VE “TÜRK EXİMBANK” İHRACATIN FİNANSMANI Ferhat FIRAT Kapak İHRACATIN FİNANSMANI VE “TÜRK EXİMBANK” Ferhat FIRAT İzmir Şube Müdür Yrd. Eylül 2006
İhracatın finansmanı İHRACATIN FİNANSMANI İhracatın finansmanı; ihracatçının ve/veya ihracatçının sevkiyat yapacağı alıcının sevk öncesi ve/veya sevk sonrası dönemde kredi ve/veya sigorta yöntemleri ile desteklenmesidir. İhracatın finansmanı, vadeye göre kısa, orta ve uzun; riskin alındığı tarafa göre alıcı ve satıcı kredileri; kullanım yeri ve amacına göre sevk öncesi ve sevk sonrası finansman gibi çeşitli şekillerde sınıflandırılmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde Gelişmiş ülkelerde ihracat için gerekli finansman genellikle ticari bankacılık sistemi tarafından sağlanmakta olup, ihracat finansman kuruluşları ihracat sektörüne ve bankalara, sigorta ve garanti programlarıyla destek vererek sadece risksiz bir ortam sağlama işlevini yerine getirmektedir. Türk Eximbank ihracatçı ve dış girişimcilere sigorta ve garanti desteği sağlamanın yanısıra kredi verme işlevini de üstlenmiştir. Bu iki fonksiyonu aynı çatı altında yürüten çok az sayıda İhracat Destek Kuruluşu bulunmaktadır (US EXIM/ABD, EDC/Kanada, EFIC/Avustralya).
KREDİ, SİGORTA/GARANTİ PROGRAMLARI Türk Eximbank TÜRK EXIMBANK KREDİ, SİGORTA/GARANTİ PROGRAMLARI
TÜRK EXIMBANK KREDİLERİ TÜRK EXIMBANK KREDİLERİ Kısa Vadeli İhracat Kredileri Özellikli Krediler Döviz Kazand.Hizm.Kaps.Kull. Krediler. İslam Kalkınma Bankası Kay.Krediler
KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ ÖZELLİKLİ KREDİLER Sevk Öncesi Reeskont Kredisi Sevk Öncesi İhracat Kredileri Kısa Vadeli İhracat Alacaklar İskonto Programı Dış Ticaret Şirketleri İhracat Kredileri Yurtdışı Mağazalar Yatırım Kredisi İhracata Hazırlık Kredileri (İHK) Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Teminat Mektubu Programı KOBİ İhracata Hazırlık Kredileri (İHK)
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KAP.KULL.KREDİLER İSLAM KALKINMA BANKASI KAYNAKLI KREDİLER Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredileri -Kara yolu -Deniz yolu -Hava yolu İhracat Finansmanı Programı -İhracat Finansmanı Programı-Aracılık İşlemleri -İhracat Finansmanı Programı–Limit Kapsamındaki İşlemler Turizm Pazarlama Kredisi İhracat Yönelik İthalat Finansman Kredisi (ITFO Line) Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi
KREDİLENDİRİLMEYEN İHRACAT ŞEKİLLERİ İhracat sayılan satış ve teslimler Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler Transit ticaret/Reeksport Takas Bağlı muamele Bedelsiz ihracat Sınır ticareti çerçevesinde yapılan ihracat
KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ ORTAK HÜKÜMLER Kısa Vadeli İhracat Kredilerinden, İmalatçı / ihracatçı, İhracatçı veya, İhracata yönelik mal üreten imalatçı firmalar, Türk menşeli malların, serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığı faydalanabilirler. Kredi kullananlar Teşvik Mevzuatı gereğince vergi resim harç istisnasından yararlanırlar, FOB ihracat taahhüdünün %100’ü kredilendirilir. Vade YTL ‘de azami 360 gün, DVZ’de azami 540 gündür.
ORTAK HÜKÜMLER İHRACAT TAAHHÜDÜ Döviz kredilerinde anapara, faiz ve varsa komisyon toplamı, YTL kredilerinde ise, kredinin başvuru tarihindeki TCMB Döviz Alış Kuru’ndan döviz karşılığı kadardır. FOB ihracat taahhüdünün kredinin orijinal vadesi içerisinde yapılan ihracatlarla kapatılması esastır. Kullandırılan kredinin döviz cinsinden farklı bir döviz cinsi üzerinden gerçekleştirilen ihracatların taahhüt hesapları ile ilişkilendirilmesinde GB tarihindeki TCMB çapraz kurları dikkate alınır. İhracat taahhüdünün kredi talep formunda taahhüt edilen malların ihracatı ile kapatılması esastır.
ORTAK HÜKÜMLER İHRACAT TAAHHÜDÜ Peşin döviz ile gerçekleştirilen ihracatlarda döviz alış tarihi ile ihracat tarihinin kredi vadesi içinde kalması kaydıyla Döviz Alım Belgesi ile GB’nin üzerine şerhler düşülerek kredi taahhüdüne saydırılması mümkündür. Serbest Bölgelere yapılan ihracatın ilgili kredinin ihracat taahhüdü ile ilişkilendirilmesinde, ihracatın 3. Ülkelere yapıldığının “Serbest Bölge İşlem Formu” ve alıcı adına düzenlenen “fatura” ile belgelenmesi koşulu aranır. Özel Fatura düzenlemek kaydıyla yapılan satışların bu faturaların İhracatçı Birlikleri ve yetkili çıkış gümrük müdürlüklerinin onayının alınması suretiyle ihracat taahhüdüne saydırılabilir.
ORTAK HÜKÜMLER İHRACAT TAAHHÜDÜ Navlun bedelleri taşımanın yerli firma tarafından yapılması ve bedelin Döviz Alım Belgesine bağlatılması koşulu ile taahhüde saydırılabilir. Krediyi kullanan firmanın imalatçı firma olması durumunda, ihraç kaydıyla mal teslim edilmesi aşamasında ihracatçı firma adına düzenlenen satış faturası ile ihracatçı firma beyanının ibrazı aranır ve taahhüde saydırılacak tutar, faturadaki miktara tekabül eden döviz tutarını aşamaz.
ORTAK HÜKÜMLER MÜEYYİDELER Kredinin kısmen veya tamamen geri ödenmemesi durumunda, ödenmesi gereken tarihten fiilen ödenmesi gereken tarihe kadar cari en yüksek faiz oranının 1,2 katı kadar temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilir. İhracat taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde, cari en yüksek faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi ile vergi ve fonlar tahsil edilir.
KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ Teminat Türk Eximbank tarfından uygun bulunan kredi başvurusu için kredinin anapara ve faiz tutarının %100 ü oranında asli teminat tesis edilir. Bankamız nezdinde teminat mektubu olan bankalardan alınımış; 120 gün vadeli krediler için en az 6 ay 180 gün vadeli krediler için en az 9 ay 360 gün vadeli krediler için en az 15 ay 540 gün vadeli krediler için en az 21 ay vadeli kesin banka teminat mektubu gerekmektedir.
KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ Mali Kriterler Etik ve Hukuki Kriterler Teminat Oranı Borç/Özkaynak Oranı Cari Oran Son iki mali yıldan birinde zarar etmemiş olmak %50 70/30 ³ 1 %60 75/25 %80 85/15
SEVK ÖNCESİ KREDİLER Kredi Kullandırımı BAŞVURU BAŞVURU Sektörel Dış Ticaret Şirketleri, imalatçı, imalatçı-ihracatçı, ihracatçı firmalar FİRMA KREDİ ONAYI Kredi Kullandırımı Geri Ödeme BAŞVURU Geri Ödeme BAŞVURU TİCARİ BANKA (Muhatap Şube) KREDİ KULLANDIRIMI Kredi Talep Formu Firma Bilgi Formu Firma Taahhütnamesi Muvafakatname
Firma Limiti:. Döviz kredi limiti azami 10. 000 Firma Limiti: Döviz kredi limiti azami 10.000.000 ABD Doları olup, Yeni Türk Lirası limiti 6 milyon YTL ile sınırlıdır. Kredinin Vadesi: Döviz kredilerinde vade azami 540 gün, YTL kredilerinde 360 gündür. 540 gün vadeli kullandırılan kredilerde anapara ve tahakkuk eden faiz 3 eşit taksitte, 360 gün vadeli kullandırılan kredilerde 2 eşit taksitte ödenir. Ticari Banka kullandırdığı YTL Kredilerde azami 1 puan, Döviz Kredilerinde ise 0,50 puan aracılık komisyonu alır. Aracı bankalar, kendilerine Türk Eximbank tarafından tahsis edilen YTL ve döviz bazındaki Sevk Öncesi İhracat Kredileri Genel Limitlerinin en az %30’unu KOBİ’lere kullandırmak zorundadır.
SEVK ÖNCESİ KALKINMADA ÖNCELİKLİ YÖRELER KREDİSİ Kanuni veya iş merkezlerinin yanısıra, ekonomik ve ticari faaliyetlerini de Kalkınmada Öncelikli Yörelerde (Gaziantep ili dahil) icra eden imalatçı, imalatçı-ihracatçı ve ihracatçı (ihracatçının KÖY'de mukim olması ve ihraç konusu malın KÖY'de üretilmesi kaydıyla) firmalar bu krediden yararlanırlar. Firma limiti 6 milyon YTL'dır. Kalkınmada Öncelikli Yörelerde faaliyette bulunan firmanın kullanacağı kredinin faiz indirimi uygulanan dilimi kredi talep tarihindeki T.C. Merkez Bankası Döviz Alış Kuru üzerinden hesaplanacak 500.000,- ABD Doları karşılığı Türk Lirası'dır. Aracı bankaların, kendilerine tanınan YTL limitlerinin %5-25’ini kanuni veya iş merkezlerinin yanısıra ekonomik ve ticari faaliyetlerini Kalkınmada Öncelikli Yörelerde (KÖY) icra eden firmalara kullandırma zorunluluğu vardır.
DIŞ TİCARET SERMAYE ŞİRKETLERİ KREDİLERİ Teminat Getirebiliyor mu? Başvuru Evrakı Kabul Edilir. FİRMA EVET EVET Sektörel Dış Ticaret Şirketi veya Dış Ticaret Şirketi Ünvanı var mı? MALİ ANALİZ Firma aranır, kullandırım evrakı istenir. Evrakta aksilik yok ise kullandırım yapılır. Kredi Onaya Sunulur. KREDİ ONAYI KREDİ KULLANDIRIMI
DIŞ TİCARET SERMAYE ŞİRKETLERİ KREDİ PROGRAMI Firma Limiti: Türk Eximbank tarafından firmaların bir önceki takvim yılı performanslarına bağlı olarak belirlenir. Teminat Oranı: DTSŞ firmaları için kredinin anapara ve faiz tutarının %80’i, SDTŞ’ler için ise kredinin anapara ve faiz tutarının %100’ü oranında asli teminat tesis edilir. Vade: YTL kredilerinde azami 180, döviz kredilerinde ise azami 360 gündür.
İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ 4 1 2 Geçmiş Takvim Yılı ya da Başvuru Tarihinden Geriye Dönük 12 Aylık Dönemde 200.000.USD’lik İhracat Var Mı? 3 Garanti Getirebilir Mi? Başvuru Evrakları Kabul Edilir EVET EVET HAYIR Zorunlu Koşul İhracat Bağlantısı Var mı? EVET
İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ MALİ ANALİZ İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ KREDİ ONAYI KREDİ KOMİTESİ KREDİ KULLANDIRIMI Kredi Kullandırım Evrakı Genel Kredi Sözleşmesi, Firma Taahhütnamesi, Teminat Mektubu, Teminat Senedi (indirimli Kredilerde)
Firma Limiti: Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı olmak üzere azami 10.000.000 ABD Doları olup, Yeni Türk Lirası limiti 6 milyon YTL ile sınırlıdır. İhracata yeni başlayan firmalara kullandırılacak Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı ise azami 100.000 ABD Doları’dır. Kredi Vadesi: Kredi vadesi YTL kredilerde azami 360, DVZ kredilerde azami 540 gün olup, 360 günlük kredilerde anaparanın yarısı ve tahakkuk eden faizi 180’inci günde, anapara bakiyesi ve tahakkuk eden faiz 360’ıncı günde ödenir.
Banka veya Özel Finans Kurumundan alınacak Teminat mektubu ve/veya KREDİ TEMİNATLARI Banka veya Özel Finans Kurumundan alınacak Teminat mektubu ve/veya Devlet İç/Dış Borçlanma Senetleri, Firmaların T.C. Maliye Bakanlığı nezdinde kesinleşmiş KDV alacaklarının Bankamız adına gayrikabili rücu olarak temlik edilmesi, TCMB nezdinde kesinleşmiş prim alacaklarının temliki, Teminat indiriminden yararlanan firmalardan anapara tutarında Emre Muharrer Senet alınır.
TAAHHÜT KAPATMA ÖRNEĞİ; 100.000.USD’lik bir kredinin Taahhüt Tutarı Ne Kadardır? Faiz Oranı; Libor+1,75 CEVAP:104.750.-USD 1 Milyon YTL’lik Kredinin Taahhüt Tutarı Ne Kadardır? Faiz Oranı; 12 TCMB Döviz Alış Kuru = 1.52 - YTL Taahhüt Tutarı = 1 milyon / 1.52 = 657.895 - USD
KOBİ NEDİR? Yasal statüsü ne olursa olsun, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup, 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden, yılık net satış hasılatı ve / veya mali bilançosu yirmibeş milyon YTL'nı aşmayan, bağımsız işletme tanımına giren, imalatçı, imalatçı -ihracatçı özelliğine sahip mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler kısaca "KOBİ" olarak adlandırılır.
KOBİLERİN SINIFLANDIRILMASI a) Mikro İşletme: On kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu bir milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan çok küçük ölçekli işletmeler. b) Küçük İşletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yılık net satış hasılatı ya da mali bilançosu beş milyon yeni Türk lirasını aşmayan işletmeler. c) Orta Büyüklükteki İşletme İkiyüzelli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı yada mali bilançosu yirmibeş milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
1 2 KOBİ İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ Firma KOBİ Niteliğini Taşıyor Mu? 3 Garanti Getirebilir Mi? % 50 Teminat Mektubu ve Anapara Tutarında Teminat Senedi Başvuru Evrakları Kabul Edilir 1 EVET EVET Başvuru Koşullarını Taşıyor Mu? 2 Zorunlu Koşul
Firma Limiti 100.000.USD’dir.Firma bu tutarı döviz veya YTL olarak kullanabilir. Kredi Vadesi: Kredi vadesi 540 gün olup, 180’inci günde anaparanın üçte biri ve tahakkuk eden faiz, 360’ıncı günde anaparanın üçte biri ve tahakkuk eden faiz, 540’ıncı günde anaparanın üçte biri ve tahakkuk eden faiz ödenir. Kredi teminatı: Kredi Anapara+faizin %50’si oranında banka teminat mektubu ile kullandırılır. Ayrıca firma ortaklarının kefaletini taşıyan kredi tutarında düzenlenmiş emre muharrer senet alınır. - KOBİ’lerin teminat mektubu temininde karşılaştıkları zorlukları gidermek amacıyla; Özel Finans Kurumlarına da teminat mektubu limiti tahsis edilmiş ve Bankaların ve Özel Finans Kurumlarının kendilerine tahsis edilen limitlerinin %30’unu KOBİ’lere kullandırılması zorunluluğu getirilmiştir.
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER ULUSLARARASI NAKLİYAT PAZARLAMA KREDİLERİ Bu kredi programından Türkiye’de yerleşik uluslararası nakliyat firmaları, kredi vadesi içerisinde yapacakları uluslararası kara, deniz, hava taşımacılık hizmetine mukabil gerçekleştirmeyi taahhüt ettikleri döviz gelirleri karşılığında faydalanabileceklerdir. Bu firmalar tarafından; Yurtdışına ihraç malı götürülmesi, yurtdışından yurtiçine ithal malı getirilmesi, transit mal taşımacılığı yapılması “Taşımacılık Hizmeti” olarak ifade edilecektir. Yararlanabilen Firmalar: Bir önceki takvim yılı itibariyle, navlun bedellerine ilişkin faturalar bazında en az 500.000 ABD Doları ya da muadili döviz tutarında taşımacılık hizmeti gerçekleştiren, Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi olan, C-2 yetki belgesi bulunan karayolu, gemi tasdiknamesi/kira sözleşmesi bulunan denizyolu, işletme ruhsatı bulunan havayolu nakliyat firmalarından Türkiye’de yerleşik olanlar bu krediden faydalanabilir.
ULUSLARARASI NAKLİYAT PAZARLAMA KREDİLERİ Firma Limiti: Firma limiti, geçmiş takvim yılı bazında gerçekleştirilen navlun girdisinin %20’u ile sınırlı olup, her halükarda kredi riski 2.000.000 ABD Doları aşamaz. Kredi Tutarı: Firma limitini aşmamak kaydıyla kredi süresi içinde gerçekleştirilecek navlun hizmetinin % 100’ü kredilendirilir. Kredi Vadesi: Kredi vadesi, Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla azami 540 gündür. 360 gün vadeli kredilerin anaparası 180 günlük dönemlerde 2 eşit taksitte tahakkuk eden faiziyle birlikte tahsil edilir.
TURİZM PAZARLAMA KREDİSİ Yararlanabilen Firmalar: Bir önceki takvim yılı itibariyle, bankalarca düzenlenmiş döviz alım belgesi bazında yurda en az 500.000 ABD Doları ya da muadili tutarda döviz getirdiğini tevsik eden tüzel kişiliği haiz ticaret şirketi şeklinde faaliyet gösteren; TÜRSAB üyesi, A grubu seyahat acentaları (yabancı seyahat acentaları ile bunların Türkiye’de bulunan şubeleri hariç), Ticari hava taşıma işletmeciliği yapmaya ilişkin, T.C. Ulaştırma Bakanlığı işletme ruhsatı sahibi Türkiye’ye yurt dışından yolcu taşıyan Türkiye’de mukim özel havayolu şirketleri krediden faydalanır. Firma Limiti: Pazarlama projesi tutarının % 80’i ile sınırlı olmak üzere döviz girdisi tutarının % 10’u olarak belirlenmiştir. Ancak, kredi riski her halükarda 2.000.000 ABD Doları’nı aşamamaktadır.
TURİZM PAZARLAMA KREDİSİ Vade: Kredi vadesi, Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla azami 360 gündür. 360 gün vadeli kredilerin anaparası 180 günlük dönemlerde 2 eşit taksitte tahakkuk eden faiziyle birlikte tahsil edilir.
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KREDİSİ Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi programı Türkiye’de yerleşik firmaların yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetler ile yurtdışına ihraç edilecek proje niteliğindeki yazılım, projelendirme ve danışmanlık gibi hizmetlerin finansmanına yönelik olarak uygulamaya konulmuştur. Yararlanabilen Firmalar: Türk Eximbank tarafından yapılacak istihbarat ve değerlendirme çalışması sonunda mali analiz, ticari etik açısından yeterli görülen ve ilgili alanlarda faaliyet gösteren firmalar bu programdan yararlandırılır. Firma Limiti: Azami 4 milyon ABD Doları’dır
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KREDİSİ Proje Limiti: Firma limitini aşmamak kaydıyla belirlenecek olan proje limiti, hizmet veren ve hizmet alan firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak ve söz konusu sözleşme bedelinin % 85’ini aşmamak kaydıyla proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. Proje konusu sözleşme hükümlerinde hizmet veren firmaya avans ödenmesi öngörülmüş ise proje limiti, sözleşme bedelinden avans tutarı düşüldükten sonra kalan tutarın azami % 85’i olacak şekilde belirlenecektir. Vadesi: Proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir.
Faiz Oranları Tablosu-KV YTL TÜRK EXİMBANK KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ - YTL (27 Haziran 2006 Tarihinden İtibaren)
Faiz Oranları Tablosu-KV YTL TÜRK EXİMBANK KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ - YTL (27 Haziran 2006 Tarihinden İtibaren)
SEVK ÖNCESİ REESKONT KREDİSİ Banka Avali alabiliyor mu? Başvuru Evrakı Kabul Edilir. FİRMA EVET EVET Türk Eximbank lehine borçlu sıfatıyla senet düzenleyebiliyor mu? T.C.M.B. KREDİ ONAYI Senet iskonto edilerek firmaya aktarılır. Vadesine en fazla 180 gün kalmış bonolar, Türk Eximbank tarafından TCMB reeskontuna götürülür.
SEVK ÖNCESİ REESKONT KREDİSİ TCMB yurt dışı muhabir bankaları listesinde yer alan ve işlem bazında TCMB değerlendirmeleri sonucu uygun görülecek diğer yurt dışı bankalarca; amir banka sıfatıyla açılmış, gayrikabili rücu akreditifli veya, aynı bankaların aracılık edeceği vesaik mukabili ödeme şekline göre yapılacak ihracat işlemlerine veya, Türk Eximbank değerlendirmeleri sonucu uygun bulunan; mal mukabili ödeme şekline göre yapılacak ihracat işlemleri için düzenlenecek bonolara ilişkin reeskont talepleri dikkate alınacaktır.
SEVK ÖNCESİ REESKONT KREDİSİ Yararlanabilen Firmalar: İmalatçı, ihracatçı ve imalatçı-ihracatçı firmalar yararlanabilir. Firma Limiti: 5 milyon YTL’dir. (Kısa Vadeli İhracat Alacakları İskonto Programı kapsamındaki işlemleri de kapsamak üzere) Vade: Azami 360 gündür.
KISA VADELİ İHRACAT ALACAKLARI İSKONTO PROGRAMI poliçe veya bonoya bağlı kabul kredili ihracat işlemlerinden doğan alacaklar ve gayrikabili rücu vadeli ihracat akreditiflerine dayalı alacaklar, Bankamızca Kabul Finansmanı Programı çerçevesinde TCMB reeskontuna götürülmesi suretiyle iskonto edilir. Öncelikle TCMB kaynakları kullanımı esas olmakla birlikte, TCMB Kabul Finansmanı Programı kapsamında kredilendirilemeyen işlemlerden işbu Uygulama Esasları çerçevesinde Bankamızca uygun bulunanlar Bankamız kaynaklarından iskonto edilebilir.
KISA VADELİ İHRACAT ALACAKLARI İSKONTO PROGRAMI Yararlanabilen Firmalar: İmalatçı, ihracatçı ve imalatçı-ihracatçı firmalar yararlanabilir. Firma Limiti: 5 milyon YTL’dir. (Kısa Vadeli İhracat Alacakları İskonto Programı kapsamındaki işlemleri de kapsamak üzere) Vade: Vadesine 120 ve 180 gün kalan alacaklar iskonto edilir.
İSLAM KALKINMA BANKASI KAYNAKLI KREDİLER Türk Eximbank, ihracatçılara sunduğu finansman imkanlarını artırma gayreti içerisindedir. Bu çerçevede, İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile işbirliği içerisinde sevk sonrası ihracat finansmanı ve ithalat finansmanı programlarına Türkiye Milli Acentası konumunda aracılık yapmaktadır. Söz konusu programlar esas olarak, İslam ülkeleri arasındaki ticaret hacmini geliştirmek üzere yürürlüğe konulmuştur. İslam Kalkınma Bankası kaynaklı krediler İhracat Finansmanı Programı İhracata Yönelik İthalat Finansmanı Programı olmak üzere ikiye ayrılır.
İHRACAT FİNANSMANI PROGRAMI İKB ile Türk Eximbank arasında 1988 yılında imzalanmış olan anlaşma uyarınca, İKB bünyesindeki finansman programlarından İhracat Finansmanı Programı'na Türk Eximbank aracılık etmektedir. Söz konusu program, alıcı kredisi niteliğindedir. Anılan finansman programının ihracatçılarımızın kredili satış olanakları ile mevcut ve yeni pazarlarda rekabet imkanlarını arttırabileceği düşünülmektedir. ARACILIK İŞLEMLERİ Yararlanma Koşulu: Satışı kredilendirilecek malın, en az %30 oranında İKT üyesi ülkelerden sağlanan girdi içermesi gerekmektedir. Sözkonusu İKT üyesi ülke girdi oranının hesabında herhangi bir İKT üyesi ülkeden temin edilen girdi de dikkate alınır. Finansman Oranı : İhracat tutarının % 100’üdür.
İHRACAT FİNANSMANI PROGRAMI Vade: Tarım ürünleri için azami 6 ay, Tüketim malları için azami 24 ay, Hammadde ve ara malları için azami 36 ay, Yatırım malları için azami 60 aydır. Ancak, istisnai olarak bazı yatırım malları ihracatına ilişkin işlemlerde 120 aya kadar vade tanınabilmektedir. Döviz Cinsi : ABD Doları’dır. Mark-Up (Kar Marjı) : İthalatçının ödeyeceği yıllık mark-up oranları, 12 aylık LIBOR+Risk Primi olarak uygulanır. “Risk Primi” ithalatçı ülke ve alıcının değerlendirilmesi sonucu işlem bazında belirlenir.
Geri Ödeme Garantisi: İthalatçı, kullanılan finansman tutarının mark-up ile birlikte İKB'na vadesinde geri ödeneceğine ilişkin olarak, İKB tarafından kabul edilecek bir bankanın garantisini sağlayacaktır. TÜRK EXİMBANK’a Tanınan Limit Kapsamındaki İşlemler Destekleme Oranı: İhracat tutarının azami %85’i finanse edilir. Yerli girdi oranı ihraç değerinin en az %50’si olmak zorundadır. Kredinin Maliyeti: İthalatçının İKB’na ödeyeceği yıllık mark-up oranları; 12 aylık LIBOR+Risk Primi olarak uygulanacaktır. "Risk Primi" ithalatçı ülke ve alıcının değerlendirilmesi sonucu işlem bazında belirlenmektedir. Geri Ödeme Garantisi: Geri ödeme garantisi, ihracatçının kullandığı kredinin vadesinde geri ödeneceğine ilişkin olarak Türk Eximbank tarafından kabul edilen bir bankanın ithalatçı lehine vereceği garanti mektubudur.
İHRACATA YÖNELİK İTHALAT FİNANSMAN PROGRAMI İKB bünyesinde yürütülmekte olan bu program kapsamında, ihracatçıların İKT'na üye olan veya olmayan diğer ülkelerden yapacakları ithalatın finansmanı amacıyla Türk Eximbank’a İKB tarafından 9.049.866 euro tutarında bir limit tahsis edilmiştir. Program kapsamında; ihraç konusu malın üretiminde girdi olarak kullanılan ara mal ve hammaddelerin ve ihracata yönelik üretimin gerçekleştirilmesinde kullanılacak yatırım mallarının ithalatına finansman desteği sağlanması söz konusudur. Yararlanabilen Firmalar: İmalatçı/ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz firmalar, ithal edilecek malların, ihracata yönelik malların üretiminde kullanılması şartı ile Türk Eximbank’a ihracat taahhüdünde bulunarak krediden yararlanabilmektedirler.
İHRACATA YÖNELİK İTHALAT FİNANSMAN PROGRAMI Destekleme oranı: Finanse edilecek ithalat işlemlerinde ithalat tutarının azami %80’idir. Firma Limiti: Kredi kapsamında finanse edilecek her bir işlem için alt ve üst limitler sırasıyla; 100.000 euro ile 2.000.000 euro arasındadır. Vade: İthalatı finanse edilecek mallar ve tanınacak kredi vadeleri işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmekte olup, vade 9 ay ila 30 ay arasında değişmektedir.
YURTDIŞI MAĞAZALAR YATIRIM KREDİSİ Türk firmalarının değişik pazarlarda türk menşeli tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlama amacıyla, herhangi bir ülkede değişik ürün gruplarının sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazalarından oluşan mağaza zincirleri ile birden fazla firmanın bir araya gelerek kuracakları büyük alışveriş merkezi oluşturulmasına yönelik yatırımlara destek verilmektedir. Yararlanabilen Firmalar: Krediden, krediye konu olan yatırım projesi Türk Eximbank tarafından uygun bulunan ve Türkiye’de yerleşik, yurt içi ve yurt dışında daha önce benzer işlerde deneyim sahibi olan firmalar yararlanabilir. Kredi Tutarı: Kredi konusu proje için Türk Eximbank tarafından uygun görülen yurt dışı yatırım tutarının azami %85’i kredilendirilir.
YURTDIŞI MAĞAZALAR YATIRIM KREDİSİ Vade: Azami 7 yıldır. Ancak, kredi vadesi ve geri ödeme şartları (geri ödemesiz dönem ve taksitlendirme) her bir proje bazında münferiden Türk Eximbank tarafından belirlenir. Faiz Oranı: Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenir. Kullandırım şartı: Kredi; Kredi vadesi içerisinde Türk Eximbank tarafından tespit edilen tutarda Türk ürünleri ihraç ve/veya satışının gerçekleştirilmesi ve Krediye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kapatılması taahhüdü karşılığında kullandırılır. Asgari Yatırım Tutarı: Türk Eximbank tarafından incelenerek tespit edilen yurt dışı sabit tesis yatırım tutarı 200.000 ABD Doları’nın altında kalan işlemler bu program kapsamında kredilendirilmez.
YURTDIŞI MAĞAZALAR YATIRIM KREDİSİ İhracat Performansı: Projenin yatırım döneminde kredi konusu yatırımla ilgili olarak gerçekleştirilen Türk malı ihracatları ile kredi kullanıcısı firmanın kredi konusu yatırımın tamamlanmasının ardından kredi vadesi içerisinde yatırım konusu tesiste satılmasını taahhüt ettiği kendisi ya da başka firmalar tarafından ihracı gerçekleştirilmiş veya yerel piyasadan temin edilmiş Türk menşeli ürünlerin toplam tutarıdır. Bu tutar her halükarda kredi tutarının iki katından az olamaz .
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNE YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU PROGRAMI Müteahhitlik firmalarının yurtdışında katılacakları ihalelere ve/veya taahhütlerine yönelik olmak üzere Türk bankalarının Türk Eximbank'a muhatap kontrgarantileri karşılığında, Türk müteahhitlik firmaları lehine yurtdışı işveren ihale makamına ya da işveren makamın bankasına muhatap; Geçici teminat mektubu, İhalenin müteahhit firma tarafından kazanılması halinde kesin teminat mektubu, İşverenin müteahhit firmaya avans şeklinde yapacağı ödemelerin geri ödeme garantisi olarak avans teminat mektubu, talepleri karşılanır.
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNE YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU PROGRAMI Firma Limiti: Program kapsamında Türk bankalarının kontrgarantisi karşılığında, bir firma lehine düzenlenecek toplam garanti tutarı en fazla 25 Milyon ABD Doları'dır. Proje Limiti: Firma limitini aşmayacak şekilde işveren ihale makamı ile yapılmış sözleşmede belirtilen tutarın ya da ihale bedelinin azami %25'ine kadar teminat mektubu verilmektedir. Ülke Limiti: Ülke bazında teminat mektubu tahsisi toplam program limitinin azami %20'si kadar olabilmektedir. Tutar ve Vadesi: Talep edilen mektubun türü, ihale şartnamesi ya da sözleşme metni esas alınarak işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir
GEMİ İNŞAA VE İHRACINA YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU PROGRAMI Gemi inşa/ihraç edecek Türk firmaları lehine düzenlenecek teminat mektupları ile alıcı firma avans ödemelerinin gerçekleştirilmesine imkan sağlanması, firmaların gemi inşa aşamasındaki finansman ihtiyaçlarının karşılanması, rekabet güçlerinin desteklenmesi, yurt dışındaki müşterileri ve kreditör kuruluşlar nezdindeki kredibilitelerinin arttırılması hedeflenmektedir. Program kapsamında düzenlenecek teminat mektupları ile; Geminin finansmanı amacıyla inşa süresince alıcı firma, alıcının bankası/finans kurumu tarafından yapılacak avans niteliğindeki ödemeler ve buna ilişkin doğabilecek faizler, Proje konusu gemide kullanılacak makine ve ekipmanların vadeli ithalatı ile vadeli yurtiçi tedarik işlemlerine ilişkin ödeme yükümlülükleri Türk Eximbank tarafından belirlenen limit çerçevesinde garanti kapsamına alınır.
GEMİ İNŞAA VE İHRACINA YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU PROGRAMI Yararlanabilen Firmalar: Krediden Türkiye’de yerleşik firmalar yararlanabilir. Destekleme Oranı: Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenir. Vade: Vade, her bir gemi için alıcı ve satıcı firmalar arasında imzalanmış olan sözleşme esas alınarak Türk Eximbank tarafından belirlenir. Teminat Mektubu Komisyonu: Proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir
Ülke Kredi/Garanti Programları ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMLARI Türk Eximbank’ın Ülke Kredi/Garanti Programlarının çerçevesi; ülkemiz dış politika hedefleri, Türk ihracatçı ve müteahhitlerinin rekabet potansiyeli olan ve stratejik olarak desteklenmesi gereken sektörler, ilgili ülke ile olan ticari ilişkilerimiz dikkate alınarak belirlenmektedir.
Ülke kredileri 1989 yılında ilk olarak S.S.C.B’ne açılan ülke kredileri, Doğu Avrupa, Balkan ülkeleri, Kuzey Afrika ve Orta Doğu ülkelerine yönelik olarak devam etmiştir. 1992 yılından itibaren Türk Eximbank, diğer ülkelerin benzer ihracat kredi kurumlarından daha önce, Orta-Batı Asya Cumhuriyetlerine girerek verdiği krediler ile Türk müteşebbislerinin önünü açmıştır. Ülke Kredi/Garanti Programları ile 1989 yılından bugüne kadar 22 ülkeye yaklaşık olarak 3 milyar dolar tutarında kredi açılmış ve kullandırılan kredi tutarı 2,2 milyar dolara ulaşmıştır. Bu tutarın 1,8 milyar dolardan fazlası tahsil edilmiştir.(2005)
Uluslararası kurallara uyum ULUSLARARASI DÜZENLEMELERE UYGUNLUK Türkiye’nin, DTÖ ve OECD İhracat Kredi Grubu’na üyeliklerinden ve AB ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasından kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Türk Eximbank sigorta, garanti ve kredi programları uygulamalarında DTÖ, OECD ve AB’nin ilgili düzenlemelerini sürekli izleyerek, uluslararası normlara uygun hareket etmeye özen göstermektedir.
2003 Yılında Türk Eximbank Faaliyetleri 2005 YILINDA TÜRK EXİMBANK FAALİYETLERİ
Türk Eximbank 2005 yılı itibariyle ihracat sektörüne; 2003 yılı toplam desteği Türk Eximbank 2005 yılı itibariyle ihracat sektörüne; 3,5 milyar dolar nakdi kredi desteği, 4,2 milyar dolar tutarında sigorta/garanti imkanı sağlayarak toplam 7,7 milyar dolarlık bir destek vermiştir. Bu tutar, Türkiye ihracatının %11’ine tekabül etmektedir.
Kv krediler KISA VADELİ KREDİLER 2005 yılı itibariyle kısa vadeli kredi programları çerçevesinde 4,7 milyar YTL (3,5 milyar dolar) ihracat kredisi kullandırılmıştır. Kısa vadeli kredilerin %35’i döviz, %65’i YTL cinsinden kullandırılmıştır. Kredilerin %64’ü aracı bankalar tarafından, %36’sı ise doğrudan kullandırılmıştır. Kısa vadeli kredi programlarından 2.478 firma yararlanmış olup, kredi kullanan firmaların %70’i KOBİ’dir. Kısa vadeli ihracat kredilerinin %33’ı (1,2 milyar USD) KOBİ’lere kullandırılmıştır.
Kısa Vadeli İhracat Kredileri
TÜRK EXİMBANK ÜLKE KREDİLERİ KULLANDIRIMI
FİNANSMAN VE MALİ YAPI FİNANSMAN VE MALİ YAPI
FİNANSMAN FAALİYETLERİ Türk Eximbank’ın kaynakları; Sermaye girişlerinden, Yurt içi bankalardan, Euro-sendikasyon kredilerinden, Tahvil ve banka bonosu ihraçlarından, Uluslararası finans kurumlarından, sağlanmaktadır. Bankanın nominal sermayesi 750 milyon YTL, Aralık 2005 itibariyle ödenmiş sermayesi 658 milyon YTL düzeyindedir.
MALİ YAPI Türk Eximbank’ın Aralık 2005 itibariyle, aktif büyüklüğü 2,9 milyar dolar (3,5 milyar ytl) olarak gerçekleşmiştir. Banka bu bilanço büyüklüğü ile sektörün 14’üncü büyük bankasıdır. aktiflerinin %83’ünü kredi olarak kullandırmaktadır. Bu oran ile Banka sektörde 1’inci sıradadır.
Son
Son
Son
SABRINIZ VE İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM www.eximbank.gov.tr ffirat eximbank.gov.tr