MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI (30 EKİM 1918) 30 Ekim 1918 tarihinde, Limni Adası'nın Mondros Limanı'nda Bahriye Nazırı Hüseyin Rauf Orbay'ın Başkanlığı'nı yaptığı Osmanlı Heyeti ile İngiliz Amiral Calthorp'un Başkanı olduğu İtilaf Devletleri Heyeti arasında imzalanan Mondros Mütarekesi ile silahlı çatışma sona ermiştir.

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI (30 EKİM 1918) 1. Dünya Savaşı'nı bitiren bu Antlaşma aslında çok ağır şartlar taşıyordu. Mondros Mütarekesi aslında Osmanlı Devleti'nin yıkılışını öngörmekte; İtilaf Devletleri'ne Osmanlı İmparatorluğunun herhangi bir bölgesine, güvenliklerini tehdit edecek bir durum nedeni ile işgal hakkını tanımakta idi.

M.KEMAL’İN MÜTAREKE YORUMU Mustafa Kemal'in o zaman ifade ettikleri üzere; Osmanlı Hükümeti bu mütareke ile kendini kayıtsız şartsız düşmana teslim etmeğe muvafakat etmiştir. Yalnız muvafakat etmiş değil, düşmanların memleketi istilası için onlara muaveneti(yardımı) de vaad eylemiştir. Bu Mütareke olduğu gibi tatbik edildiği takdirde memleketin baştan sona kadar işgal ve istilaya maruz olacağı şüphesizdir.

İŞGALLERİN BAŞLAMASI Mondros , ateşkesten çok kayıtsız şartsız bir teslim belgesidir. Birinci Dünya Savaşı devam ederken İtilaf Devletleri Osmanlı toprakları için aralarında gizli paylaşım anlaşmaları yapmışlardı. Bu nedenle Mondros Ateşkes Anlaşması'na işgalleri kolaylaştırıp, karşı koymayı engelleyecek maddeler yerleştirdiler. 13 Kasım 1918'de İtilaf Devletleri filosu İstanbul'a demirleyerek yaklaşık beş asırlık başkentimizi işgal etti.

MÜTAREKENİN UYGULANMASI Mondros Ateşkes Antlaşması ile İtilaf Devletleri, barış antlaşmasının imzalanmasını beklemeden, Türk Topraklarının taksimine giriştiler. Ateşkes antlaşmasının 7. maddesi gereğince, bütün bir memleketin işgali için İtilaf Devletleri'ne imkan veriyordu

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 1- Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının açılması, Karadeniz'e serbestçe geçişin temini ve Çanakkale ve Karadeniz istihkamlarının İtilaf Devletleri tarafından işgali sağlanacaktır. 2- Osmanlı sularındaki bütün torpil tarlaları ile torpido ve kovan mevzilerinin yerleri gösterilecek ve bunları taramak ve kaldırmak için yardım edilecektir.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 3- Karadeniz'deki torpiller hakkında bilgi verilecektir. 4- İtilaf Devletlerinin bütün esirleri ile Ermeni esirleri kayıtsız şartsız İstanbul'da teslim olunacaktır. 5- Hudutların korunması ve iç asayişin temini dışında, Osmanlı ordusu derhal terhis edilecektir. 6- Osmanlı harp gemileri teslim olup, gösterilecek Osmanlı limanlarında gözaltında bulundurulacaktır.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 7- İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik yeri işgal etme hakkına sahip olacaktır. (En tehlikeli madde) 8- Osmanlı demiryollarından İtilaf istifade edecekler ve Osmanlı ticaret gemileri onların hizmetinde bulundurulacaktır.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 9- İtilaf Devletleri, Osmanlı tersane ve limanlarındaki vasıtalardan istifade sağlayacaktır. 10- Toros Tünelleri, İtilaf Devletleri tarafından işgal olunacaktır. 11- İran içlerinde ve Kafkasya'da bulunan Osmanlı kuvvetleri,işgal ettikleri yerlerden geri çekilecekler.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 12- Hükümet haberleşmesi dışında, telsiz, telgraf ve kabloların denetimi, İtilaf Devletlerine geçecektir. 13- Askeri, ticari ve denizle ilgili madde ve malzemelerin tahribi önlenecektir. 14- İtilaf Devletleri kömür, mazot ve yağ maddelerini Türkiye'den temin edeceklerdir.(Bu maddelerden hiç biri ihraç olunmayacaktır.)

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 15- Bütün demiryolları, İtilaf Devletleri'nin zabıtası tarafından kontrol altına alınacaktır. 16- Hicaz, Asir, Yemen, Suriye ve Irak'taki kuvvetler en yakın İtilaf Devletleri'nin kumandanlarına teslim olunacaktır.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 17- Trablus ve Bingazi'deki Osmanlı subayları en yakın İtalyan garnizonuna teslim olacaktır. 18- Trablus ve Bingazi'de Osmanlı işgali altında bulunan limanlar İtalyanlara teslim olunacaktır. 19- Asker ve sivil Alman ve Avusturya uyruğu, bir ay zarfında Osmanlı topraklarını terk edeceklerdir.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 20- Gerek askeri teçhizatın teslimine, gerek Osmanlı Ordusunun terhisine ve gerekse nakil vasıtalarının İtilaf Devletleri'ne teslimine dair verilecek herhangi bir emir, derhal yerine getirilecektir. 21- İtilaf Devletleri adına bir üye, iaşe nezaretinde çalışacak bu devletlerin ihtiyaçlarını temin edecek ve isteyeceği her bilgi kendisine verilecektir.

MONDROS ATEŞKES’İNİN MADDELERİ 22- Osmanlı harp esirleri, İtilaf Devletleri'nin nezdinde kalacaktır. 23- Osmanlı Hükümeti, merkezi devletlerle bütün ilişkilerini kesecektir. 24- Altı vilayet adı verilen yerlerde bir kargaşalık olursa, vilayetlerin herhangi bir kısmının işgali hakkını İtilaf Devletleri haiz bulunacaktır. (Bitlis,Van,Erzurum,Diyarbakır, Harput,Sivas) 25- Müttefiklerle Osmanlı Devleti arasındaki savaş, 1918 yılı Ekim ayının 31 günü mahalli saat ile öğle zamanı sona erecektir

MONDROS ATEŞKESİ’NİN ÖNEMİ Bu ateşkes antlaşmasının hükümleri gereğince Osmanlı Devleti fiilen tarihe karışıyordu. Çünkü, bu bir ateşkes değil kayıtsız koşulsuz bir teslim belgesi idi. Yaklaşık sekiz yıl savaştan sonra, bir zamanların muhteşem Osmanlı Devleti perişan bir şekilde yenilmiş, orduları dağılmış, morali çökmüş, savaşlarda büyük insan kayıplarına uğramış, kaynakları tükenmiş, galiplerin kendisi hakkında vereceği karara razı ve kadere boyun eğmiş bir görünümdeydi.

MONDROS ATEŞKESİ’NİN ÖNEMİ Ordu dağılıyor, silah, cephane ve ulaşım yolları ile tüm haberleşme araçları ve liman, tersaneler İtilaf Devletleri'nin denetimine bırakılıyordu. İtilaf Devletleri'ne, 7. maddeye dayanarak, ülkenin herhangi bir yerini işgal hakki tanınıyor, Doğu Anadolu'da bir Ermeni Devleti kurulması için olanak hazırlanıyor ve İtilaf Devletleri'ne işgallerine yardımcı olunacağı belirtiliyordu.

İTİLAF DEVLETLERİNİN MÜTAREKEYİ UYYGULAMA YÖNTEMİ İtilaf Devletleri, özellikle İngiltere, savaştan yenik çıkmış olan Almanya, Avusturya ve Bulgaristan'a Osmanlı Devleti'ne uyguladıkları paylaşma politikasını izlemiyorlardı. Almanya, Avusturya ve Bulgaristan'ın topraklarına ateşkes imzaladıkları tarihte İtilaf devletleri askerlerince girilmişti. Oysa Osmanlı Devleti ateşkes imzaladığı tarihte ülkesine düşman askeri girmemişti.

İTİLAF DEVLETLERİNİN MÜTAREKEYİ UYYGULAMA YÖNTEMİ İngiltere, Mondros'un imzalanmasından sonra Türk Ulusu'na doğu ulusu gözüyle bakıyor, Türk Ulusu'nu padişahın buyruğu altında bir sürü olarak görüyor ve padişah elde edilince tüm ulusun da avuç içinde olacağını düşünüyordu.

İTİLAF DEVLETLERİNİN MÜTAREKEYİ UYYGULAMA YÖNTEMİ Lloyd George'nin planı, Yunanistan'ı yeter derecede güçlendirmek ve Güney Kafkasya'da Rusya ile Osmanlı Devleti arasında kalmış olan hükümetlere yardim edip, Osmanlı Devleti'ni doğudan ve batıdan istila ve baskı altına almaktı

AVRUPA’NIN HASTA ADAM YAKLAŞIMI Avrupa'nın hasta adamı ölmüş ve mirasını paylaşmak birinci derecede İngiltere'nin sonra Fransa ve diğerlerinin eline kalmıştı. Rusya savaştan çekilmiş olduğu için Doğu Sorunu nu İngiltere ve Fransa'nın diledikleri gibi çözebileceklerdi.

AVRUPA’NIN HASTA ADAM YAKLAŞIMI Avrupa'yı pasta dilimleri gibi, ulusal sınırlara bakmaksızın bölen, II. Dünya Savası'nın tohumlarını daha o zaman eken İtilaf Devletleri, tüm Orta Doğu'yu, yani Osmanlı Devleti'nin topraklarını yağma edebilecek şekilde ele geçirmişlerdi. 1878'den beri Osmanlı Devleti ile ilgili politikasını değiştirmiş bulunan İngiltere, Osmanlı Devleti'nin artık yasayamayacağına karar vermişti.

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI İLE... Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, fiilen sona ermiştir. Kayıtsız şartsız teslim belgesi özelliği taşıyan bu antlaşma, Osmanlı'nın bütünüyle işgal edilmesine elverişli ortam hazırlamaktaydı. Boğazların işgali ile Anadolu ve Rumeli bağlantısı kesilecek, İstanbul'un güvenliği de tehlikeye düşecekti. Osmanlı Devleti'nin Boğazlar üzerindeki egemenliği sona ermiş olacaktır.

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI İLE... Ordunun büyük bir bölümü terhis edilip, silahlarına el konulacaktı. Bu uygulama ile Osmanlı Devleti, savunma gücünden yoksun bırakılacaktı. 7. maddenin uygulanmasıyla, Wilson İlkeleri'ne göre Türklerin denetiminde kalması gereken Anadolu Toprakları da İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmiştir.

İŞGALLERİN BAŞLAMASI 24. maddenin uygulanmaya çalışılması sonucunda, doğudaki Ermeniler, bağımsız bir devlet kurmak amacıyla ayaklanmışlardır. Toros tünellerinin işgali, telgraf, telefon ve telsizin denetim altında tutulması, ülkenin tümüne yönelik işgalin ilk işaretleridir.

İŞGALLERİN BAŞLAMASI Uygulanması 1-) İngilizler; Musul, Antep, Urfa, Maraş, Batum, Kars'ı işgal etmişler, Samsun ve Merzifon'a asker göndermişlerdir. 2-) Fransızlar; Dörtyol, Mersin ve Adana Yöreleri ile Afyon'u işgal ettiler. 3-) İtalyanlar; Antalya, Bodrum, Kuşadası, Marmaris, Konya çevresine asker çıkarmışlardır. 4-) 13 Kasım 1918'de İtilaf Devletleri gemileri İstanbul Limanı'na demir attı. İstanbul fiilen işgal edildi

İŞGAL KRONOLOJİSİ FRANSIZLAR İNGİLİZLER 11 Aralık 1918’de Dörtyol’u, 17 Aralık 1918’de Mersin’i, 26 Aralık 1918’de Pozantı’ya kadar bütün Adana vilayetini, 3 Şubat 1919’da Çiftehan’ı, 16 Nisan 1919’da Afyonkarahisar istasyonunu 24 Aralık 1918’de Batum’u, 13 Ocak 1919’da Karkamış’ı, 23 Ocak 1919’da Konya İstasyonu’nu, 22 Şubat 1919’da Maraş’ı, 27 şubat 1919’da Bilecik’i, 24 Mart 1919’da Urfa’yı, 13 Nisan 1919’da Kars’ı işgal etmişlerdi. İngilizler, ayrıca 9 Mart 1919’da Samsun’a asker çıkarmışlar ve bir kaç gün sonra Merzifon’a bir kıta göndermişlerdi.

İŞGAL KRONOLOJİSİ İTALYANLAR YUNANLILAR 28 Mart 1919’da Antalya’yı, 4 Mayıs 1919’da Kuşadası’nı, 11 Mayıs 1919’da Fethiye’yi, Bodrum ve Marmaris’i işgal ettiler. İtalyanlar, ayrıca 2 Nisan 1919’da Konya’ya bir tabur ile 14 Mayıs 1919’da Akşehir’e bir müfreze yerleştirdiler. 9 Ocak 1919’da Uzunköprü -Hadımköy Demiryolu’nu; İngiliz-Fransız birlikleri de 1 şubat 1919’da Turgutlu-Aydın Demiryolu’nu işgal ettiler. 15 mayıs 1919’da ise Yunan askerleri İzmir’i işgal etmişlerdir.

KUVA-I MİLLİYE

KUVA-İ MİLLİYE’NİN OLUŞMASI 1)I.Dünya Savaşı’ndaTürk ordusu Ağır kayıplar uğramıştı. Mondros’tan sonra ise ordu terhis edilmişti. 2) Anadolu baştan başa işgal edilmiş, Türk Milleti’ni Anadolu’dan çıkarma hesapları yapılıyordu. 3) Güney illerimizi işgal eden Fransızlar burada Ermenilerin taşkınlıklarına göz yummaya hatta onları desteklemeye başlamışlardır.

KUVA-İ MİLLİYE’NİN OLUŞMASI 4) Batı Anadolu’yu işgal Eden Yunanlılar ise her yerde katliam yapıyorlardı. 5) Düşmana karşı ilk direniş Güney Cephesi’nde kendiliğinden oluştu. 6) İlk çatışmalar Hatay Dörtyol da oldu.

KUVA-İ MİLLİYE 7)Maraş ve Antep halkı,Fransızlara karşı mücadeleye giriştiler. 8)İkinci direniş ise Yunan işgalinden sonra Batı Anadolu’da oldu. 9)Aydın’da 57. Tümen Komutanı Şefik (Aker)Bey, halka Silah dağıtarak direnişi başlattı. 10)Zamanla bütün yurtta direniş teşkilâtları kurulmaya başladı.

KUVA-İ MİLLİYE’NİN kuruluŞ AMAÇLARI 1-Düşman ilerleyişini yavaşlatmış İstanbul-Ankara yolunu güvenlik altında tutarak 2-Anadolu’ya silah-para ve adam kaçırılmasına yardımcı olmak. 3-Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin çalışmalarına destek olmak, 4-İç ayaklanmaları bastırmak, 5-Güney’de Fransızlara karşı mücadele vermek, 6-Düzenli ordu kuruluncaya kadar düşmanı oyalamak.

CEMİYETLER

MİLLİ CEMİYETLER’İN ÖZELLİKLERİ 1-Türk halkının Mondros Mütarekesine ilk tepkisidir. 2-Basın yayın faaliyetlerinin elverişli olmasından, elçiliklerin varlığından ve merkez durumunda olmasından dolayı İstanbul’u merkez edindiler 3-Milli mücadeleye örgütsel zemin hazırladılar

MİLLİ CEMİYETLER’İN ÖZELLİKLERİ 4-Halk arasında milli bilinci uyandırdılar 5-İşgalleri ve azınlıkların bölücü faaliyetlerini önlemeye çalıştılar 6-Bölgesel niteliklidirler 7-Mustafa Kemal gibi birleştirici bir liderden yoksun oluşları en büyük eksiklikleridir.

MİLLİ CEMİYETLER’İN ÖZELLİKLERİ 8-İstanbul hükümetine, bağlı olmadıkları gibi; karşı da değillerdir. 9-Sivas kongresinden önceki en büyük eksiklikleri tek elden idare edilmemeleridir. 10-Türkçülük duyguları ile kurulmuşlardır. 11-Genellikle ittihatçılar tarafından kurulmuşlardır.

MİLLİ CEMİYETLER’İN ÖZELLİKLERİ 12-Programları bölgesel kurtuluşa yöneliktir. Bütünü kapsayan plan ve programları yoktur. 13-Önce basın yayın yoluyla propagandayı ilke edindiyseler de; kanlı işgallerin başlamasıyla silahlı mücadeleyi başlattılar. 14-Sivas Kongresinde Anadolu ve Rumeli Cemiyeti adı altında birleştiler

A)YARARLI CEMİYETLER 1-)Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Doğuda bağımsız bir Ermeni Devleti’nin kurulmasını engellemek için kurulmuştur. Cemiyet şu kararları almıştır: Kesinlikle Doğu Anadolu’dan göç edilmeyecek. Doğu illeri bir saldırıya uğrarsa birleşilecek. Bilim, din ve ekonomi alanında teşkilatlanılacak. Erzurum Kongresi'ni düzenlemişlerdir.

A)YARARLI CEMİYETLER 2-)İzmir Müdafa-i Hukuk Cemiyeti İzmir’in Yunanlılar’a verilmesine engellemek amacı ile kurulmuştur.  İttihatçı ve Bolşevik olmakla suçlanmışlar, düzenli bir cemiyet olamamışlardır. Özellikleri: a-)Ege Bölgesinde Yunanlıların bölücü faaliyetlerine karşı çalıştı. b)2-9 Mart 1919 tarihinde İzmir’de Müdafa-i Hukuk Kongresini düzenledi.

A)YARARLI CEMİYETLER 3-)Kilikyalılar Cemiyeti Adana ve çevresinin Ermeniler’e verilmesini engellemek ve Fransız işgalinden korumak için kurulmuştur Özellikleri: a)Adana ve civarının Ermeni ve Fransızlara karşı bütünlüğünü korumak için kuruldu

A)YARARLI CEMİYETLER 4-) Milli Kongre Cemiyeti Milli Talim ve Terbiye Cemiyeti tarafından kurulmuştur.    Türkler’e karşı yapılan yanlış propagandaları basın ve yayın yoluyla dünyaya duyurmak amaçlanmıştır.    “Kuva-ı Milliye” deyimini ilk kullanan cemiyettir.

A)YARARLI CEMİYETLER Milli Kongre Cemiyeti’nin Özellikleri : a-İstanbul’da kuruldu b-İlk defa kuva-ı milliye tabirini kullandı c-Milli mücadele için birleşmeyi savundu d-Genelde basın yayın yoluyla propagandayı ilke edindi. e- 16 Mart 1920’de İstanbul’un işgaliyle bu cemiyet dağıldı

A)YARARLI CEMİYETLER 5-)Redd-i İlhak Cemiyeti İzmir’in işgali üzerine kurulmuştur.   I. ve II. Balıkesir Kongresi ile Alaşehir Kongresi’ni düzenlemişlerdir. Özellikleri: a-İzmir’in işgaline tepki olarak kuruldu b-Balıkesir ve Alaşehir kongrelerini düzenleyerek Ege Bölgesini örgütledi c-Kuvay-ı Milliye'yi harekete geçirerek silahlı direniş başlattı.

A)YARARLI CEMİYETLER 6-)Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti Özellikleri : a-Orta ve Doğu Karadeniz’deki Rum ve Ermeni faaliyetlerine karşı kuruldu. b-Erzurum Kongresinin toplanmasına yardımcı oldu. c-Erzurum Kongresinde Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti ile birleşti.

A)YARARLI CEMİYETLER 7-)Trakya Paşaeli Cemiyeti Trakya’nın Yunanlılar’a verileceği endişesi ile Edirne’de kurulmuştur.    Osmanlı Devleti parçalandığı takdirde Batı Trakya ile birleşerek, Trakya Cumhuriyeti’ni kurmayı amaçlamıştır.    Mondros’tan sonra kurulan ilk direniş cemiyetidir (2 Aralık 1919).    Lüleburgaz, Edirne kongrelerini düzenlemişlerdir.

A)YARARLI CEMİYETLER Trakya Paşaeli Cemiyeti’nin Özellikleri: 1- Mavri Mira Cemiyetinin Trakya’ya yönelik olarak yürüttüğü bölücü faaliyetlere karşı kurulmuştur. 2-İstanbul ve boğazların işgal edilmesi bu cemiyetle Anadolu’nun bağlantısını kesmiştir. 3-Bu cemiyet Osmanlı Devleti’nin yıkılması halinde Trakya’da bir cumhuriyet kurmayı planlamaktadır. 4-Edirne Kongresini düzenlemiştir

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER 1-) Hürriyet ve İtilaf Fırkası Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İkinci Meşrutiyet döneminde iktidardaki İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne karşı kurulmuş olan en önemli muhalefet partisidir. 1911-1913 arasındaki ilk etkinlik dönemi, 23 Ocak 1913'te İttihat ve Terakki'nin Babıali Baskını ile diktatörlüğünü ilan etmesi üzerine sona ermiştir. Mütareke'den sonra 1919 Ocağı'nda yeniden kurulan parti, ertesi yıl başlarında etkinliğini kaybetmiştir.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER Partinin belli başlı liderleri Damat Ferit Paşa, Gümülcineli İsmail Bey, "Filozof" Rıza Tevfik (Bölükbaşı), Refik Halit Karay, Ali Kemal, Lütfi Fikri (Düşünsel), Rıza Nur'dur. Birinci dönemde Kâmil Paşa hükümeti (29 Ekim 1912 - 23 Ocak 1913), ikinci dönemde ilk Damat Ferit Paşa hükümetleri (4 Mart - 30 Eylül 1919), parti hükümeti olmamakla birlikte, Hürriyet ve İtilaf Partisinin desteğine sahip olmuşlardır.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER 2-) Kürt Teali Cemiyeti Sevr antlaşmasının 62. ve 64. maddelerinde bahsi geçtiği ve ABD Başkanı Wilson'un Wilson İlkeleri ile belirttiği şekilde doğu illerinde, halifeye bağlı bir Kürt devleti kurulması amacını güden, gayesini gerçekleştirebilmek için doğu illerinde şubeler açmış bir cemiyettir.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER Bu cemiyetin, ağır Sevr antlaşması şartlarına ve işgale karşı Anadolu'da başlatılan direnişi kırmak için İngiltere tarafından kullanıldığı ile ilgili belgeler yayınlanmıştır. 1921 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından alınan kararla faaliyetlerine son verildi.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER 3-)Sulh ve Selameti Osmaniye Cemiyeti(Fırkası) Aralık 1918'de kurulan dernek, 14 Ocak 1919'da siyasi partiye dönüştü. Ülkenin kurtuluşunun, Wilson ilkelerine, padişahın ve halifenin emirlerine bağlı kalmakla mümkün olacağını savundu. Kurtuluş Savaşı karşıtı çalışmalarda bulundu.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER 4-)Teali İslam Cemiyeti Din ve devlet ayrılığına taraftar olmadan bilimsel, ahlaki ve sosyal yollarla siyasi hayata etkide bulunmaya çalışmış, Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nı desteklemiş ve Anadolu hareketine cephe almıştır.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER Merkezi İstanbul’da bulunan bu cemiyet Konya ve civarında yoğun faaliyet göstermiştir. Özellikleri: Kurtuluşun halifenin emirlerine ve İslam'ın prensiplerine uymakla mümkün olacağını savunmuştur

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER 5-)Wilson Prensipleri Cemiyeti Adından da anlaşılacağı gibi Wilson Prensiplerini esas almış ve Amerikan Mandasının kurulması ile Osmanlı Devleti’nin Milletler Cemiyeti içinde diğer devletler ile eşit hukuka sahip olabileceğini savunmuş ve bunun için çalışmıştır.

B)MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER Bu cemiyetin üyeleri arasında Halide Edip Adıvar, Celalettin Muhtar, Refik Halid gibi kişiler vardır Özellikleri: a-Bu cemiyetin taraftarları Wilson ilkelerinden ilham almıştır b-Kurtuluşun ABD mandasına girmekle mümkün olacağına inanmışlardır.

C)AZINLIKLAR TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER RUMLAR TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER 1)Mavri Mira:İstanbul merkezli olarak yeniden Bizans’ı diriltmek için faaliyet yürütmüştür. 2)Pontus Rum: Trabzon merkezli Karadeniz bölgesinde Rum devleti kurmak amacıyla kuruldu 3) Etnik-i Eterya :1894 yılında kurulan bu örgüt ‘’ Megalo İdea’’ için çalıştı

C)AZINLIKLAR TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER ERMENİLER TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER Hınçak ve Taşnak : Bu iki cemiyetin de ortak amacı Doğu illerini içine alan büyük bir Ermenistan devleti kurmaktı.

C)AZINLIKLAR TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER MUSEVİLER TARAFINDAN KURULAN CEMİYETLER Makabi Alyans: En önemli amacı Kudüs’ün başkent olduğu bir Yahudi devleti kurmaktı.

HAZIRLAYAN: Maşuk YOĞURTÇUOĞLU