28 Haziran 1924 günü Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Ferdinand ve eşi Saraybosna’yı ziyaret ederken önce arabalarının önüne bomba konmuş bundan kurtulmuşlar fakat ardından gelen Sırplı bir milliyetçi genç tarafından öldürülmüşlerdir. Bunun üzerine Avusturya- Macaristan İ mparatorlugu 28 Temmuz 1914’te Sırbistan’a savaş ilan etti ve I.Dünya Savaşı fiilen başlamış oldu. Ardından Rusya, Almanya ve İ ngiltere savaşa girdiler.
20.yy başlarında Sanayi İ nkılabının gelişmesiyle hammadde ve Pazar arayışı ortaya çıktı bununla beraber pek çok sömürge devletler oluştu. Bunların yanı sıra Fransız İ htilali’nin getirmiş oldugu milliyetçilik akımı yüzünden birçok milliyet bagımsızlıklarını ilan ettiler. Bundan Osmanlı gibi çok uluslu devletler zarar gördü.
*Avusturya-Macaristan, Sırbistan’a savaş açtı (28 Temmuz 1914) *Rusya, müttefi ğ i Sırbistan’a yardım etmek için Avusturya- Macaristan’a savaş açtı. (29 Temmuz 1914) *Almanya, müttefi ğ i Avusturya- Macaristan’a yardım etmek için Rusya’ya savaş açtı. (1 Agustos 1914) *Fransa, müttefigi Rusya’ya yardım etmek için Almanya’ya savaş açtı. (2 Agustos 1914) *Osmanlı ile Almanya arasında ittifak anlaşması imzalandı. (2 Agustos 1914) *Almanya, Fransa’ya savaş açtı ve Belçika’ya saldırdı. (3 Agustos 1914)
- İ tilaf Devletleri _ İ ngiltere _Fransa_Rusya (Savaştan Sonra Katılanlar) _ İ talya _Sırbistan_Romanya_Yunanistan_Japonya_ABD
- İ ttifak Devletleri _Almanya_Avusturya-Macaristan _ İ talya ( (Savaştan sonra katılanlar)_Bulgaristan _Osmanlı Devleti
- İ ttifak Devletleri _Almanya_Avusturya-Macaristan _ İ talya ( (Savaştan sonra katılanlar)_Bulgaristan _Osmanlı Devleti Fakat İ talya savaştan kısa bir süre sonra İ tilaf Devletleri tarafına geçti çünkü İ ngiltere, İ talya’ya Anadolu’da toprak vaat etti.
-Osmanlı’da Sanayi İ nklabı *Avrupalı Devletler Sanayi İ nklabı ile gelişip büyürken Osmanlı bundan olumsuz etkilendi. *Avrupalı devletler için büyük bir hammadde ve Pazar ihtiyacı dogdu ve Osmanlı topraklarına göz diktiler. *19.yy’da Avrupalılar Osmanlı’dan ucuza hammadde alıyor ve işlenmiş ürünü pahalıya satıyorlardı. Böylece Osmanlı ekonomisi çökmüştü.
-Osmanlı ve Fransız İ htilali Osmanlı çok uluslu bir devletti. Bu devletlerde Fransız İ htilali’nin yaydıgı milliyetçilik akımının bir parçası olarak Osmanlı’dan ayrılıp bagımsızlıklarını ilan ettiler. Bunun üzerine Osmanlı bu hareketleri durdurmak için çeşitli Islahatlara başvurdu.
1839’da Tanzimat, 1856’da Islahat Fermanı yayımlandı. Bu fermanla müslümanlar ve gayrimüslimlerin arası düzeltilmeye çalışıldı. Ardından 1876’da I., 1908’de ise II.Meşrutiyet ilan edildi. Bunlar ile anayasal düzenlemeler yapıldı ve meclisler açıldı. Fransız İ htilali’nin Osmanlı halkına egemenlik bilincini yerleştirmesini saglanmasında önemli rol oynadı fakat Osmanlı artık güçlü bir devlet degildi.
Osmanlı Devleti Neden Savaşa Girdi ? -Osmanlı Devleti Neden Savaşa Girdi ? 1829) *Yunanistan, Edirne Anlaşmasıyla bagımsızlık kazansı. (1829) *Fransa, Cezayir’i işgal etti. (1830) *Romanya, Sırbistan ve Karadag bagımsızlık kazandı.(1878) * İ ngiltere, Mısır’ı işgal etti. (1882) *Bulgaristan, bagımsızlıgını ilan etti (1908)
* İ talya, Trablusgarb’ı işgal etti. (1911) *Balkan Devletleri, Osmanlı’ya savaş açtı. (1912) *Bagımsız Arnavutluk kuruldu. II.Balkan savaşı ortaya çıktı.(1913) *Osmanlı, kaybettigi yerleri geri almak istedi. *Siyasi yalnızlıktan kurtulmak istedi. * İ ngiltere,Rusya ve Fransa’nın Müslüman sömürgeleri’ni kendi bagımsızlıkları altına almak istemesi.
Bunların yanı sıra Almanya da Osmanlı’nın savaşa girmesini istedi çünkü : *Yeni cepheler açılacak ve savaş yükü hafifleyecekti. *Osmanlı jeopolitik konum bakımından çok iyiydi. *Osmanlı halifesinin dini gücü yüksekti ve bu gücü sömürge halka karşı kullanacaktı. (Ama istedi ğ i gibi olmadı ) *Rusya’ya, bo ğ azlar yoluyla yardım edilmesini engellemek istedi.
Osmanlı devleti de Almanya’nın yanında savaşa katılmak istiyordu çünkü : *O zamanki yönetimin Almanya’nın kazanaca ğ ına inanması. *Siyasi alanda kazanç elde edecegini düşünmesi. *Almanya yardımıyla kapitilasyonlardan ve dış borçlardan kurtulmak istemesi.
Osmanlı I.Dünya Savaşı’nın başında tarafsız kalmayı tercih etse de sonradan bu kararından cayacak ve önce İ ngiltere’ye ardından da Fransa’ya ittifak teklifinde bulunacaktı. Ama bu iki ülkede Osmanlı’nın tarafsız kalmasını istediler.
İ tilaf devletlerinden umdu ğ unu bulamayan Osmanlı mecburen İ ttifak devletleriyle görüşmeler yapacaktır. Bunun yanı sıra o dönemde Osmanlı’nın başında bulunan İ ttihat ve Terraki Cemiyeti Almanya’nın bu savaşı kazanacagına emindi. Ayrıca onlar savaşa girmenin ve özellikle de Almanya’nın yanında girmenin daha dogru oldu ğ u savunuyorlardı.
Osmanlı I.Dünya Savaşı’nın başında tarafsız kalmayı tercih etse de sonradan bu kararından cayacak ve önce İ ngiltere’ye ardından da Fransa’ya ittifak teklifinde bulunacaktı. Ama bu iki ülkede Osmanlı’nın tarafsız kalmasını istediler. İ tilaf devletlerinden umdu ğ unu bulamayan Osmanlı mecburen İ ttifak devletleriyle görüşmeler yapacaktır. Bunun yanı sıra o dönemde Osmanlı’nın başında bulunan İ ttihat ve Terraki Cemiyeti Almanya’nın bu savaşı kazanacagına emindi. Ayrıca onlar savaşa girmenin ve özellikle de Almanya’nın yanında girmenin daha dogru oldu ğ u savunuyorlardı. Osmanlı devleti bütün görüşmelerin sonucunda Agustos 1914’te Almanya ile ittifak antlaşması imzaladı.Bu antlaşmaya göre Almanya, Osmanlı Devleti’ne askeri yardımda bulunmayo kabul edecekti.
Osmanlı I.Dünya Savaşı’nın başında tarafsız kalmayı tercih etse de sonradan bu kararından cayacak ve önce İ ngiltere’ye ardından da Fransa’ya ittifak teklifinde bulunacaktı. Ama bu iki ülkede Osmanlı’nın tarafsız kalmasını istediler. İ tilaf devletlerinden umdu ğ unu bulamayan Osmanlı mecburen İ ttifak devletleriyle görüşmeler yapacaktır. Bunun yanı sıra o dönemde Osmanlı’nın başında bulunan İ ttihat ve Terraki Cemiyeti Almanya’nın bu savaşı kazanacagına emindi. Ayrıca onlar savaşa girmenin ve özellikle de Almanya’nın yanında girmenin daha dogru oldu ğ u savunuyorlardı. Osmanlı devleti bütün görüşmelerin sonucunda Agustos 1914’te Almanya ile ittifak antlaşması imzaladı.Bu antlaşmaya göre Almanya, Osmanlı Devleti’ne askeri yardımda bulunmayo kabul edecekti. Savaştan sonra Goben ve Breslav adlı iki gemi Alman savaş gemileri Osmanlı’ya sıgındılar.Osmanlı da gemileri satın aldı ğ ını söyledi ve isimlerini de ğ iştirdi Goben Yavuz, Breslav ise Midilli adını aldı. Bu gemilerle Osmanlı Rus limanlarını bombaladılar ve Osmanlı resmen I.Dünya Savaşı’na girmiş oldu.
-Osmanlı’nın Savaştıgı Cepheler Osmanlı’nın savaşa girmesiyle yeni ve birçok cephe açıldı ve savaş geniş bir alana yayıldı. Almanya’nın yanında savaşa katılan Osmanlı Devleti hem sınırları içinde hem de sınırları dışında birçok cephede savaştı.
Osmanlı sınırları içinde : *Kafkasya Cehpesi’nde *Kanal Cephesi’nde *Irak Cephesi’nde *Hicaz-Yemen Cephesi’nde *Filistin-Suriye Cephesi’nde Osmanlı Sınırları Dışında : *Makedonya Cephesi *Galiçya Cephesi *Romanya Cephesi Osmanlı sınırları içinde : *Kafkasya Cehpesi’nde *Kanal Cephesi’nde *Irak Cephesi’nde *Hicaz-Yemen Cephesi’nde *Filistin-Suriye Cephesi’nde Osmanlı Sınırları Dışında : *Makedonya Cephesi *Galiçya Cephesi *Romanya Cephesi
-Çanakkale Cephesi İ tilaf devletleri Rusya’ya yardım göndermek için Çanakkale Bogazı’nı kullanarak Osmanlı’ya savaş açtılar. Ama İ tilaf devletlerinin asıl amac İ stanbul’u ele geçirip Osmanlı’yı bitirmek ve (böylece savaş çabucak bitecekti) zor durumda olan Rusya’ya silah ve asker yardımında bulunmaktı. (18 Mart 1915)
Fakat onların bu girişimi Nusret Mayın Gemisi tarafından yogun çabalarla engellendi ve düşmana büyük kayıpla verdi. İ tilaf devletleri de mecburen çekilmek zorunda kaldı. Denzide başarılı olamayan düşmanlar karadan Seddülbahir, Arıburnu ve Anafartalar’a çıkrma harekatı yaptılar. Fakat bu girişimleri de Mustafa Kemal ve ordusu tarafından durduruldu.
-Kafkasya Cephesi Türk ordusu Kafkasya’dan Rusya üzerine taarruza başladı. Ancak kış mevsiminin zorlu koşulları nedeniyle binlerce Türk askeri şehit oldu. Bu durumdan faydalanan Rusya; Erzurum,Muş,Bitlis ve Erzincan’ı ele geçirdi. Ardından Kafkasya cephesine atanan Mustafa Kemal, Muş ve Bitlis’i düşman işgalinden kurtardı. (1 Nisan 1916) Ardından Osmanlı Brets- Litowsk Antlaşması’nı imzalayarak 3 Mart 1918’de savaştan çekildi. Kars,Ardahan,Batum Osmanlı’ya verildi.
-Sina-Filistin Cephesi 1915 yılında Süveyş kanalına yapılan harekat başarsızlıkla sonçlandıgı için Türk ordusu geri çekilmek zorunda kaldı yılından itibaren kuzeye dogru ilerleyen İ ngilizler,Sina Yarımadası’nı ele geçirip Suriye’ye kadar ilerledi. Bu cephede görev alan Mustafa Kemal başarılı bir savunmayla düşmanların ilerleyişini önledi.
-Irak Cephesi Osmanlı Devleti’nin İ ngiltereyle savaştıgı cephedir. Bu cephede İ ngiltere, Irak ve Aden’e asker çıkarttı. Ancak İ ngilizler Kütül-Amare adı verilen yerde durduruldu. Ancak bunun üzerine yeni kuvvetler gönderen İ ngiltere Bagdat’ı ele geçirdi ve hatta Musul’a kadar ilerledi.
-Hicaz-Yemen Cepheleri Osmanlı’nın kutsal yerleri geri almak amacıyla açtı ğ ı cephelerdir. Bu cephelerde Türk ordusu İ ngilizlerin destekledigi, Arap ordularına karşı savaştı. Araplar, İ ngilizlerin onlara maddi durumda destek vermeleri sonucunda güç almış ve Osmanlı’ya karşı savaşabildiler. Fakat Osmanlı, açtı ğ ı bu cepheden de yenilgiyle ayrıldı.
Romanya-Galiçya- Makedonya Cepheleri Osmanlı Devleti’nin sınırları dışında müttefiklerine yardım etmek amacıyla açtıgı cephelerdir. Bu cephelerdeki savaşlar, Rusya’nın çekilmesiyle sona ermiştir.
I.Dünya Savaşının Sonuçları *Milletler arası sorunlara çözüm getimek amacıyla Milletler Cemiyeti kuruldu. *Almanya ile Avusturya- Macaristan İ mp. Yıkıldı yerine Avusturya,Çekoslovakya ve Macaristan kuruldu. *Almanya ve İ talya’da ekonomik ve sosyal sorunlar sonrasında ırkçı rejimler ortaya çıktı. *Rusya’da savaş sırasında rejim degişikligi ortaya çıktı ve kominizim başladı. *Sömürgecilik ismi degiştirlerek mandacılık ve himaye adını aldı.
*Savaşın sonunda imzalanan barış antlaşmaları etkili olmadı ve II.Dünya Savaşı’na ortam hazırladı. *ABD ve Japonya’nın uluslarası etkinligi arttı.
-Paris Barış Konferansı İ ngiltere,Fransa, İ talya,ABD ve Japonya I.Dünya Savaşı’nda yenilen devletlerin durumunu görüşmek ve Osmanlı’nın paylaşımı için toplandılar. Paris Barış Konferansı’nda I.Dünya Savaşı’nı kazanan devletler, barış antlaşmalaraının taslaklarını belirlediler ve hazırlanan barış antlaşmalarını İ ttifak Devletleriyle imzaladılar.
*28 Haziran 1919’da Almanya ile İ tilaf devletleri Versay Antlaşması imzaladı. *10 Eylül 1919’da Avusturya ile İ tilaf devletleri Sen-Germen Antlaşmasını imzaladılar. *27 Kasım 1919’Da Bulgaristan ile İ tilaf Devletleri Nöyyi Antlaşması imzaladılar. *4 Haziran 1920’de Macaristan ile İ tilaf Devletleri Triyanon Antlaşması imzaladılar. *10 Agustos 1920’de Osmanlı ile İ tilaf Devletleri Sevr Antlaşması imzaladılar.
*28 Haziran 1919’da Almanya ile İ tilaf devletleri Versay Antlaşması imzaladı. *10 Eylül 1919’da Avusturya ile İ tilaf devletleri Sen-Germen Antlaşmasını imzaladılar. *27 Kasım 1919’Da Bulgaristan ile İ tilaf Devletleri Nöyyi Antlaşması imzaladılar. *4 Haziran 1920’de Macaristan ile İ tilaf Devletleri Triyanon Antlaşması imzaladılar. *10 Agustos 1920’de Osmanlı ile İ tilaf Devletleri Sevr Antlaşması imzaladılar. Sevr Antlaşması, Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından onaylanmadı ğ ı için hukuken geçersiz kabul edildi ve yürürlüge girmedi.
Aşagıdakilerden hangisi İ tilaf Devletlerindendir ? A-Almanya B- İ talya C- İ ngiltere D-Avusturya-Macaristan İ mp.
Aşagıdakilerden hangisi İ tilaf Devletlerindendir ? A-Almanya B- İ talya C- İ ngiltere D-Avusturya-Macaristan İ mp.
Aşagıdakilerden hangisi I.Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan anlaşmalardan biri degildir? A-Sevr Antlaşması B-Brest-Litowsk Antlaşması C-Nöyyi Antlaşması D-Sen-Germen Antlaşması
Aşagıdakilerden hangisi I.Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan anlaşmalardan biri degildir? A-Sevr Antlaşması B-Brest-Litowsk Antlaşması C-Nöyyi Antlaşması D-Sen-Germen Antlaşması
Aşagıdakilerden hangisi Osmanlı’nın sınırları içinde olan cephelerden biridir ? A-Galiçya Cephesi B-Romanya Cephesi C-Hicaz-Yemen Cephesi D-Makedonya Cephesi
Aşagıdakilerden hangisi Osmanlı’nın sınırları içinde olan cephelerden biridir ? A-Galiçya Cephesi B-Romanya Cephesi C-Hicaz-Yemen Cephesi D-Makedonya Cephesi