Bilimsel yazım ve etkili sunum Hasan Seçen
Neleri öğreneceğiz? Niçin yayın yapıyoruz? Dergi nasıl seçilir? Makale nasıl hazırlanır? Yayına sunma- yayımlama Sözlü Sunum
Bilimsel makale nedir? Özgün araştırma sonucu içeren, Yazılmış ve basılmış bir metindir. Dergi, yayım yılı, cilt, sayı, sayfa no.
Yayın niçin önemlidir? Söz uçar yazı kalır. Bilgi paylaşıldıkça çoğalır. Yayımlanmamış çalışma tamamlanmış değildir. Çünkü «Terazi kendini tartamaz».
İşin başında Özgün konular seçilmeli Bütçe ve kurumun alt yapısı dikkate alınmalı. Sonuçlar ve gözlemler iyi not edilmeli. İlk bulgulardan sonra çalışma devam ederken makale yazımına başlanmalı.
Dikkat! Teoriye uyan değil uymayan sonuç daha önemlidir.
Dergi seçimi Uygun dergi: Uygun editör, Uygun hakem ve Uygun okuyucu kitlesi demektir.
Yazmaya başlarken Dergi formatı dikkate alınmalı Yazarlara talimatlar dikkatle okunmalı Dergi kabul ediyorsa TEMPLATE kullanılmalı
Makalenin başlığı Dikkat çekici olmalı İçeriği yansıtmalı Etiket olarak yazılmalı, cümle olmamalı Mümkünse on kelimeyi geçmemeli Kısaltma, kimyasal formül, veya patent isimleri kullanılmamalı
Başlık sadece içeriği yansıtmalı Sülfanamidlerin E.Coli bakterisi üzerine etkilerinin incelendiği bir araştırmada başlık “Antibiyotiklerin Bakteriler Üzerine Etkileri” Olamaz.
Madde naftaline dönüştü Hedefi İ maddesinin sentezi : ABCDEFGH Naftalin Başlık ne olabilir?
Çalışmanın özgün niteliğini başlıkta verebilirsiniz. The first, An Effective…, Unexpected, Unusual, A simple…. vb kelimelerle ifade edilebilir.
Yazar sıralaması Bilimsel olarak katkısı olanın ismi makalede yazar olarak yer almalıdır. Maddi ve fizikî destek sağlayana teşekkür edilmelidir. Katkı nispetinde isim sıralamasında öncelik verilmelidir. İşin başında protokol.
Teşekkürlük bir durum Araştırmacı A deney tasarımı yaptı Teknisyen B deneyleri yaptı Araştırmacı A :Yazar Tekniyen B: Teşekkür
Yazarlık hakkı doğan bir durum Araştırmacı A deney tasarımı yaptı Teknisyen B deneyleri yaptı Deneyler çıkmadı Teknisyen B yeni bir yöntem önerdi Deneyler çıktı. Araştırmacı A :Yazar Tekniyen B: Yazar
Mütercim ve Yöneticiler Bilim insanı A , makaleyi Türkçe yazdı. Bilim insanı B İngilizce’ye çevirdi. A: Yazar; B teşekkür Bilim insanı A, bilimsel çalışmayı tamamladı. Yöneticisi B, kurumu yönetti, alt yapı problemlerini, finansman sorunları çözdü.
Özet Özet makalenin kısa bir biçimidir. Bu yüzden makale içeriğini kısa biçimde yansıtmalıdır. Makalede olmayan bir sonuç verilmemelidir. Makalenin kısa biçimi olmalıdır. Gereksiz kelime kullanılmamalıdır. 250 kelimeyi geçmemelidir. Geçmiş zaman kipi ile yazılır, Kaynak verilmez
Adres Bu iki açıdan önemlidir. 1-Okuyucu yazar ile irtibat kurmak istediğinde doğru adrese kolaylıkla ulaşabilmelidir. 2-Kurumların bilimsel performanslarının belirlenmesinde
Anahtar kelimeler ‘’Ben araştırmacı olsam böyle bir çalışmayı hangi anahtar kelimelerle arardım?’’
Results and Discussion Sıra Dergi formatına göre değişebilir Genel olarak IMRAD sırası kullanılır Introduction Methods Results and Discussion
Giriş Konu ile alâkalı literatürdeki çalışmalardan bahseder. Eğer aynı araştırma çalışmasından bu konuda daha önce bir komünikasyon varsa ondan bahseder. Literatürdeki boşluktan ve bu boşluğun mevcut çalışma ile bağlantısı izah edilir. Mevcut çalışmanın mantığı ve yöntemi kısaca açıklanır.
Materyal ve yöntem Bulgular, açık ve net olmalı Hem yüzeysellikten hem de çok ayrıntıdan kaçınılmalı Gerekirse alt başlıklar kullanılmalı Kullanılan malzemenin türü, kaynağı, temin edilme şekli, saflık derecesi vb kavramlar bu bölümde verilmelidir.
Sonuç ve Tartışma Bu çalışma, literatüre ne kazandırmıştır? Literatürde muğlâk olan hangi kavram açıklığa kavuşturulmuş, hangi kavram ile ilgili muğlâklık devam etmektedir? Bundan sonrası için öneriler nelerdir? vb kavramlar bu kısımda verilmelidir.
Deneysel Sonuçlar tekrarlanabilir olmalı Malzemenin kaynağı ve özellikleri belirtilmelidir. Ölçümlerde bilimsel notasyon kullanılmalıdır. SORU : 1 g, 1.0 g ve 1.00 g aynı mıdır?
Teşekkür Çalışmaya fikir olarak ve fizikî emek olarak katkısı olanlara teşekkür edilmelidir. Çalışmayı yürütülmesinde maddi destek (laboratuar desteği, burs vb) sağlayan birimlere teşekkür edilmelidir. “Teşekkürün gerekçesi açıklanmalı
Siz bizi unutursanız, biz sizi nasıl hatırlayabiliriz? İnsanların çoğu için teşekkür, sadece daha büyük yardımlar için gizli bir umuttur” Siz bizi unutursanız, biz sizi nasıl hatırlayabiliriz? La Rochefoucauld
Kaynaklar Mümkünse, Bilimsel makaleler kaynak olarak verilmelidir. Web adresi: web’den alındığı tarih belirtilmelidir. Kaynaklar listesi başka bir dokümanın kaynaklar listesinden oluşturulmamalı.
Kısaltmalar Kısaltmalarda yayın kurallarına uyulmalıdır. J. Org. Chem. Tetrahedron Tetrahedron Lett.
Ek/Destek materyal Deneyin ayrıntıları, ileri bilgi açısından Hakem değerlendirmesi açısından önemlidir.
Dil düzeltmesi yaptırın Makaleyi yazdığınız dili ana dili olarak konuşan ve konuyu bilen birine gönderin. Dil düzeltmesi yaptırın
Editöre bir mektup yazın Makalenizdeki bulguları özet olarak yazın.
Dikkat Bir makaleyi aynı anda yayına iki dergiye yayına sunmak etik dışıdır.
Diğer hususlar Direk kabul gören makaleler %5 Makaleniz reddedildi ise Düzeltme isteniyor ise Kabul edildi ise Telif Hakkı Formu Matbaa provası Önemli bir yanlışlıkta Corrigendum.
Slayt sunumu (Plan) Başlık slaytı Konuşmanın ana başlıkları Giriş ve temel Araştırma bulguları ve sonuçları Çıkarsama ve ana bulgular Teşekkür
Slayt Sunumu (Teknikler) Sade olmalı, çok farklı renkten kaçınılmalı Ana fikirler slayta yazılmalı. Açıklamaları konuşmacı yapmalı Büyük punto kullanılmalı Küçük harfler kullanılmalı Helvetica, Ariel gibi dolgun karakterler kullanılmalı, Times ve Century vb kullanılmamalı Az satır az kelime
Slayt sunumu (Teknikler) Vurgular için farklı renk kullanılmalı İtalik kullanılmamalı Sayısal tablolar veriler yerine grafikler kullanılmalı Anlatılan konu, ardışıklık içeriyorsa, nesneler birbirini takiben gelmeli veya sayılar kullanılmalı.
Etkili sunum için Prova yap Slaytlarını kontrol et Zamanı kontrol et Slaytların pdf dosyasını oluştur Dinleyicilerden önce salona git, sunuyu kontrol et İlk söyleyeceğin 5 cümleyi unutma Slaytlara değil, dinleyicilere bakarak konuş.
Kaynaklar 1-) Robert A. Day “Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayınlanır” Gülay Aşkar Atay, TÜBİTAK Yayınları 2000, Ankara. 2-) Arif Daştan, Bilimsel Bilgiye Erişim ve Bilgiyi Sunma Ders notları, Prof. Dr. Arif Daştan, Erzurum, 2009. 3) Angelika H. Hofmann, Scientific Writing and Communication: Papers, Proposals, and Presentations, Oxford University Press, 2010.