BÖLÜM 8 BAŞABAŞ VE KALDIRAÇ ANALİZİ BNKA 502 FİNANSAL YÖNETİM BÖLÜM 8 BAŞABAŞ VE KALDIRAÇ ANALİZİ

İÇİNDEKİLER Başabaş Analizinin Amaçları Doğrusal Başabaş Analizi Doğrusal Olmayan Başabaş Analizi(maliyetlerin ve fiyatın her üretim düzeyinde değişeceği varsayımını içermektedir. Faaliyet ve Finansal Kaldıraç Analizleri Finansal Analizde Bilanço ve Gelir Tablosu Rakamlarının Kalitesi

Başabaş Analizinin Amaçları Üretime ilişkin faydalar: İşletmenin kar edebileceği en az üretim ve satış miktarı Mevcut kapasitenin gerekli hacime sahip olup olmadığı Masrafların kontrolüne ilişkin faydalar Değişken-sabit maliyet ilişkisi Kâr planlamasına ilişkin faydalar Kar hedefi için gerekli sermaye ihtiyacı ve maliyetin saptanması Özsermaye için hedef seçilen kar düzeyinin sağlanabileceği satış hacmi

Doğrusal Başabaş Analizi Varsayımlar: Sabit maliyetler çeşitli üretim düzeylerinde değişmemektedir. Birim başına değişken maliyetler, tüm üretim düzeylerinde sabit kalmaktadır. Genel fiyat düzeyi değişmemektedir. Ürünlerin satış fiyatı miktara bağlı olarak değişmemektedir. Üretilen ürünlerin tamamı satılmaktadır. Diğer bir ifade ile stoklama yoktur. Üretim hacmine bağlı olarak üretim faktörlerinin verimliliği değişmemektedir.

Başabaş Üretim ya da Satış Düzeyinin Hesaplanması Deneme- Yanılma Yöntemi Grafikle Saptama Yöntemi Cebirsel Yöntem

1- Deneme- Yanılma Yöntemi

2- Grafikle Saptama Yöntemi

3- Cebirsel Yöntem Bir işletmenin cebirsel yöntemle faaliyet başabaş noktasını, belirlemek için toplam maliyet ile toplam hâsılatı birbirine eşitlemek gerekir. Toplam hâsılat, birim satış fiyatı (F) ile satış miktarının (Q) çarpımına eşittir. TH = F x Q

Toplam maliyet sabit maliyetler (SM) ile değişken maliyetlerden (DM) oluştuğuna göre; TM = SM + (DM x Q)

Hâsılata Dayalı Olarak Başabaş Noktasının Saptanması

Faaliyet ve Finansal Kaldıraç Analizleri Bir işletme faaliyetlerinde ya da finansmanında sabit giderleri varsa kaldıraçtan faydalanıyor demektir. Faaliyet kaldıracı sabit maliyet yükleyen varlıkların kullanımıyla ortaya çıkarken, finansal kaldıraç, sabit maliyet gerektiren borçların (imtiyazlı hisse senetleri de dâhildir) kullanımıyla oluşur.

Faaliyet Kaldıracı ve Faaliyet Kaldıracı Derecesi Bir işletmenin faaliyet kaldıracı, maliyetlerin hangi oranda sabit, hangi oranda değişken olduğunu ifadeye yarayan bir kavramdır.

Kârlılık- Maliyet İlişkisi

Faaliyet kaldıracı derecesi(FKD), belirli bir satış düzeyinde (üretim) satış hâsılatındaki % 1 değişikliğin FVÖG' de oluşturacağı yüzde değişikliktir.

Finansal Kaldıraç ve Finansal Kaldıraç Derecesi Finansal kaldıraç derecesi belirli bir satış düzeyinde FVÖG'deki % değişikliğin, HBG'lerde ya da net gelirlerde oluşturacağı yüzde değişiklikle ölçülür.

Kaldıraç Derecesi ve Risk Kaldıraç derecesi bir işletmenin karşılaşacağı risk derecesiyle ilgilidir. Faaliyet kaldıracı, işletmenin yatırımlarının riski yanında satışlarının ve maliyetlerinin değişebilirliğine bağlı olarak ortaya çıkan riskiyle de ilgilidir. Genel bir kural olarak faaliyet ve finansal kaldıraçtan oluşan toplam kaldıraç arttıkça, işletmelerin risk dereceleri de artmaktadır.

Finansal Analizde Gelir Tablosu ve Bilanço Rakamlarının Kalitesi Bir işletmenin finansal analizinin yapılmasında işletme tarafından raporlanan gelirlerinin doğruluğu kadar, bilânçonun doğruluğu da çok önemlidir.