ERKEN RÖNESANSTAN YÜKSEK RÖNESANSA GEÇİŞ GÜLŞAH CENGİZ 200910403036
ERKEN RÖNESANSTAN YÜKSEK RÖNESANSA GEÇİŞ ; İncelikten büyüklüğe,hafif kabartmalı yüzeylerden,duvar modellerinde çok cesur yüksek kabartmaya başlama şeklinde belirmiştir. İmparatorluk Roma’sından kalan eserlerin harabelerinin daha dikkatle incelenmesine sebep oldu. Eski eserlerin anlamı daha kesinlikle belirmeye başlamış, sanatçı ve hümanistler ( Hümanizm dinsel dogmadan ayrı olarak insan değerlerini ve başarımlarını vurgulayan bir felsefi görüştür. Hümanizm insan aklıyla yönlendirilen nesnel araştırmaya vurgu yapıyordu,böylece gerçekliğin kavranışında istatistiksel yaklaşımı öne çıkarmıştır.), Eski Roma’yı gerçekten görüp,canlandırmak istemeye başlamışlardı.
ERKEN RÖNESANS YÜKSEK RÖNESANS Geç Gotik, Orta Avrupa’da 15. Yüzyılda eserlerini vermeye başladığında İtalya Floransa’da erken Rönesans’ın ürünleri görülmeye başlamıştır. Erken dönem mimarisinden oluşan kemerler üçgen alınlılar, kubbeler ve sütunlar yeni yorumlarla Rönesans mimarisinden yeniden kullanılmaya başlandı. Kilise gibi dinsel yapıların yanı sıra sivil yapılarda önem kazanmaya başlamıştır. Yukarı İtalya’da klasik üsluba dönüş, bir fresk ressamı olan Donato Bramante ile başlar . Yüksek rönesans denilen üslupta klasik mimari formların kullanılması anlayışında ,form ve kesinlik açısından duruluk sağlanmıştır.
ERKEN RÖNESANS YÜKSEK RÖNESANS Erken Rönesans Antikiteyi( Latincede antikçağ)yeniden keşfetmiş ve onun elemanlarını kopya etmiştir. Bu dönemin öncü mimarları: Filippo Brunelleschi (Brunelleski 1377-1446) Leon Battista Alberti (1404-1472) Yüksek Rönesans çağında ise Bramante ve Raffaello Antik esprinin ciddiyet ve olgunluğunu belirtmişlerdi. Bu mimarinin hedefi, mutlak bir denge ve ussal( rasyonel, akla uygun,yalnız akla dayanan)düzen hali olarak tanımlanabilecek saflıktı. Bu dönemin öncü mimarları : Raffaello (1483–1520) Donato Bramante (1444-1515)
Floransa Katedralinin ERKEN RÖNESANS Filippo Brunelleschi (Brunelleski 1377- 1446): Floransalı sanatçı, İtalyan Rönesans mimarîsinin temsilcilerindendir. Yapılarında Roma mimarîsinde görülen kubbe, kemer, sütun gibi mimarî ögeleri kullanmıştır. Yapımında çalıştığı Floransa Katedrali’nin Kubbesi Roma’daki Pantheon Tapınağı kubbesinden sonra en anıtsal ve büyük kubbedir. Floransa Katedralinin Kubbesi, Brunellechi
Floransa’da San Lorenzo Kilisesi,Pitti Sarayı, Pazzi Şapeli ve Oksuzler Yurdu mimarın diğer eserlerindendir. Pazzi Şapeli, Floransa, İtalya San Lorenzo kilisesi İtalya,Floransa Pazzi Şapeli, Batı Yüzü İtalya, Floransa
Leon Battista Alberti (1404-1472): “Bir eserin güzelliği, oranlarındaki uyuma bağlıdır.” diyen sanatçının, sanat tarzını en iyi yansıtan eseri San Francesco (San Frencesko) Kilisesi’dir(Alberti’nin Latin haçlı kilisesi). Floransa’daki Rucellai (Rucellayi)Sarayı da sanatçının sivil yapılarına örnektir. Rucellai Sarayı Floransa, İtalya
YÜKSEK RÖNESANS Raffaello (1483–1520): Raffaello (ünlü İtalyan ressam ve mimar…Çizdiği teolojik, felsefî, lirik tablolarında sükûnet; renklerde âhenk ; konularda berraklık ve bir bütün ifade hâkimdir. )Papa Leon tarafından San Pietro kilisesi baş mimarı ve Antik( eski çağ ve özellikle Eski Yunan ve Eski Roma tarih ve uygarlıkları)Roma eserleri baş idarecisi tayin edildi. Vitruvius’un eserlerini( yeni hümanist sanat koruyucularının ve mimarların İncil’i Romalı mimarın Mimarlık Üzerine On Kitap’ıydı.)tercüme ettirdi ,sonra bütün Roma mimari eserlerinin rölövelerini,kesitler ve planlarıyla tam ölçülerini tespit ettirdi ve böylece ilk olarak akademik anlamda arkeoloji başlamış oldu. San Pietro Kilisesi İç süslemeleri Raffaello tarafından yapılmıştır.
Donato Bramante (1444-1515): 16.yüzyıla başlamasıyla birlikte yüksek Rönesans başlar. Bu zamanda en önemli sanat merkezi Roma’dır. Bramante, Yüksek Rönesans mimarlığının baş ustası olmuştur. San Pietro Kilisesi’nin avlusunda inşa ettiği Tempietto Kilisesi sanatçının en önemli eseridir. Tempietto Kilisesi, Roma-İtalya
SAN PİETRO KİLİSESİ Kilise girişindeki tavan süslemeleri Kilisede yer alan ve renkli mermer kullanılarak yapılmış tek heykel. Altında yer alan kapı diğer hayata açılan kapıyı simgeliyor. Bir iskelet el kum saati tutuyor. Bu da ölümü simgeliyor.
KAYNAKLAR ANSİKLOPEDİK MİMARLIK SÖZLÜĞÜ, DOĞAN HASOL MİMARLIĞIN ÖYKÜSÜ , LELAND M.ROTH MİMARLIK TARİHİ , PROF. BELKIS MUTLU İNTERNET