Sağlık Ortamlarında İletişim
Yol haritası İletişimin ana özellikleri İletişimin beş temel değişkeni İletişimde farklı yaklaşımlar Sağlık ortamlarında iletişim sağlık çalışanları, hasta ve hasta yakınları açısından iletişimin önemi hekim-hasta görüşmelerinde iletişim süreci sözel ve sözel olmayan iletişim
Ne işimize yarar? Hastanın sorununu daha doğru biçimde belirleme Daha fazla hasta memnuniyeti Hastanın kendi tanı ve tedavi sürecine daha etkin katılımı Bilginin hatırlanmasında artma Süreci daha iyi algılama Kaygı ve endişelerde azalma Daha iyi uyum (tedavi ve davranış değişikliği) Hastanın bakış açısını değerlendirmeye alma
Ne işimize yarar? Daha fazla mesleki tatmin Sunulan hizmetin etkinliğinde artış Diğer sağlık çalışanları ile daha iyi iletişim Birlikte çalışma Bilginin etkin paylaşımı İş kaynaklı streste azalma Duygusal tükenmişlik, psikolojik morbiditede azalma Tıbbi hata insidansında azalma
“zaman ve şans tanınmalı” Nedir, ne değildir? Çok boyutlu, çok yönlü bir süreç “zaman ve şans tanınmalı” “Anlamak” (Bilişsel) “Hissetmek” (Duyuşsal) “Göstermek” (Teknik)
Nedir, ne değildir? Eşitler arası, karşılıklı etkileşim ve dönüşüm ile giden bir süreç
Nedir, ne değildir? Hastanın içinde bulunduğu duruma göre farklılaşan bir süreç Yaş, Cinsiyet, Eğitim düzeyi, Kültürel özellikler vb
İletişim değişkenleri Empati Sözlerde ve duygularda açıklık Doğruluk, dürüstlük ve güven Güç ilişkisi, güç paylaşımı ve kontrol Olumlama, değer verme (confirmation)
Farklı Yaklaşımlar - Nerede duralım? Hastanın algılaması, yaşadıkları, öncelikleri ile hekimin öncelikleri arasında kabul edilebilir denge
Farklı öncelikler arasında kabul edilebilir bir denge oluşturma Hasta merkezli Hekim merkezli İnançları Umutları Endişeleri Örtük problemleri Beklentiler İkincil problemler Hissedilen problemler Hissedilen etkiler Geliş nedeni Hekimin öncelikleri Hastanın öncelikleri Analiz İleri sorgulama Netleştirme Yorumlama Doğrulama Hasta gündemini paylaşım Bilgi toplama Durumun ortaya konması
Hasta-hekim görüşmesinin üç aşaması Hazırlama/ görüşmeyi başlatma Görüşmeyi açma/ geliştirme bilgi alışverişi duygu paylaşımı Görüşmeyi bitirme/sonlandırma görüşmenin önemli noktalarını gözden geçirme sonrası için plan yapma
Sözel iletişim teknikleri Soru sorma kapalı uçlu ve açık uçlu sorular Sessizlik Tekrarlama, yeniden ifade etme Yansıtma Netleştirme/açıklığa kavuşturma Yorumlama
Sözel olmayan iletişim Beden dili Mesafe Paralinguistik nitelikler Dokunma Çevre/ fiziksel ortam
İletişim engellerine örnekler Ahlak dersi verme, öğüt verme, dayatma Suçlama, tehdit etme, yargılama, kişilik sorunu haline getirme Uygun olmayan beklenti oluşturma/ umutlandırma, aşırı güven Önemsememe, küçültme veya abartma