FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ MUSTAFA DEMİR Muammer ÇİÇEKOĞLU İLKÖĞRETİM OKULU RİZE FINDIKLI

Araştırma Önerisi Araştırma Raporu I. BÖLÜM GİRİŞ Problem Durumu Problem Cümlesi Alt Problemler Araştırmanın Önemi Varsayımlar(Sayıltılar) Sınırlılıklar Terimler(Tanımlar) II. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR III. YÖNTEM Araştırmanın Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Teknikleri Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması VI.İNSAN GÜCÜ VE TAKVİM Kaynakça BÖLÜM VI.BULGULAR VE YORUMLAR V. SONUÇLAR VE ÖNERİLER KAYNAKÇA SUMMARY EKLER

Problemin Tanımlanması Araştırma problemleri üç aşamalı bir yaklaşımla tanımlanabilirler: Bütünleştirme Sınırlandırma Tanımlama Sınırlandırma (Araştırılacak Problem diliminin seçilmesi) Tanımlama (Sınırlandırılmış Problem Ayrıntılarıyla Açıklanır)

Problemin Tanımlanması Problem üç aşamada tanımlanır. Bütünleştirme Sınırlandırma Tanımlama Burada öncelikle ilgili kaynakların (Literatürün)taranması gerekir. Bunlar; Kitaplar Yapılan Araştırmalardır. Bu amaçla: Araştırılan konunu o ana kadar hangi yönleriyle nasıl incelendiği, Hangi gelişmişlik düzeyinde bulunduğu, Problemin çözümü için hangi yönlerde ve ne tür araştırmalara gerek duyulduğu belirlenir. Kaynak olarak verilen çalışmalardan her biri: Konuya yatkınlık ve önem derecesine göre özetlenir. Çok önemli ve doğrudan ilişkili çalışmalar ayrı paragraflarda; amaç, yöntem, sınırlılık, buldular ve öneriler yönünden ayrıntılı verilir.

PROBLEMİN TANIMLANMA AŞAMALARI Örnek: “Değerlendirme tekniğinin (Not vermenin) öğrenci başarısına olan etkisi” araştırılması istensin. 1. Problemin Bütünleşmesi: Önce öğrenci başarısının anlamı üzerinde durularak, başarıyı etkilemesi olası (Öğretmen, Program, Bina vb.) değişkenlerin neler olabileceği, değerlendirme tekniğini de içeren bir kapsamda tartışılır. 3. Problemin Tanımlanması: Bu aşamada, seçilen problem dilimi(Değerlendirme tekniği) ilgili kuramsal ve pratik yönleriyle ayrıntılı olarak tanımlanır. Değerlendirme tekniklerinin türleri, bunların kuramsal özellikleri,uygulamalar, kullanılmasında karşılaşılan kuramsal ve pratik sorunlar, varsa ilgili araştırma sonuçlarıyla birlikte ele alınır. Başarı ile değişken arasındaki ilişkilerin belirlenmesi, ya da bu amaçla toplanmak istenen verileri soran “soru cümleleri” gelir. 2. Problemin Sınırlandırılması: Başarıya etkisi araştırılmak istenen değişken, problem dilimi seçilerek(Değerlendirme tekniği) ayrı bir paragrafta belirtilir.

Alt Problemlerin Yazılması Problem Cümlesi ve Alt Problemlerin Yazılması (Bu amaç ve alt amaçlar olarak da ele alınabilir) Problem cümlesi alt problemlere göre geneldir. Alt problemler ise genel problemin alt alanları ile sınırlıdır. Alt problemler(Amaçlar) iki şekilde ifade edilebilir: Soru cümlesi olarak Denence(Hipotez) olarak. ÖRNEK: Problem: Türkiye’deki okullaşma oranının bugünkü düzeyi nedir? Alt problemler: Okullaşma oranının cinsiyete göre dağılımı nedir? Okullaşma oranının yerleşim merkezlerine göre dağılımı nedir? Okullaşma oranının bölgelere göre dağılımı nedir? Yaşa göre dağılımı nedir?

ÖNEM Araştırmanın amaçlarında belirlenip toplanan verilerin hangi kuramsal ya da pratik sorunun çözümünde ve nasıl kullanılabileceğinin açıklanması araştırmanın öneminin ifadesidir. Araştırmanın önemi, araştırmacının araştırmayı yapmadaki kendi amacını ortaya koymasıdır. Araştırmanın amacı nesneldir. Araştırmacının amacı özneldir.Yani yorum ve tartışmaya açıktır. Önem problem durumuyla iç içedir. Genelde ayrı bir bölümde yer alır.

VARSAYIMLAR(Sayıltılar) Araştırmada doğru olarak kabul edilmiş yargılar, genellemelerdir. Bunlar şekil ve ifade bakımından denencelere benzerler ancak denenmelik ve test edilmek için değildirler. Araştırmacı kanıtlanması güç ya da olanaksız görülen kişisel görüş ve inançlara göre değişebilen bazı konularda kendi kişisel tercihini ortaya koyarak çalışmasındaki temel dayanakları belirleyebilir. Bu varsayımlar: Değerlere, probleme, kuramlara Kontrol değişkenine Araştırma yöntem ve tekniklerine ilişkindir.

Örnek Varsayımlar Ölçme aracının yeteri kadar geçerli ve güvenilir olduğu, Evrenden alınan örneklem grubunun evreni temsil ettiği, Cevaplayıcıların anket sorularına doğru yanıt verdiği, Belli bir kontrol değişkeninin deney ve kontrol gruplarını farklılaştırmadığı Varsayım olarak kabul edilebilir.

SINIRLILIKLAR Araştırmacının ideal gördüğü ve normal olarak yapmak isteyip de çeşitli nedenlerle vazgeçmek zorunda kaldığı durumlar araştırmanın sınırlılıklarıdır. ÖRNEK: Eğitimde değerlendirme sistemi incelenirken, tüm sistemlerin yerine yalnız liselerdeki uygulamaların ele alınması bir sınırlılıktır. Belli bir konuyu tarih boyutu içinde ele alırken, belli yıllar arasında çıkan belgelerin incelenmesi zaman ve kaynak yönünden bir sınırlılıktır. Bu araştırma sınavların başarıya etkisi ile sınırlıdır.

TANIMLAR Bilim dalları geliştikçe, kendine özgü terminolojileri, soyut kavramları da çoğalır. Her bilim dalı kendine özgü kavramlar ile anlatılır. Araştırmacı kullandığı kavramlardan yanlış anlamalara ve değişik yorumlara sebep olabilecek olanları tanımlamalıdır. Bunun dışında araştırmada geçen her kavramın tanımlanmasına gerek yoktur. Burada tanımlar kavramsal değil işlevsel olmalıdır.

Verilerin Analiz edilmesi YÖNTEM Araştırmanın Modeli Araştırmanın amacına uygun ve ekonomik olarak verilerin toplanması ve yorumlanması için gerekli koşulların düzenlenmesidir. Bu aşamada araştırmada kullanılması gereken en uygun yöntem bulunur. Evren Araştırma sonuçlarının genellenmek istendiği elemanlar bütünü evrendir. Bir araştırmada evren genel olarak “insanlar” olduğu halde başka bir araştırmada “belli yaştakiler”, “belli cinsiyettekiler” şeklinde olabilir. Yöntem bölümü; Araştırmanın Modeli Evren ve Örneklem Verilerin toplanması Verilerin Analiz edilmesi bölümlerinden oluşur.

Verilerin Toplanması Örneklem Evrenden belli kurallara göre seçilmiş ve seçildiği evreni temsil yeterliği kabul edilen küçük bir kümedir. Örneklem; Maliyet güçlükleri Kontrol güçlükleri Etik zorluklar nedeniyle seçilir. Verilerin Toplanması Veriler; belli bir amaca ulaşabilmek için gerekli olan bilgilerdir. Ya da henüz işlenmemiş kanıtlardır. Olgusal veriler Yargısal Veriler)Görüşler, tutumlar) Veri Kaynakları İnsanlar Belgeler Canlı ve cansız varlıkların kalıntıları. Araştırmacı verileri ya doğrudan gözlemde bulunarak ya da soru sorarak elde eder.

Verilerin Analiz Edilmesi Elde edilen veriler listeler halinde düzenlenir. Tablolar olarak sunulabilir. SPSS ve diğer programlar kullanılarak veriler istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilir. Yorumlamalar yapılır.

YARARLANILAN KAYNAKLAR NİYAZARİ KARASAR,Araştırma yöntem ve teknikleri Salih ÇEPNİ,Araştırma ve Proje çalışmalarına giriş Şener Büyüközüt,Ebru KILIÇ ÇAKMAK,Özcan Erkan AKGÜL,Şirin KARADENİZ,Funda DEMİREL,BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Ali YILDIRIM,Hasan ŞİMŞEK, Sosyal BİLİMLERDE NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Durmuş EKİZ,Araştırma Yöntem ve teknikleri Ali BALCI.Sosyal BİLİMLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ