MULTI-PLAYER GAMES Game Design Theory and Practice 2Ed 2005 BÖLÜM 13 EĞİTSEL BİLGİSAYAR OYUNLARI TASARIMI Sevil Yaşar
Multi-Player Games Bazıları tek oyunculu video oyunlarının yalnızlık arayışı olduğunu düşünebilir. Aslında kitap okumak, müzik dinlemek, matematik çalışmak gibi kişinin zaman geçirmek için bu arayışlarla eşdeğerdir. Oyunların ve diğer arayışların arasındaki anahtar fark, tek kullanıcılı bilgisayar oyunlarında gerçekte başka insan olmamasına rağmen, diğer insanlarla eş zamanlı etkileşimin olduğu yanılsaması vardır. Tek oyunculu-oyunların dinamik etkileşimi sonucunda sağladıkları çok oyunculu oyunların sağladıklarından çok daha sınırlıdır. Çok oyunculu çevrimiçi oyunlar tek oyunculu oyunlar kadar olmasa da anti sosyal görünürler. Aslında, bir çevrimiçi oyunla, kullanıcı hala bir bilgisayarda bir odada yalnızdır, ama eğer oyun iyi tasarlanmışsa bu bilgisayarların etkileyici bir şekilde ekrandaki diğer oyuncularla bilgisayarda proje yapmayı da sağlar. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Multi-Player Games Dışarıdaki dünya için bu kişiler arasındaki ilişki gerçek olarak kabul edilmez. Onlara göre, oyuncuların dünyası mücadele, işbirliği veya sadece sosyalleşmek için değerli bir yer değildir. Çok-oyunculu oyunların milyonlarca fanları, oyunu gerçek dünyadan insanların doldurduğundan gerçek bir ortam oluştuğunu bilir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Motivasyon Bir çok oyun geliştiricisi daha derin ve öngörülemeyen düşmanları sağlamak amacıyla yapay zekanın yerini alan gerçek insanların yer aldığı çok-oyunculu oyunlar bunun için en hızlı seçenek olarak görülür. Bir oyundaki meydan okuma miktarının artışı bir oyunun çok daha uzun süre çekici kalmasını sağlar. Yapay zeka ajanlarının aksine, oyuncu, rakipleri oynadıkça öğrenecektir. Oyuncular geliştikçe, daha çok rakibe sahip olacak ve böylece meydan okunacak rakiplerle karşılaşma istekleri karşılanacaktır. İnsan rakiplere sahip olmanın daha önemli bir avantajı, oyuncuların sosyalleşebilmelisidir. Bir çok kişi çok-oyunculu oyunları özel olarak oynar çünkü,oyuna olan bağlılığından ziyade diğer insanların oynamasıyla sosyalleşmek isterler. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Motivasyon Gerçek oyuncuların varlığı rakiple oyun oynamanın önemini oyuncuların algılamasında büyük bir değişim getiriyor, Oyuncular özel olarak sadece oyunu kazanmak veya kaybetmek yerine çok- oyunculu oyunların kendi sosyal bileşenleriyle her galibiyete ya da kaybetmeye ortak olması önemli ölçüde anlam kazanmaktadır. Övünme potansiyeli çok-oyunculu oyun için daha da artmaktadır, çünkü oyuncuların övünmesi için bir yenilgi utancı için potansiyel olarak ortamda kişiler vardır. Oyuncuların kazanıp kazanmadığına bakmaksızın, zafer ve utanç potansiyeli tek oyunculu deneyimlerden çok daha fazla duygusal deneyim elde etmek amacıyla oyuncuların çok- oyunculu oyunlar oynama isteği artabilir. Kaybetme ve kazanmadan bağımsız olarak kitlesel çok- oyunculu işbirlikli ve sosyal bir oyunda oyunculardan biri terk ederse başka bir arkadaşı alternatif olarak liderlik yapabilir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Motivasyon Oyuncuların kendisiyle oyun oynayan başka insanlara sahip olması oyunu önemli ölçüde daha etkileşimli hale getirmeye yardımcı olabilir Çünkü diğer insanlarla oyun oynamak he zaman bilgisayarlarla yalnız etkileşimden çok daha dinamik bir deneyimdir. Çok oyunculu oyunlar oyuncuya bir meydan okuma, sosyal bir deneyim, övünme potansiyeli , duygusal hesaplaşma, gerçeklik ve derin etkileşimli bir deneyim sağlar. Çok oyunculu oyunlar üzerinde çalışırken, oyun tasarımcıları için bu özellikleri akılda tutmak önemlidir ve tasarımlarının oyuncuların aradığı niteliklere sahip olduğundan emin olunmalıdır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Motivasyon Bir yapay zeka inanılmaz akıllı ve ona karşı oynama zor olsa bile, oyuncular hala aynı yolla sosyalleşmek istemeyecektir bunu bir insanla yapacaktır. Çok- oyunculu bir oyun geliştirirken, tek oyunculu oyun alarak çok-oyunculu oyuna dönüştürme son derece kısıtlayıcı olabilir ve onun tam potansiyele ulaşmasına final oyununda engel olabilir. Çok-oyunculu bileşenin belirli bir oyun için her zaman iyileşme, gelişme olmadığını hatırlamak önemlidir; Bazı konular ideal bir şekilde tek oyunculu olması için uygundur. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Multi-Player Oyun Yapıları Çok- oyunculu bilgisayar oyunları iki gruba ayrılabilir; Bir dizi oyuncunun aynı bilgisayar ve konsol etrafında toplandığı ve aynı yerde oynadığı oyun Farklı yerlerde olan birden fazla oyuncunun çevrimiçi olarak oynadığı oyunlar. Bunların ikisi de çok- oyunculu deneyimler olsa da bu iki oyun tipi tamamen farklıdır ve her birinin kendi tasarım zorlukları vardır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Single System Multi-Player (Tek araç üzerinden) Ağ sınırlamaları nedeniyle tek bilgisayar sistemi etrafında meydana gelen çok-oyunculu oyunlar çevrimiçi oyunlardan daha uzun süre ticari açıdan iyi ve popüler olmuştur. Bu başlangıçta paylaşılan oyun ortamı görünümünde kendi oyun-dünyasını kontrol eden çok–oyunculu biçimini almıştır, En erken örnekleri; Pong, Mario Bros, tüm dövüş oyunları, çoğu spor oyunları gibi arcade oyunlarıdır http://www.ponggame.org/ BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Single System Multi-Player (Tek araç üzerinden) Bu oyunlarda oyun dünyasının içinde aynı bölümde iki oyuncu da görünür olmalıdır, Multi player- tek ekran oyunlarda oyuncuların belirli eylemleri gerçekleştirebilmeleri için birbirini beklemek zorunda olması daha da sıkıntı olabilir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Smash TV gibi ilk çok oyunculu oyunlarda, iki oyuncu oyun dünyasının aynı bölümünde sınırlıdır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Single System Multi-Player (Tek araç üzerinden) Bu problemin çözümü için, İki oyuncu veya daha fazla oyuncu için bölünmüş ekran oyunu gelmiştir. Her oyuncu ekranda oyun dünyasını parçalara ayrılmış olarak gösteren ekranın bir bölümüne sahiptir. Bu Mario Kart gibi klasik oyunları içerir. Her iki oyuncunun da oyun dünyasında aynı yerde olduğu bölünmemiş ekrana dinamik olarak geçişte son çizgidir. Bölünmüş ekran, bir ağda oynamak için tasarlanan oyunların tek makine adaptasyonları için çok kullanılmıştır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Online Multi-Player (bir ağ üzerinden) Ağ oyunları diğer oyuncuların birbirlerine görünmez olduğu birçok nedenle önemli ölçüde daha sürükleyici bir oyun deneyimi sağlar. Çevrimiçi oyunlar için, oyuncuların her biri kendi bilgisayarlarında farklı yerlerde yer alırlar ve bu yüzden daha fazla oyun alanı içinde kendilerini yansıtmaya ihtiyaçları vardır çünkü, diğer oyuncuların hiçbiri ne gibi göründüklerini, ne dediklerini duymaz veya nasıl hareket ettiklerin gözlemlemezler. Counter strike gibi ağ oyunlarında oyuncuların ayrı yerlerde olması bölünmüş ekranda yapamayacağı şekilde körü körüne oynamasını sağlar bu yüzden bu oyunları daha zorlu hale getirir. Massively multi-player , Dark Age of Camelot gibi kitlesel çok oyunculu sürekli çevrimiçi oyunlar, oyuncuların kendilerini tamamen kaptırdığı ayrıntılı sanal dünyalar yaratmaktadır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Online Multi-Player (bir ağ üzerinden) Dark Age of Camelot gibi Masiively multi-player oyunları, oyuncularla karmaşık sanal dünyada zamanın büyük miktarını harcamasıyla, çevrimçi oyunların sürükleyiciliğini üst düzeyde sağlar. Oyuncular fiziksel dünyada asla tanışmadığı diğer oyuncularla etkileşim ve güçlü bir bağ oluştururlar. Bu oyuncular arasındaki sosyal bağ ile bu oyunlar son derece sosyal deneyimler yaşatmaktadır. Bu oyunlar, başarıya giden çoklu yolları vurgulayan, oyuncuların seçtikleri biçimde zaman geçirmelerine izin veren, kendi tasarımlarında çok daha açık uçlu oyunlardır. Oyuncular, görevlerine gidebilirler, bir iş alabilirler, bir ev inşa edebilirler veya sadece diğer insanlarla tanışarak sosyalleşmek için tüm zamanlarını geçirebilirler. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Online Multi-Player (bir ağ üzerinden) Multi player oyunlarının farklı biçimleri oyuncuların oyun oynarken birbirleri ile etkileşim çeşitlerini belirleyebilir. Bu da sırasıyla hangi oyun türünde bu formların başarılı olacağını belirler. Her iki oyuncunun da oyun dünyasının tek bir görüşü paylaşıma sahip olması, yeni bir alanda ilerleyeceklerse oyuncular arasındaki işbirliğine dayanır. Bölünmüş ekranın anlamı, eğer oyun bir yarışsa, oyuncular diğer oyuncuların ne yaptığını görmelerini sakınmak mümkün olmayacak anlamına gelir. Tüm bu oyun türleri eğlenceli olabilir, eğer başından itibaren tasarımcı multi- player oyun türlerinin güçlü ve zayıf yönlerini tam anlamıyla kavrayabilmiş ise oyunu bu paradigmalar içinde en iyi şekilde çalışacak biçimde tasarlar ve yapılandırır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Tasarım Faktörü Çok oyunculu oyun yapma tek oyunculu oyun yapmaktan daha zordur. Çok oyunculu oyunun hız denetiminin tek oyunculuya göre daha çeşitliliğe ihtiyacı vardır, şu basit nedenden olayı bir çok oyunculu oyun oyuncuları oyunu durduramazlar çünkü diğer oyuncularla eş zamanlı olarak durdurmaları gerekir. Bir tasarımcı gerçek dünyanın ihtiyaçları eğiliminde olan oyuncular için oyundan çıkmaya gerek kalmadan oyununun gerekli olan planı yapmalıdır. Bu şu anlama gelebilir, oyuncular öldükten sonra yeniden doğmayı ne kadar süre beklemesini seçmeye izin vermek, onlara oyun dünyasında saklanmak için hemen ölüm tehlikesinin olmadığı güvenli yerler sağlamak veya duraklatmak isteyenlere önemli bir sorun olmadığı sürece yeterince kısa bir oyun süresi verilmelidir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Tasarım Faktörü Çoğu oyuncu oyunu oynamak içi ne kadar süreleri olduğunu bilmek ister. Oyuncular oyunun kendileri için çok uzun bulurlarsa oyunun ortasında bırakmak isterler, bu diğer oyuncular için can sıkıcı olabilir. Onlara oyuna başlamadan önce oyunla ilgili bazı bilgiler vermek (süre), Oyuncuları oyun oynamaya teşvik etmenin en iyi yoludur. Mümkünse oyun tasarımınızda oyuncular kaybederken bile başarılı bir atışa sahip olduklarını hissetmelerine izin verin. Oyuncuların tamamen umutlarının yok olmuş hissetmesine bu durum engel olur. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Tasarım Faktörü Bunu tamamlamanın bir yolu, geride kalmış oyuncuya yetişme şansını vermek için negatif geri bildirimi çalıştırmaktan geçer. Ör: Öne monte edilmiş silah ile, Mario Kart oyuncular arasındaki yarışı yakın tutması negatif geri bildirimin bir uygulamasıdır. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Daha Güçlü Oyun Tasarımcıların çoğunlukla tek oyunculu oyunlardan çok- oyunculu oyunlara geçerken düşündükleri ilk şey yapay zeka ile yönlendirilen rakipleri insanla yönlendirilenlerle değiştirmektir. Bu kullanıcılar için daha çekişmeli ve dinamik bir deneyimi garantileyen seçeneklerden birisidir. Oyuncuların işbirliği yapma potansiyeli her multi-player oyununun önemli bir parçası olmasına rağmen, bunu yapmak için oyuncuları tamamen almak başka bir problemdir. Bunun nedeni şuna dayanır, eğer karmaşık bir işbirliği görevi seçeneği tek kişinin yapabileceğine göre önemli ölçüde bir avantaj sağlamıyorsa çoğu oyuncu bunların hepsini tek başına tamamlamayı seçecektir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Battefield 1942 tam anlamıyla başarılı olabilmek için oyuncuların birlikte çalışmalarını gerektirir, unique deneyimi tek oyunculu oyunda gerçekleştirilemez. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Acemi Oyuncuları oyunda tutmak Acemi oyuncular en değerli oyunculardır Oyun tasarımcısının işi onları oyunun mekaniği ve taktikleri tanımaları için yeterince uzun süre oyunda tutabilmektir. Bu oyunun uzun süreli başarısı için önemlidir. Oyun özelliklerini en düşük düzeyde tutmak ve mümkün olduğunca basit kontrollerin olması acemi oyunculara yardım edecektir. Daha karmaşık ve anlaması zor kontroller bunların kullanımını anlamada uzun zaman alabilir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Sosyalleşme Oyuncuların multiplayer oyunlara ilgi duymasının ana nedenlerinden biri diğer oyuncularla sosyalleşmektir. Oyuncuların aileleriyle bir oyun oynamaları onların oyunun kurgusundan etkilenmelerinden çok birbirleriyle vakit geçirme yani sosyalleşme isteklerine dayanmaktadır. Tasarımcı, özellikle çevrimiçi oyunlarda sosyalleşmenin sınırlarını zorlamalıdır. Bunun için de ilk adım olarak oyuncuların aralarında konuşabilecekleri bir arayüz hazırlamaktır. Bugünlerde her çevrimiçi oyun bunu sağlamaktadır. Oyundaki sohbet ortamını sadece oyun kurgusunun aktif olduğu zamanlarda değil, her bölümde kullanılabilir olarak tasarlanmalıdır. Sohbet bölümünü oyun ekranı içerisinde vermek oyuncuların oyuna devam ederken konuşabilmelerini sağlar. Oyunculara iletişim kurmak için zaman verilmelidir. Oyunumuza oyuncuların iletişim kurabilmesi için olanaklar sağlanmalıdır. Bu metin (text) yoluyla ya da ses yoluyla sağlanabilir. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
Multi-Player Oyun Geliştirme Öncelikle ne tür bir yapılacağına karar verilmelidir. Çok-oyunculu veya tek oyunculu? Oyunda oyuncuların yaşadığı veya yaşayacağı sorunları fark edebilmek için oyun test edilmelidir. Oyuncuların geri bildirimleri dikkate alınmalıdır. bu oyuncuların oyun sürecinde yaşadıkları olmlu ya da olumsuz deneyimleri belirlemeye ve oyunun yeniden düzenlenmesine katkı sağlar. BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013
TEŞEKKÜRLER BTÖ616 | Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı | Sevil Yaşar 2013