2014-2015 Öğretim Yılı Okul Aşıları Bilgi Notu Çanakkale Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürlüğü
Sunum İçeriği Okul Aşılamaları Hedef Grubu Okul Aşılarında Uygulanacak Aşılar Okul Aşıları Planı Kayıt Bildirim Genel Aşı Kontrendikasyonları Aşılamaya Engel Olmayan Durumlar Soğuk Zincir Genel Prensipler Aşı Sonrası İstenmeyen Etki (ASİE)
Bağışıklama çalışmaları ile ilgili tüm uygulamalar 13. 03 Bağışıklama çalışmaları ile ilgili tüm uygulamalar 13.03.2009 tarih ve 7941-2009/17 sayılı Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) Genelgesi ile 13.03.2009 tarih ve 7943- 2009/18 sayılı Aşı Sonrası İstenmeyen Etki (ASİE) Genelgesi doğrultusunda yapılacaktır.
Toplum Sağlığı Merkezi Sorumlu Hekimleri; Rutin ve Okul Aşılarının planlama, uygulama, denetim ve koordinasyonundan sorumludur. Toplum Sağlığı Merkezleri tarafından okullara aşı uygulama günleri hakkında bilgi verilecektir.
OKUL AŞILARI UYGULAMA PLANI Sınıf Yapılacak Aşılar Aşı Uyg.Dozu / Uygulama Yeri Ana Sınıfı 48 aydan Büyük Çocuklar KKK (Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak) Aşısı 0.5 cc. Deltoid Bölgeye S.C. (Deri altı) Sol Kola 2012-2013, 2013-2014 öğretim yılında Ana sınıfı/Anaokulu/ Kreşte KKK (Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak) aşısı uygulanan öğrencilere, KKK aşısı uygulanmayacaktır. İlköğretim 1.Sınıf DaBT-İPA (Boğmaca+ Difteri+Tetanos+ Çocuk Felci) Aşısı 0.5 cc. Deltoid Bölgeye İ.M. (Kas içi) Sağ Kola İlköğretim 8.Sınıf Td (Erişkin Tip Difteri+Tetanos) Aşısı 0.5 cc Deltoid Kasa İ.M. (Kas içi) Sol Kola
2012-2013, 2013-2014 öğretim yılında Ana sınıfında KKK (Kızamık- Kızamıkçık-Kabakulak) aşısı olan öğrencilere, KKK aşısı uygulanmayacaktır.
TSM’leri Ana Sınıfı/Ana Okulu okul aşılamalarına hazırlık Okul aşı uygulaması öncesi okullardan Ana Sınıfı/Ana Okullarından Okul Aşı Takip Formları alınarak HSBS’den T.C. kimlik numarasına göre KKK aşısı kontrolü yapacaklardır. Ana Sınıfında KKK aşısı olanlar okul aşı takip formunda işaretlenecektir. Bu öğrencilere okullarda KKK aşısı uygulanmayacaktır. Ekipler okullara aşıya gittiğinde okul aşı takip formuna göre KKK aşılaması yapacaktır.
HSBS Kontrolü Amaç : 2012-2013, 2013-2014 öğretim yılında Anasınıfında KKK aşısı olanlara, KKK aşısı uygulamamaktır.
Aile Aşı Beyanı tamamen bilgi amaçlıdır. Okul aşı takip formunda ailelerden ana sınıfında KKK (Evet/Hayır bölümü) aşısı sorgulanmasının, aşı beyanının alınmasının amacı; HSBS verileri ile karşılaştırmak ve tam kontrollü aşı takibini yapmaktır. Aile Okul Aşı Takip Formunda aşılı olarak belirtmiş, HSBS’nde aşısız görülüyorsa, aileden aşı kartı sorgulanmalıdır. Bu sorgulamaya rağmen aşı kaydına ulaşılamayan çocuklar için aileler ile iletişime geçilmeli, bu şekilde çocukların aşısız kabul edildiği ve aşılanması gerektiği hakkında bilgi verilmelidir.
HSBS’nde ana sınıfı aşısı kayıtlı, aile aşı yapılmadı beyanı veriyorsa, Çocuk aşısız kabul edilerek KKK aşısı yapılır. Aile Okul Aşı Takip Formunda aşılı olarak belirtmiş, HSBS’nde aşısız görülüyorsa, aileden aşı kartı sorgulanmalıdır. Bu sorgulamaya rağmen aşı kaydına ulaşılamayan çocuklar için aileler ile iletişime geçilmeli, bu şekilde çocukların aşısız kabul edildiği ve aşılanması gerektiği hakkında bilgi verilmelidir.
OKUL AŞILARI UYGULAMA 2014-2015 Öğretim yılı Okulu aşıları Toplum Sağlığı Merkezlerinin belirleyeceği uygulama planlarına göre yapılacaktır. Öğrenci sayısına göre 2 (iki) gün ile 10 (on) gün içinde aşı uygulamaları bitecek şekilde ekip sayıları belirlenecektir.
Aşılama Ekibi Sınıfta aşı uygulaması tek kişi tarafından yapılmalıdır Aşılama ekibi 3 kişiden oluşmalıdır. Sınıfta aşı uygulaması tek kişi tarafından yapılmalıdır İlkokul 1. sınıf aşı uygulamalarında bir ekip günde; 200-250 kişi, Ana Sınıfı ve Ortaokul 8. sınıf aşı uygulamalarında bir ekip ; 250-300 kişiyi aşılayabilir.
Okul aşıları hakkında öğrenci ailelerini, bilgilendirmek amacıyla Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan okul aşıları aile bilgi notunun dağıtımı Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yapılmıştır.
Aile Bilgi Notu Özel bir hastalığı nedeni ile takip eden hekim tarafından aşı yapılmaması istenen çocukların durumlarının aileler tarafından sınıf öğretmenlerine bildirilmesi istenmiştir. Bu durumdaki çocukların aşıları yapılmayacaktır. Her ekip sınıf öğretmeninden bu konuda bilgi almalıdır.
Okul aşı uygulamalarında hedef gruptaki tüm çocukların aşılanması hedeflenecektir.
Ana Okulu Aşı uygulaması Okul aşı takip formu sıra numarasına göre aşı uygulama yapılacaktır. Ana sınıfı/Ana okulu KKK aşıları tek dozluk ve karekodludur. Okul Aşı Takip Formuna aşılanan çocuk sırasına KKK aşısı karekodunu yapıştır. Öğrencinin aşı kartını düzenlenecektir.
Okul Aşılarında Yeni KKK (Kızamık-Kızamıkçık-kabakulak) Aşıları kullanılacaktır.
KKK AŞISI (KIZAMIK-KIZAMIKÇIK-KABAKULAK) KKK aşısı uygulaması; Kolun üst kısmına, deltoid kasa uyan bölgeye yapılır. Kol dirsekten 45° içe bükülür, enjektör 45° eğimle cildi geçerek, cilt altına (subkutan, SC) olarak 0,5 ml. uygulanır. KKK aşısı sadece kendi sulandırıcısı ile sulandırılmalıdır.
Okul aşıları foto
Deltoid kasından yapılacak aşılarda uygulama şeması
İğnenin farklı pozisyonları
İ.O. 1. Sınıf Okul Aşı Uygulaması 1 Okul aşı takip formu sıra numarasına göre aşı uygulama yapılacaktır. 1. Öğrenciye hangi aşıların yapılacağı tespit edilecek, 2. Aşı uygulayıcı tarafından DaBT-İPA veya KKK aşısı uygulanacak, 4. Öğrencilere uygulanan aşılar okul aşıları öğrenci takip formuna işaretlenecek, 5. Öğrencinin aşı kartını düzenlenecektir.
İ.O. 1. Sınıf Okul Aşı Uygulaması 2 Ana sınıfı/Ana okulu KKK aşıları tek dozluk ve karekodludur. Okul Aşı Takip Formuna aşılanan çocuk sırasına KKK aşısı karekodunu yapıştır.
İ.O. 1. Sınıf Okul Aşı Uygulaması 3 DaBT-İPA aşı kutularını üstüne sınıf liste sıra numarası ve öğrencinin adı soyadı yazılacak, sınıfa ait poşet-zarfına koyulacak. Öğrenci aşı kartı düzenlenecektir.
DABT-İPA (Dörtlü Kombine Aşı-Difteri,Boğmaca,Tetanos, Polio) (TETRAXİM)
DaBT-İPA (DÖRTLÜ KARMA) DaBT-İPA Aşısı uygulaması Aşı tek dozluk kullanıma hazır halda sunulmaktadır.Sıvı formda olan aşı kendi enjektörü ile uygulanmaktadır. Kullanmadan önce dolu haldeki enjektörün iyice çalkalanması gerekmektedir. Kolun üst kısmına deltoid kas içine yapılır. Kol dirsekten 45° içe bükülür ve enjektör 90° dik açıyla cilde girerek, kas içine (intramusküler) uygulanır. DaBT-İPA, aşısı 0.5 ml uygulanır.
OKUL AŞILARI UYGULAMA PLANI SINIF YAPILACAK AŞILAR AŞI UYG. DOZU UYGULAMA YERİ O.O. 8. Sınıf Td Yetişkin Tip Difteri+Tetanos Td 0.5 cc Deltoid Kasa İ.M. (kas içi) Sol Kola
Td AŞISI(Tetanos – Difteri Aşısı) Td aşısı uygulaması; Kolun üst kısmına, deltoid kasa uyan bölgeye yapılır. Kol dirsekten 45° içe bükülür ve enjektör 90° dik açıyla cilde girerek, kas içine (intramusküler) uygulanır. Td aşısı 0.5 ml uygulanır.
Ortaokul 8. sınıf aşılamalarında Okul Aşı Takip Formları sınıfta alınacaktır. 1. Sınıf listesi sıra numarasına göre aşı uygulama yapılacaktır. 2. Sıra numarasına göre öğrenci çağırılacak, 3.Öğrencilere uygulanan aşılar okul aşıları öğrenci takip formuna işaretlenecek, 4. Td aşı kutularını üstüne sınıf liste sıra numarası ve öğrencinin adı soyadı yazılacak, sınıfa ait poşet-zarfına koyulacak. 6. Öğrencinin aşı kartını düzenlenecektir.
Kayıt-bildirim Aşı uygulanan tüm öğrencilere aşı kartı verilecektir. Uygulanan aşılar, okul aşıları öğrenci takip formuna kayıt edilecektir. TC kimlik numaralı okul aşıları öğrenci takip formları Okullar tarafından düzenlenerek, aşı ekiplerine verilecektir. Aşı ekipleri yanında kayıt formu götürmelidir.
HSBS’ye Kayıt 2014-2015 öğretim yılı okul aşılarında HSBS’ye karekod bilgisi girilmesi zorunludur. Okul aşılamalarının veri girişi HSBS https://hsbsloin.saglik.gov.tr’de Koruyucu Sağlık Hizmetleri Bölümünden yapılacaktır. Konu hakkında sistemde bulunan kullanım kılavuzundan yararlanılabilir. TSM’leri tarafından tarafından HSBS’ne veri girişlerinde KKK 2. doz rapel olarak girilecektir.
HSBS’ne veri girişi Okul aşıları ; KKK 2. doz, DaBT-İpa (Dörtlü Karma) ve Td aşısı rapel olarak girilecektir.
Sisteme kayıt (https://hsbslogin.saglik.gov.tr) Her bir aşı için karekod (zorunlu) Gönderim için online protokol alma (zorunlu) Kaydet butonuna basılır Kaydedilen aşı e-sağlığa gönderimi için üstteki menüden e-sağlık gönderim linkine basılır - Kriterlere uygun girilmiş aşılar uygulama tarihleriyle beraber listelenmiş olarak görülür Başlat butonuna basılarak e-sağlığa gönderim başlamış olur Gönderim anında aşı sarı renkli, gönderim başarı ile tamamlandığında ise renk yeşil, gönderim başarısız olursa renk kırmızı olur Bir aşı o an için online protokol alınamadan kaydedildi ise online protokol al sayfasına tıklanarak yönlendirilir Aşılarını e-sağlığa göndermeden önce üst menüde yer alan online protokol senkronizasyonu sayfasına giderek tüm online protokol alınmamış aşılara bir protokol numarası alınır ve sonra toplu göndermeyi başlatır
HSBS’ye Kayıt 2014-2015 öğretim yılı okul aşılarının Sağlık Net2’ye veri gönderimi için online protokol alma zorunludur. Okul aşı uygulaması sonrası HSBS’ne veri girişi 3 (üç) iş gününde yapılmalıdır.
Okullarda aşı uygulaması yapılamayan engelli, okula devam etmeyen çocuklar aile hekimlerine yönlendirilecektir. Aile TSM’ne aşı uygulaması için müracaat etmiş ise TSM tarafından aşısı yapılır.
SOĞUK ZİNCİR SOĞUK ZİNCİR
SOĞUK ZİNCİR 1 Aşı uygulamalarında kesinlikle soğuk zincir kurallarına uyulacak, şüpheli aşılar kullanılmayacaktır. Aşı uygulamalarında askılı aşı nakil kapları kullanılacaktır. Aşıların bulunduğu TSM buzdolabının hafta tatillerinde de ısı kontrolleri yapılacaktır. Buzdolabı ısısının düşmesinin önüne geçilmesi için soba-kalorifer ya da ısıtıcı yakılarak aşılar (+2) (+8) C arasında güvenli bir ısıda saklanmalıdır.
SOĞUK ZİNCİR 2 Aşılama ekiplerince gün sonunda getirilen aşılar bir sonraki gün ilk önce uygulanacaktır. Aşılar iyice çalkalandıktan sonra uygulanacaktır. Aşılama işlemi sonrası enjektör ve iğnesi ayrılmadan, iğne kapağı kapatılmadan güvenli atık kutusuna atılmalıdır.
Aşılama ekipleri Büyük askılı aşı nakil kabı kullanmalıdır. Aşı nakil kapları Buz aküleri ile flakonların arasında mutlaka kalın bir karton kullanılmalıdır. Aşılama ekipleri Büyük askılı aşı nakil kabı kullanmalıdır.
Uzun ömürlü Aşı Nakil Kabı TSM’leri, aşılanacak öğrenci sayısı fazla olan okullara gittiğinde aşı lojistiğini Uzun Ömürlü Aşı Nakil Kapları ile sağlayacaklardır.
SOĞUK ZİNCİR SEVK ve İDARESİ AŞI NAKİL KAPLARI İLE AŞI SEVKİYATI Buz akülerini dondurucudan çıkarın ve terlemeye bırakın. Bu, akülerin üzerindeki ısının yükselmesini sağlayacak ve aşıların donmasını engelleyecektir. En az 24 saat dondurulmalıdır.
Genel Prensipler : Enjektör ve flakonlar kesinlikle atık kutulara atılacak, okullarda bırakılmayacak, gün bitiminde sağlık kurumlarına getirilecektir. Aşılama ekipleri, il/ilçe merkezi aşı uygulamalarında önlük giyecek ve yaka kartı takacaklardır. Köy okul aşı uygulamalarında saha şartlarına uygun elbiseler giyilecektir. Ekipler; sınıflara girince kendilerini tanıtmalı, aşılama konusunda bilgilendirme yapmalıdır
Kesici-delici alet yaralanmalarının önlenmesi “Disposable” iğneler kullanıldıktan sonra kapakları tekrar takılmamalı.
DAİMA KULLANILAN ENJEKTÖRÜ GÜVENLİ ATIK KUTUSUNA AT Kalite ve Güvenlik DAİMA KULLANILAN ENJEKTÖRÜ GÜVENLİ ATIK KUTUSUNA AT Güvenli atık kutusu Yaralanmaları önlemek amacı ile bütün keskin uçlu malzemenin atılabilmesi için yapılmıştır DSÖ tarafından kullanımı öneriliyor Bütün dünyada yaygın olarak kullanılıyor Çok sayıda çeşidi var (plastik, sert karton) Tek kullanımlık ya da otoklava konulabilen tipleri var Standard modeli (5 litrelik) 100 kullanılmış enjektör/iğne alıyor
Aşılama sırasında sınıf öğretmeni ya da ders öğretmeninin sınıfta bulunması sağlanmalıdır. Öğrenciler uzun süre ayakta bekletilmemeli, aşılama sırasında oturtulmalıdır. Bazı öğrencilerde enjeksiyon reaksiyonu olarak bayılma görülebilir.
Aşı ekipleri, aşı reaksiyonlarına karşı yanlarında adrenalin-kortikosteroid (dekort, prednol) - antihistaminik (avil) götürmelidir. Acil durumlarda 112, Hastane ve ASM’leri ile işbirliği yapılmalıdır.
Aşı Sonrası İstenmeyen Etki (ASİE) Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 13.03.2009 tarih ve 7943-2009/18 sayılı Aşı Sonrası İstenmeyen Etkiler Genelgesi doğrultusunda işlem yapılmalıdır.
Aşı Sonrası İstenmeyen Etki (ASİE) Aşı uygulanan bir kişide, aşı sonrası ortaya çıkan, bilinen aşı yan etkisi ya da aşıya bağlı olduğu düşünülen herhangi bir istenmeyen tıbbi olay ASİE olarak tanımlanmaktadır. ASİE tanımına uygun görülen vakalar önce telefon sonra ASİE formu ile bildirilecektir.
Soru ve sorunlarınız için Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şube Müdürlüğü ile işbirliği yapınız. Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve Çalışan SağlığıAşı birimi İrtibat Telefonları Santral : 0 286 2174785-1159
Elinize Sağlık… Teşekkürler....