CHRYSANTHEMUM
SİSTEMATİKTEKİ YERİ Bitkiler Alemi (Plantea) Alt Alem Trachebionta Üst Şube Spermatopyta Şube Magnoliophyta Sınıf Magnoliopsida Alt sınıf Asteridae Takım Asterales Familya Asteraceae Botanik Adı Chrysanthemum Türkçe Adı Kasımpatı
Seralarda kesme çiçek olarak yetiştirilirler. Kesme çiçek yetiştiriciliğinde önemli bir yeri olan Krizantem Asteraceae familyasından çok yıllık bir çiçek olup Kasımpatı adıyla tanınmaktadır. Seralarda kesme çiçek olarak yetiştirilirler. Krizantemler büyüme özelliklerine göre “standart” ve “spray” olmak üzere iki tiptir.Standart tiplerde her sapta tek bir çiçek istenir.Spray çeşitlerde ise bir sapta birden fazla sayıda çiçek istenir.
Vatanı:Avrupa,Kafkasya ve Anadolu’da doğal olarak yetişmektedir.
Habitusu:Çok yıllıktır Habitusu:Çok yıllıktır.Fakat gövde üst kısmı her yıl yenilendiğinden tek yıllıkta denilebilir.70-90cm boyu vardır.
Kök:Saçak kök gelişimi yapar.
Gövde:Yarı odunsu yapıya sahiptir.
Yaprak:Yeşil,ince uzun yapraklara sahiptir.
Çiçek:Beyaz ve sarıdan kırmızıya kadar çeşitli renkleri vardır.
Tohum:Tohumları mart ayı içerisinde yastıklara yada doğrudan doğruya bitkinin bahçede bulundurulacağı yere ekilirler.
EKOLOJİK İSTEKLERİ
SICAKLIK:Krizantem doğal şartlarda sonbaharda çiçeklendiği için serin iklim bitkisi olarak tanınır.Bazı varyeteler düşük sıcaklıkta çiçek tomurcuğu oluşturamaz.Gece sıcaklığı çiçeklenme sırasında 15.5 derece olmalıdır.Tomurcuklar gözle görülmeye başlandığında 12-13 dereceye düşürülmelidir.Gündüz sıcaklığı 18-21 derece olmalıdır.
Nem:Nemi sever,suya dayanıklıdır.
Işık:Genellikle açık,havadar ve güneşli yerlerden hoşlanırlar.
Toprak:Az humuslu olan hemen hemen her türlü toprakta yetiştirilir.
ÇİÇEKLENME DÖNEMİ:Çayır krizantemi margarit ve yazlık krizantem mayıs ile ekim arasında,kışlık krizantem eylül-aralık arasında çiçeklenir.
BAKIMI Besin maddelerince zengin,fazla humuslu olmayan mineral toprakları severler.Fazla boylanma olduğunda gövde yana yatıp kırılabilir.Bu nedenle toprak fazla nemli bulundurulmamalıdır.Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.Kışlık olanlarda karartma uygulamasıyla daha erken çiçeklenme sağlanabilir.
ÜRETİMİ Genel olarak kökten ayırma ve yeşil çelikle üretim yapılır.Kökten ayırma işlemi ilk ve sonbaharda mümkündür.Tohumla üretim,yeni çeşitlerin ilk kez kültüre alınmasında söz konusudur.Tohumlar martta,ya doğrudan doğruya bitkinin bahçede bulundurulmak istenildiği yere yada yastıklara ekilirler.Ekim seyrek yapılmalı ve fidecikler daha sonra fazla gelişmeden şaşırtılmalıdır.
KARARTMA:İçinde bulunduğumuz kuşakta 10 marttan itibaren günler uzamaya başladığından 5 ekime kadar devam eden dönemde çiçeklenmeyi teşvik etmek amacıyla karatma yapılmalıdır.Bu amaçla siyah naylon örtü veya siyah bez kullanılır.Kullanılan örtü veya bez herhangi bir ışık sızmasını önleyecek şekilde tavanı tamamen kapatacak ölçü ve nitelikte olmalıdır.Günlük karatma süresi çeşidin kritik gün uzunluğuna bağlı olarak ayarlanır.Genellikle uygulamaya akşam üstü 18:00’dan sonra başlanır,sabah 7:00 veya 8:00’e kadar devam edilir. Karartmaya başlama zamanı ve uygulama süresi de varyetelere göre değişmektedir.Genellikle dikimden ortalama 4 hafta sonra başlamakta ve tomurcuklar renk gösterinceye kadar devam etmektedir.
TÜRLERİ
Chrysanthemum leucanthemum
Chrysanthemum macrophyllum
Chrysanthemum segetum
Chrysanthemum parthenium
Chrysanthemum-rosetta
Chrysanthemum coronarium
Chrysanthemum sizzle-salmon
PEYZAJDA KULLANIMLARI Bahçe krizantemleri,çeşitli renk ve formda çiçekleri olan kültür formları ile büyük önem taşırlar.Park ve bahçelerde bordür ve gruplar oluşturmaya ve kesme çiçekçiliğe elverişlidirler.