Nakit Yönetimi Dairesi KAMU NAKİT YÖNETİMİ Nakit Yönetimi Dairesi nakit@hazine.gov.tr
Sunum Planı Kamu Nakit Yönetimi Nedir? Kamu Nakit Yönetiminin Amaçları Kamu Nakit Yönetiminin Araçları Hazine Nakit Programı Etkin Veri Paylaşımı- NTAS Nakit Giriş ve Çıkışlarının Tahmini Tek Hazine Hesabı Sistemi Hazine Nakit Rezervinin Nemalandırılması İzleme ve Raporlama
Kamu Nakit Yönetimi Nedir? Kamu Nakit Yönetimi, ‘‘kamunun mali yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla doğru miktarda parayı, doğru zamanda, doğru yerde bulundurmak’’tır.
Organizasyon Yapısı : Nakit Yönetiminin Mali Döngüdeki Yeri Bütçe yönetimi ve nakit yönetimi ayrıştırılmış iki farklı kamu mali yönetimi fonksiyonlarıdır. Diğer taraftan etkin nakit yönetimi harcamacı birimlerin nakit taleplerinin karşılanmayıp, kamu nakit varlıklarının Hazine kasasında bekletilmesi de değildir. Amaç temel olarak harcamacı birimlerin nakit planlamasını Hazine ile eşgüdüm ve koordinasyon içerisinde yapmaları ve Hazine’nin de bu plana sadık kalarak Nakit aktarımlarını tesis edebilmesidir. Maliye Bakanlığı’nın bütçeyi serbest bırakması ve kurumun harcama yapabilmek için bütçesini tahakkuk ettirmesi ve tahakkuk eden tutarın tamamının hemen nakit olarak transfer edilmesi gibi bir süreç söz konusu değildir. Zamanlama, planlama, ihtiyaçlar v.s. Harcama birimleri tarafından talep edilen nakit transferlerinin bekletilmesi Hazine Müsteşarlığı
Etkin Kamu Nakit Yönetiminin Amaçları Ödemelerin zamanında ve etkin bir şekilde yapılması Ödemelerin kontrollü yapılması Atıl rezervlerin değerlendirilmesi Nakit giriş ve çıkış zamanlarının denkleştirilmesi Borçlanmanın ve borçlanma maliyetinin azaltılması İşlem maliyetinin azaltılması
Etkin Kamu Nakit Yönetiminin Araçları Nakit Açığının Finansmanı Hazine Nakit Programının Yapılması ve Harcamacı Kuruluşların Rolü Etkin veri paylaşımı – NTAS Nakit Giriş ve Çıkışlarının Tahmini Tek Hazine Hesabı Sistemi Hazine Nakit Rezervinin Nemalandırılması İzleme ve Raporlama
Nakit Açığının Finansmanı
Nakit Açığının Finansmanı A = B* + B + BDK + ΔK A : Nakit Açığı B* : Dış borçlanma (Net) B : İç borçlanma (Net) BDK : Borçlanma dışı kaynaklar ΔK : Banka değişimi
Nakit Açığının Finansmanı Borçlanma Limiti Net borçlanma limiti = Bütçe başlangıç ödenekleri – Tahmini bütçe gelirleri According to Law on Regulating Public Finance and Debt Management, maximum amount of net borrowing is the difference between the expected revenues and expenditures for the coming fiscal year. (Including both domestic and external borrowing)
Nakit Açığının Finansmanı Borçlanma dışı kaynaklar 1- Faiz Dışı Denge: Bütçe Nakit Bazlı Faiz Dışı Denge Ay dağılımı Nakit Yönetimi Birimi 2- Diğer : (Özelleştirme, İşsizlik Sigortası Fonu, Devirli Garantili kredilerden geri dönüşler) 3- Kasa Kullanımı : (Orta Ofis + Stratejik Ölçüt) + Borç Servisi Borçlanma İhtiyacı
Nakit Esaslı Faiz Dışı Denge Tahmini- Çıktı Yıllık Nakit Programı: Günlük Dağılım Yıllık Nakit Esaslı Faiz Dışı Denge: Günlük Dağılım Yıllık Finansman Programı
Günlük bazda 3 aylık nakit programının hazırlanma aşamaları Hazine Nakit Programı Günlük bazda 3 aylık nakit programının hazırlanma aşamaları Nakit girişinin tahmini Vergi ve vergi dışı gelirler, özelleştirme gibi finansman kalemleri Nakit çıkışının tahmini İlgili kurumlara ödemeler Borç servisi İç borçlanmadan sorumlu ön ofise tahmini borçlanma dışı kaynak tutarı ve nakit dengesine ilişkin bilgiyi sağlamak Kamu Finansmanı Genel Müdürü ve Hazine Müsteşarı ile yapılan aylık toplantılarla nakit programının onaylanması
3 Aylık Nakit ve Finansman Programının Onaylanması Günlük nakit programı ve takip eden 3 aya ilişkin finansman programına ilişkin nihai karar, Kamu Finansmanı Genel Müdürünün ve Hazine Müsteşarının başkanlığında yapılan aylık toplantılarda verilmektedir Bu toplantılarda gerçekleşmeler ve cari ayın programından sapmalar irdelenmektedir
Etkin Veri Paylaşımı Kurulan internet portalı ile yaklaşık 170 kamu kurumunun haftalık ve aylık nakit ihtiyaçlarının elektronik ortamda tarafımıza bildirilmesi sağlanmıştır Yapılacak nakit transferleri ile ilgili aynı portal üzerinden kurumlara bilgi vermek için çalışmalar sürmektedir
Tek Hazine Hesabı -Tahsilata İlişkin Akış Şeması Taşra Muhasebe Birimleri Alt Hesapları TCZB 1000 hesabı Merkez Muhasebe Birimleri Alt Hesapları Büyük Vergi Daireleri Ticari Bankalar TCMB 410 no’lu hesap
TCMB Muhasebe Birimi Ödeme Hesapları Tek Hazine Hesabı - Kamu Elektronik Ödeme Sistemine İlişkin Akış Şeması Muhasebe Birimleri (KEÖS) KBS TCMB Muhasebe Birimi Ödeme Hesapları Hak Sahipleri 1 4 6 2 3 5 Hazine TCMB 410 No’lu hesap 3
Hazine Hesaplarının Nemalandırılması TCMB nezdindeki Hazine rezervleri 2011 yılı Ekim ayından itibaren yapılmış gerekli düzenlemeler (4749 sayılı Kanun’un 12 nci maddesi ve 1211 sayılı Kanun’un 41. Maddesi) çerçevesinde nemalandırılmaya başlanmıştır. Şu anda da haftalık ve günlük olarak vadeli hesaplarda nemalandırma yapılmaktadır. Daha önce TCMB tarafından meccani olarak yapılan hazine işlemleri söz konusu değişiklikle belli bir komisyon karşılığında yapılmaya başlanmıştır (1211 sayılı TCMB Kanunu 41 inci Madde).
İzleme ve Raporlama Üst yönetime günlük nakit gerçekleşmelerinin ve nakit programının raporlanması Günlük program - gerçekleşme sapmalarının analizi Her ay basın duyurusu ile “Hazine Nakit Gerçekleşmeleri”nin yayımlanması
Hazine Nakit Gerçekleşmeleri Tablosu
Nakit Yönetimi Dairesi TEŞEKKÜRLER KAMU NAKİT YÖNETİMİ Nakit Yönetimi Dairesi nakit@hazine.gov.tr