlendirme", "Görsel Sanat Kültürü" "Müze Bilinci“ öğrenme alanlarını içerir.

Çocukların ve gençlerin yetişme sürecinde; beynin sol yarım küresinin aktif olduğu düşünme biçimlerinin (matematik ve fen dersleri) ağırlıkta verildiği okul programları, çocukların ve gençlerin yetişmesinde, hangi alanda olursa olsun ilerlemesinde ve yaratıcılıklarının gelişmesinde yeterli değildir.

Okul programlarında, matematik ve fen dersleri kadar sanat dersleri de amacına uygun içerikte ve ders saatinde zorunlu ders olarak yer almalıdır. Eğitim sürecinde beynin sağ yarım küresini de aktif kılan ve geliştirmeye yönelik, sözel olmayan, somut, sezgisel düşünme biçimlerine de yer verilmelidir. O zaman okul programları, her alanda, yaratıcı bireylerin yetişmesine uygun hale gelir.

NİTELİKLİ BİR SANAT EĞİTİMİ NASIL OLMALIDIR ?

Nitelikli bir sanat eğitimi: - sanat eğitiminin varlığının, öneminin farkında olan bir bakış açısı, - çağın değişen ve gelişen şartlarına göre kendini yenileyen bir öğretim programı, - nitelikli sanat eğitimcisi, - yeterli ders saati, - amaca uygun fiziki donanım ve araç-gereç ile gerçekleşir.

Eğer bir öğretim programı tek yönlü oluşturulursa çocuğun/gencin gelişimi yarım kalır. Çocuğun hangi alanda olursa olsun yaratıcılığının ve başarısının artması için programda sağ yarım küresinin gelişmesine yönelik dersler olması gerekir.

Albert Einstein “Hayal gücü bilgiden önemlidir” der. Günümüzde ise birçok okul fen derslerine zaman ayırabilmek için resim derslerini müfredattan çıkarmaktadır. Baskı altındaki bu çocuklar büyüdüğünde tarihteki en agresif, en asi nesille karşılaşacağız. Birer yetişkin olmaya hazırlanan bu çocukların pek çoğu kendilerini ifade etme ve dinletme kaygısı içindedirler.

Hangi mesleğe yönelirse yönelsin, amacına uygun sanat eğitimi ile yetişmiş, estetik beğenisi gelişmiş bireylerin kendilerine ve toplumlarına katkıları daha fazla olacaktır.

Ülkemizde genellikle ilköğretim birinci kademede (1,2,3 ve 4 Ülkemizde genellikle ilköğretim birinci kademede (1,2,3 ve 4. Sınıflar) Sanat Eğitimi (Görsel Sanatlar Eğitim) dersleri sınıf öğretmenleri tarafından verilmektedir.

Bu nedenle sınıf öğretmenleri eğitim- öğretim süreçlerinde, çocuğun çizgisel gelişimi, sanat eğitiminin önemi ve gerekliliği, müzede eğitim, öğrencilere seviyelerine uygun neler yaptırabilecekleri ve zarar vermeden nasıl yönlendirebilecekleri ile ilgili teori ve uygulamalar konusunda bilgi sahibi olmalıdır.

Öğrencisini sürekli olumsuz eleştiren, cesaretini kıran öğretmenler yaratıcılığın ve kişiliğin gelişimine ket vururlar.

Fakat yaratıcı, üretken, karşısındakini anlamaya çalışan, cesaretlendiren, motive eden, alanında iyi yetişmiş, donanımlı sanat eğitimcileri öğrencilerin nitelikli yetişmesinde en olumlu faktör olurlar

Yaratıcı bir sanat eğitimcisi sürekli şikayet etmez. Malzeme, mekan, program ve anlaşılamama sorunlarına çözümler üreterek elinden geleni yapar.

İşini sevmek, önce kendisine sonra karşısındakine saygı duymak, yaptığı işe saygı duymak başarıyı da beraberinde getirir. Böyle bir öğretmenin dersinde öğrenciler, öğrenmeye, denemeye ve araştırma yapmaya daha istekli ve heyecanlı olurlar.

SANAT EĞİTİMİNİN ÖNEMİ VE GEREKLİLİĞİ Yaygın biçimde düşünüldüğü gibi, sanat eğitimi yalnızca yeteneklilerin eğitimi için bir “lüks” değil, herkes için gerekli bir kişilik eğitimidir.

Burada sanat eğitiminden amaçlanan, sanatçı yetiştirmeye yönelik eğitim değil, bireyin sanat yoluyla eğitimi, yani bireyin estetik eğitimidir. İnsanın yaratıcı güçlerini ortaya çıkarmasına yardımcı olacak şartları hazırlayan ve bireyin kişilik kazanmasını amaçlayan bir etkinliktir

Çağdaş sanat eğitimi, temelde sanatsal etkinlikler yoluyla bireylerin ve toplumun içinde yaşadıkları çevreye duyarlı olmalarını sağlamaya, çevresi ile yararlı bir etkileşim içine girebilmelerine, estetik ihtiyaçlarını karşılamaya, ürün ortaya koyabilme ve yorumlama güdülerini doyurmaya, yaşantılarını daha anlamlı hale getirebilmelerine imkan vermeye yönelik düşüncededir.

Sanata ilişkin en önemli özellik anlatımdır Sanata ilişkin en önemli özellik anlatımdır. Kişinin çok özel iç dünyası, imgeleri, düşünüleri ve duyguları sanat ile görselleşir. Bu çok özel dünyanın dışa aktarılması, bir başka deyişle anlatımı, başkalarının anlatımının anlaşılması, insan için bir ihtiyaçtır.

Sanat eğitimi yaratıcı bir süreç olarak çocuğu özgür düşünmeye, özgür çalışmaya yöneltmeye çalışır.

Sanat eğitimi sürecinde her öğrenci kendi kişiliği doğrultusunda geliştirilmeye çalışılmalıdır.

Kendi kişiliği ve eğilimleri doğrultusunda yönlendirilmeli, özgürce kendini ifade edebilme ortamı bulabilmelidir.

Üreten, seçen, beğenen, kendini ifade edebilen çocuk içinde yaşadığı toplumun bir üyesi, geleceğinin temsilcisidir.