Laboratuvar Uygulamasında Moodle Öğrenme Yönetim Sistemi Kullanımında Karşılaşılan Problemler, Tecrübeler Ve Çözüm Önerileri (http://moodle.kou.edu.tr) Arş. Gör. Burak İNNER TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR EĞİTİMİ
Sunum İçeriği Moodle Nedir, Nerelerde Kullanılmaktadır Biz Moodle’ı nerede ve nasıl kullandık ? Öğrencilerin sisteme ve derse kayıt sorunu Ödev, Forum, Sınav Modülleri, Anket, Wiki Laboratuvar uygulamalarında sağladığı avantajlar Öneriler ve Problemler Sorular ve Cevaplar
Açık kaynak kodlu bir kurs yönetim sistemidir. Moodle Nedir Moodle = (Modular Object Oriented Dynamic Learning Environment) = Modüler Nesne Yönelimli Dinamik Öğrenme Ortamı Açık kaynak kodlu bir kurs yönetim sistemidir. http://www.moodle.org sitesinden isteyen herkes ücretsiz olarak indirip kullanabilir. 203 ülkede 75 farklı dilde 45.000'den fazla sitede 2.4 milyondan fazla derste 25 milyondan fazla kullanıcıya Moodle ÖYS hizmet vermektedir http://idea.metu.edu.tr internete dayalı asenkron eğitim http://mdl.bilkent.edu.tr/moodle/ http://moodle.kou.edu.tr/
Moodle Nedir Moodle, 400'den fazla sitede 10.000'den fazla kullanıcıya hizmet vermektedir. Moodle açık kaynak kodlu ve özgür bir yazılım olması nedeniyle dünyanın dört bir yanından geliştiricilerin desteği ile büyümekte, ek özellikler geliştirilmektedir. Moodle sisteminin asıl geliştirme sorumluluğu profesyonel olarak Moodle.com ve bu site üzerinden diğer Moodle partnerlerine aittir. Bunun yanında Moodle ile ilgili problemler ücretsiz olarak http://www.moodle.org üzerinde bulunan forumlar yardımıyla milyonlarca kullanıcının desteği ile de çözülebilmektedir.
Moodle Deneyimlerimiz Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi bölümündeki Laboratuvar uygulamaları için MOODLE sistemi 2004 yılından beri aktif olarak yaklaşık 900 öğrenci ile birlikte kullanılmaktır. Klasik laboratuvar uygulamalarına göre MOODLE sistemi ile birlikte yapılan laboratuvar uygulamalarında önemli avantajlar görülmüştür.
Hangi Derslerde Kullanılıyor Temel Bilgisayar Teknolojileri Kullanımı Nesneye Yönelimli Programlamaya Giriş Bilgisayar Programlama Dili I-II Çoklu Ortam Uygulamaları İşletim sistemleri Veritabanı Yönetim Sistemleri Mikrobilgisayar Mimarisi Kontrol Sistemleri I-II Web Tasarım Web programlama
Klasik Laboratuvar ile Moodle Kullanılan Laboratuvar Karşılaştırması Sözle veya deney föyü ile sorular sorulur. Sonuçlar veya çalışmalar deney föyü veya kağıda yazılı olarak toplanmaktadır. Değerlendirilip sonuçlar duyurulur. Zamanında teslim edilmemişleri tespit etmek, duyurmak zordur Sorular Moodle üzerinden verilir. Sonuçlar Moodle yardımıyla alınır. Geç kalan ödevler rahatlıkla tespit edilir. Sonuçlar değerlendirilip öğrencilere geri bildirim ve notlar rahatlıkla bildirilebilir. Klasik Laboratuvar Moodle Kullanılan
Moodle.kou.edu.tr Giriş Görünümü
Moodle ‘a Kayıt Kayıt olmak için pek çok farklı seçenek vardır. 1.Öğrenci kendi kendini sisteme kayıt yapar. Tek bir sınıf veya grup için problemsiz kullanılabilir. (Üniversite öğrencisi olmayanların kayıtları nasıl engellenir?) Sadece @kocaeli.edu.tr uzantılı e-posta hesabı ile kayıt yaptırılsın 2.Sistem yöneticisi tarafından öğrenciler tek tek kayıt yaptırır. Sadece üniversite öğrencilerinin kayıt yaptırması isteniyorsa : Öğrenci Bilgi Sisteminden kullanıcı bilgileri alınıp moodle’a aktarılabilir.(şifreler birbirinden bağımsızdır) 3.LDAP sunucusu kullanılabilir.
Öğrencilerin Sisteme Girişi Moodle sistemine öğrencilerin giriş yapabilmesi için gerekli kullanıcı adı ve şifre öğrenci bilgi sisteminden alınmıştır. Öğrenciler şifrelerini moodle üzerinden değiştirdiğinde Öğrenci Bilgi Sistemindeki şifreler değiştirilmez. İki sistemden birbirinden bağımsız çalışmaktadır. Ders ile ilgili bilgilerin öğrencilere eposta olarak gönderilebilmesi için öğrenci profillerinin öğrenciler tarafından güncellenmesi gerekmektedir. Öğrenciler, kendi eposta adreslerini profil sayfalarına yazmak zorundalar. Öğrenci olmayanların sisteme kayıt yapmaları engellenmiştir. İnternet üzerinden erişim imkanı vardır.
Derslerin Kullanımı Bir derse öğrenci girmeden önce kayıt olmalıdır. Derslere tüm öğrenciler kayıt yaptırabilir veya sadece resmiyette dersi alan öğrencilerin kayıt yaptırması sağlanabilir. Öğrenciler derse eğitimci tarafından tek tek kayıt yapılabilir. Öğrencilere kayıt anahtarı verilerek kendilerini kayıt yapmaları sağlanabilir.
Örnek bir ders görünümü Ders Planı Materyal sunumu Ders notları Dersle ilgili bağlantılar
Moodle üzerindeki Derslerin Özellikleri Moodle içerisinde ders, ödev, forum, duyuru, anket, wiki, sınav, günlük, sohbet, sözlük, çalıştay ve benzeri modüller hazır olarak gelmektedir. Laboratuvar uygulamalarında bu modüllerden çoğu kullanılmış ve yapılan uygulamalar açıklanmıştır. Moodle’ın sağladığı en büyük avantaj : Dersle ilgili ders notlarının, ödevlerin, tartışmaların ve sınavların internet üzerinden ulaşılabilecek şekilde saklanması, Sonraki senelerdeki eğitimlerde yeniden kullanılabilmesi Bir öğrenci, dönem boyunca yapılan tüm etkinlikleri takip edebilmesi Derse gelemeyen öğrencilerin o hafta neler yapıldığını Moodle üzerinden takip edebilmesi İzin verildiği taktirde internet üzerinden etkinliklerin yapabilmesi
Ders notları ve Dosya ekleme Ders notları için web sitesi oluşturulabilir Web sitesi içinde başka sitelere bağlantılar verilebilir Web sitesi içinde herhangi bir dosyaya bağlantı verilebilir Ders notları.doc Dersteki sunum.ppt vs.
Ödev (Assigment) Modülü Derste anlatılan teorik bilgilerden sonra uygulamalar ödev (assigment) modülü kullanılarak öğrencilere laboratuvarda sorulmaktadır. Uygulamayı tamamlayan öğrenciler çözüm için hazırladıkları dosyaları (.doc,.cpp,.java vb.) Moodle’a yüklemektedir. Eğer izin verilirse öğrenci laboratuvar saatleri dışında da ödevlerini gönderebilir. Ödevler değerlendirildikten sonra öğrencilere e-posta ile geri bildirimde bulunabilir.
Ödev modülünün faydaları Ders saatleri dışında da ödev gönderilebilmesi laboratuvar aktiviteleri ders saatleri içinde yapılan bir etkinlik değil tüm hafta boyunca yapılan bir öğrenme etkinliğine dönüştürebilir. Bir öğrencinin dönem boyunca yaptığı tüm etkinlikler, hangi ödevleri yapıp yapmadığının takibi çok kolaylaşmaktadır. Ödevlerin notlandırılması ve öğrencilere duyurulması çok kolaylaşmaktadır.
Ödev ile ilgili Problemler Her ne kadar yüz yüze eğitim verilirken öğrenciler ve eğitimci aynı laboratuvar ortamında bulunsa bile ödevlerin elektronik ortamda olması nedeniyle öğrenciler arasında dosya paylaşımı yapılabilmektedir. Öğrenci, bir başkasının yaptığı ödevi e-posta ağ paylaşımı paylaşım siteleri flash bellek gibi çok farklı şekillerde alarak kendi ödevi gibi gönderim yapabilmektedir. Bu tür paylaşımları engellemek pek de mümkün gözükmemektedir.
Haberleşme ve Tartışma için FORUM Ders ile ilgili tüm duyurular Haber Formu aracılığıyla tüm öğrencilere e-posta olarak gönderilebilir. Ödevler veya anlaşılmayan konular ile ilgili sorular forumlara sorulabilir. Öğretim üyesi veya diğer öğrencilerin bu soruları cevaplayabilir. Soruları ve cevapları derecelendirerek aynı zamanda bu işlemlerden de not verilebilir.
FORUM özellikleri Genel amaçlı bir forum Herkes Tek mesaj gönderebilir. Tek bir konu açılabilir, isteyen cevap yazabilir. Öğrencilerden ders ile ilgili görüşlerinin isteneceği bir forum oluşturulabilir. Soru-Cevap formu : öğrenci foruma mesaj gönderdikten sonra diğer öğrencilerin mesajlarını görebilir Tek bir tartışma
FORUM Kullanmanın Avantajları Forum modülünde hazır olarak bulunan mesajları derecelendirme özelliği sayesinde öğrencilerin ve eğitimcilerin foruma gönderilen mesajları derecelendirmesi sağlanabilmektedir. Bu derecelendirmeler istenirse nota çevrilebilmekte böylece hem daha kaliteli ve daha etkileşimli bir ortam sağlanmakta hem de katılım sağlanmaya teşvik edilmektedir. Dönem boyunca öğrencinin gönderdiği tüm mesajlar rahatlıkla takip edilmekte ve derse aktif katılım sağlayan öğrenciler tespit edilebilmektedir. Sınıf içinde sözle soru sormaya çekinen öğrenciler forumlar yardımıyla rahatlıkla soru sorabilmekte ve daha sonrada bu bilgiler tekrar kullanılabilmektedir. Bu forumlara sorulan sorular ve cevapları dönem boyunca toplanarak sıkça sorulan sorular başlığı altında derlenerek sonraki seneler içinde mükemmel bir bilgi kaynağı haline getirilebilmektedir.
Forum Kullanmadaki Problemler Foruma gönderilen sorular ve cevaplardan dolayı not verilmeyecekse çoğu zaman öğrenciler foruma mesaj yazmak istemediği gözlemlenmiştir
Sınavlar Moodle sistemini laboratuvar uygulamasında en önemli etken sistem içinde bulunan gelişmiş sınav modülüdür. Sınav ile öğrencilerin çoktan seçmeli sınav yapılması ve değerlendirilmesi anında ve zahmetsizce yapılabilmektedir. Böylece teorik olarak anlatılan bilgilerde eksiklikler anında belirlenmekte, en fazla yanlış yapılan sorular incelenerek bu konulardaki eksiklikler giderilebilmektedir. Sınav modülü içinde : çoktan seçmeli tek doğru yanıtlı, çoktan seçmeli birden fazla doğru yanıtlı sorular, doğru-yanlış, boşluk doldurma eşleştirme soruları matematiksel hesaplama sorularının cevaplarının girilmesi istenip, girilen değerin belli bir aralıkta ise doğru kabul edilmesi sağlanabilir.
Soru
Öğrenciler soruların cevaplarını klavyeden giriyorlar. Daha sonra eğitimci bunları tek tek okuyarak notlandırıyor.
Sınav ayarları Sınav ile ilgili açıklamalar, hatırlatmalar Sınavın hangi tarihler arasında açık olması isteniyor Sınavın süresi (isteğe bağlı) Sınavın kaç kere uygulanabileceği Her sayfadaki en fazla soru sayısı Soruların yerlerini karıştır Soruların cevap şıklarının yerlerini karıştır Sınav parolası Sadece okuldan girebilsin mi ?
SINAV modülünün avantajları Sadece ders saatleri içinde sınav uygulaması yapılabildiği gibi ders saatleri dışında da sınavlar yapılabilmesi mümkündür. Sınavlar internet üzerinden öğrencilerin evlerinden yapabileceği şekilde de ayarlanabilir. Fakat eğitimci gözetiminde laboratuvarda yapılacak sınavlarda hem soruların yerleri hem de cevapların yerleri rasgele olarak değiştirildiğinden tam olarak doğru ve adil bir ölçme ve değerlendirme yapıldığından emin olunabilmekteyiz. Öğrenciler sınav sonucunu anında öğrenebilmekte, verdikleri yanlış cevaplarla ilgili hazırlanmış ise geri beslemeleri okuyabilmekte ve doğru cevapları öğrenmeleri sağlanabilmektedir.
SINAV modülünün avantajları (devam) Fakat bu sınavlar aynı zamanda bir öğrenme aktivitesine de dönüştürülebilmektedir. Bunun için sınav sonunda öğrencinin vermiş olduğu yanlış cevapları tekrar yanıtlayabilme imkanı verilebilmektedir. Bu şekilde öğrenci yanlış yaptığı bir soruyu tekrar gözden geçirebilmektedir. Tekrar yanıtlanan sorular içinde bir ceza katsayı uygulanarak sorudan alınan puanın düşürülmesi sağlanabilmektedir.
ANKETLER Moodle sisteminde bulunan anketler ile öğrencilerin belli konularda neler düşündükleri hızlı ve etkili bir şekilde tespit edilebilmektedir. Dersin işleniş şekli, soruların zorluğu vb. gibi konularda öğrencilerin neler düşündüğü tespit edilerek konuların seyri veya ödevlerin zorluk dereceleri ayarlanmaktadır. Ayrıca öğrenciler tarafından gelen fikirler anketler yardımıyla oylanarak sınıfın genel düşüncesi tespit edilebilmektedir.
Wiki Eğitimci ders notlarını wiki üzerinde hazırladığında ve öğrencilere izin verildiğinde, öğrenciler ders notlarındaki yanlışları, imla hatalarını düzeltebilmekte veya eklemeler yapabilmektedirler. Öğrencilerin yapmış olduğu tüm değişiklikler kayıt altına alınmakta ve istenildiğinde değişiklikler geri alınabilmektedir. Her bir konu için açılacak sayfalar belli anahtar kelime ile ilişkilendirilmektedir. Böylece o anahtar kelime dersin sitesinde nerede geçerse geçsin otomatik olarak wiki’deki o sayfaya bağlantı kurulacaktır.
Wiki Kullanımı ve Problemler İşletim sistemleri dersi için öğrencilere proje konuları dağıtılmış ve bu projelerini wiki'de sunmaları istenmiştir. Öğrenciler kendi proje konuları ile ilgili araştırmalar yaparak, Wiki'de anahtar kelimelere göre sayfalar oluşturmuştur. Bu sayfalar otomatik olarak bağlandığı için ödevlerini hazırlarken aynı sayfa üzerinde çalışmak durumunda olan öğrenciler olmuştur. Bu öğrenciler daha önce hazırlanmış sayfayı inceleyerek gerekiyorsa eklemeler yapmışlardır. Bu sayede kısa süre içinde hem sayfalar gelişmiş hem de hazırlanan sayfalardan tüm öğrenciler yararlanmıştır. Tüm sitedeki otomatik wiki bağlantı özelliği devre dışı bırakılmak zorunda kalınmıştır.
Yorum ve Tartışma Moodle ÖYS sistemi internet tabanlı eğitim sistemi olarak tasarlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Moodle ÖYS yüz yüze laboratuvar eğitiminde kullanabilmek için pek çok ek özelliğe ihtiyacı vardır: Derse laboratuvar ortamındaki bilgisayarlardan katılan öğrencilerin katılım listesini tutabilecek bir özellik yoktur. laboratuvar saati içinde bir kullanıcı hesabı ile sadece tek bir IP üzerinden bağlanılabilmesi ayarlanabilmelidir. ödev modülünde ders saatinde sadece okuldaki bilgisayarlardan yapılarak gönderilmesine izin verip, dışarıdaki bilgisayarlardan katılmasını engelleyebilmek mümkün değildir. Moodle uzaktan eğitim için tasarlanmıştır ve bu tür kısıtlamalar kabul görmemektedir.
Yorum ve Tartışma Artan öğrenci sayıları nedeniyle çok zor uygulamalar Moodle ÖYS ile rahatlıkla sağlanabilmektedir. Yüzlerce öğrencinin ödevleri problemsiz olarak takip edilmekte, notlandırılmakta, geribildirimlerde bulunulmaktadır. Dersle ilgili haberler anında forum yardımıyla öğrencilerin e-posta adreslerine gönderilmektedir. Forumlar yardımıyla öğrenci-eğitimci etkileşimi sağlandığı gibi öğrenci-öğrenci etkileşimi de sağlanmaktadır. Fakat burada forum kuralları açıkça belirtilmiş olmalı ve dönem başında tüm öğrencilere foruma yazma, cevap verme konuları açıklanmalıdır. Anketler ile sınıfın görüşleri, soruların zorluk dereceleri, sorular için verilen sürenin yeterli olup olmadığı gibi konularda anında fikir sahibi olunabilmektedir. Ders notu hazırlanacaksa web sayfası olarak değil wiki olarak hazırlanarak öğrencilerinde imla hatalarını, yanlışlıkları belirtmeleri istenebilir. Böylece ders notlar hızlı bir şekilde gelişecek aynı zamanda da ders notları üzerindeki tüm değişiklikler kolayca takip edilebilecektir.
Sonuç ve Öneriler “Uyarlamalı mod" ile ölçme eğitim etkinliğine dönüştürülebilmektedir. Fakat soru havuzunun zenginleşmesi, soruların kalitesinin artması için ilk seneler yoğun çaba harcanması gerekmektedir. Giderek interneti daha fazla kullanmaya başlayan öğrenciler artık Moodle ÖYS 'ye çok kolay adapte olmaktadır. Fakat ÖYS kullanmadan önce öğrencilerin uyması gereken kuralları açık ve net olarak belirten bir sayfa hazırlanarak, bu sayfanın tüm öğrenciler tarafından okunması gerekmektedir.
Soru ve Cevaplar Dinlediğiniz için teşekkürler. http://moodle.kou.edu.tr